GOSPODARKA

NIERUCHOMOŚCIAMI

dr Kamila Radlińska

WYKŁAD 11.

SYSTEM OPŁAT OD NIERUCHOMOŚCI

WYKŁAD 11

Plan wykładu:
1. Opłaty z tytułu przeprowadzenie działań

powodujących rozwój nieruchomości

2. Opłaty towarzyszące dokonywaniu czynności

prawnych dotyczących nieruchomości

3. Opłaty z tytułu udostępnienia przez

właściciela praw do korzystania z
nieruchomości

4. Opłaty i podatki związane z posiadaniem

nieruchomości

SYSTEM OPŁAT OD

NIERUCHOMOŚCI

System opłat od nieruchomości to
ogół opłat znajdujących podstawy
prawne w obowiązujących przepisach
prawnych, których przedmiotem są
zdarzenia prawne dotyczące
bezpośrednio nieruchomości.

Opłaty od nieruchomości związane są:
- z posiadaniem nieruchomości

(posiadaniem praw do
nieruchomości),

- z obrotem nieruchomościami.

KLASYFIKACJA OPŁAT I PODATKÓW

OD NIERUCHOMOŚCI

Grupa I: opłaty z tytułu udostępnienia przez

właściciela praw do korzystania z
nieruchomości

Grupa II: opłaty i podatki związane z

posiadaniem nieruchomości

Grupa III: opłaty i podatki towarzyszące

dokonywaniu czynności prawnych
dotyczących nieruchomości

Grupa IV: opłaty z tytułu przeprowadzenia

działań powodujących rozwój nieruchomości

OPŁATY OD NIERUCHOMOŚCI ZWIĄZANE

Z FAZĄ CYKLU ŻYCIA NIERUCHOMOŚCI

WPROWADZENIE

NIERUCHOMOŚCI NA

RYNEK: cena

nieruchomości,

czynsz z najmu,

opłata notarialna ,

podatek od

czynności cywilno

prawnych.

STAN SPOKOJNEGO

POSIADANIA:

podatek od

nieruchomości,

opłata za

użytkowanie

wieczyste, podatek

rolny, podatek

leśny.

ROZWÓJ

NIERUCHOMOŚCI:

opłata planistyczna,

opłata adiacencka,

opłata za

wyłączenie gruntów

z produkcji, opłata

skarbowa.

OPŁATY Z TYTUŁU PRZEPROWADZENIE DZIAŁAŃ

POWODUJĄCYCH ROZWÓJ NIERUCHOMOŚCI

• Opłata planistyczna

(opłata naliczana właścicielowi i
użytkownikowi wieczystemu
nieruchomości, której wartość
wzrosła z powodu uchwalenia lub
zmiany planu miejscowego, a
właściciel lub uw zbywa tę
nieruchomość- wówczas wójt,
burmistrz lub prezydent miasta
pobiera jednorazową opłatę ustaloną
w tym planie)

Charakterystyka opłaty planistycznej:
• stawka opłaty max. 30% wzrostu wartości

nieruchomości- podawana w planie miejscowym

• wysokość opłaty ustalana jest w drodze decyzji

wójta, burmistrza lub prezydenta miasta

• wysokość opłaty ustala się na dzień zbycia

nieruchomości

• na ustalenie wysokości opłaty (wydanie decyzji)

gmina ma 5 lat od dnia, w którym plan miejscowy
stał się obowiązujący

• opłata jest dochodem własnym gminy

Obliczanie opłaty planistycznej

OP = SP x P [WB – WA]

gdzie:
SP- stawka % opłaty planistycznej (max. 30%)
P- powierzchnia nieruchomości np. m

2

WB- wartość m

2

powierzchni nieruchomości po

uchwaleniu lub zmianie planu miejscowego

WA- wartość m

2

powierzchni nieruchomości przed

uchwaleniem lub zmianą planu miejscowego

OPŁATY Z TYTUŁU PRZEPROWADZENIE DZIAŁAŃ

POWODUJĄCYCH ROZWÓJ NIERUCHOMOŚCI

• Opłata adiacencka

OPŁATY Z TYTUŁU PRZEPROWADZENIE DZIAŁAŃ

POWODUJĄCYCH ROZWÓJ NIERUCHOMOŚCI

• Opłata za wyłączenie gruntów rolnych

i leśnych z produkcji rolniczej lub
leśnej
(osoba, która uzyskała zezwolenie na
wyłączenie gruntów z produkcji jest
zobowiązana uiścić należność i opłaty
roczne, a w przypadku gruntów leśnych
także jednorazowe odszkodowanie w razie
dokonania przedwczesnego wyrębu
drzewostanu)

