BUDOWA MÓZGU
Mózg zbudowany jest z komórek zwanych neuronami, które przypominają w
kształcie rozgwiazdę. Neurony przesyłają sobie impulsy za pomocą wypustek czyli
dendrytów.
Liczba neuronów szacowana jest na około 100 miliardów. Jednak inteligencja
człowieka nie zależy od liczby neuronów, lecz od połączeń, jakie te komórki są w
stanie między sobą wykonać. Każdy neuron może komunikować się z sąsiednimi na
wiele różnych sposobów.
Obliczono, że w ciągu minuty następuje w mózgu od 100 000 do 1 000 000 różnych
reakcji chemicznych !!! Liczba możliwych połączeń między neuronami jest tak
ogromna, że zapisanie ich normalnymi, ręcznie pisanymi literami stworzyłoby wers
długości 10,5 miliona kilometrów.
Schemat budowy mózgu
Pła
t
czo
łow
y
Płat skro
niowy
Płat
ciem
ienio
w
y
P
ła
t
p
o
ty
lic
z
n
y
KRESOMÓZGOWIE
Kresomózgowie jest największą częścią mózgu. Bruzdy mózgu dzielą
powierzchnię półkuli na płaty:
płat czołowy
płat ciemieniowy
płat skroniowy
płat potyliczny
PŁAT CIEMIENIOWY
Płat ciemieniowy - parzysta część kresomózgowia
ograniczona od przodu bruzdą środkową, od dołu bruzdą
boczną, a na powierzchni przyśrodkowej także od tyłu przez
bruzdę ciemieniowo-potyliczną półkuli mózgu.
Funkcje płata ciemieniowego
Orientacja przestrzenna, celowy ruch, rozpoznawanie ruchu,
czucie temperatury, dotyku, bólu, umiejscowienie wrażeń
czuciowych, integracja ruchu i wzroku, integracja czucia i wzroku,
rozumienie języka symbolicznego, pojęć abstrakcyjnych,
geometrycznych.
Skutki uszkodzeń płata ciemieniowego
Całkowita niepodzielność uwagi, niezdolność do skupiania wzroku na
określonym miejscu, trudności w orientacji przestrzennej, trudności
w integracji wrażeń wzrokowych w jedną całość oraz koordynacji
ruchu oczu i rąk, niezdolność do odróżnienia kierunków, trudności w
liczeniu i matematyce, niezdolność do nazwania obiektu, problemy z
czytaniem, trudności w rysowaniu i konstruowaniu obiektów,
zaburzenia osobowości
Płat czołowy
W płacie czołowym występują ośrodki kojarzące, które są miejscem
powstawania myśli i pojęć, każda z półkul zawiera zewnętrzną
warstwę istoty szarej, zwanej korą mózgu oraz wewnętrzną
warstwę istoty białej, w korze mózgowej znajdują się liczne
skupiska neuronów - tzw. ośrodki korowe.
Funkcje Płata Czołowego
Planowanie, myślenie, pamięć, wola działania i podejmowanie decyzji,
ocena emocji i sytuacji, pamięć wyuczonych działań ruchowych, np.
taniec, nawyki, specyficzne schematy zachowań, wyrazy twarzy,
przewidywanie konsekwencji działań, konformizm społeczny, takt,
uczucia błogostanu, frustracji, lęku i napięcia
Skutki uszkodzeń płata czołowego
Utrata możliwości poruszania częściami ciała, niezdolność do planowania
wykonania sekwencji ruchów przy wykonywaniu czynności, niezdolność
do działań spontanicznych, schematyczność myślenia, "zapętlenie",
uporczywe nawracanie do jednej myśli, trudności w koncentracji na
danym zadaniu i w rozwiązywaniu problemów, niestabilność emocjonalna,
zmiany nastroju; zachowania agresywne, depresja, zmiany osobowości
Płat potyliczny
Płat potyliczny - parzysta część kresomózgowia ograniczona od przodu na
powierzchni przyśrodkowej przez bruzdę ciemieniowo-potyliczną półkuli
mózgu. Odpowiada za:
Widzenie, analizę koloru, ruchu, kształtu głębi, skojarzenia wzrokowe
Skutki uszkodzeń płata potylicznego
trudności w umiejscowieniu widzianych obiektów, halucynacje wzrokowe,
niedokładne widzenie obiektów, trudności w rozpoznawaniu kolorów, znaków,
symboli, słów pisanych, rysunków, ruchu obiektu, trudności z czytaniem i
pisaniem
Móżdżek
Móżdżek, odcinek mózgu u kręgowców graniczący ze
śródmózgowiem ( układ nerwowy) i rdzeniem przedłużonym,
część tyłomózgowia - u kręgowców wyższych pokryty całkowicie
przez półkule mózgowe.
Móżdżek składa się z 2 półkul, które połączone są za pomocą
tzw. robaka. Na przekroju poprzecznym móżdżku widoczna jest
cienka istota szara, która stanowi korę móżdżku i objęta przez
nią istota biała tworząca ciało rdzenne – w którym znajdują się
móżdżkowe jądra podkorowe - najlepiej rozwinięte u ssaków.
W móżdżku mieszczą się ośrodki odruchowe regulujące
napięcie mięśni szkieletowych i siłę ich skurczu oraz ośrodki
koordynujące ruchy i utrzymywanie równowagi. Poza tym móżdżek
uczestniczy w kierowaniu mechanizmami regulującymi precyzję
wykonywanych ruchów dowolnych i niektórych czynności
wegetatywnych. Móżdżek otrzymuje informacje z
proprioreceptorów, z narządu równowagi (narząd przedsionkowy),
z ośrodków wzrokowych i wyższych ośrodków nerwowych
kresomózgowia.
Fale mózgowe
ALFA – stan gotowości i odprężenia
BETA – stan pełnego rozbudzenia, pełna świadomość
THETA – wczesne fazy snu, przetwarzanie informacji
DELTA – głęboki sen
Stany mózgu od czuwania
do głębokiego snu
Mózg - ciekawostki
Większy od grejpfruta, mniejszy od sałaty
Mieści się w jednej ręce
Waży mniej, niż 1500gram
1 bilion komórek (100 md aktywne i 900 md glejowe)
Każda komórka może wytworzyć 20000 połączeń
W ciągu 1 sekundy powstaje ok. 3 md synaps
Ma większe możliwości, niż komputer
DZIĘKUJĘ ZA
UWAGĘ
Mariusz Feliś