MIĘDZYNARODOWE

KONWENCJE I

UMOWY

TRANSPORTOWE

WYKONAŁ

ADAM SYGUŁA I ZiIP

Prawo

transportowe, co

to takiego?

Dział prawa obejmujący przepisy regulujące

sferę przemieszczania się osób i przewożenia

rzeczy z jednego miejsca w przestrzeni w

drugie.

Przykładowe

umowy

transportowe

•

Umowa przewozu międzynarodowego

•

Umowa spedycji

•

Umowa przewozu

•

Umowa o świadczenie usług przewozowych

•

Umowa składu

•

Umowa najmu autokaru wraz z obsługą

Konwencje

międzynarodowe

•

Konwencja CMR – określająca wzór

międzynarodowego listu przewozowego

•

Konwencja ADR – dotycząca transportu materiałów

niebezpiecznych

•

Konwencja TIR – dotycząca tranzytu towarów

samochodami ciężarowymi w transporcie

międzynarodowym

•

Konwencja ATP – dotycząca przewozów towarów

szybkopsujących się

•

Konwencja ATA – dotycząca bezcłowego czasowego

przywozu towarów

ADR

Międzynarodowa konwencja dotycząca drogowego

przewozu towarów i ładunków niebezpiecznych.

Przepisy umowy ADR są nowelizowane w cyklu

dwuletnim. Umowa obowiązuje obecnie w 44 krajach

Od 2003 roku każde przedsiębiorstwo związane z

transportem drogowym towarów niebezpiecznych

(przewoźnik, firma odbierająca i wysyłająca towary

niebezpieczne) zobowiązane jest do współpracy z

doradcą ds. bezpieczeństwa (Doradca ADR), którego

zadaniem jest pomoc w realizacji wymagań nałożonych

przez konwencję, sporządzanie obowiązkowych

sprawozdań rocznych do wojewody, oraz

wprowadzanie odpowiednich procedur i instrukcji

bezpieczeństwa.

Załącznik A

Załącznik A obejmuje podział wszystkich produkowanych na świecie

materiałów niebezpiecznych na 13 klas zagrożeń

KLASA
1 – Materiały i przedmioty wybuchowe
2 – Gazy
3 – Materiały ciekłe zapalne
4.1 – Materiały stałe zapalne
4.2 – Materiały samozapalne
4.3 – Materiały wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy
zapalne
5.1 – Materiały utleniające
5.2 – Nadtlenki organiczne
6.1 – Materiały trujące
6.2 – Materiały zakaźne
7 – Materiały promieniotwórcze
8 – Materiały żrące
9 – Różne materiały i przedmioty niebezpieczne

Załącznik B

W załączniku B określone są:
•warunki przewozu poszczególnych materiałów
niebezpiecznych
•warunki techniczne pojazdów samochodowych
•warunki techniczne przyczep (naczep), cystern i kontenerów-
cystern
•warunki oznakowania pojazdów i dodatkowego ich
wyposażenia
•warunki załadunku i wyładunku poszczególnych materiałów
•zakazy ładowania ładunku razem w jednym pojeździe
•wymagania dotyczące osób uczestniczących w przewozie
•niezbędna dokumentacja przy tych przewozach

Tablica ADR

Tablica ADR (pomarańczowa odblaskowa tablica informacyjna
umieszczona na pojazdach przewożących substancje
niebezpieczne) zawiera dwa numery rozpoznawcze przewożonej
substancji tj.:
•numer rozpoznawczy niebezpieczeństwa - dwie lub trzy cyfry (w liczniku),
•numer rozpoznawczy materiału - cztery cyfry (w mianowniku).

ATP

Konwencja została ustanowiona mając na

względzie polepszenie warunków zachowania

jakości szybko psujących się artykułów

żywnościowych w czasie ich przewozu, w

szczególności w ramach handlu

międzynarodowego, co ma wpływ na rozwój

handlu szybko psującymi sie artykułami

żywnościowymi.

Postanowienia umowy stosuje się do:
•każdego przewozu wykonywanego na rzecz osób
trzecich lub na własny rachunek wyłącznie,
transportem kolejowym lub samochodowym lub
obydwoma tymi rodzajami transportu.
•do przewozów morskich na odległość mniejszą niż
150 km, pod warunkiem że ładunki dostarczane są
bez przeładunku środkami transportu używanymi do
przewozu lądowego lub przewozów lądowych i pod
warunkiem że przewozy te poprzedza lub następuje
po nich jeden lub kilka przewozów lądowych, albo są
one wykonywane między dwoma takimi przewozami
lądowymi.