• Opłata za wyłączenie gruntów

rolnych
i leśnych z produkcji rolniczej lub
leśnej

- należność (jednorazowo)- N
- opłaty roczne (10% należności przez

10 lat)- O

R

- odszkodowanie za przedwczesny

wyrąb drzewostanu

Należność za wyłączenie z produkcji 1 ha

gruntów rolnych

Grunty orne i sady, pod

budynkami i urządzeniami

wchodzącymi w skład

gospodarstw rolnych oraz pod

zadrzewieniami i

zakrzewieniami śródpolnymi,

w tym pod pasami

przeciwwietrznymi i

urządzeniami

przeciwerozyjnymi

Łąki i pastwiska trwałe, pod

budynkami

i urządzeniami wchodzącymi

w skład gospodarstw rolnych

oraz pod zadrzewieniami i

zakrzewieniami śródpolnymi,

w tym pod pasami

przeciwwietrznymi i

urządzeniami

przeciwerozyjnymi

klasa

należność (zł)

klasa

należność (zł)

wytworzone z gleb pochodzenia mineralnego i organicznego

I

II

IIIa

IIIb

437 175

378 885

320 595

262 305

Ł i Ps I

Ł i Ps II

Ł i Ps III

437 175

361 398

291 450

wytworzone z gleb pochodzenia organicznego

IVa

IVb

V

VI

204 015

145 725

116 580

87 435

Ł i Ps IV

Ł V

Ps V

Ł i Ps VI

174 870

145 725

116 580

87 435

Opłata roczna

opłata roczna z tytułu użytkowania
na cele inne niż rolne i leśne gruntów
wyłączonych z produkcji, w
wysokości 10% należności, opłatę
roczną za dany rok uiszcza się do 30
czerwca bieżącego roku

O

R

= 0,1 x N

Odszkodowanie za przedwczesny

wyrąb drzewostanu

• różnica pomiędzy spodziewaną

wartością drzewostanu w wieku
rębności, określonym w planie
urządzenia lasu, a wartością w chwili
jego wyrębu;

• (w drzewostanach

młodszych)odszkodowanie stanowi
wartość kosztów poniesionych na
założenie i pielęgnacje drzewostanów

• Przypadek 1

O = (Wi – Ws) x Z x P x C

• Przypadek 2

O = Wk x Z x P x C

gdzie:
Wi – przelicznik wartości 1 ha drzewostanu na pniu według niezbędnych nakładów na jego

wytworzenie w wieku rębności, obliczony według wartości w m

3

drewna,

Ws – przelicznik wartości sprzedanej 1 ha drzewostanu na pniu w wieku wyrębu

faktycznego, obliczony według wartości w m

3

drewna,

Wk – przelicznik wartości drzewostanu według wytworzonych kosztów 1 ha drzewostanu,

obliczony według wartości w m3 drewna,

Z- współczynnika zadrzewienia,
P- powierzchnia obszaru wyłączonego w ha,
C- cena m

3

drewna podana przez GUS.

Dochody związane z wyłączeniem z
produkcji gruntów rolnych,
należności, opłaty roczne, opłaty z
tytułu nie wykonania obowiązku
zdjęcia i wykorzystania próchniczej
warstwy gleby, opłaty oraz
należności i opłaty roczne
podwyższone stanowią dochody
budżetu województwa.

OPŁATY TOWARZYSZĄCE DOKONYWANIU

CZYNNOŚCI PRAWNYCH DOTYCZĄCYCH

NIERUCHOMOŚCI

• Taksa notarialna
• Opłaty sądowe
• Podatek od czynności cywilno

prawnych PCC

• Podatek od spadków i darowizn PSD
• Podatek od towarów i usług VAT
• Podatek dochodowy od osób fizycznych PIT
• Podatek dochodowy od osób prawnych CIT
• Opłata skarbowa

Taksa notarialna

Wysokość taksy notarialnej zależy od

wartości przedmiotu czynności
notarialnych.

