Laseczki przetrwalnikujace

Laseczki przetrwalnikujace

Rodzaj

Rodzaj

Bacillus

Bacillus

Rodzaj

Rodzaj

Clostridium

Clostridium

Pałeczki Gram-dodatnie,

Pałeczki Gram-dodatnie,

przetrwalnikujące

przetrwalnikujące



Przetrwalniki

Przetrwalniki



wytwarzane przez rodzaj

wytwarzane przez rodzaj

Bacillus

Bacillus

(tlenowe) i

(tlenowe) i

Clostridium

Clostridium

(beztlenowe)

(beztlenowe)



endospory powstają w procesie sporulacji

endospory powstają w procesie sporulacji



anabioza może trwać nawet setki lat

anabioza może trwać nawet setki lat



pomaga przetrwać brak wody, brak substancji

pomaga przetrwać brak wody, brak substancji

odżywczych, wysoką temperaturę,

odżywczych, wysoką temperaturę,

promieniowanie UV, X, zmiany pH...

promieniowanie UV, X, zmiany pH...



ściana impregnowana dwupikolinianem

ściana impregnowana dwupikolinianem

wapnia

wapnia



przejście z formy przetrwalnikowej w

przejście z formy przetrwalnikowej w

wegetatywną to germinacja

wegetatywną to germinacja

Pałeczki Gram-dodatnie,

Pałeczki Gram-dodatnie,

przetrwalnikujące

przetrwalnikujące



Położenie przetrwalników w komórce

Położenie przetrwalników w komórce



centralne

centralne



paracentralne

paracentralne



subterminalne

subterminalne



terminalne

terminalne

Rodzaj

Rodzaj

Bacillus

Bacillus



Ponad 40 gatunków

Ponad 40 gatunków



Powszechne w środowisku –

Powszechne w środowisku –

przetrwalniki

przetrwalniki



Przetrwalniki ułożone centralnie

Przetrwalniki ułożone centralnie



Często stanowi zanieczyszczenie

Często stanowi zanieczyszczenie

próbki lub składnik flory

próbki lub składnik flory

fizjologicznej

fizjologicznej



Bezwzględne tlenowce

Bezwzględne tlenowce



Dobry wzrost na rutynowo

Dobry wzrost na rutynowo

stosowanych podłożach

stosowanych podłożach



W preparatach pojedyncze lub w

W preparatach pojedyncze lub w

parach, w chodowli – długie

parach, w chodowli – długie

łańcuszki

łańcuszki

Rodzaj

Rodzaj

Bacillus

Bacillus



W bulionie wzrost w postaci kożucha z długimi

W bulionie wzrost w postaci kożucha z długimi

wypustkami

wypustkami



W organizmie i przy inkubacji w atmosferze

W organizmie i przy inkubacji w atmosferze

wzbogaconej w CO

wzbogaconej w CO

2

2

może wytwarzać otoczki

może wytwarzać otoczki



Katalaza (+), otoczki (+), rzęski (+)

Katalaza (+), otoczki (+), rzęski (+)



Hamoliza

Hamoliza

β

β

(prócz

(prócz

B. anthracis

B. anthracis

)

)



Na podłożu stałym kolonie szaro-białe, z

Na podłożu stałym kolonie szaro-białe, z

postrzępionymi brzegami i wypustkami (głowa

postrzępionymi brzegami i wypustkami (głowa

meduzy)

meduzy)



W czasie hodowli na podłożu z penicyliną

W czasie hodowli na podłożu z penicyliną

drobnoustroje wytwarzają sferoplasty tworzące

drobnoustroje wytwarzają sferoplasty tworzące

łańcuchy; w preparacie widoczne jako „sznury pereł”

łańcuchy; w preparacie widoczne jako „sznury pereł”

Rodzaj

Rodzaj

Bacillus –

Bacillus –

czynniki

czynniki

wirulencji

wirulencji



Otoczka – polipeptydowa, głównie

Otoczka – polipeptydowa, głównie

kwas D-glutaminowy, ma

kwas D-glutaminowy, ma

właściwości antyfagocytarne

właściwości antyfagocytarne



Egzotoksyna – kompleks białkowy,

Egzotoksyna – kompleks białkowy,

jedna z części posiada aktywność

jedna z części posiada aktywność

cyklazy adenylowej. Skutkiem

cyklazy adenylowej. Skutkiem

działania całego kompleksu jest

działania całego kompleksu jest

obrzęk i śmierć komórek

obrzęk i śmierć komórek

Wąglik (

Wąglik (

Anthrax

Anthrax

)

)