Tabliczki

identyfikacyjne

Transport chłodniczy posiada zabudowę chłodniczą, która

jest wyposażona w dodatkowe urządzenie chłodzące, przy

pomocy którego przy średniej temperaturze zewnętrznej

+30°C temperatura we wnętrzu pustej zabudowy może być

obniżona i utrzymana w następujący sposób:

•

Klasa A: Zabudowa z urządzeniem chłodzącym, które

umożliwia wybrać temperaturę pomiędzy +12°C a 0°C

•

Klasa B: Zabudowa z urządzeniem chłodzącym, które

umożliwia wybrać temperaturę pomiędzy +12°C a -10°C

•

Klasa C: Zabudowa z urządzeniem chłodzącym, które

umożliwia wybrać temperaturę pomiędzy +12°C a -20°C

Na tabliczce musi być naniesiona data upływu ważności

(miesiąc, rok).

TIR

Międzynarodowy Tranzyt Drogowy (Transports

Internationaux Routiers) międzynarodowa

konwencja celna dotycząca tranzytu towarów

samochodami ciężarowymi w transporcie

międzynarodowym, pozwalająca uprościć

procedury na granicach i w urzędach celnych,

celem większej efektywności przewozów

drogowych.

TIR-Symbol

Państwa stosujące

konwencje TIR

ATA

Zastosowanie konwencji ATA ma na celu

ułatwienia formalności związanych z

bezcłowym czasowym przywozem towarów.

Zapewnia systemom celnym państw-

sygnatariuszy wyższy stopień

zharmonizowania i jednolitości oraz przynosi

zasadnicze korzyści dla międzynarodowej

działalności w zakresie handlu lub kultury.

Konwencja celna ATA dotyczy ułatwień przy

przywozie towarów przeznaczonych do

wystawienia lub wykorzystania na wystawach,

targach, kongresach lub podobnych

imprezach.

Karnet ATA

•

Karnety A.T.A. wydają zrzeszenia posiadające zezwolenie władz

celnych państw-sygnatariuszy na wydawanie karnetów A.T.A. na

terytorium tego państwa,

•

Towary przeznaczone do przerobu lub naprawy nie mogą być

przywożone na podstawie karnetów A.T.A.

•

Zrzeszenia wydające nie mogą wydawać karnetów A.T.A., których

okres ważności przekracza jeden rok od daty wydania. Muszą one

wskazać na okładce karnetu A.T.A. kraje, w których karnet posiada

ważność, jak również odpowiednie zrzeszenia gwarantujące.

•

Po wydaniu karnetu A.T.A. żaden dodatkowy towar nie może być

dopisany do listy towarów wyliczonych na odwrocie okładki karnetu

ani na żadnych ewentualnie załączonych do niej kartkach

dodatkowych

•

Termin ustalony dla powrotnego wywozu towarów przywożonych

na podstawie karnetu A.T.A. nie może w żadnym razie przekraczać

okresu ważności danego karnetu.

CMR

Konwencję stosuje się do wszelkiej umowy o

zarobkowy przewóz drogowy towarów

pojazdami, niezależnie od miejsca zamieszkania

i przynależności państwowej stron, jeżeli

miejsce przyjęcia przesyłki do przewozu i

miejsce przewidziane dla jej dostawy, stosownie

do ich oznaczenia w umowie, znajdą się w

dwóch różnych krajach, z których przynajmniej

jeden jest krajem umawiającym się.