Wartość przedmiotu

czynności

notarialnej

Stawka procentowa lub kwota

do 3.000 zł

100 zł

powyżej 3000 zł do 10 000 zł

100 zł
+ 3% nadwyżki powyżej 3.000 zł

powyżej 10 000 zł do 30 000
zł

310 zł
+ 2% nadwyżki powyżej 10.000 zł

powyżej 30 000 zł do 60 000
zł

710 zł
+ 1% nadwyżki powyżej 30.000 zł

powyżej 60 000 zł do 1 000
000 zł

1.010 zł
+ 0,4% nadwyżki powyżej 60.000 zł

powyżej 1.000.000 zł do
2.000.000 zł

4.770 zł
+ 0,2% nadwyżki powyżej 1.000.000 zł

powyżej 2.000.000 zł

6.770 zł + 0,25% nadwyżki powyżej 2.000.000 zł, nie
więcej jednak niż 10.000 zł, a w przypadku czynności
dokonywanych w I grupie podatkowej, w rozumieniu
ustawy o podatku od spadku i darowizn, nie więcej niż 7
500 zł.

Czynność prawna

Stawka procentowa lub kwota

Sporządzenie aktu zamiany rzeczy
ruchomych lub nieruchomości

wynagrodzenie obliczone wg stawek taksy
notarialnej z pierwszej tabeli od najwyższej
wartości zamienianego przedmiotu umowy

Ustąpienie pierwszeństwa hipotecznego

wynagrodzenie obliczone wg stawek taksy
notarialnej z pierwszej tabeli od wartości
przedmiotu czynności określonej według pozycji
posuwającej się naprzód, a jeżeli suma pozycji
ustępującej jest niższa - według tej niższej sumy 

Akt umowy sprzedaży lokalu
mieszkalnego lub nieruchomości
gruntowej zabudowanej jednorodzinnym
budynkiem mieszkalnym, dokonywanej
przez Skarb Państwa, jednostki
samorządu terytorialnego lub inne
podmioty na podstawie ustaw
przyznających nabywcom tych lokali lub
nieruchomości bonifikaty od ceny

do 1/2 wynagrodzenia obliczonego wg stawek
taksy notarialnej z pierwszej tabeli od wartości
nieruchomości 

Sporządzenie aktu ustanowienia hipoteki

do 1/2 wynagrodzenia obliczonego wg stawek
taksy notarialnej z pierwszej tabeli od wartości
nieruchomości, na której ustanowiono hipotekę.

W przypadku ustanowienia hipoteki w celu
zabezpieczenia kredytu bankowego udzielonego na
budownictwo mieszkaniowe lub działalność
gospodarczą - 1/4 tej stawki

Czynność prawna

Stawka procentowa lub kwota

Sporządzenie aktu oddania gruntu w
użytkowanie wieczyste

wynagrodzenie obliczone wg stawek taksy
notarialnej z pierwszej tabeli od wartości
pierwszej opłaty, a przy jej braku -
skapitalizowanej wartości opłaty rocznej,
stosownie do przepisów ustawy o podatku
od spadków i darowizn

Sporządzenie umowy dzierżawy
(poddzierżawy) lub najmu (podnajmu)

Wynagrodzenie obliczone wg stawek taksy
notarialnej z pierwszej tabeli od wartości
świadczeń powtarzających się za czas, na
jaki umowa została zawarta, a przy umowie
zawartej na czas nieokreślony - wartość
świadczeń za okres 10 lat

Sporządzenie protokołu zebrania wspólnoty
mieszkaniowej

 do 300 zł

Sporządzenie umowy przenoszącej
własność lub użytkowanie wieczyste w
wykonaniu umowy zobowiązującej

do 1/2 wynagrodzenia obliczonego wg
stawek taksy notarialnej z pierwszej
tabeli od wartości przedmiotu umowy

Sporządzenie umowy sprzedaży
nieruchomości z Zasobu Własności Rolnej
Skarbu Państwa

do 1/2 wynagrodzenia obliczonego wg
stawek taksy notarialnej z pierwszej
tabeli od wartości nieruchomości

