Hormon wzrostu –
budowa, występowanie, funkcje
Aleksandra Zemła
Grupa 2
Hormon wzrostu –
budowa, występowanie, funkcje
Aleksandra Zemła
Grupa 2
Hormon Wzrostu - GH
Gen SPH-1 na 17 ch. koduje izohormon B
(191aminokwasów) właściwy hormon
wzrostu.
Izohormon A wywierający takie same efekty
wzrostowe ale jest pozbawiony działania
metabolicznego
• łańcuch polipeptydowy złożony ze 191 aminokwasów
2 wiązanie disiarczkowe
Konglomer
aty
izohormonu
B
Konglomer
aty
izohormonu
B
Złożenie
kilku
cząsteczek o
masie 40-70
kDa
Złożenie
kilku
cząsteczek o
masie 40-70
kDa
Big
GH
Big
GH
Funkcja zapasowa,
rezerwuar hormonu we
krwi
Funkcja zapasowa,
rezerwuar hormonu we
krwi
5 lub więcej cz
o masie
większej niż
100 kDa
5 lub więcej cz
o masie
większej niż
100 kDa
Bigbi
g GH
Bigbi
g GH
Hormon Wzrostu -
Wydzielanie
Podwzgórze
Przysadka
Wątroba
Somatostatyna
Somatoliberyna
Hormon Wzrostu
IGF-1
-
+
-
-
Hormon Wzrostu – Regulacja
wydzielania
Wydzielanie ma charakter epizodyczny. 70%
całkowitego uwolnionego hormonu w ciągu doby,
uwalnia się w nocy, w czasie snu podczas fazy snu
wolnofalowego (NREM)
Wydzielanie jest pobudzane przez: somatoliberyny,
hipoglikemia, wysiłek fizyczny, stres, głodzenie,
posiłki wysokobiałkowe,
y SEM
Wydzielanie jest hamowane przez: somatostatyny,
IGF-1, hiperglikemia, glikokortykoidy
Zależy od płci – większe u kobiet niż
u mężczyzn
Zmienia się z wiekiem
Funkcje hormonu wzrostu
ODZIAŁYWANIE NA WZOST
- Zwiększenie aktywności tkanki kostnej (wzrost kości długich)
ODDZIAŁYWANIE NA PRZEMIANĘ BIAŁEK I
ELEKTROLITÓW
- Wpływ anaboliczny na białka i prowadzi do dodatniego bilansu
azotowego i fosforanowego
ODDZIAŁYWANIE NA PRZEMIANĘ WĘGLOWODANÓW I
TŁUSZCZÓW
- Zwiększa wyrzut glukozy z wątroby oraz wykazuje w
mięśniach efekt przeciwinsulinowy
- Hamuje transport glukozy do komórek i proces glikolizy
- Wzrost glukoneogenezy
- Zwiększa we krwi stężenie wolnych kwasów tłuszczowych
(FFA), które w czasie hipoglikemii stanowią źródło energii –
działanie lipolityczne
- GH nie pobudza bezpośrednio komórek B wysp trzustkowych,
ale zwiększa wrażliwość trzustki na bodźce wywołujące
wydzielanie insuliny
GH wpływa bezpośrednio na procesy wzrostowe tymocytów,
czyli oddziałuje na układ immunologiczny,
Wzrost liczby erytroblastów (pobudza erytropoezę)
Wpływ hormonu wzrostu na wzrost, tkankę chrzestną i
przemianę białek zależy od wzajemnego oddziaływanie
pomiędzy GH a somatomedynami (wydzielane przez wątrobę i
inne tkanki) – IGF-I i IGF-II
Np za a pośrednictwem IGF-I, GH zwiększa syntezę białek-
poprzez nasilanie wychwytu aminokwasów oraz bezpośrednie
przyspieszanie transkrypcji i translacji mRNA
Akromegalia
choroba spowodowana nadmiernym
wydzielaniem hormonu wzrostu przez
gruczolaka komórek kwasochłonnych.
Akromegalia występuje u osób
dorosłych, u których skończony został
proces wzrastania kości.
Gigantyzm
U dzieci i młodzieży nadmiar
hormonu wzrostu powoduje
gigantyzm
, odróżniający się od
akromegalii nadmiernym
wzrostem kości długich.
Karłowatość przysadkowa
zmniejszone wydzielanie (lub brak)
hormonu wzrostu oraz niedobór
gonadotropin.
Niekiedy może towarzyszyć niedobór
innych hormonów wydzielanych przez
przedni płat przysadki mózgowej.
Powszechnie wiadomo, że hormon ten jest ważny dla
muskulatury, a jego wpływ na formę sportową uznano za
na tyle istotny, że preparaty zawierające GH stały się
częścią nielegalnego wspomagania. Czym dokładnie
jednak jest hormon wzrostu i jaka jest jego fizjologiczna
rola – tak naprawdę wie niewiele trenujących osób.
nadmiar tego hormonu jest wysoce niekorzystny dla
zdrowia. Przy zbyt wysokim poziomie GH pojawia
się insulinooporność, dochodzi także do zwiększonego
wiązania hormonów anabolicznych takich jak testosteron
przez białko wiążące hormony płciowe. Finalnie pojawić
się może choroba zwana akromegalią oraz cukrzyca.
Dziękuję za uwagę