• Rzeczą okropną, uciążliwą i nudną jest konieczność interpretowania

danych zapisanych w tabelach. Najczęściej wszystko łatwiej zobaczyć
na wykresach

• Microsoft Excel ma bardzo dobry system tworzenia wykresów.
• Główne typy wykresów to:

liniowy XY ( punktowy ) kołowy
kolumnowy słupkowy

• Z każdym typem wiąże się wiele podtypów. Użytkownik może zmieniać

wygląd niemal wszystkich elementów wykresu.

Wykresy

Wykresy

Anatomia wykresu 1/2

Anatomia wykresu 1/2

linia siatki

obszar wykresu

seria danych

legenda

obszar kreślenia

Anatomia wykresu 2/2

Anatomia wykresu 2/2

• Elementy wykresu nazywane są obiektami.

• Obszar wykresu obejmuje cały wykres. Obramowanie można usuną lub nadać mu

inny kolor. Podobnie można określić kolor wewnątrz obszaru wykresu i wypełnić go
deseniem lub teksturą.

• Linie siatki są opcjonalne

• Punkty danych tworzą serie danych. Wykres zawiera zarówno znaczniki, jak i linie

łączące znaczniki. Na wykresie może występować jeden z tych elementów lub oba.
Kolor każdego z nich można ustalać niezależnie.

• Dla osi można określać skalę ( wartość minimalną i maksymalną).

• Jedną z opcji pozwalających zmieniać wygląd wykresu jest opcja wygładzania linii. Po

jej uaktywnieniu linia łącząca będzie wygładzona ( czyli ciągła w matematycznym
sensie).
W przeciwnym przypadku będzie składać się z serii odcinków.

• Wykres można utworzyć w arkuszu z danym lub

osobnym arkuszu, zawierającym wyłącznie ten
wykres.

Tworzenie wykresu kolumnowego

Tworzenie wykresu kolumnowego

Ćwiczenie:

• Otwórz nowy skoroszyt, wpisz dane widoczne na

rysunku.
Nie zapomnij o wykorzystaniu klawiatury
numerycznej,
wręcz stworzonej do wprowadzania ciągów liczb.
Jak ułożyć najlepiej na niej palce ?

• Rozpoczynamy tworzenie wykresu od zaznaczenia

zakresu A1:C13 przez odpowiednie przeciągnięcie
myszki. Jeśli chcesz stworzyć wykres na osobnym
arkuszu, naciśnij [F11].
W przeciwnym razie wybierz polecenie Wstaw /
Wykres
lub wybierz ikonę

• Pojawi się pierwsze z czterech okien dialogowych

Kreatora wykresów.

Tworzenie wykresu kolumnowego

Tworzenie wykresu kolumnowego

Ćwiczenie cd. :

• Za pomocą karty Standardowe Typy wybieramy z

lewego

menu

typ

oraz

klikając odpowiednią ikonę z prawej strony, podtyp
wykresu.
Zwróć uwagę na przycisk

Może się przydać przy wybieraniu typu wykresu.
Naciśnij Dalej, gdy będziesz gotowy.

• Pojawi się okno dialogowe, związane ze źródłem

danych.
Excel poprawnie wydedukował, że dane znajdują się
w
kolumnach, nie ma więc potrzeby wprowadzania
zmian.
Kliknij Dalej.

• W kroku 3 mamy możliwość wprowadzenia do

wykresu modyfikacji.

Tworzenie wykresu kolumnowego

Tworzenie wykresu kolumnowego

Ćwiczenie cd. :

• W ostatnim kroku możemy zdecydować, czy umieścić wykres w aktualnym arkuszu lub innym wybranym.

• Mało prawdopodobne, że będziesz zadowolony z rozmiaru i położenia wykresu, ale to poprawimy później.

Zapisz skoroszyt – przyda się w następnych ćwiczeniach

Zmiana rozmiaru i położenia wykresu -

- zmiana wielkości

Zmiana rozmiaru i położenia wykresu -

- zmiana wielkości

Ćwiczenie:

• Ustaw wskaźnik myszy wewnątrz wykresu i

kliknij
lewym klawiszem myszy. Skorzystamy z
ośmiu czarnych kwadracików rozmieszczonych
na obramowaniu wykresu. Są to tzw. uchwyty.
Ich

pojawienie

oznacza,

że

wykres

jest zaznaczony.