Czynność prawna

Stawka procentowa lub

kwota

Sporządzenie umowy zbycia własnościowego
spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego,
spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego, prawa
do domu jednorodzinnego w spółdzielni
mieszkaniowej (prawa do lokalu mieszkalnego w
domu budowanym przez spółdzielnię mieszkaniową
w celu przeniesienia jego własności na członka)

do 1/2 wynagrodzenia obliczonego wg
stawek taksy notarialnej z pierwszej
tabeli od wartości prawa

Sporządzenie umowy ustanowienia odrębnej
własności lokalu lub przeniesienia własności domu
jednorodzinnego z prawem do gruntu, zawartych w
wykonaniu umów o budowę lokalu lub domu, w
trybie ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o
spółdzielniach mieszkaniowych

do 1/2 wynagrodzenia obliczonego wg
stawek taksy notarialnej z pierwszej
tabeli od wartości prawa

Umowa przeniesienia własności lokalu lub domu
jednorodzinnego z prawem do gruntu przez
spółdzielnię mieszkaniową

do 1/2 wynagrodzenia obliczonego wg
stawek taksy notarialnej z pierwszej
tabeli od wartości nieruchomości

Umowa przeniesienia własności, oddania w
użytkowanie wieczyste lub przeniesienia prawa
użytkowania wieczystego działki budowlanej na rzecz
spółdzielni mieszkaniowej w trybie art. 35 ustawy z
15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych

do 1/2 wynagrodzenia obliczonego wg
stawek taksy notarialnej z pierwszej
tabeli od wartości nieruchomości lub
wartości użytkowania wieczystego

Podstawa naliczenia taksy notarialnej zależy od rodzaju

czynności

Rodzaj czynności notarialnej

Podstawa określenia

maksymalnej taksy

notarialnej

Umowa sprzedaży

Wartość nieruchomości

Umowa zamiany

Najwyższa wartość przedmiotu

zamiany

Umowa darowizny

Wartość nieruchomości

Podział majątku

Wartość majątku podlegającego

podziałowi

Oddanie gruntu w użytkowanie

wieczyste

Wartość pierwszej opłaty

Umowa o rentę, na podstawie

której następuje zbycie

nieruchomości, uw lub

spółdzielczego własnościowego

prawa do lokalu

Wartość nieruchomości

Licytacje i przetargi

Cena uzyskana w wyniku licytacji

lub przetargu

Umowa dzierżawy, najmu

Wartość świadczeń za czas, na

który została zawarta umowa (w

przypadku czasu nieokreślonego

za okres 10 lat)

PODATEK OD CZYNNOŚCI

CYWILNOPRAWNYCH

Podstawowym aktem prawnym, który
reguluje podatek PCC, jest Ustawa z
dnia 9 września 2000 r. o podatku od
czynności cywilnoprawnych.

CZYNNOŚCI CYWILNOPRAWNE DOTYCZĄCE

NIERUCHOMOŚCI PODLEGAJĄCE PCC

Rodzaj czynności

- Umowa sprzedaży nieruchomości i praw do nieruchomości
- Umowa zamiany nieruchomości i praw do nieruchomości
- Umowa dożywocia
- Umowa o podział spadku oraz zniesienie współwłasności- w części

dotyczącej spłat lub dopłat
- Umowa darowizny- w części dotyczącej przejęcia przez

obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy
- Ustanowienie hipoteki
- Ustanowienie odpłatnego użytkowania
- Ustanowienie odpłatnej hipoteki

CZYNNOŚCI CYWILNOPRAWNE DOTYCZĄCE

NIERUCHOMOŚCI NIE PODLEGAJĄCE PCC

Rodzaj czynności

- w sprawach podlegających ugn lub przepisom o autostradach

płatnych
- w sprawach podlegających przepisom o szczegółowych zasadach

przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg krajowych

- umowa sprzedaży nieruchomości, prawa uw zawieranej w związku z

realizacją roszczeń wynikających z ograniczenia sposobu korzystania

z nieruchomości na podstawie przepisów o ochronie środowiska

- umowa sprzedaży nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym lub

upadłościowym

Obowiązek podatkowy PCC powstaje:
1) z chwilą dokonania czynności

cywilnoprawnych,

2) z chwilą złożenia oświadczenia o

ustanowieniu hipoteki lub zawarcia umowy
o ustanowieniu hipoteki,

3) z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia

sądu, doręczenia wyroku sądu polubownego
lub zawarcia ugody,

4) z chwilą powołania się przez podatnika na

fakt dokonania czynności cywilnoprawnych.

