CHARAKTERYSTYKA
SYSTEMU PODATKOWEGO

Co to jest system podatkowy?

System podatkowy to zespół podatków,

które funkcjonują równocześnie w obrębie
danego państwa i tworzą całość zarówno w
sensie prawnym jak i ekonomicznym. Jest to
zbiór przepisów prawnych i instytucji
finansowych, które ustanawiają podatki oraz
określają i zajmują się ich poborem. W jego
skład wchodzą zarówno przepisy, które
związane są z samymi podatkami jak i
określające podmioty pobierające podatki,
płatników podatków i instytucje wyznaczające
wysokość i warunki płacenia podatków.

Prawne podstawy nakładania
podatków

Podstawy nakładania obowiązków podatkowych w
Polsce określone są w Konstytucji Rzeczypospolitej
Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku. Zgodnie z art.
217 Konstytucji wyłącznie w drodze ustawy może
odbywać się nakładanie podatków i innych danin
publicznych oraz wyznaczanie podmiotów i
przedmiotów opodatkowania, obowiązujących
stawek podatkowych, grup podmiotów, które są
zwolnione z płacenia podatków, zasad dotyczących
stanowienia ulg i umorzeń podatkowych. Oprócz
Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej kwestie
podatków i związanych z nimi obowiązków reguluje
także Ordynacja Podatkowa z 29 sierpnia 1997
roku.

Funkcje systemu podatkowego



FISKALNA

Funkcja fiskalna jest najstarszą. Podatki
stanowią istotne źródło dochodów
budżetowych państwa, gminy, związków
cywilno – prawnych.



REDYSTRYBUCYJNA

Funkcja redystrybucyjna jest akceptowana w
każdych warunkach społeczno – politycznych.
Dzięki podatkom następuje redystrybucja dochodu
między podatnikami a związkami publiczno –
prawnymi. Zakres redystrybucji zależy od
struktury gospodarki, jest on szerszy w krajach w
których występuje wiele sektorów gospodarczych.



STYMULACYJNA

Stymulacja polega na wprowadzeniu
określonego podatku, na różnicowaniu
stawek podatkowych, na stosowaniu
zwolnień, ulg podatkowych.



MOTYWACYJNA

Polega na ukierunkowaniu działalności
podmiotów gospodarczych zgodnie ze
strategią rozwoju przyjętą przez kraj
(ulgi, zniżki).

Podział podatków w Polsce

Podatki bezpośrednie

To takie, które są nakładana na dochód lub
majątek podatnika.
Podział podatków bezpośrednich:



Podatek od osób fizycznych(podatek PIT)



Podatek od osób prawnych(podatek CIT)



Podatek od spadku i darowizn



Podatek od czynności cywilno-prawnych



Podatek rolny



Podatek leśny



Podatek od środków transportowych



Podatek dochodowy od osób fizycznych(podatek PIT)

Podatek PIT (z ang. PIT - Personal Income Tax), podatek
od dochodów osobistych. Jest to podatek bezpośredni,
który płacą osoby fizyczne od uzyskanych dochodów, a
w niektórych przypadkach przychodów. Ustawodawca
przewidział także możliwość opłacania tego podatku w
uproszczonej formie przez niektórych przedsiębiorców.

Podstawowym aktem prawnym, który reguluje podatek
PIT, jest ustawa z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku
dochodowym od osób fizycznych. (

Natomiast przepisy w

zakresie ryczałtu ewidencjonowanego znalazły się w ustawie
z dnia 20 listopada 1998 roku o zryczałtowanym podatku
dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez
osoby fizyczne.)



Podatek dochodowy od osób
prawnych(podatek CIT)

Podatek CIT (z ang. CIT - Corporate Income Tax),
podatek od dochodów spółek (przedsiębiorstw).
Jest to podatek bezpośredni, który płacą osoby
prawne od uzyskanych dochodów, a w niektórych
przypadkach od uzyskanych przychodów.

Podstawowym aktem prawnym, który reguluje
podatek CIT jest ustawa z dnia 15 lutego 1992
roku o podatku dochodowym od osób prawnych.



Podatek od spadków i darowizn

Płacimy go, gdy otrzymamy w drodze
spadku lub darowizny określony majątek (w
postaci ruchomości, nieruchomości,
wartości pieniężnych, praw majątkowych
itp.). Jest podatkiem bezpośrednim i
płacony jest od przyrostu majątku.

Podstawowym aktem prawnym, który
reguluje podatek od spadku i darowizny,
jest ustawa z dnia 28 lipca 1983 roku o
podatku od spadków i darowizn.



Podatek od czynności cywilnoprawnych

Podatek PCC płacimy od zawieranych czynności
cywilnoprawnych. Zatem podatek PCC należy
zapłacić w sytuacji, gdy zawieramy umowy kupna-
sprzedaży, pożyczki i inne o podobnym charakterze.
Podatek ten płatny jest w terminie 14 dni od daty
powstania obowiązku podatkowego. Natomiast
płatnicy regulują podatek PCC w terminie do 7 dnia
następnego miesiąca.

Podstawowym aktem prawnym, który reguluje
podatek PCC, jest ustawa z dnia 9 września 2000
roku o podatku czynności cywilnoprawnych.



Podatek rolny



Podatek leśny



Podatek od środków transportu
Podatek jest płacony raz na rok w dwóch
ratach.

Podatki

pośrednie

To takie, które są płacone podczas
nabywania dobra.
Podział podatków pośrednich:



Podatek od towarów i usług(podatek VAT)



Podatek akcyzowy



Podatek od gier



Podatek od towarów i usług(podatek VAT)

Podatek od wartości dodanej (VAT z ang. - Value
Added Tax), jest podatkiem pośrednim, obciążającym
konsumenta finalnego. Podatek VAT jest wliczony w
cenę towaru lub usługi przez sprzedawcę, który jest
opodatkowany podatkiem VAT. Podatek VAT jest
płacony przez przedsiębiorców od uzyskanego
obrotu.

Podatek VAT regulowała ustawa z dnia 8 stycznia
1993 roku o podatku od towarów i usług. Od 1 maja
2004 reguluje go ustawa z dnia 11 marca o podatku
towarów i usług.



Podatek akcyzowy

Obciąża sprzedaż tylko określonych,
wybranych towarów. Ma wiec charakter
selektywny.
Podatek akcyzowy, w przeciwieństwie do
podatku od towarów i usług, jest
podatkiem jednokrotnym, występującym
wyłącznie w fazie produkcji i importu.

Podatek akcyzowy, została wprowadzony w
Polsce w lipcu 1993 r.,



Podatek od gier

Podatek płacony jest przez organizatorów
loterii fantowych, loterii promocyjnych i
loterii audiotele.
Podlegają temu podatkowi gry liczbowe,
loterie pieniężne, wideoloterie, gry telebingo,
gry w kości, gry w karty: black jack, poker,
baccarat, gry bingo pieniężne i fantowe itp.

Podatek od gier reguluje ustawa z dnia 29
lipca 1992 r. o grach i zakładach wzajemnych.