• Ustaw wskaźnik myszy nad jednym z tych

uchwytów.
Gdy wskaźnik znajduje się nad uchwytem,
przybiera
kształt strzałki o dwóch grotach.
Naciśnij i przytrzymaj lewy przyciski
przeciągnij wskaźnik. Zmieni się rozmiar
wykresu.

• Na zakończenie zmian kliknij na zewnątrz

wykresu,
aby zlikwidować jego zaznaczenie.

Zmiana rozmiaru i położenia wykresu -

- zmiana położenia wykresu w arkuszu

Zmiana rozmiaru i położenia wykresu -

- zmiana położenia wykresu w arkuszu

Można to zrobić na dwa sposoby:

• Wycinając i wklejając

• Zaznaczając i przeciągając.

Skorzystamy z drugiej metody

Ćwiczenie:

• Zaznacz wykres

• Ustaw wskaźnik myszy wewnątrz wykresu,

a następnie naciśnij i przytrzymaj lewy
przycisk.
Gdy będziesz przesuwać mysz, zobaczysz
prostokąt zaznaczania otoczony kropkowaną
linią, poruszający się po ekranie. Prostokąt
ten sygnalizuje położenie,jakie przyjąłby
wykres po zwolnieniu myszy.

• Na zakończenie zmian kliknij na zewnątrz

wykresu,

aby zlikwidować jego zaznaczenie.

Zmiana rozmiaru i położenia wykresu -

- przenoszenie wykresu do nowego arkusza

wykresu

Zmiana rozmiaru i położenia wykresu -

- przenoszenie wykresu do nowego arkusza

wykresu

Ćwiczenie:

• Utwórz arkusz wykresu.

• Zaznacz wykres. Wytnij go – [CTRL] + [X]

• Kliknij kartę nowego arkusza i wklej [CTRL] + [V]

Jakie to proste ?!

Modyfikowanie wykresu –

- zmiana desenia tła obszaru kreślenia

Modyfikowanie wykresu –

- zmiana desenia tła obszaru kreślenia

Standardowe wykresy tworzone w Excelu mają w obszarze kreślenia szare tło. Na
ekranie wygląda to dobrze, jednak na wydruku nie prezentuje się najlepiej.

Ćwiczenie:

• Ustaw wskaźnik myszy nad szarym obszarem kreślenia i kliknij

prawym przyciskiem mszy, aby otworzyć menu skrótów. Wybierz
Formatuj obszar kreślenia

• W sekcji Obszar klikając wybierz kolor. Zatwierdź.

W podobny sposób można zmieniać pozostałe
parametry wykresu.

Złożony wykres z dwoma osiami Y

Złożony wykres z dwoma osiami Y

Gdy wykres zawiera dwie serie, których wartości znacząca od siebie odbiegają,
wówczas warto użyć dwóch osi Y. Jeśli oprócz tego serie reprezentują jakościowo
różne dane, wówczas można jedną określić jako kolumny, druga jako linie – taki
wykres to wykres złożony.

Ćwiczenie:

Zamierzasz przedstawić graficznie, jak ograniczanie zatrudnienia rzutuje na liczbę
dni straconych w wyniku zwolnień lekarskich.

• Utwórz wykres słupkowy jak na rysunku.

Złożony wykres z dwoma osiami Y

Złożony wykres z dwoma osiami Y

Ćwiczenie c.d:

• Następnie liczbę nieobecności wykreślimy

jako linie, nie kolumny. Kliknij prawym
przyciskiem

myszyjedną

z

kolumn

reprezentujących zwolnienia lekarskie i z
menu skrótów wybierz polecenie Typ
wykresu,wybierz Liniowy ze znacznikami
danych.

• Linia odzwierciedlająca liczbę dni absencji

będzie ledwie widoczna na tle osi x, więc
wykreślimy ją, tworząc osobną oś y.Kliknij
prawym przyciskiem myszy linię i z menu
skrótów

• Wybierz polecenie Formatuj serie danych. W

oknie danych uaktywnij Oś.

• Odszukaj sekcję Rysuj serie na i wybierz

opcję
Osie dodatkowe.

Złożony wykres z dwoma osiami Y

Złożony wykres z dwoma osiami Y

Ćwiczenie c.d:

• Ostatnia modyfikacja to nadanie tytułów osiom y. Kliknij prawym przyciskiem myszy

obszar wykresu, wybierz polecenie Opcje wykresu i uaktywnij kartę Tytuły.

