Emisja

metali

ciężkich

Opracowała: O…

Metale ciężkie

„są to metale, metaloidy oraz ich związki

chemiczne, których ciężar właściwy jest

wyższy od 4,5 g/cm³, o właściwościach

szkodliwych dla zdrowia ludzi oraz

wpływające negatywnie na jakość

środowiska”

Definicja ta została utworzona dla potrzeb

Protokołu Metale Ciężkie w ramach

konwencji TZPDO.

Spośród grup metali ciężkich, traktowanych
jako substancje zanieczyszczające powietrze
atmosferyczne, największą uwagę skupia
8 następujących metali i ich
związków:

• Rtęć (Hg);
• Ołów (Pb);
• Kadm (Cd);
• Arsen (As);
• Chrom (Cr);
• Miedź (Cu);
• Nikiel (Ni);
• Cynk (Zn).

Obecność metali ciężkich w

powietrzu jest rezultatem zwłaszcza

emisji pochodzenia

antropogenicznego, ale również

efektem emisji ze źródeł naturalnych.

Metale „priorytetowe”

Spośród 8 wymienionych wcześniej metali

wyróżniamy trzy najbardziej toksyczne:

• rtęć;

• ołów;

• kadm.

Są to tzw. metale priorytetowe.

RTĘĆ

jest stosowana szeroko w przemyśle

chemicznym oraz w termometrach i

aparaturze fizykochemicznej, jest

składnikiem zapraw nasiennych i

wypełnień amalgamatowych w zębach.

Zawierają ja wszystkie źródła światła typu

lamp wyładowczych.

Naturalne źródła emisji Hg:

• z wód powierzchniowych;
• wybuchy wulkanów;
• ze spalania biomasy w procesach nie

wywołanych przez człowieka;

• wietrzenie skał i gleb;
• ze źródeł termalnych.

Ocenia się, że emisje ze źródeł naturalnych

stanowią około 60% wielkości emisji, jaka jest

przypisywana emisjom rtęci ze źródeł

antropogenicznych.

Antropogeniczne źródła

emisji Hg:

• przetwórstwo surowców zawierających rtęć i

jej związki (zwłaszcza procesy spalania paliw,
przede wszystkim węgla, jak również
wydobycie i przetwórstwo rud metali);

• działalność przemysłowa z wykorzystaniem

substratów i katalizatorów zawierających rtęć;

• wykorzystanie wyrobów (produktów)

zawierających rtęć;

• składowanie wyrobów zawierających rtęć po

zakończeniu ich użytkowania.

Struktura krajowej emisji rtęci do

powietrza:

Emisja rtęci do powietrza z obszaru

województw:

OŁÓW

był stosowany jako materiał, z którego

wykonywano naczynia, rury wodociągowe

(powszechnie stosowane jeszcze w

okresie międzywojennym), a jego związki

wchodziły w skład kosmetyków. Obecnie

znaczne ilości ołowiu zużywa się do

wyrobu akumulatorów, lutów cynowo -

ołowiowych, amunicji (śrutu), plomb do

plombowania, stopów hutniczych,

czcionek, pigmentów, farb.

Główne źródła emisji Pb:

• wydobycie oraz wytop i obróbka Pb;
• przemysł materiałów budowlanych i

chemicznych;

• materiały wybuchowe;
• spalanie węgla;
• zużycie benzyny i olejów napędowych;
• spalanie odpadów.

Struktura krajowej emisji ołowiu do

powietrza:

Emisja ołowiu do powietrza z

obszaru województw:

KADM

znajduje się w mazucie i oleju

napędowym, stanowi dodatek do stopów,

składników lutów twardych, do

kadmowania, jako pigment, do produkcji

lakieru, glazur i ceramiki, jako dodatek do

tworzyw sztucznych, do produkcji

akumulatorów, zapraw nasiennych.

Główne źródła emisji Cd:

• hutnictwo;
• erupcje wulkanów oraz inne procesy

meteorologiczne;

• spalanie paliw stałych;
• paleniska domowe;
• przetwórstwo żelaza i stali;
• elektrownie i ciepłownie.

Struktura krajowej emisji

Cd:

Emisja Cd do powietrza z obszaru

województw:

Emisja Hg, Pb, Cd

• Rtęć 1988r. – 39,7 2009r. – 14,6

Redukcja emisji: 73%;

• Ołów 1985r. – 2004,5 2009r. – 467,9

Redukcja emisji: 63%;

• Kadm 1985r. – 141,9 2009r. – 38,4

Redukcja emisji: 23%.

Źródła emisji As, Cr, Cu, Ni i

Zn:

• spalanie paliw dla celów produkcji

ciepła i elektryczności;

• procesy przemysłowe;
• źródła transportowe (nie dotyczy

arsenu i cynku);

• przerób odpadów.

Emisja metali ciężkich w latach

1990 – 2005:

Spadek emisji metali ciężkich był możliwy dzięki
wielu czynnikom. Do najważniejszych z nich
należą:

•  likwidacja wielu zakładów przemysłowych o

przestarzałych technologiach;

• poprawa jakości węgla dostarczanego do

systemu energetycznego;

•  budowa wysokosprawnych instalacji

odsiarczających i odpylających gazy spalinowe;

• powszechne stosowanie katalizatorów w

samochodach i wyeliminowanie związków
ołowiu w benzynie;

• likwidacja w wielu miastach małych kotłowni i

pieców domowych oraz rozwój systemów
ciepłowniczych.

KONIEC!

Dziękuję za uwagę.