CHOREOTERAPIA

TANIEC, RUCH

I

ZABAWA

Choreoterapia to terapia wykorzystująca

ekspresję ruchową. Jej nazwa pochodzi od

greckich słów: choreia – „taniec” i therapeuéin

– „leczyć”. Jest to aktywna praca z ciałem

łącząca trzy płaszczyzny: taniec, ruch i zabawę

najczęściej w towarzystwie różnorodnej muzyki.

 

 
 
 

 

CHOREOTERAPIA

ZABAWA

RUCH

TANIEC

EWOLUCJA

Taniec towarzyszył ludzkości od zarania dziejów. Prawdopodobnie był

jedną z pierwszych form grupowego ludzkiego działania i religijno-

magicznych rytuałów. Pierwsi ludzie porozumiewali się za pomocą

gestów i dźwięków i mogli się z łatwością wyrażać w tańcu. Taniec był

istotną formą praktyk religijnych i społecznych rytuałów w

społeczeństwach pierwotnych. Wszelkie święta religijne, czy

wydarzenia społeczne były połączone z grupowym tańcem. Choć

pierwotnie taniec był istotną formą religijnego i wspólnotowego życia,

wraz z rozwijaniem się cywilizacji, nastąpiło odejście od tańca.W

średniowiecznej Europie, na skutek potępienia przez Kościół

cielesności, taniec został odsunięty na bok, jako forma wyrażania

ziemskich namiętności. Ludzie nadal tańczyli ale były to jedynie tańce

dworskie lub ludowe, mające bardziej formę tańców towarzyskich niż

uzdrawiających. Rozwój tańca współczesnego stał się możliwy dopiero

po osłabieniu wpływów purytańskiej religii potępiającej cielesność i

zmysłowość. Współczesna terapia tańcem narodziła się z połączenia

idei i praktyk tańca współczesnego i różnych kierunków psychologii

humanistycznej i psychoterapii. Wysoki poziom zamożności, swoboda

obyczajów, różnorodność kultur, dynamicznie rozwijające się

społeczeństwo, rozwój tańca współczesnego i psychoterapii stworzyły

w USA warunki sprzyjające powstaniu terapii tańcem.

Choreoterapia, jak już wspomniano

wcześniej, powstała w Stanach

Zjednoczonych w latach 40. XX

w. i od tego czasu notuje się jej

intensywny rozwój. Według

American Dance Therapy

Association, choreoterapia

oznacza „terapeutyczne

wykorzystanie ruchu jako

procesu, poprzez który

wspomagana zostaje

emocjonalna i fizyczna

integracja”. Definiowana jest

również jako „wykorzystująca

ruch forma psychoterapii,

której celem jest osiągnięcie

przez jednostkę integracji

psychofizycznej”. Jest terapią

wielowymiarową i

wielozakresową, ponieważ

oddziałuje na sferę

emocjonalną, motoryczną,

fizjologiczną, poznawczą,

wolitywną, estetyczną,

erotyczną oraz sferę kontaktów

interpersonalnych.

Dlaczego ludzie współcześnie

interesują się terapią tańcem?

Oczywiście można powiedzieć, że ludzie tańczą bo lubią.

Taniec jest doświadczeniem przyjemnym, wręcz

ekstatycznym, między innymi dlatego, że może

spowodować wydzielanie się endorfin. Jednakże jest o

wiele więcej powodów dla których ludzie się interesują

terapią tańcem. Wiele się pisze o rosnących

problemach społecznych i psychologicznych

nękających obywateli społeczeństw wysoko

rozwiniętych: nadmierny stres, pośpiech, rozpad

rodziny, zanik więzi międzyludzkiej, alienacja,

odczłowieczenie.

Człowiek reaguje na te zjawiska poszukując kontaktu z

naturą, zwiększając zainteresowanie własnym

rozwojem emocjonalnym, dąży do osiągnięcia

równowagi, czy też poszukuje doświadczenia sacrum.

Terapia tańcem odpowiada na wiele potrzeb ludzi

wrażliwych i szukających równowagi emocjonalnej lub

inspiracji w rozwoju osobistym. Taniec jest zjawiskiem

złożonym i wieloaspektowym. Praktyka tańca działa

na poziom fizyczny, emocjonalny, mentalny i duchowy.

Korzyści i efekty choreoterapii

- obniżenie poziomu lęku,
- poprawa koncentracji uwagi,
- obniżenie poziomu neurotyczności,
- poprawa koordynacji ruchowej,
- poprawa odporności na zmęczenie,
- obniżenie napięcia psychofizycznego,
- rozładowanie nadmiaru energii i agresji,
- podniesienie samooceny - lepsza ocena swoich możliwości i
ograniczeń,
- korzystne zmiany zachowania, zadowolenie
- aktywizacja naturalnych senso-motorycznych układów koordynacji.

