ORGANIZACJA ZAKŁADÓW

PIELĘGNACYJNO-

OPIEKUŃCZYCH

Zakład pielęgnacyjno-

opiekuńczy (nursing home)

jest zakładem stacjonarnym, w
którym

prowadzi

się

opiekę

całodobową, obejmującą świadczenia
pielęgnacyjne,

opiekuńcze

i

rehabilitacyjne z uwzględnieniem
leczenia

dietetycznego

i

farmakologicznego dla pacjentów nie
wymagających hospitalizacji.

W odróżnieniu od domów opieki
społecznej, pobyt w zakładzie ma
charakter czasowy.
Trwa najczęściej 3-6 miesięcy.
Może się przedłużyć do 12
miesięcy, a nawet do 2-3 lat.

MISJA ZAKŁADU PIELĘGNACYJNO -

OPIEKUŃCZEGO

Pomoc człowiekowi przewlekle

choremu w odzyskaniu możliwie
największego zakresu sprawności i
niezależności oraz poprawa jakości
jego życia a także zaangażowanych
członków rodziny wyznacza główne
zadania

zakładu,

jego

wymogi

organizacyjne oraz rodzaj i zakres
świadczonych usług.

ZAKŁAD PIELĘGNACYJNO –

OPIEKUŃCZY:

udziela

całodobowych

świadczeń

zdrowotnych, które obejmują swoim
zakresem

pielęgnację,

opiekę

i

rehabilitację osób nie wymagających
hospitalizacji

oraz

zapewnia

im

kontynuację

leczenia

farmakologicznego, pomieszczenie
i wyżywienia odpowiednie do
stanu zdrowia a także prowadzi
edukację zdrowotną tych osób i
członków ich rodzin.

ZAKŁADY PIELĘGNACYJNO – OPIEKUŃCZE

MOGĄ BYĆ TWORZONE JAKO:

1.

Publiczne zakłady opieki zdrowotnej

dla których

organami założycielskimi będą organy samorządu
terytorialnego gmina, powiat, samorząd województwa.

2.

Niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej

zakładane przez:

 Kościół lub związek wyznaniowy,
 Pracodawcę, zakład ubezpieczeń,
 Fundacje, związek zawodowy, samorząd zawodowy,

stowarzyszenie,

 Inna krajową lub zagraniczną osobę prawną lub fizyczną,
 Spółkę nie mającą osobowości prawnej.

Publiczny zakład pielęgnacyjno – opiekuńczy może być
utworzony jako samodzielny publiczny zakład
pielęgnacyjno – opiekuńczy, zakład wchodzący w skład
zespołu publicznych zakładów opieki zdrowotnej lub
zakład pielęgnacyjno – opiekuńczy w strukturze zakładu
opieki zdrowotnej jako część organizacyjna tego zakładu.

RODZAJE ZAKŁADÓW

PIELEGNACYJNO – OPIEKUŃCZYCH:

Ze względu na specyfikę i różnorodność usług
świadczonych w zakładzie pielęgnacyjno –
opiekuńczym mogą być tworzone różne rodzaje
zakładów:



O profilu ogólnym

– dla przewlekle chorych i

niepełnosprawnych,



Specjalistyczne

– dla chorych psychicznie, z Chorobą

Alzheimera, chorych z SM, chorych po urazie
kręgosłupa, dla osób z upośledzeniem umysłowym.



Dla określonych kategorii odbiorców

– dla dorosłych,

dzieci.

Zakłady te powinny być tworzone w oparciu o
opracowania programowe zabezpieczenia opieki
zdrowotnej dla danego regionu.

FUNKCJONOWANIE ZAKŁADÓW

PIELĘGNACYJNO – OPIEKUŃCZYCH

OPIERA SIĘ NA 2 POZIOMACH

REFERENCYJNYCH:

I POZIOM

REFERENCYJNY

(o profilu ogólnym)

Gminne

Powiatowe

II POZIOM
REFERENCYJNY

(specjalistyczne)

O zasięgu

regionalnym

RODZAJ I ZAKRES ŚWIADCZONYCH

USŁUG:

Celem pobytu podopiecznego w zakładzie
pielęgnacyjno – opiekuńczym jest:

1. Poprawa stanu zdrowia,
2. Zapobieganie powikłaniom wynikającym z procesu

chorobowego i unieruchomienia,

3. Aktywizacja i usprawnienie ruchowe,
4. Zapewnienie bezpieczeństwa i opieki,
5. Uzyskanie maksymalnej samodzielności i niezależności,
6. Umacnianie zdrowia,
7. Przygotowanie chorego i jego rodziny – opiekunów, bliskich

do samoopieki i samopielęgnacji w warunkach domowych,

8. Pomoc w zakresie powrotu chorego do aktywnego życia w

społeczeństwie i rodzinie.

