Zakładanie i pielęgnacja

kwietników, rabat i ogrodów

specjalnych

Opracowanie projektów

wykonawczych dla kwietników

sezonowych i rabat bylinowych

• Takie przygotowanie graficzne, które

umożliwi przeniesienie projektu w teren

• Oznaczenia graficzne i ich opis – wg

normy

– M.in. Podanie rozstawy

• Określenie położenia rabaty w

odniesieniu do stałych, oznaczonych

geodezyjnie punktów terenu

• Pomocna siatka kwadratów

Projekt wykonawczy powinien

zawierać:

• Obliczoną ilość materiału roślinnego
• Opis techniczny – dot. sposobu

wykonania kwietnika/rabaty

• Wykaz norm, które muszą spełniać

zastosowane do tego celu materiały

Obliczanie ilości materiału

roślinnego

• Wynika z przyjętej rozstawy

sadzenia

Zad. Ile roślin należy posadzić na 1

m2,jeżeli sadzimy je w rozstawie:

a. 50x50 cm
b. 20x20 cm
c. 15x15 cm

• Wymaganą ilość roślin obliczamy,

mnożąc liczbę roślin przypadającą na
1 m2 przez wielkość powierzchni
przewidzianej w projekcie

• Powierzchnię oblicza się za pomocą

planimetru lub szacunkowo

Opis techniczny sposobów

wykonania

• Zalecenia dotyczące przyjętych metod
• Ilość potrzebnych materiałów
• Jakość materiałów
• Zwykle zawiera:

– Wymagania stawiane roślinom
– Sposób przygotowania podłoża
– Technikę i terminy sadzenia
– Zalecane zabiegi pielęgnacyjne przez

okres roku

Etapy urządzania

rabat/kwietników

1. Uporządkowanie i oczyszczenie terenu
2. Usunięcie starej darni wraz z

chwastami

3. Plantowanie terenu (wstępne

wyrównanie)

4. Przekopanie gleby
5. Modyfikacja składu chemicznego i

mechanicznego gleby

6. Przemieszanie dodanych składników

z podłożem

7. Wyrównanie przygotowanego podłoża
8. Wytyczenie miejsc sadzenia (wzoru i

miejsc sadzenia)

9. Przygotowanie roślin do sadzenia
10. Sadzenie roślin zgodnie z projektem
11. Podlanie posadzonych roślin
12. Pielęgnacja roślin po posadzeniu

Rabaty bylinowe

• Rośliny zielne trwale zimujące w gruncie

oraz z niektórych krzewinek i
podkrzewów

• Dobór roślin pod względem plastycznym
• Dobór roślin pod względem siedliskowym
• Należy przewidzieć ekspansywność roślin
• Odpowiednia rozstawa

• Przyjmuje się, że odległość sadzenia

bylin wynoszą ok. 10-30 cm w
przypadku roślin niskich i co najmniej
połowę wysokości w przypadku roślin
wysokich

• Odległości sadzenia powinny być

zawsze dostosowane do pokroju
osiąganego przez rośliny (aby w pełni
zaprezentować walory dekoracyjne
roślin)

• Rozstaw zależy także od tego, jak

szybko chcemy uzyskać określony efekt

KWIETNIKI SEZONOWE

• Terminy sadzenia

– Stosuje się trzy terminy obsadzania
– 3 x możliwość zmiany kolorystyki,

układu przestrzennego (zmiana proporcji
zastosowanych roślin), plam barwnych
(wzór)

– => kwietniki najbardziej dynamiczna

forma roślinna stosowana w terenach
zieleni

KWIETNIKI SEZONOWE

• Termin wiosenny
• Ok. połowy IV
• Wysadza się rośliny dwuletnie

przygotowane z rozsady

– Bellis perennis – stokrotka pospolita
– Myosotis sylvatica – niezapominajka leśna
– Viola xwittrockiana – fiołek ogrodowy

• Także byliny; kwitną rośliny cebulowe

posadzone jesienią

KWIETNIKI SEZONOWE

• Termin letni
• Po 15 maja
• Wysadzamy rośliny jednoroczne

uprawiane z rozsady, rośliny dwuletnie
i byliny niezimujące w gruncie,
traktowane w uprawie jak jednoroczne