Cechy osoby prowadzącej

uzdrawiający taniec:

Powodzenie terapii tańcem zależy w dużym

stopniu od doświadczenia, umiejętności,

podejścia i cech osobowości terapeuty.

Terapeuta pracujący z tańcem i ruchem

powinien posiadać duże własne

doświadczenie w zakresie ruchu i pracy z

ciałem. Aby być skutecznym i celnym , musi

on potrafić podejmować szybkie decyzje

płynące z doświadczenia danej chwili, to

znaczy wyczuwać proces grupy lub pacjenta

i odpowiednio nań reagować. W

odróżnieniu od innych rodzajów terapii,

terapeuta tańca powinien posiadać

umiejętność podejmowania

natychmiastowych decyzji w trakcie ruchu

gdzie czas na obserwacje, zastanawianie się

i analizę jest minimalnie krótki. W takim

rodzaju terapii wzrasta rola wyczucia ruchu

i intuicji ruchowej. Zadanie terapeuty

polega na odzwierciedlaniu i modelowaniu

ruchów i zachowań grupy aby prowadzić je

w kierunku rozwijania ekspresji, poczucia

pewności siebie i siły, rozwoju integracji i

samorealizacji uczestników.

Terapeuta powinien posiadać

głęboką wiedzę w swojej

dziedzinie oraz rozwinąć w

sobie mądrość ciała, aby móc

szybko podejmować mądre

decyzje i wiedzieć, co robić w

zaskakujących sytuacjach,

ponadto terapeuta będzie miał

tym lepsze i pełniejsze efekty

w pracy z emocjami pacjentów,

im lepiej i bardziej świadomie,

wyraża własne emocje. Aby

pomagać uczestnikom w

poznawaniu siebie i

nawiązywaniu kontaktu z

nieznanymi obszarami

psychiki, terapeuta powinien

posiadać dobry kontakt i

zrozumienie procesu własnej

podświadomości. W przypadku

terapeutów tańcem wskazane

jest również posiadanie

dodatkowych umiejętności.

 

 

Maurice Bejart, wielki tancerz i
choreograf francuski, chyba
najlepiej nazwał sekret tej formy
ekspresji: "Taniec jest jedną z
rzadkich dziedzin działalności
ludzkiej, gdzie człowiek jest
zaangażowany całkowicie: ciałem,
duszą i umysłem". W tym być może
tkwi przyczyna wciąż rosnącej
popularności tańca jako formy
terapii. W USA, w Europie
Zachodniej, a powoli także i u nas
powstaje coraz więcej miejsc, gdzie
prowadzone są specjalistyczne
warsztaty. Jedni wybierają jazz,
drudzy tango, jeszcze inni
afrykańskie rytmy albo flamenco.
Większość jednak łączy różne
rodzaje muzyki. Na takie zajęcia
przychodzą ludzie, którzy chcą
odreagować stresy i frustracje,
którzy walczą z depresją, szukają
źródeł radości i pragną lepiej
poznać samych siebie.

Kiedy taniec zaczyna być

terapią a kiedy nią nie

jest?

Czy taniec artystyczny i sportowy także pełni funkcje
terapeutyczne, gdyby tak było wszyscy wybitni tancerze,
powinni być ludźmi szalenie rozwiniętymi emocjonalnie i
zrównoważonymi psychicznie. Czy jest tak rzeczywiście?
Samo ćwiczenie ruchu tanecznego nie jest wystarczającym
elementem, by taniec zaczął działać uzdrawiająco i
terapeutycznie. Choć intensywny trening tańca, wzmacnia i
kształtuje zarówno ciało i psychikę nie będzie spełniał funkcji
psychoterapii. Dużo zależy od sposobu podejścia do treningu.
Mary Whitehouse twierdzi że ruch wykonywany
mechanicznie, podczas treningów sportowych lub tanecznych
nie rozwija świadomości uczuć i świadomości ciała jedynie
wpływa na kondycję i sprawność. Dopiero ruch wypływający
organicznie z ciała tzw. Ruch autentyczny rozwija głęboką
świadomość siebie i jest uzdrawiający emocjonalnie, uwalnia
od napięć. Można osiągnąć biegłość ruchów tanecznych lecz
nadal być nie świadomym swojego ciała i mieć problemy
emocjonalne.

„Wszystko, co chcesz

powiedzieć

można wyrazić

tańcem

wtedy jest to proste i

łatwe”

Heymood Broun