Cykl pentozo-

fosforanowy.

Przebieg i znaczenie procesu.

Marta Pokorska

Co to jest?

Szlak pentozofosforanowy-

jest alternatywną droga utleniania glukozy.

W procesie tym z trzech cząsteczek
glukozo-6-fosforanu powstają 3 cząsteczki
CO2 i 3 reszty 5-węglowe. Te ostatnie
zostają następnie tak przekształcone , że
regenerują się z nich dwie cząst. Glukozo-
6-P i cząst. związku pośredniego
gliceroaldehydo-3-P. Ponieważ dwie cząst.
Tego aldehydu mogą formować glukozo-6-
P, w omawianym szlaku może dochodzić
do całkowitego utlenienia glukozy.

Zapis ogólny reakcji:

3(glukozo-6-P) + 6NADP

+

→

3CO

2

+2(glukozo-6-P)

+gliceraldehydo-3-P + 6

NADPH +6 H

+

Enzymy omawianego szlaku znajdują się

w cytozolu. Reakcje szlaku można
podzielić na dwa etapy: oksydacyjny i
nieoksydacyjny. W pierwszym
glukozo-6-P ulegają odwodorowaniu i
dekarboksylacji rybulozo-6-P. W
drugim etapie wymieniony fosforan
pentozy ulega przekształceniu w toku
wielu reakcji z powrotem do glukozo-6-
P, głownie z udziałem transketolazy i
transaldolazy. W etapie oksydacyjnym
wytwarza się NADPH, zaś w
nieoksydacyjnym - prekursory rybozy.

Schemat Cykl

pentozo-fosforanowy.

3. Szlak pentozofosforanowy łączy
się:

- przez glukozo-6-P i fruktozo-6-P ze

szlakiem glikolitycznym

- przez aldehyd-3-P z przemianą

pośrednią glicerolu

Cykl dostarcza
organizmowi:

a) ufosforylowanej D-rybozy- niezbędna do biosynt.

nukleotydów, a tym samym do powst. kw. nukleinowych

b) zreduk. NADP służący jako równoważnik redukcyjny

(ważny dla zwierząt→ gdyż nie mają możliwości do
fotosyntezy, podczas, której oprócz ATP wytwarzany jest
również NADPH), niezbędny do syntez redukcyjnych:

- biosyntezy kw. tłuszcz., zw. steroidowych, kw. L-askorbiowego
- przekształceń rybozy w 2- deoskyrybozę
- przekształceń kw. foliowego w aktywny biologicznie kw.

tetrahydrofoliowy

- w minimalnym stopniu może uczestniczyć w przekazywaniu

elektronów i protonów na łańc. oddech.

c) współuczestniczy w wytwarzaniu endogennego CO

2

-

wykorzystywany przez org. do:

- biosyntezy karbomailofosforanu do procesów karboksylacji
- umożliwia wzajemne przekształcanie się monaz

Bibligrafia:



Biochemia kregowców Wacław

Minakowski,

PWN Warszawa 2005 ISBN 83-01-

14467-X