„ Gazeta Warszawska” w

XIX stuleciu



Narodziny i początki działania pisma:



Od stycznia 1774r. były jezuita Stefan Łuskina
współredaktor „ Wiadomości Warszawskich” zaczął
wydawać „ Gazetę Warszawska”.



Początkowo ukazywał się ona 2 razy w tygodniu w środę
oraz sobotę.



Objętość gazety u progu swej działalności liczyła 8 stron.



Stefan Łuskina był wydawcą do swej śmierci w 1793r.



Następnie gazeta, przeszła chwilowo w inne ręce, zmieniła
tytuł oraz miała przerwy w wydawaniu, lecz od 1794r.
Wychodziła regularnie aż do 1935r.

J. Łojek, Dzieje prasy polskiej, Warszawa 1988, s.18-19.

Zarys historii „ Gazety Warszawskiej”



W okresie praca Sejmu Czteroletniego stara „ Gazeta
Warszawska”

prezentowała

stanowisko

prorosyjskie

oraz

propagowało idea anty oświeceniowe. Łuskina szczególnie na
łamach gazety sławił osiągnięcia oręża Katarzyny II



Nie informowała ono o pracach sejmu za to obszernie
prezentowała doniesienia ze świata.(głównie były to tłumaczenia z
czołowych czasopism europejskich).



Od 1792r. gazeta sprzyjała Rosji oraz Konfederacji targowickiej



W roku 1794 „ Gazeta Warszawska” zmieniła swą nazwę na:
„Gazetę Wolną Warszawską” jej redaktorem został Antoni
Lesznowski.



Nakład „ Gazety Warszawskiej” wynosił początkowo 500
egzemplarzy, a następnie miał zwiększyć się do 1500 egz.

Tamże, s.22-23

Zarys historii „ Gazety
Warszawskiej” część II



Okres, który poprzedzał powstanie Księstwa
Warszawskiego, to generalnie okres załamania
prasy polskiej we wszystkich zaborach. W tym
czasie obok „ Gazety Warszawskiej” funkcjonował
„ Korespondent Warszawski i Zagraniczny”.
Powyższe tytuły, informowały dość szeroko o
wydarzeniach napływających z zagranicy.

Tamże, s.28

Zarys historii „ Gazety
Warszawskiej” część III



„ Gazeta Warszawska” po Kongresie Wiedeńskim ponownie przyjęła
postawę lojalistyczną, wobec zaborcy.



Ponadto ,posiadała ona profil konserwatywny.



W latach 30 XIX w. po śmierci Antoniego Lesznowskiego seniora
przekazywana była w dzierżawę kolejnym redaktorom. W 1832 r. po
Wilkoszewskim przejmuje ją Jan Nepomucen Krupski, w 1838r. Krupskiego
zastępuje Florentyn Gwozdecki a w 1839r. Redaktorem głównym zostaje
Stefan Lasocki.



Okres ten nie jest pomyślny dla pisma ponieważ w ciągu dekady nastąpi 3
krotny spadek poczytności gazety wśród abonentów. ( w 1830r. „ Gazeta
Warszawska miała ich około 1200 dzięki czemu zajmowała 2 miejsce jeśli
chodzi o poczytność wśród dzienników informacyjnych po „ Kurierze
Warszawskim” 2000 abonentów). Natomiast w 1841r. Liczba ta wynosiła
400 egzemplarzy.

E. Tomaszewski, Prasa Królestwa Polskiego i ziem litewsko-ruskich, Prasa

Polska w latach 1661-1864, pod red. J. Łojka, Warszawa 1976, s.123

Zarys historii „ Gazety
Warszawskiej” część IV



Przełomowym rokiem dla „ Gazety Warszawskiej” miał okazać się 1841,
ponieważ gazetę za kwotę 2tys.złotych polskich rocznie przejął w dzierżawę
Antoni Lesznowski junior. Podniósł on poziom literacki pisma.



Poświęcił on znacznie więcej uwagi krytyce teatralnej, co było w ówczesnym
czasie novum.



Lesznowski dbał o polityczną autonomię pisma. Swe idee propagował poprzez
pisanie w działach popularno naukowcyh, literackich oraz artystycznych.



„ Gazeta Warszawska” od początku lat 40 XIX wiek odgrywać pewną rolę
społeczno- polityczną.



W 1843r. do działu redakcyjnego przyłączono Józefa Keniga, który związał się
z pismem na wiele lat i odcisnął swe piętno na dziennikarstwie polskim



Impulsem do modernizacji pisma było powstanie w 1851 r. nowego
przeciwnika jakim był: „ Dziennik Warszawski”. Ważnym krokiem jaki podjęła „
Gazeta Warszawska” było podjęcie stałej współpracy z : Józefem
Korzeniowskim, Zygmuntem Kaczkowskim, Józefem Ignacy Kraszewskim.

Tamże, s. 126-143.

Zarys historii „ Gazety
Warszawskiej” część V



Profil gazety: dziennik o charakterze ogólno- informacyjnym



Ilość stron w numerze: od 4 do 8 stron.



Grubość: 20cm.



Format: 25*20 cm (bardziej zbliżony do książki aniżeli do prasy codziennej czyli
zbliżone do formatu A5). Po 1843r. zwiększa się format i będzie mieć wymiary:
27*24 cm



Cena: za kwartał w Warszawie: 12zł pl.( 80 kopiejek), za miesiąc 4zł pl.( 60
kopiejek), za jeden numer: 15 groszy pl.( 7,5 kopiejek)



Siedziba redakcji mieściła się przy ulicy Świętojerskiej nr . 1769



Tekst początkowo umieszczony w dwóch kolumnach a następnie w trzech.



Na początku zamieszczane są krótkie informacje polityczne z kraju lub dotyczące
spraw zagranicznych, następnie akty prawne. Gdy pojawiały się dodatki to
zamieszczano tam informacje ze świata, nekrologii, obwieszczenia na koniec
aneksy. Gdy dany numer nie zawierał dodatku to kolejność przestawiała się w
następujący sposób: informacje z kraju, często doniesienia ze świata kultury,
informacje ze świata, ogłoszenia lokalne( reklamy). Po 1841r. Część Polityczna
zawierała informacje na temat wydarzeń rozgrywających się w Europie oraz na
świecie.

Dane techniczne „ Gazety Warszawskiej”