T. 13 Podstawowe ustawy i konwencje w działalności transportowej i spedycyjnej
W tym temacie poznamy:
regulacje prawne normujące prowadzenie działalności transportowej i spedycyjnej,
instytucje uprawnione do nadzoru i kontroli przedsiębiorców transportu drogowego oraz kierowców w zakresie zgodności wykonywania tego transportu z przepisami.
Konwencja - umowa Międzynarodowa jest obecnie najważniejszym instrumentem regulującym stosunki międzynarodowe. Za umowę międzynarodową uważa się zgodne oświadczenie woli (porozumienie) co najmniej dwóch podmiotów prawa międzynarodowego (przede wszystkim: państw lub organizacji międzynarodowych) regulowane przez prawo międzynarodowe i wywołujące skutki w sferze prawa międzynarodowego, niezależnie od tego, czy jest ujęte w jednym, czy w większej liczbie dokumentów, i bez względu na jego nazwę.
TRANSPORT DROGOWY
Konwencje wiedeńskie
Konwencja o ruchu drogowym oraz Konwencja o znakach i sygnałach drogowych zostały sporządzone w Wiedniu w dniu 8 listopada 1968 roku. Konwencje te nie dotyczą bezpośrednio przedsiębiorstw transportowych, niemniej zgodnie z w/w konwencjami ich strony zgodziły się na ujednolicenie podstawowych zasad ruchu drogowego zawartych w przepisach krajowych, w celu ułatwienia ruchu międzynarodowego. Oznacza to, że kierowca (przewoźnik) zobowiązany jest stosować się do przepisów krajowych obowiązujących w danym państwie - stronie Konwencji, natomiast ze względu na jej postanowienia spodziewać się może, że podstawowe zasady ruchu drogowego będą identyczne z zasadami przyjętymi w kraju, z którego pochodzi z wyjątkami dotyczącymi takich spraw jak:
dopuszczalna prędkość pojazdu,
dopuszczalny poziom zawartości alkoholu w organizmie kierującego pojazdem.
Ponadto strony zobowiązały się do uznania krajowych dokumentów, takich jak:
dokument stwierdzający zarejestrowanie pojazdu,
prawo jazdy (krajowe lub międzynarodowe).
Konwencja TIR
Jest to konwencja celna, ale ze względu na powszechność jej kojarzenia z transportem drogowym została w tym miejscu przedstawiona. Dotyczy międzynarodowego przewozu towarów transportem drogowym i powstała w Genewie 14 listopada 1975 r. Stronami są prawie wszystkie kraje europejskie i kraje WNP. Podstawowym dokumentem jest Karnet TIR, będący jednocześnie gwarancją celną (do wartości 50000 USD potencjalnych należności celnych). Karnety w imieniu Międzynarodowej Unii Transportu Drogowego (IRU), z siedzibą w Genewie, wydają tzw. stowarzyszenia poręczające. W Polsce jest to Zrzeszenie Międzynarodowych Przewoźników Drogowych (ZMPD) z siedzibą w Warszawie.
Konwencja CMR
Konwencja regulująca zasady, prawa i obowiązki stron umowy zarobkowego, drogowego przewozu międzynarodowego. Określa również maksymalną odpowiedzialność przewoźnika za zniszczenie towaru powierzonego do przewozu do wysokości 25 franków szwajcarskich za kilogram wagi brutto. Konwencja została podpisana w Genewie w 1956 roku, ratyfikowana przez Polskę 14 września 1962 roku. Konwencja CMR nie ma zastosowania do:
przewozów wykonywanych na podstawie międzynarodowych konwencji pocztowych,
przewozu zwłok,
przewozu mienia przesiedlenia.
Konwencja ADR
Konwencja o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych, podpisana została w Genewie 30 września 1957 roku. Została ratyfikowana przez Polskę w 1975 roku. Przepisy konwencji ADR są nowelizowane w cyklu dwuletnim. Ostatnia nowelizacja weszła w życie 1 stycznia 2007 roku. Jeden z załączników (A) obejmuje podział wszystkich produkowanych na świecie towarów na 9 klas zagrożeń oraz zawiera szczegółową klasyfikację tych towarów w poszczególnych klasach. Szczegółowa klasyfikacja zawiera podział na:
1 Towary i przedmioty wybuchowe,
2 Gazy,
3 Towary ciekłe zapalne,
4.1 Towary stałe zapalne,
4.2 Towary samozapalne,
4.3 Towary wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy zapalne,
5.1 Towary utleniające,
5.2 Nadtlenki organiczne,
6.1 Towary trujące,
6.2 Towary zakaźne,
7 Towary promieniotwórcze,
8 Towary żrące,
9 Różne towary i przedmioty niebezpieczne.
Załącznik (B) szczegółowo określa:
warunki przewozu poszczególnych towarów niebezpiecznych,
warunki techniczne pojazdów samochodowych,
warunki techniczne przyczep (naczep), cystern i kontenerów - cystern,
warunki oznakowania pojazdów i dodatkowego ich wyposażenia,
warunki załadunku i wyładunku poszczególnych towarów,
zakazy ładowania ładunku razem w jednym pojeździe,
wymagania dotyczące osób uczestniczących w przewozie,
niezbędną dokumentację przy tych przewozach.