Zmiana skali wykresu

Zmiana skali wykresu

Ćwiczenie:

• Przygotuj wykres

• Aby zmienić skalę osi, kliknij prawym

przyciskiem myszy oś ( uaktywniwszy
wcześniej wykres ), a następnie

• Wybierz polecenie Formatuj osie.

Określ
wartość minimalną i maksymalną.
Korzystając

z

tego

polecenia

można

również

zmienić

punkt

przecięcia osi.

Co zrobić jak zabraknie danych ?

Co zrobić jak zabraknie danych ?

Może okazać się, że brakuje jednej wartości Y. Co zrobić jeśli nie chcemy wykresu z defektem

?

Ćwiczenie:

• Przygotuj wykres, zaznacz go

• Wybierz polecenie Narzędzia / Opcje oraz kartę

Wykres. Ustaw opcję

Kreśl puste komórki –

- Interpolowane.

Wykresy sumujące do 100 %

Wykresy sumujące do 100 %

Wykresy tego typu są przydatne, gdy chcemy określić, w jaki sposób całość rozkłada
się na części. Są to wykresy –zwłaszcza wykres kołowy – uwielbiane przez badających
opinię publiczną.

Ćwiczenie:

Przeprowadzono głosowanie, którego wyniki
wpisano do arkusza. Przedstaw te dane na wykresie
kołowym z podaniem rozkładu procentowego głosów.

• Zaznacz blok A2:B4 i naciśnij przycisk Kreatora wykresów.

• W oknie dialogowym pierwszego kroku kreatora wybierz najprostszy rodzaj wykresu

kołowego
i naciśnij przycisk Zakończ. Otrzymasz od razu gotowy wykres, który teraz należy
zmodyfikować.

• Dwukrotnie kliknij myszą dowolny punkt wykresu

i w oknie dialogowym Formatuj serie danych na
karcie Etykiety danych włącz opcje Pokazuj procenty.
Zatwierdź.

Wysuwanie wycinka wykresu kołowego

Wysuwanie wycinka wykresu kołowego

Ćwiczenie:
• Przygotuj wykres kołowy, wybierając

etykietyz informacją o procentach.

• Chcemy wysunąć jeden z wycinków,

aby

zwrócić

na

niego

uwagę.

Uaktywnij

wykres.

Następnie

kliknijwycinek , który chcesz wysunąć.
Nie

ma

to

być

podwójne

kliknięcie,

ale

dwa

pojedyncze

kliknięcia.

Przeciągnij wycinek. Jeśli zaczniesz
przeciągaćprzed drugim kliknięciem,
wszystkie

wycinki

wykresu

zostaną rozsunięte.

! Pamiętaj, że zawsze możesz użyć

polecenia Cofnij, jeśli operacja nie
powiedzie się za pierwszym razem.

Używanie rysunków jako znaczników lub kolumn

Używanie rysunków jako znaczników lub kolumn

Ćwiczenie:

• Przygotuj wykres kolumnowy, na podstawie

arkusza.

• Użyj polecenia Wstaw / Rysunek / Clipart, aby

odszukać i wstawić rysunek do nieużywanej
części arkusza. Ustaw jego wielkość.
Dla wykresu szerokiego na 5 kolumn i
wysokiego na 20 wierszyustaw wysokość
rysunku na mniej więcej dwa wiersze.

• Kliknij rysunek i skopiuj go – znajdzie się on

w schowku.

• Zaznacz serie danych i naciśnij klawisze

[CTRL]

+

[V].

Wklejany ze schowka obiekt zastąpi znaczniki
danych.

• Aby zakończyć modyfikacje, kliknij prawym

przyciskiem myszy serie danych i wybierz
Formatuj

serie

danych.

Wybierz

efekty

wypełnienia.

Poeksperymentuj, podając różne wartości
jednostek

na

rysunek.

Wykres radarowy

Wykres radarowy

Jest to wykres mało znany, gdyż zwykle przedstawia dane w sposób nieczytelny.
Przydaje się w szczególnych przypadkach.