• Jednoroczne wysiewane do gruntu (w

ogrodach prywatnych)

KWIETNIKI SEZONOWE

• Rośliny jednoroczne wysiewane wprost

do gruntu:

• Amaranthus paniculatus – szarłat

wiechowaty

• Calendula officinalis – nagietek lekarski
• Centaurea cyanus – chaber bławatek
• Centaurea moschata – chaber piżmowy
• Clarkia elegans – klarkia wytworna

KWIETNIKI SEZONOWE

• Coreopsis grandiflora – nachyłek

wielkokwiatowy

• Cosmos bipinnatus – kosmos pierzasty
• Helianthus annuus – słonecznik zwyczajny
• Kochia scoparia – mietelnik żakula
• Mathiola longipetala – lewkonia dwurożna
• Tropaeolum majus – nasturcja większa

KWIETNIKI SEZONOWE

•

Rośliny jednoroczne uprawiane z

Rośliny jednoroczne uprawiane z

rozsady

rozsady:

• Ageratum houstonianium – żeniszek

meksykański

• Begonia xhortensis – begonia stale

kwitnąca

• Helichrysum bracteatum – kocanki

ogrodowe

• Coleus blumei – koleus Blumego

• Impatiens balsamina – niecierpek

balsamina

• Iresine herbstii – irezyna Herbsta
• Iresine lindenii – irezyna Lindena
• Lobelia erinus – lobelia przylądkowa
• Petunia xatkinsiana – petunia ogrodowa
• Salvia splendens – szałwia błyszcząca
• Tagetes patula – aksamitka rozpierzchła
• Tagetes tenuifolia – aksamitka

wąskolistna

• Verbena xhybrida – werbena ogrodowa

• Rośliny dwuletnie:

– Alcea rosea – malwa różówa
– Campanula medium – dzwonek

ogrodowy

– Dianthus barbatus – goździk brodaty
– Digitalis purpurea – naparstnica

purpurowa

• Rośliny wieloletnie niezimujące w gruncie

• Begonia xtuberhybrida – begonia

bulwiasta

• Canna xgeneralis – paciorecznik

ogrodowy

• Dahlia hybrida – dalia zmienna

• Gladiolus – mieczyk

• Fuchsia hybrida – fuksja mieszańcowa

• Pelargonium xhortorum – pelargonia

ogrodowa

• Pelargonium hederaefolium –

pelargonia bluszczolistna

• Termin jesienny
• 2 połowa IX
• Dominują astry (Aster) i złocienie

(Chrysanthemum)

• Zimowit jesnienny (Colchicum

autumnale) – sadzony na przełomie
wiosny/lata, aby zakwitł jesienią

• Zakup, transport i przechowywanie

materiału roślinnego

• Sprawdzamy stan zdrowotny roślin
• Rośliny zdrowe, bez objawów chorób i

szkodników

• Rośliny odpowiednio nawilżone
• Rośliny o wyrównanej wysokości
• O podobnej liczbie lub wielkości

kwiatów

• Rośliny nie mogą być zbyt wybujałe lub

wyetiolowane

• Transport:

– Rośliny umieszczone w skrzynkach ciasno,

aby się nie przewracały itp.

– Zabezpieczenie przed wysychaniem

• Najlepiej wsadzić od razu na miejsce

stałe

– Jeśli niemożliwe – miejsce zacienione,

osłonięte i zraszać wodą

• Rośliny cebulowe:

– Cebule duże, bez uszkodzeń, wyrośniętych

liści czy korzeni, mające łuski okrywające

– Zaetykietowane czytelnie

• Przygotowanie roślin do posadzenia
• Odpowiednie nawilżenie roślin
• Usunąć uszkodzone części roślin
• Wyjęcie rośliny z pojemnika (tuż

przed sadzeniem)

• Cebule – warto umieścić w

specjalnych koszyczkach
(umożliwione wcześniejsze usunięcie
roślin z rabaty)

• Przygotowanie gleby
• Gleba powinna być luźna, spulchniona,

wzbogacona w części organiczne,
żyzna, wilgotna, o pH od 5,5-6,5

• Prace:

– Uporządkowanie terenu
– Usunąć starą darń wraz z korzeniami
– Przekopanie gleby (25-30 cm)
– Usunąć części trwałe chwastów
– Regulacja składu mechanicznego podłoża

przez dodanie np. piasku, gliny

• Wzbogacenie gleby materiałem

organicznym

– Najlepiej odkwaszony torf

• 10-50 l/1 m2 kwietnika
• Rozluźnienie, spulchnienie, zwiększenie

pojemności wodnej podłoża

• Dodać nawozy mineralne z

mikroelementami,np. Azofoska (30-
50 g/m2)

• Dodane składniki mieszamy z

wierzchnią warstwą gleby

• Wyrównać powierzchnię gleby (nadać

określony przez projekt kształt) i podlać

• Wytyczyć wzór kwietnika (paliki,

sznurki)

• Sadzenie roślin

• Dla tulipanów (wymagają gleb

przepuszczalnych i urodzajnych):

– Podłoże wzbogacamy w torf i rozłożony

kompost (na kilka tygodni przed
sadzeniem)

• TECHNIKA SADZENIA
• Roślinę umieszczamy w wykopanym

dołku o głębokości dostosowanej do
wielkości bryły korzeniowej

• Obsypujemy bryłę podłożem i

dociskamy palcami

• Zwrócić uwagę na pionowe ustawienie

rośliny

• Ważna kolejność obsadzania kwietnika

– Układa się deski (aby nie udeptać podłoża)

• Podlewanie po sadzeniu (aby woda

wsiąkła na głębokość ok. 5-10 cm)

• ściółkowanie – np. kora o grubości 2-

3 cm

• Rośliny cebulowe:

– Po sadzeniu ściółkujemy warstwą

rozłożonego obornika zmieszanego z
torfem o grubości 3 cm

• PIELĘGNACJA KWIETNIKÓW

– Usuwanie chwastów

• Systematycznie
• Nie dopuścić do ich bujnego rozwoju
• Nie dopuścić do wysiewanie się chwastów

– Usuwanie zamierających części roślin

• Systematyczne oczyszczanie z przekwitłych

kwiatów i uszkodzonych części roślin

– Podlewanie

• Dostosowane do warunków pogodowych
• Rano lub późne popołudnie
• Nawilżenie podłoża na głębokość 10-20 cm

(20-40 l/m2 powierzchni)

• Zabezpieczanie roślin na zimę

– Kwietniki z roślin cebulowych wymagają

okrycia na zimę – po wystąpieniu
pierwszych przymrozków

– Warstwa ściółki 3-5 cm i gałęzie drzew

iglastych

RABATY BYLINOWE

• Byliny bez bryły korzeniowej

– Sadzenie wiosną (poł. III – poł. V)
– Sadzenie wczesną jesienią (poł. VIII – k.

X)

• Byliny z bryłą korzeniową

– Od poł. III do k. X

RABATY BYLINOWE

• Rośliny cebulowe i bulwiaste

– Sadzenie w okresie ich spoczynku
– Lato – VII i VIII, te które kwitną jesienią
– Jesień – od VIII do X (najlepiej we IX), te

które kwitną wiosną

• Rośliny skalne – od VI do pocz. IX

• Niektóre rośliny źle znoszą sadzenie

jesienne (trawy, paprocie, zawilce,
astry, złocienie ogrodowe, rudbekie,
łubiny) – powinny być sadzone
wiosną

• Zakup, transport i przechowywanie

materiału roślinnego

• Zakupy w sprawdzonych szkółkach
• Rośliny zdrowe, bez objawów chorób i

szkodników

• Czytelnie zaetykietowane
• Rośliny jednego gatunku i odmiany –

jednakowa wielkość

• Transport:

– Materiał stabilnie, ciasno poukładany –

zabezpieczenie przed uszkodzeniami

mechanicznymi

– Zabezpieczenie przed wysychaniem

• Rośliny jak najszybciej wysadzić na

miejsce stałe

• Przechowywanie:

– Zadołować w osłoniętym i zacienionym

miejscu (na bardzo krótko, każdą roślinę

oddzielnie – aby korzenie nie przerosły

się nawzajem)