List przewozowy powinien zawierać następujące dane :

•

miejsce i datę jego wystawienia

•

nazwisko (nazwę) i adres nadawcy

•

nazwisko (nazwę) i adres przewoźnika

•

miejsce i datę przyjęcia towaru do przewozu oraz przewidziane miejsce jego

wydania

•

nazwisko (nazwę) i adres odbiorcy

•

powszechnie używane określenie rodzaju towaru oraz sposób opakowania, a

dla towarów niebezpiecznych ich ogólnie uznane określenie

•

ilość sztuk, ich cechy i numery

•

wagę brutto lub inaczej wyrażoną ilość towaru

•

koszty związane z przewozem (przewoźne, koszty dodatkowe, należności celne

i inne koszty powstałe od chwili zawarcia umowy do chwili dostawy)

•

instrukcje niezbędne dla załatwienia formalności celnych i innych

•

oświadczenie, że przewóz, bez względu na jakąkolwiek przeciwną klauzulę,

podlega przepisom Konwencji

W razie potrzeby list przewozowy powinien

zawierać poza tym następujące dane :

•

zakaz przeładunku

•

koszty, jakie nadawca przyjmuje na siebie

•

kwotę zaliczenia do pobrania przy wydaniu

towaru

•

zadeklarowaną wartość towaru i sumę

przedstawiającą interes specjalny w jego dostawie

•

instrukcje nadawcy dla przewoźnika dotyczące

ubezpieczenia przesyłki

•

umówiony termin, w jakim ma być wykonany

przewóz

•

wykaz dokumentów wręczonych przewoźnikowi

Strony mogą wnosić do listu przewozowego

wszelkie inne dane, jakie uznają za potrzebne.

Prawa i obowiązki

nadawcy

•

Nadawca odpowiada za wszelkie koszty i szkody, jakie

mógłby ponieść przewoźnik na skutek nieścisłości, lub

niedostateczności i wszelkich innych danych lub instrukcji,

wydanych przez niego w celu wystawienia listu

przewozowego lub w celu wniesienia ich do niego.

•

Nadawca odpowiada wobec przewoźnika za szkody,

wyrządzone osobom, wyposażeniu lub innym towarom, jak

również za koszty, których przyczyną byłoby widoczne

wadliwe opakowanie towaru chyba, że wadliwość była

widoczna lub znana przewoźnikowi w chwili jego przyjęcia, a

przewoźnik nie wzniósł zastrzeżeń w tym przedmiocie.

•

Nadawca ma prawo rozporządzać towarem, a w

szczególności zażądać od przewoźnika wstrzymania

przewozu, zmiany miejsca przewidzianego dla wydania

towaru albo też wydania go odbiorcy innemu niż wskazany

w liście przewozowym.

Prawa i obowiązki

odbiorcy

•

Odbiorca, nawet jeżeli uprzednio odmówił przyjęcia towaru,

może zawsze domagać się jego wydania, dopóki przewoźnik

nie otrzyma przeciwnych instrukcji od nadawcy.

•

Po przybyciu towaru do miejsca przewidzianego dla jego

wydania, odbiorca ma prawo żądać od przewoźnika wydania,

za pokwitowaniem, drugiego egzemplarza listu przewozowego

oraz towaru. Jeżeli stwierdzono zaginięcie towaru lub jeżeli

towar nie przybył po upływie terminu przewidzianego w

artykule 19, odbiorca może w imieniu własnym dochodzić

wobec przewoźnika praw wynikających z umowy przewozu.

•

Odbiorca, który korzysta z praw, jakie mu przysługują w

myśl ustępu 1 niniejszego artykułu, obowiązany jest zapłacić

kwotę należności wynikającą z listu przewozowego. W

przypadku sporu w tym przedmiocie przewoźnik obowiązany

jest dostarczyć towar tylko wówczas gdy odbiorca udzieli mu

zabezpieczenia

.

Odpowiedzialność

przewoźnika

•

Przewoźnik odpowiada za całkowite lub częściowe

zaginięcie towaru lub za jego uszkodzenie, które nastąpiło w

czasie między przyjeciem towaru a jego wydaniem, jak

również za opóźnienie dostawy.

•

Przewoźnik jest zwolniony od tej odpowiedzialności, jeżeli

zaginięcie, uszkodzenia lub opóźnienie spowodowane

zostało winą osoby uprawnionej, jej zleceniem nie

wynikającym z winy przewoźnika, wadą własną towaru lub

okolicznościami, których przewoźnik nie mógł uniknąć i

których następstwom nie mógł zapobiec.

•

Przewoźnik nie może powoływać się dla zwolnienia się od

odpowiedzialności ani na wady pojazdu, którym się

posługuje dla wykonania przewozu, ani na winę osoby lub

pracowników osoby, u której pojazd wynajął.