Ćwiczenie:

Przypuśćmy, że zamierzasz kupić używany samochód terenowy, by nieco poszaleć po
wertepach. Z demobilu polskiej armii możesz kupić starego UAZ-a, a z demobilu armii
austriackiej lub szwajcarskiej – Pinzgauera. Aby zdecydować, które rozwiązanie jest
lepsze, oceniasz poszczególne cechy obu
samochodów w skali od 1 do 5.
W tym ćwiczeniu ograniczmy się
do oceny 6 cech, dość istotnych
dla samochodów terenowych z prawdziwego
zdarzenia.

• Wprowadź arkusz

• Zaznacz zakres A2:C8 i naciśnij przycisk Kreatora wykresów

• Wybierz typ Radarowy i podtyp Wypełniony radarowy

i wybierz od razu Zakończ.

• Już na pierwszy rzut oka widać, że UAZ jest samochodem

tanim i dostępnym, ale pod względem technicznym ustępującym
Pinzgauerowi.

Wykres bąbelkowy 1/2

Wykres bąbelkowy 1/2

Wykres bąbelkowy jest równie rzadko używany, służy do porównywania zbiorów
trzech wartości. Podobny do wykresu punktowego, trzeciej wartości odpowiada
rozmiar bąbelkowego znacznika. Warto pokazać do czego może służyć:

Ćwiczenie:

W gminie liczącej trzy wsie maja odbyć się wybory wójt.
Kandyduje dotychczasowy wójt, o którym opinie są
w poszczególnych wsiach różne. Różna jest też liczba
mieszkańców i chęć wzięcia udziału w wyborach, co
wynika z danych wpisanych do arkusza. Wójt chce
wiedzieć o głosy mieszkańców, której wsi powinien
szczególnie zabiegać. Przedstaw dane na wykresie
w taki sposób, by ułatwić mu decyzje.

• Zaznacz blok B2:D4 i wybierz Kreatora wykresów..

• Wybierz wykres Bąbelkowy Zwróć uwagę, że

w zaznaczonym zakresie jest
tyle samo wierszy i kolumn, więc nie jest pewne,
czy Excel rozpozna dane w wierszach, czy w kolumnach
( powinny być kolumny). Ustaw serie danych X – liczba mieszkańców
Y – ocena, Rozmiary – chętni do głosowania.

Wykres bąbelkowy 2/2

Wykres bąbelkowy 2/2

Ćwiczenie c.d.:

• Określ etykiety i samodzielnie przećwicz
różne opcje, aż otrzymasz wykres.

Jak widać, o głosy mieszkańców dwóch
pierwszych wsi Wólki i Dołka, warto się
starać,

bo

tam

dobrze

oceniają

wójta i mają ochotę głosować, zaś w
Grajdołku sprawa wygląda na straconą;
niewiele osób interesuje się wyborami
, a ci którzy chcą głosować, raczej nie
wybiorą obecnie sprawującego władzę.

Wykres powierzchniowy

Wykres powierzchniowy

Z wykresami powierzchniowymi wciąż mamy do czynienia.Przykładem jest każda mapa, gdzie
położenie punktu jest określane przez podziałkę południków i równoleżników, a trzeci wymiar –
wysokość – jest wyrażany kolorem, a na mapach plastycznych wybrzuszeniem powierzchni.

Wykres powierzchniowy Excela to właśnie taka mapa plastyczna nakreślona w skrócie
perspektywicznym.

Ćwiczenie:

Natężenie promieniowania w kwadratowym pokoju określone jest wzorem z=[sin(x)*y0]2, gdzie
zastosowano układ współrzędnych z początkiem na środku pokoju. Ze wzoru trudno odczytać, gdzie
promieniowanie jest największe. Najlepiej przedstawić je na wykresie czytelnym nawet dla laika.

• Wiersze 1,2 i 14 oraz

kolumnę A wypełnij zgodnie
z rys. - korzystając z ułatwień
związanych z wprowadzaniem
serii danych.

• Do komórki B13 wpisz formułę

widoczna na pasku edycji na
rysunku.

• Skopiuj wzór do pozostałych

komórek

Wykres powierzchniowy

Wykres powierzchniowy

Ćwiczenie cd.:

•Zaznacz zakres A3:L14 i wybierz Kreatora wykresów. Wybierz standardowy wykres typ:

Powierzchniowy.

•Po utworzeniu wykresu możesz łatwo zmieniać jego perspektywę, wskazując go, klikając

prawym klawiszem myszki i wybierając polecenie Widok 3-W.

Z wykresu widać natychmiast, że natężenie promieniowania jest silne w narożach i spada

do zera na osiach symetrii ścian.