• Przygotowanie roślin do sadzenia
• Rośliny w pojemnikach

– Zanurzenie w wodzie

• Bryła korzeniowa nasiąknięta wodą
• Ułatwi też wyjęcie roślin z pojemników

• Lekko skracamy wystające poza bryłę

korzenie

• Usuwa się uszkodzone, połamane,

chore części roślin

• W przypadku roślin przesadzanych,

poza skróceniem korzeni często
stosuje się redukowanie części
nadziemnej roślin

• Kłącza, cebule, bulwy – wymagają

ponownego sprawdzenia czy są
zdrowe i nieuszkodzone

• Przygotowanie gleby

– Bierzemy pod uwagę wymagania roślin
– Ważne, bo rośliny rosną na rabacie przez

wiele lat

• Prace:

– Oczyszczenie terenu z zanieczyszczeń i

chwastów oraz starej darni

– Spulchnienie gleby na głębokość 20-40

cm (czasem głębiej zależy od wymagań

roślin)

• Najlepiej jesienią

– Dodanie do podłoża torfu w celu

poprawienia zdolności sorpcyjnej gleby

• Dodanie do podłoża piasku w

przypadku gleb zbyt ciężkich

• Dodanie nawozów organicznych

(kompostowany obornik, ziemia
kompostowa itp.) oraz nawozów
mineralnych

• Wymieszanie dodatków ze

spulchnioną warstwą gleby i lekkiego
wyrównania przed posadzeniem roślin

– Ewentualnie: spulchnienie i pozostawienie

do wiosny

• Specyficzne wymagania mają byliny

rosnące w zacienieniu, np. pod
koronami drzew

– Przekopanie na głębokość ok. 20-30 cm
– Rozluźnienie podłoża, nawożenie

organiczne (rozłożone liście i torfu)

• Technika sadzenia
• Rośliny w pojemnikach i przesadzane

z miejsca na miejsce umieszczamy w
przygotowanym dołku, który ma
odpowiednią wielkość

• Rośliny po umieszczeniu w dołku

obsypujemy podłożem i dociskamy
wokół

– Powinny rosnąć na takiej samej

głębokości jak w szkółce

• Bulwy i cebule:

– Sadzenie na głębokość równą potrójnej

wysokości bulwy/cebuli

– Wsypujemy na dno dołka trochę piasku

(zapobiega stagnacji wody)

• Na powierzchni poziomu gruntu lub

płytko pod powierzchnią powinny

znaleźć się pąki odnawiające roślin:

– Aster gawędka (Aster amellus)
– Kosaciec bródkowy (Iris xbarbata)
– Piwonia chińska (Paeonia lactiflora)
– Płomyk wiechowaty (Phlox paniculata)

• Korzenie roślin podczas sadzenia nie

mogą zawijać się do góry

• Rośliny po posadzeniu podlewamy

obficie wodą

• Powierzchnię gleby ściółkujemy –

warstwa 3 cm

ZABIEGI PIELĘGNACYJNE
• Podlewanie

– Zalecane stałe utrzymanie wilgotności
– Rano lub wieczorem
– Zwłaszcza gdy brak opadów

• Odchwaszczanie

– Systematycznie
– Zwłaszcza bezpośrednio po sadzeniu roślin

(gdy nie są dost. rozwinięte żeby zagłuszyć
chwasty)

– Chwasty usuwane ręcznie, we wczesnym

stadium ich rozwoju

– Przy tej okazji można spulchnić glebę

• Spulchnianie wierzchniej warstwy gleby

– Znacznie poprawia zdolność przyjmowania

wody przez glebę; Uwaga na korzenie

• Ściółkowanie

– Zaleca się torf zmieszany z rozłożonym

obornikiem lub rozdrobniona kora sosnowa

– Ok. 3 cm warstwa

• Zabezpieczenie korzeni i gleby przed

przesuszeniem, przegrzaniem i parowaniem

• Ograniczenie rozwoju chwastów
• Zabezpieczanie przed przemarzaniem
• Dostarczenie dodatkowej próchnicy na rabacie
• Walory estetyczne – jednolite tło