ZAKŁAD PIELĘGNACYJNO –

OPIEKUŃCZY ZAPEWNIA:

Respektowanie podstawowych wartości
wynikających z praw człowieka i pacjenta:

 Godność;
 Intymność,
 Niezależność,
 Poczucie bezpieczeństwa,
 Prawo dokonywania wyboru,
 Rozwój osobowości.

ZAKŁAD PIELĘGNACYJNO –

OPIEKUŃCZY ŚWIADCZY:

Ciągłą i kompleksową opiekę zdrowotną, przewiduje

czasowy charakter pobytu podopiecznych i uwzględnia

stały lub okresowy powrót chorego do środowiska

zamieszkania, w którym opieka jest kontynuowana – stała

współpraca ze szpitalem opieki krótkoterminowej oraz ze

świadczeniodawcami POZ.

ZAKŁAD PIELĘGNACYJNO –

OPIEKUŃCZY ZAPEWNIA

NASTĘPUJĄCY ZAKRES ŚWIADCZEŃ:

1.

Usługi zdrowotne:

 Pielęgnacyjne (wynikające z diagnozy pielęgniarskiej),
 Rehabilitacyjne – aktywizacja, rehabilitacja psychiczna i

ruchowa, terapia metodami fizycznymi,

 Lecznicze (leczenie farmakologiczne, zabiegi

terapeutyczne z zastosowaniem podstawowych leków i
materiałów, konsultacje specjalistyczne),

 Diagnostyczne (w zakresie podstawowych badań

laboratoryjnych i radiologicznych), niezbędne do
monitorowania stanu zdrowia chorego lub interwencji w
przypadku zaostrzenia objawów choroby,

 Dietetyczne,
 W zakresie terapii zajęciowej,
 W zakresie promocji zdrowia.
1.

Edukację zdrowotną

2.

Wsparcie psychologiczne

3.

Usługi socjalno-opiekuńcze, polegające na:

 Udzielaniu pomocy w podstawowych czynnościach

życiowych,

 Aktywizacji,
 Pomocy w załatwianiu spraw osobistych,
 Zapewnieniu dostępu do różnorodnych form pomocy

socjalnej,

 Organizacji opieki domowej po zakończonym pobycie w

zakładzie,

 Pomocy w podjęciu pracy (terapia pracą)

1.

W związku z potrzebami bytowymi:

 Zakwaterowanie,
 Wyżywienie,
 Utrzymanie czystości,
 Zapewnienie możliwości kontaktu z rodziną i

bliskimi,

 Umożliwienie realizacji potrzeb religijnych i

kulturalnych,

 Zapewnienie pobierania nauki w przypadku

dzieci i młodzieży,

 Wychowanie.

ODBIORCY ŚWIADCZEŃ

Odbiorcami świadczeń są przede wszystkim

osoby wymagające stałej, długoterminowej
opieki i pielęgnacji, z dużymi deficytami
samoobsługi i samoopieki, oraz w okresie
rekonwalescencji po pobycie w szpitalu opieki
krótkoterminowej, w tym szczególnie:

1. Osoby ze schorzeniami neurologicznymi:
 Z chorobami naczyń mózgu,
 Po przebytym udarze mózgu,
 Ze stwardnieniem rozsianym,
 Z zespołami otępiennymi w tym z Chorobą

Alzheimera,

 Z uszkodzeniem rdzenia kręgowego.

1. Z przewlekle postępującymi

chorobami mięśni i stawów

2. Po skomplikowanych złamaniach,

urazach

3. Z trudno gojącymi się ranami,

odleżynami

4. Z zaburzeniami psychicznymi
5. Z upośledzeniem umysłowym
6. Ze schorzeniami geriatrycznymi.

DOKUMENTACJA:

W zakładzie pielęgnacyjno – opiekuńczym
obowiązuje

standardowa

dokumentacja

medyczna dla stacjonarnych zakładów opieki
zdrowotnej. Jako obowiązujące należy również
przyjąć

standardy

i

procedury

mające

zastosowanie

w

opiece

długoterminowej,

zatwierdzone przez Ministra Zdrowia i Opieki
Społecznej

np.

standard

zapobiegania

odleżynom.