PODMIOTY OBCIĄŻONE

OBOWIĄZKIEM PODATKOWYM PCC

Rodzaj czynności

cywilnoprawnej

Podmiot obciążony obowiązkiem

podatkowym

Umowa sprzedaży

Kupujący

Umowa zamiany

Strony czynności

Umowa darowizny

Obdarowany

Umowa dożywocia

Nabywcy własności nieruchomości

Umowa o dział spadku lub o

zniesienie współwłasności

Podmiot nabywający rzeczy lub prawa

majątkowe ponad udział w spadku lub

we współwłasności

Umowa odpłatnego

użytkowania, w tym

nieprawidłowego oraz

odpłatnej służebności

Użytkownik lub nabywający prawo

służebności

Ustanowienie hipoteki

Składający oświadczenia woli o

ustanowieniu hipoteki

PODSTAWA OPODATKOWANIA PCC

DOT. NIERUCHOMOŚCI

Rodzaj czynności

cywilnoprawnych

Podstawa opodatkowania

Umowa sprzedaży nieruchomości lub

praw majątkowych do nieruchomości

Wartość rynkowa nieruchomości

lub praw majątkowych

Umowa zamiany nieruchomości lub

praw majątkowych do nieruchomości

(wył. pkt. następnego)

Wartość rynkowa nieruchomości

lub prawa majątkowego, od

którego przypada wyższy

podatek

Umowa zamiany lokalu mieszkalnego

stanowiącego odrębną nieruchomość

lub własnościowego spółdzielczego

prawa do lokalu mieszkalnego na taki

lokal lub prawo do lokalu

Różnica wartości rynkowych

zmienianych lokali lub praw do

lokali

Umowa dożywocia

Wartość rynkowa nieruchomości

lub prawa uw

PODSTAWA OPODATKOWANIA PCC

DOT. NIERUCHOMOŚCI

Rodzaj czynności

cywilnoprawnych

Podstawa opodatkowania

Umowa darowizny

Wartość długów i ciężarów albo

zobowiązań przejętych przez

obdarowanego

Umowa zniesienia współwłasności

lub podział spadku

Wartość rynkowa nieruchomości

lub prawa majątkowego nabytego

ponad wartość udziału we

współwłasności lub spadku

Umowa odpłatnego użytkowania

oraz odpłatnej służebności

Wartość świadczeń użytkownika

lub użytkownika bądź osoby, na

rzecz której ustanowiono

służebność, za okres na jaki

prawa te zostały ustanowione

Umowa hipoteki

Kwota zabezpieczonej

wierzytelności

STAWKI PODATKU PCC

2%

•d

la u

mo

wy

sp

rze

da

ży

n

ieru

ch

om

ośc

i, p

ra

wa

u

w,

wła

sn

ośc

iow

eg

o s

pó

łdzie

lcze

go

pra

wa

d

o lo

ka

lu m

iesz

ka

lne

go

, s

pó

łdzie

lcze

go

p

ra

wa

d

o lo

ka

lu u

żyt

kow

ego

o

ra

z

wy

nik

ają

cyc

h p

ra

wa

sp

ółd

zie

lcze

go

p

ra

wa

d

o d

om

u je

dn

oro

dzin

ne

go

o

ra

z lo

ka

lu w

do

mu

m

iesz

ka

lnym

2%

•d

la u

mo

wy

za

mia

ny,

d

ożyw

ocia

, o

p

od

zia

ł sp

ad

ku

, o

zn

iesie

nie

w

sp

ółw

łasn

ośc

i o

ra

z

da

row

izn

y p

rzy

prz

en

iesie

niu

w

łasn

ośc

i n

ieru

ch

om

ośc

i, p

ra

wa

u

żyt

kow

an

ia

wie

czys

te

go

, w

łasn

ośc

iow

eg

o s

pó

łdzielc

ze

go

p

ra

wa

d

o lo

ka

lu m

iesz

ka

lne

go

,

sp

ółd

zielc

ze

go

p

ra

wa

d

o lo

ka

lu o

ra

z w

ynik

ają

cyc

h z

p

rze

pis

ów

p

ra

wa

sp

ółd

zielc

ze

go

p

ra

wa

d

o d

om

u je

dn

oro

dzin

ne

go

o

ra

z lo

ka

lu d

o d

om

u w

m

ałym

do

mu

m

iesz

ka

lnym

1%

•d

la u

mo

wy

ust

an

ow

ien

ia o

dp

łatn

eg

o u

żytk

ow

an