• Nawożenie

– Stosuje się po 2-3 latach
– W latach następnych systematycznie
– Nawozy azotowe do k. VII
– Nawożenie mineralne – nawozy

wieloskładnikowe, dwie dawki, ok. 30-
100g/m2

• Wiosna – 2 poł. V
• Lato – 2 poł. VI

– Najlepszą formą nawożenia jest

stosowanie rozłożonych nawozów
naturalnych podczas ściółkowania roślin

• Zabezpieczanie roślin na zimę
• Pędy większości bylin wycinamy,

pozostawia się rozety liści

– Zostawiamy te, które będą dekoracyjne

zimą

• Przykrywamy rabatę przewiewnym

materiałem (stroisz, maty słomiane)

– Usuwamy na wiosnę

• Częściowe zabezpieczenie – ściółka –

grubość warto zwiększyć do 5-10 cm

• Prace pielęgnacyjne zwiększające

dekoracyjność rabaty

– Wycinanie pożółkłych i suchych liści
– Ścinanie przekwitniętych kwiatostanów

• Spowoduje powtórne kwitnienie
• Zapobiega osłabianiu roślin

– Przycinanie pędów w celu rozkrzewienia
– Wiązanie roślin do podpór (powinny być

jak najmniej widoczne)

Formy kwiatowe w

architekturze krajobrazu

Funkcje kwietników

sezonowych

• Ważne akcenty kompozycyjne
• Pełnią funkcje biologiczne i kulturowe

(jak inne rośliny)

• Podstawowa funkcja związana z

walorami dekoracyjnymi, szczególnie
z kolorystyką

• Ozdobna rola kwietników:

– Podkreślanie rangi obiektów
– Kształtowanie romantycznego charakteru

wnętrz parkowych

– Zwiększają atrakcyjność miejsca
– Mogą stanowić element płaszczyzn

poziomych albo pionowych (na ścianach
budynków w postaci skrzynek balkonowych)

– Mogą stanowić element rytmu w

kompozycji (koszyki z roślinami na
latarniach)

– Mogą stanowić element bryłowy (pojemniki)

• Dzięki kwietnikom możemy również

uzyskiwać efekt złudzeń optycznych

– Umiejętne dobieranie barw i wzorów

• Barwy ciepłe wydają się być bliżej
• Barwy zimne dają efekt oddalenia
• Pasy kwiatów równoległe do obserwatora

dają wrażenie poszerzenia przestrzeni i

przybliżenia widoku

• Pasy kwiatów ułożone prostopadle do

obserwatora dają efekt oddalenia

• Stosowanie roślin o dwóch różnych

barwach lub wysokościach – efekt

rytmizacji przestrzeni

Formy kwietników

sezonowych

• Ze względu na czas pochodzenia

kwietnika i tradycje miejscowe

– Kwietniki historyczne

• W zabytkowych parkach i ogrodach,

towarzyszące zabudowie zabytkowej

• Nawiązują formą do epok historycznych i

stylów z nimi związanych

– Węzłowe partery renesansowe
– Partery barokowe (haftowe, rabatowe, wgłębione,

kompartymentowe)

– Formy kwietne (XIX w): partery kobiercowe,

klomby, kosze kwiatowe, arabeski, girlandy

Formy kwietników

sezonowych

• Kwietniki współczesne

– Towarzyszące obiektom architektury

krajobrazu o charakterze publicznym lub
prywatnym

• Podział ze względu na zastosowany

wzór

– Regularne, o formalnych,

geometrycznych kształtach

– nieregularne

Formy kwietników

sezonowych

• Podział ze względu na wysokość

zastosowanych roślin

– O wyrównanej wysokości roślin, tzw. dywanowe
– O zróżnicowanej wysokości roślin

• Ze względu na zastosowaną formę:

– Zakładane w gruncie
– W pojemnikach wolno stojących, stałych oraz

wiszących

– Stanowiące przestrzenne formy rzeźbiarskie –

obsadzane roślinami sezonowymi

Zasady kompozycji i doboru

barw dla kwietników

sezonowych

• Formę kwietnika dostosowujemy do

rodzaju obiektu, lub do charakteru

jego otoczenia (obiekt historyczny,

współczesny itp.)