Bacillus anthracis

Bacillus anthracis

jest

jest

drobnoustrojem bezwzględnie

drobnoustrojem bezwzględnie

chorobotwórczym

chorobotwórczym



Przetrwalniki mogą pozostawać w

Przetrwalniki mogą pozostawać w

glebie przez wiele lat. Pierwotnie

glebie przez wiele lat. Pierwotnie

zakażają się zwierzęta trawożerne, a

zakażają się zwierzęta trawożerne, a

choroba przenosi się z nich na ludzi

choroba przenosi się z nich na ludzi

Wąglik (

Wąglik (

Anthrax

Anthrax

)

)



Postać skórna

Postać skórna



Do zakażenia dochodzi przez uszkodzoną skórę

Do zakażenia dochodzi przez uszkodzoną skórę



Po namnożeniu w miejscu wniknięcia bakterie

Po namnożeniu w miejscu wniknięcia bakterie

szerzą się w organizmie

szerzą się w organizmie



Po 2-5 dniach od zakażenia pojawia się mała,

Po 2-5 dniach od zakażenia pojawia się mała,

bezbolesna grudka, potem przekształca się w

bezbolesna grudka, potem przekształca się w

pęcherz, który pęka i tworzy czarny strup

pęcherz, który pęka i tworzy czarny strup

martwiczy. Tym objawom towarzyszy okoliczny

martwiczy. Tym objawom towarzyszy okoliczny

obrzęk.

obrzęk.



W przypadkach nieleczonych dochodzi do

W przypadkach nieleczonych dochodzi do

bakteriemii i śmierci

bakteriemii i śmierci

Wąglik (

Wąglik (

Anthrax

Anthrax

)

)



Postać płucna

Postać płucna



Do zakażenia dochodzi na skutek inhalacji

Do zakażenia dochodzi na skutek inhalacji

przetrwalników

przetrwalników



Początkowe objawy niespecyficzne – gorączka,

Początkowe objawy niespecyficzne – gorączka,

kaszel, osłabienie

kaszel, osłabienie



Po 24 godzinach od objawów wstępnych rozwijają

Po 24 godzinach od objawów wstępnych rozwijają

się objawy nasilonej niewydolności oddechowej

się objawy nasilonej niewydolności oddechowej

(sinica, duszność)

(sinica, duszność)



Następnie rozwijają się objawy posocznicy, ZOMR

Następnie rozwijają się objawy posocznicy, ZOMR



W większości przypadków następuje śmierć

W większości przypadków następuje śmierć

Wąglik (

Wąglik (

Anthrax

Anthrax

)

)



Postać jelitowa

Postać jelitowa



Rozwija się po spożyciu skażonej żywności

Rozwija się po spożyciu skażonej żywności



Objawy: nudności, wymioty i biegunka

Objawy: nudności, wymioty i biegunka



Może wystąpić krańcowe wyczerpanie i wstrząs

Może wystąpić krańcowe wyczerpanie i wstrząs



Aktywne antybiotyki

Aktywne antybiotyki



Lek z wyboru: penicylina

Lek z wyboru: penicylina



Makrolidy

Makrolidy



Linkosamidy

Linkosamidy



Tetracykliny

Tetracykliny

Wąglik (

Wąglik (

Anthrax

Anthrax

)

)



Profilaktyka

Profilaktyka



Szczepienie bydła

Szczepienie bydła



Stosowanie odzieży ochronnej

Stosowanie odzieży ochronnej



Szczepienie osób z grup wysokiego

Szczepienie osób z grup wysokiego

ryzyka

ryzyka



Obowiązkowa utylizacja padłych

Obowiązkowa utylizacja padłych

zwierząt i odpadów pochodzenia

zwierząt i odpadów pochodzenia

zwierzęcego

zwierzęcego

Wąglik (

Wąglik (

Anthrax

Anthrax

)

)

Bacillus cereus

Bacillus cereus



Zatrucia pokarmowe

Zatrucia pokarmowe



W przypadku krótkiego okresu inkubacji, przyczyną

W przypadku krótkiego okresu inkubacji, przyczyną

objawów chorobowych jest spożycie enterotoksyny

objawów chorobowych jest spożycie enterotoksyny



Przy długim okresie inkubacji przyczyną objawów jest

Przy długim okresie inkubacji przyczyną objawów jest

spożycie przetrwalników, które rozwinęły się w

spożycie przetrwalników, które rozwinęły się w

przewodzie pokarmowym i wydzielają enterotoksynę

przewodzie pokarmowym i wydzielają enterotoksynę



Zwykle choroba ma charakter samoograniczający

Zwykle choroba ma charakter samoograniczający



Zakażenia uogólnione u osób z obniżoną

Zakażenia uogólnione u osób z obniżoną

odpornością

odpornością



Leczenie: Linkosamidy, aminoglikozydy,

Leczenie: Linkosamidy, aminoglikozydy,

tetracykliny i makrolidy

tetracykliny i makrolidy

Rodzaj

Rodzaj

Clostridium

Clostridium