ia o

ra

z o

dp

łatn

ej

słu

że

bn

ośc

i

SAMOOPODATKOWANIE

PODATKIEM PCC

Podatnik (strona dokonująca czynności
cywilnoprawnej) zobowiązany jest, bez
wezwania organu do złożenia deklaracji w
sprawie podatku od czynności
cywilnoprawnych oraz obliczyć i wpłacić
podatek w terminie 14 dni od dnia
powstania obowiązku podatkowego.
Płatnikiem podatku od czynności
cywilnoprawnym dokonywanych w formie
aktu notarialnego są notariusze.

Opłaty i podatki związane z

posiadaniem nieruchomości

• Czynsz z tytułu najmu
• Czynsz z tytułu dzierżawy
• Raty leasingowe
• Opłaty za uw
• Opłaty za trwały zarząd

CZYNSZ Z TYTUŁU NAJMU

Najem nieruchomości- umowa

cywilnoprawna na mocy której
wynajmujący (np. właściciel
nieruchomości) zobowiązuje się do
oddania na rzecz najemny
nieruchomości do używania, na czas
oznaczony lub nieoznaczony, a
najemca zobowiązuje się płacić
wynajmującemu czynsz.

CZYNSZ Z TYTUŁU DZIERŻAWY

Dzierżawa jest prawem zobowiązaniowym,

polega na zawarciu umowy pomiędzy
osobą, której przysługuje prawo do
nieruchomości (dzierżawiącym), a osobą
która wyraża chęć korzystania z tej
nieruchomości (dzierżawcą). Nieruchomość
może być przekazana w dzierżawę na czas
oznaczony lub nieoznaczony. W tym czasie
dzierżawca może korzystać z
nieruchomości i pobierać z niej pożytki.

Opłaty z tytułu udostępnienia

przez właściciela praw do

korzystania z nieruchomości

• Podatek od nieruchomości
• Podatek rolny
• Podatek leśny

PODATEK OD NIERUCHOMOŚCI

Podatek od nieruchomości w Polsce

jest podatkiem lokalnym,
pobieranym przez samorządy
gminne.

Regulacja prawna podatku od

nieruchomości: Ustawa z dnia 12
stycznia 1991 r. o podatkach i
opłatach lokalnych

PRZEDMIOT OPADATKOWANIA

PODATKIEM OD NIERUCHOMOŚCI

• grunty, z wyłączeniem: użytków

rolnych, gruntów zadrzewionych i
zakrzewionych na użytkach rolnych i
lasów,

• budynki lub ich części,
• budowle lub ich części związane z

prowadzeniem działalności
gospodarczej.

WYŁĄCZONE Z OPODATKOWANIA

PODATKIEM OD NIERUCHOMOŚCI SĄ:

•

użytki rolne, grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych lub lasy, z
wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej.

•

pod warunkiem wzajemności – nieruchomości będące własnością państw
obcych lub organizacji międzynarodowych albo przekazane im w użytkowanie
wieczyste, przeznaczone na siedziby przedstawicielstw dyplomatycznych,
urzędów konsularnych i innych misji korzystających z przywilejów i
immunitetów na mocy ustaw, umów lub zwyczajów międzynarodowych,

•

grunty pod wodami powierzchniowymi płynącymi i kanałami żeglownymi, z
wyjątkiem jezior oraz gruntów zajętych na zbiorniki wodne retencyjne lub
elektrowni wodnych,

•

grunty pod morskimi wodami wewnętrznymi,

•

nieruchomości lub ich części zajęte na potrzeby organów jednostek samorządu
terytorialnego, w tym urzędów gmin, starostw powiatowych i urzędów
marszałkowskich,

•

grunty zajęte pod pasy drogowe dróg publicznych w rozumieniu przepisów o
drogach publicznych oraz zlokalizowane w nich budowle – z wyjątkiem
związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej innej niż eksploatacja
autostrad płatnych.