– Dotyczy to zwłaszcza stylu

kompozycyjnego danego założenia

• Dobieramy rośliny do istniejących

warunków siedliskowych (zwłaszcza

nasłonecznienie)

• Wielkość formy kwiatowej i

zastosowany wzór nasadzeń
dostosowujemy do otoczenia

– Wielkość wzoru proporcjonalna do wielkości

kwietnika, wnętrza krajobrazowego, do
zasięgu ekspozycji

– Im większy kwietnik i jego ekspozycja, tym

większy wzór możliwy do zastosowania

– Z roślin sezonowych można projektować

typowo geometryczne wzory – utrzymują
nadana formę (nie ulegają odkształceniom
na skutek ekspansywnego rozwoju jak u
bylin)

• Wzór kwietnika i jego wymiary są

ściśle związane z wielkością
możliwych do zastosowania
gatunków

– Na duże kwietniki wybieramy większe

rośliny, które będą dobrze widoczne z
daleka

– Jeśli planujemy na dużym kwietniku

małe rośliny, to powinny być one
zastosowane w dużej masie, aby
stanowiły dobrze widoczną plamę

• Dobór barw ściśle związany z charakterem

miejsca

• W zależności od efektu, jaki chcemy

uzyska, stosujemy odpowiednią
kolorystykę

• Przyjmuje się, że w miejscach

reprezentacyjnych, w celu podkreślenia ich
rangi stosuje się kontrastowy dobór barw

• W przypadku miejsc zacisznych,

romantycznych stosujemy barwy
harmonizujące z otoczeniem, stonowane,
np. w ciepłej lub chłodnej tonacji

• Dążymy, żeby kwietniki były położone

w pobliżu miejsc przeznaczonych do

odpoczynku i przy ciągach pieszych (w

niedalekim zasięgu obserwatora)

• W sąsiedztwie ławek wybiera się raczej

rośliny o spokojnych, stonowanych

barwach, oddziałujących uspokajająco

– Szczególnie cenne są rośliny pachnące w

takich miejscach

• Przy projektowaniu wzoru i dobieraniu

wysokości roślin pamiętamy o skrótach

perspektywicznych

• Przy kolejnych sezonowych obsadzeniach

dokonuje się zmian pod względem barw i

wielkości roślin oraz wzoru

–

Takie przeobrażenia dodają dynamiczności

kompozycji wnętrza ogrodowego

• Zawsze bliżej obserwatora powinny się

znajdować rośliny niższe

–

Należy określić główne punkty obserwacji i do

nich dostosować właściwe wysokości roślin

–

Szczególny przypadek: kwietnik w tzw.

wgłębniku, lub otoczony tarasem widokowym

• Kwietnik jest b. dobrze widoczny i nie podlega

niekorzystnym zniekształceniom opytcznym

• Wzór kwietnika powinien być tak

zaprojektowany, aby był dobrze
widoczny dla obserwatora

– Dlatego ważne jest, żeby kwietnik został

usytuowany w miejscu
nasłonecznionym; w ten sposób
stworzymy najlepsze warunki do
wyeksponowania walorów
dekoracyjnych roślin (kwiaty,
przebarwiające się liscie)

Etapy projektowania

koncepcyjnego kwietników

sezonowych

• 1. analiza terenu

– Prześledzenie charakteru otoczenia, stylu

kompozycyjnego obiektu, określenie wartości
kulturowych miejsca i kierunku ekspozycji
kwietnika

• 2. wstępny szkic

– Określamy kształt, wielkość, wzór kwietnika

• 3. dobór plam barwnych

– Dobieramy kolorystykę, odpowiednią do

charakteru obiektu i na poszczególne pory roku

• 4. dobór roślin

– Dobieramy gatunki na kolejne sezonowe

obsadzenia kwietnika, zgodnie z

przyjętymi plamami barwnymi i ustaloną

ekspozycją (odpowiednia wysokość roślin)