KADRA

Przy planowaniu i doborze kadry dla potrzeb

zakładu pielęgnacyjno-opiekuńczego należy mieć
na uwadze następujące wymogi wobec
kandydatów:

1)Wiedzę
• Profesjonalni pracownicy medyczni, posiadający

dyplom potwierdzający ich kwalifikacje
zawodowe,

• Wiedza w zakresie opieki nad osobami starszymi,

przewlekle chorymi, niepełnosprawnymi,

2) Umiejętności

a) UNIWERSALNE:

• Umiejętności interpersonalne tj. praca w

zespole, przejawiania inicjatywy i
zdecydowania, rozwiązywania sytuacji
konfliktowych

• Umiejętności rozwiązywania problemów tj.

wzbudzania i strukturyzowania informacji,
wychodzenia naprzeciw trudnościom oraz
przezwyciężania kryzysów i sytuacji trudnych

• Umiejętności komunikowania się tj.

przekazywania informacji w formie zrozumiałej i
jasnej dla potęncjalnych odbiorców
(komunikowania pisemne, werbalne i
niewerbalne)

b)

SZCZEGÓŁOWE UMIEJĘTNOŚCI

ZAWODOWE I DOŚWIADCZENIE W
ZAKRESIE:

• Komunikowania z osobą starszą, przewlekle

chorą, niepełnosprawną,

• Rozwiązywanie złożonych problemów

zdrowotnych i psychospołecznych osób starszych,
przewlekle chorych i niepełnosprawnych,

• Pielęgnacji chorego unieruchomionego, z

ograniczoną możliwością samoobsługi,
ograniczoną orjentacją w miejscu, czasie,
otoczeniu,

• Opieki i pielęgnacji terminalnie chorych,
• Opieki i pielęgnacji osób z zaburzeniami

psychicznymi

• Rehabilitacji osób niepełnosprawnych

Pożądane cechy

osobowości i postawy

• Serdeczność, towarzyskość,

aktywność

• Ugodowość (skromność, delikatność)
• Sumienność
• Dojrzałość emocjonalna
• Otwartość na doświadczenia

Skład zespołu zatrudnionego w zakładzie

pielęgnacyjno-opiekuńczym

URZĄDZENIE I WYPOSAŻENIE

ZAKŁADÓW PIELĘGNACYJNO-

OPIEKUŃCZYCH

Zakład powinien być

zlokalizowany w osobnym budynku z
zapleczem rekreacyjnym, nieco
oddalonym od ruchliwych miejsc i
szpitala

□Urządzenie i wyposażenie

Publiczny Zakład Pielęgnacyjno-

Opiekuńczy powinien liczyć ok. 30-60
łóżek oraz posiadać nst. pomieszczenia:

• Pokoje jedno i wieloosobowe, z węzłem

sanitarnym

• Jadalnia
• Sala dziennego pobytu
• Gabinet zabiegowo-pielęgniarski

• Pomieszczenie do terapii zajęciowej
• Pomieszczenie do rehabilitacji
• Pomieszczenie do fizykoterapii
• Gabinet dla konsultantów
• Kaplica
• Kuchnia
• Pralnia
• Kawiarnia, biblioteka

FINANSOWANIE ŚWIADCZEŃ W

ZAKŁADZIE PIELĘGNACYJNO-

OPIEKUŃCZYM

Źródła finansowania:
•

Utrzymanie nieruchomości

– właściciel

obiektu samorząd terytorialny

•

Finansowanie kosztów świadczeń
zdrowotnych

– instytucje ubezpieczenia

zdrowotnego, kasy chorych

•

Finansowanie zakwaterowania i
wyżywienia

– podopieczny lub jego

rodzina, pomoc społeczna

ZAKŁADY PIELĘGNACYJNO-OPIEKUŃCZE

PRZEZNACZONE SĄ GŁÓWNIE DLA OSÓB
W ZAAWANSOWANYM WIEKU, KTÓRE:



są w okresie zdrowienia po pobycie w
szpitalu i mają problemy w samoobsłudze



są samotni i chorzy



chorują np. na przewlekłe owrzodzenie
podudzia i nie posiadają dogodnych
warunków sanitarnych



wymagają opieki połączonej z żywieniem
dietetycznym i zabiegami fizykoterapii



są samotni a z powodu zmian chorobowych
nie mogą pozostać bez opieki



mają zmiany miażdżycowe w O.U.N. i
wymagają stałej opieki pielęgniarskiej

Bibliografia:
1. Murkowski M., Koronkiewicz A.,
Chlipalski K.: Zakład pielęgnacyjno
opiekuńczy. Centrum Organizacji i
Ekonomiki Ochrony Zdrowia. Warszawa
1993.
2. Rogala-Pawelczyk G., Szwałkiewicz
E.:Zakład pielęgnacyjno opiekuńczy.Lublin
1998.