Podatnikami podatku od nieruchomości są osoby fizyczne,

osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki

nieposiadające osobowości prawnej, będące:

1. właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych, z

zastrzeżeniem, że jeżeli podmiot opodatkowania znajduje się w

posiadaniu samoistnym, obowiązek podatkowy w zakresie podatku od

nieruchomości ciąży na posiadaczu samoistnym,
2. posiadaczami samoistnymi nieruchomości lub obiektów

budowlanych,
3. użytkownikami wieczystymi gruntów,
4. posiadaczami nieruchomości lub ich części albo obiektów

budowlanych lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa

lub jednostki samorządu terytorialnego:

- jeżeli posiadanie wynika z umowy zawartej z właścicielem,

Agencją Własności Rolnej Skarbu Państwa lub z innego tytułu

prawnego, z wyjątkiem posiadania przez osoby fizyczne lokali

mieszkalnych niestanowiących odrębnych nieruchomości,

- jest bez tytułu prawnego

PODATNICY PODATKU OD

NIERUCHOMOŚCI

Jeżeli nieruchomość stanowi współwłasność

wówczas obowiązek podatkowy ciąży
solidarnie na wszystkich
współwłaścicielach lub posiadaczach.

Gdy wyodrębniono własność lokali,

wówczas obowiązek podatkowy od gruntu
oraz części budynku stanowiących
współwłasność ciąży na
współwłaścicielach lokali w częściach
ułamkowych.

Podstawę opodatkowania stanowi

• dla gruntów – powierzchnia fizyczna gruntu,
• dla budynków lub ich części – powierzchnia użytkowa

budynku,

• dla budowli lub ich części związanych z

prowadzeniem działalności gospodarczej – wartość, o
której mowa w przepisach o podatkach dochodowych,
ustalona na dzień 1 stycznia roku podatkowego,
stanowiąca podstawę obliczania amortyzacji w tym
roku, niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne, a w
przypadku budowli całkowicie zamortyzowanych – ich
wartość z dnia 1 stycznia roku, w którym dokonano
ostatniego odpisu amortyzacyjnego.

Maksymalne stawki podatku od

nieruchomości

Stawka za mkw.

2012

od budynków i ich części zajętych na

prowadzenie działalności gospodarczej

21,94 zł

od budynków mieszkalnych lub ich części

0,70 zł

od pozostałych budynków lub ich części

7,36 zł

od gruntów związanych z prowadzeniem

działalności gospodarczej, bez względu na

sposób zakwalifikowania w ewidencji gruntów i

budynków

0,84 zł

od pozostałych gruntów np. pod mieszkalnictwo

0,43 zł

od budowli

2 % ich wartości

od budynków lub ich części zajętych na

prowadzenie działalności gospodarczej w

zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych

4,27 zł

Rada gminy może różnicować

wysokość stawek podatkowych dla
poszczególnych rodzajów
przedmiotów opodatkowania,
uwzględniając w szczególności
lokalizację, rodzaj prowadzonej
działalności, rodzaj zabudowy,
przeznaczenie i sposób
wykorzystywania gruntu.

OBOWIĄZEK PODATKOWY

Obowiązek podatkowy powstaje od pierwszego dnia

miesiąca następującego po miesiącu, w którym
powstały okoliczności uzasadniające powstanie
tego obowiązku (np. zakup nieruchomości).

Jeżeli obowiązek podatkowy wygasł lub powstał w

trakcie roku podatkowego wówczas podatek za
ten rok ustala się proporcjonalnie do liczby
miesięcy, w których istniał obowiązek.

Obowiązek podatkowy wygasa z upływem miesiąca,

w którym ustały okoliczności uzasadniające ten
obowiązek.

OBOWIĄZEK PODATKOWY

Osoby fizyczne, są obowiązane złożyć właściwemu

organowi podatkowemu informację o nieruchomościach i
obiektach budowlanych, sporządzoną na formularzu
według ustalonego wzoru, w terminie 14 dni od dnia
wystąpienia okoliczności uzasadniających powstanie albo
wygaśnięcie obowiązku podatkowego w zakresie podatku
od nieruchomości. Podatek od nieruchomości na rok
podatkowy od osób fizycznych ustala w drodze decyzji
organ podatkowy właściwy ze względu na miejsce
położenia przedmiotów opodatkowania. Podatek jest
płatny w ratach proporcjonalnych do czasu trwania
obowiązku podatkowego, w terminach: do dnia 15 marca,
15 maja, 15 września i 15 listopada roku podatkowego.