• 5. analiza przyjętej kompozycji

– Sprawdzamy przyjęte rozwiązania

poprzez wykonanie szkiców sytuacyjnych

z określonych punktów widokowych,

uwzględniających proporcje wnętrza,

wzoru, wysokości roślin i ich barwy

• 6. projekt koncepcyjny

– Rzut z góry w skali, dobiera się

oznaczenia graficzne

Rabaty bylinowe

• Z roślin wieloletnich zielnych

zimujących w gruncie

• To formy kwiatowe o charakterze

trwałym, zakładanymi raz na wiele lat

i ozdobnymi przez cały rok

• Rośliny dobieramy gł. pod względem

plastycznym, uwzględniając ich walory

dekoracyjne w poszczególnych porach

roku a także siedliskowym

Zasady projektowania rabat

bylinowych

• Wymaga bardzo dobrej znajomości

roślin

• Kształty rabat powinny być

dostosowane do specyfiki i tradycji
miejsca

• Są na ogół nieregularne, ze względu

na silny rozwój bylin oraz wieloletni
charakter nasadzeń

• Występuje punkt kompozycyjny w

postaci jednej lub kilku efektownych,
długo kwitnących roślin, tworzących
szkielet założenia

• Pozostałe rośliny, będące

dopełnieniem kompozycji,
rozmieszczone są wokół punktu

• Gatunki dobieramy z uwzględnieniem

siły wzrostu i dekoracyjności w masie
lub pojedynczych egzemplarzy

• Rabaty bylinowe zakładamy w miejscach

bardziej zacisznych, o romantycznym
charakterze – stąd na ogół kolorystyka
powinna być bardziej stonowana

• W celu uzyskania głębi rabaty na

pierwszym planie stosujemy rośliny o
barwach ciepłych i czystych, a na drugim
– o barwach zimnych i mieszanych

• Trudność w doborze kolorystyki – ogromna

zmienność w ciągu sezonu; jedne gatunki
zakwitają, inne przekwitają

• Projekt – aby rabata była ozdobna przez

cały rok

• Aby rośliny nie zasłaniały się nawzajem
• Wyższe z tyłu, niższe z przodu
• Uwaga na byliny, których części

nadziemne są niepozorne lub zasychają

w ciągu lata (w ich sąsiedztwie sadzi się

gatunki o bujnym wzroście, które będą

zasłaniać zamierające części bylin)

• Jeżeli nie usuniemy z niektórych roślin

przekwitłych kwiatostanów, to rabata

może zyskać walory dekoracyjne zimą

• Rozwój bylin na wiosnę jest bardzo

zróżnicowany – znaczenie przy
projektowaniu zmienności sezonowej
rabaty

• Wymagania siedliskowe roślin są

jednym z najistotniejszych czynników
decydujących o doborze roślin na
rabatę

• Przy dobieraniu bylin na rabaty

zacienione, znajdujące się pod koronami
drzew pamiętamy o pH

– Przy drzewach liściastych/iglastych

• Rabaty bylinowe w terenach zieleni:

– Samodzielne nasadzenia
– Uzupełnienie kompozycji parkowych – razem

z drzewami i krzewami

– Charakter regularny (rzadko) lub nieregularny
– Jako nasadzenia gruntowe lub w pojemnikach

(ale nie zostaną na zimę w pojemniku)

• Byliny znajdują szerokie

zastosowanie w nasadzeniach
specjalnych:

– Ogrody różane
– Wrzosowiska
– Ogrody traw
– Ogrody monokulturowe
– Ogrody skalne i alpinaria
– Ogrody roślin wodnych i przywodnych

Etapy projektowania

koncepcyjnego rabat

bylinowych

• 1. analiza terenu

– Prześledzenie charakteru otoczenia, stylu

kompozycyjnego obiektu, określenie wartości
kulturowych miejsca i kierunku ekspozycji
rabaty

• 2. wstępny szkic

– Określamy kształt i wielkość rabaty bylinowej

• 3. dobór plam barwnych

– Wybór głównej tonacji i akcentów barwnych

skontrastowanych z nią (ożywienie kompozycji)

• 4. analiza warunków siedliskowych

– Analiza warunków glebowych, wodnych i

świetlnych

• 5. dobór roślin

– Zgodnie z przyjętymi plamami barwnymi,

warunkami siedliskowymi i ustaloną

ekspozycją (wysokość roślin)

• 6. analiza przyjętej koncepcji

– Poprzez wykonanie szkiców sytuacyjnych

z określonych punków widokowych

– Rabata może odgrywać dominującą rolę w

jednym sezonie, ale dekoracyjna powinna

być przez cały okres wegetacyjny

• 7. projekt koncepcyjny

– Rzut z góry, widoki, dobieramy

oznaczenia graficzne