Struktury

organizacyjne

przedsiębiorstw -

struktura funkcjonalna

i dywizjonalna

Struktura organizacyjna

Jest to układ stanowisk i

składających się z nich komórek

organizacyjnych, które zazwyczaj

ujmuje się w schemat

organizacyjny.

Struktura funkcjonalna

Strukturę funkcjonalną możemy

scharakteryzować jako taką, w której

podwładni obok przełożonych

służbowych, dysponujących, co ma

być wykonane, mają także

oddzielnych przełożonych

funkcjonalnych, doradzających im

bezpośrednio, jak mają wykonywać

swoje obowiązki.

Struktura taka jest stosowana

głównie przez mniejsze firmy z
ograniczona liczbą linii
produktów, gdyż w efektywny
sposób wykorzystuje
wyspecjalizowane zasoby.
Ponadto struktura funkcjonalna
ułatwia wykorzystanie
specjalistycznych umiejętności
tam gdzie są najpotrzebniejsze.

W strukturze tej dany pracownik podlega

więcej niż jednemu kierownikowi.

W przypadku problemów przy

wykonywaniu zadań może zwrócić się do
odpowiedniego specjalisty.
Zastosowanie tego typu struktury wymaga
istnienia dużego zaufania między
kierownikami, w przeciwnym przypadku
prowadzić może to do konfliktów.

Tego typu struktury zostały po raz

pierwszy wprowadzone przez Frederica
Taylora.

Schemat struktury funkcjonalnej

Schemat struktury funkcjonalnej

(typu U) w przypadku małej firmy przemysłowej.

Ekonomista Oliver E.Williamson strukturę

funkcjonalną nazwał mianem struktury typu U.
W tym rozwiązaniu członkowie organizacji są
grupowani w wydziałach funkcjonalnych,
takich jak wydział marketingu czy produkcji.
Do sprawnego funkcjonowania organizacji
niezbędny jest znaczny stopień koordynacji
między poszczególnymi wydziałami.
Integracja i koordynacja najczęściej są
obowiązkiem dyrektora naczelnego. Struktura
typu U jest powszechnie wykorzystywana w
organizacjach małych, gdzie jeden dyrektor
naczelny bez specjalnej trudności może
nadzorować i koordynować całą organizacją.

Zalety

• skrócenie kanałów przepływu informacji

•stosunkowo łatwa koordynacja działań

•zwiększenie elastyczności organizacji

•przejrzyste ścieżki awansu

Wady

•problemy z obiegiem informacji

•nakładanie się uprawnień i odpowiedzialności

kierowników funkcjonalnych

•skomplikowana siec komunikacji wewnętrznej

•Ciężko określić odpowiedzialność lub ocenić

efektywność

•Członkowie poszczególnych działów mogą się czuć

odizolowani lub lepsi od członków innych działów

Podsumowując

• występuje tu specjalizacja funkcji kierowniczych oraz

odchodzi się od zasady jedności rozkazodawstwa,

• jest to grupowanie zadań, polega na grupowaniu kompetencji

kierowniczych w całym procesie wytwórczym,

• podwładny podlega przełożonym służbowym, którzy

decydują o tym, co ma być wykonane jak również podlegają
przełożonym funkcyjnym, którzy decydują o sposobie
realizacji poszczególnych funkcji,

• w strukturze tej jest wymagana ścisła współpraca pomiędzy

specjalistami wysokiej klasy, którzy tworzą kierownictwo,

• istotne tutaj jest wzajemne zaufanie, zrozumienie a także

zdolność do rozwiązywania konfliktów

• kierownik posiada określone uprawnienia decyzyjne w swojej

branży jest on przede wszystkim specjalistą.

Struktura dywizjonalna

Struktura organizacyjna będąca

wynikiem zastosowania

przedmiotowego lub

terytorialnego podziału i

grupowania zadań organizacji na

najwyższym poziomie struktury

organizacyjnej.

Struktura dywizjonalna ma szerokie

zastosowanie w dużych organizacjach
gospodarczych. Pozwala ona zbliżyć centra
podejmowania decyzji do miejsc, gdzie powstają
problemy do rozwiązania. Dzięki temu decyzje są
podejmowane szybciej, a dobra znajomość
oczekiwań bezpośredniego otoczenia oraz
warunków zarówno zewnętrznych jak i
wewnętrznych, w jakich funkcjonuje dany
segment organizacji ułatwia dokonywanie
trafnych wyborów. Istotny jest też fakt, że
znaczna samodzielność kadry kierowniczej
oddziału, a także jej odpowiedzialność za wyniki
końcowe działa motywacyjnie, co wyzwala
pobudki płynące z wyzwań, które trzeba
podejmować i satysfakcji z rozwiązywania
skomplikowanych problemów.

Schemat struktury

dywizjonalnej

Zadania kierownictwa

naczelnego

• Formułowaniu strategii dla całej

organizacji,

• Nadzorze i kontroli,
• Koordynacji funkcjonowania

poszczególnych komórek organizacji,

• Rozdziale ograniczonych zasobów

pomiędzy poszczególne dywizjony.

Zalety

• Zdolność dostosowania do potrzeb rozwoju nowych

produktów, wymagań i oczekiwań nowych grup klientów i
specyfiki rynków regionalnych,

• Elastyczność i szybkie reagowanie na bodźce płynące z

otoczenia

• Odciążenie naczelnego kierownictwa od operatywnego

zarządzania działalnością operacyjną

• Jasno określone obszary uprawnień i odpowiedzialności

kierowników dywizjonów

• Dobry kontakt z rynkiem zbytu
• Dogodne warunki rozwoju kadr kierowniczych i

specjalistycznych

• Polepszenie jakości procesu decyzyjnego
• Zwiększenie innowacyjności organizacji

Wady

• Trudności z wykorzystaniem wiedzy całej

organizacji

• Możliwość pojawienia się rywalizacji między

dywizjonami lub między nimi a organizacją jako
całością

• Powielanie się niektórych funkcji

administracyjnych

• Partykularyzm czyli preferowanie własnych celów

przed celami całej organizacji

• Dublowanie prac kierowniczych
• Możliwość niewłaściwego funkcjonowania

centralnych komórek sztabowych i
przekształcania się ich w centralne komórki
liniowe.

Podsumowując

Struktura dywizjonalna stosowana jest w

bardzo dużych przedsiębiorstwach
wytwarzających wiele różnorodnych
produktów w oparciu o zróżnicowane
technologie. Dlatego pomocne i bardzo
praktyczne jest, gdy mniejsze jednostki
zostają wyodrębnione w celu realizacji
stałych, określonych zadań i może to być
zastosowane właśnie dzięki strukturze
dywizjonalnej.

Dziękujemy za

uwagę 