OBOWIĄZEK PODATKOWY

Osoby prawne, jednostki organizacyjne oraz spółki niemające

osobowości prawnej, jednostki organizacyjne Agencji

Własności Rolnej Skarbu Państwa, a także jednostki
organizacyjne Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy
Państwowe są obowiązane:

• składać, w terminie do dnia 15 stycznia, organowi

podatkowemu właściwemu ze względu na miejsce położenia
przedmiotów opodatkowania, deklaracje na podatek od
nieruchomości na dany rok podatkowy, sporządzone na
formularzu według ustalonego wzoru, a jeżeli obowiązek

podatkowy powstał po tym dniu – w terminie 14 dni od dnia
zaistnienia okoliczności uzasadniających powstanie tego
obowiązku,

• wpłacać obliczony w deklaracji podatek od nieruchomości –

bez wezwania – na rachunek budżetu właściwej gminy, w
ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku
podatkowego, w terminie do dnia 15 każdego miesiąca.

ZWOLNIENIA W PODATKU OD

NIERUCHOMOŚCI

• Przedmiotowe

• Podmiotowe

ZWOLNIONE PRZEDMIOTOWE

PODATKU OD NIERUCHOMOŚCI

1.

Budowle wchodzące w skład infrastruktury kolejowej.

2.

Grunty, budynki i budowle infrastruktury portowej, budowle infrastruktury
zapewniającej dostęp do portów i przystani morskich oraz zajęte pod nie grunty.

3.

Budynki gospodarcze lub ich części: służące działalności leśnej lub rybackiej,
położone na gruntach gospodarstw rolnych, służące wyłącznie działalności
rolniczej, zajęte na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej,

4.

Grunty i budynki wpisane indywidualnie do rejestru zabytków, pod warunkiem
ich utrzymania i konserwacji, zgodnie z przepisami o ochronie zabytków, z
wyjątkiem części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej.

5.

Grunty i budynki we władaniu muzeów rejestrowanych.

6.

Grunty położone na obszarach objętych ochroną ścisłą, czynną lub
krajobrazową, a także budynki i budowle trwale związane z gruntem, służące
bezpośrednio osiąganiu celów z zakresu ochrony przyrody – w parkach
narodowych oraz w rezerwatach przyrody.

7.

Grunty będące własnością Skarbu Państwa: grunty pokryte wodami jezior o
ciągłym dopływie lub odpływie wód powierzchniowych oraz grunty zajęte pod
sztuczne zbiorniki wodne.

ZWOLNIENIA PODMIOTOWE

PODATKU OD NIERUCHOMOŚCI

1.

Uczelnie, zwolnienie nie dotyczy przedmiotów
opodatkowania zajętych na działalność gospodarczą.

2.

Szkoły, placówki, zakłady kształcenia i placówki
doskonalenia nauczycieli – publiczne i niepubliczne,
oraz organy prowadzące te szkoły, placówki i zakłady, z
tytułu zarządu, użytkowania lub użytkowania
wieczystego nieruchomości szkolnych; zwolnienie nie
dotyczy przedmiotów opodatkowania zajętych na
działalność gospodarczą inną niż działalność
oświatowa.

3.

Placówki naukowe Polskiej Akademii Nauk; zwolnienie
nie dotyczy przedmiotów opodatkowania zajętych na
działalność gospodarczą.

Rada gminy, w drodze uchwały,
może wprowadzić inne zwolnienia
przedmiotowe.

PODSUMOWANIE

Po wykładzie Studencie powinieneś:
1. Analizować, omawiać i podawać przykłady

opłat z tytułu przeprowadzenie działań
powodujących rozwój nieruchomości; opłat
towarzyszących dokonywaniu czynności
prawnych dotyczących nieruchomości;
opłat z tytułu udostępnienia przez
właściciela praw do korzystania z
nieruchomości; opłat i podatków
związanych z posiadaniem nieruchomości.

Pytania??

Do zobaczenia za tydzień na

wykładzie nt.

Rynek nieruchomości