JAK KSZTAŁTOWAĆ
POZYTYWNE RELACJE
MIĘDZY DZIEĆMI I
RODZICAMI
DEFINICJA RODZINY
To mała liczebnie grupa, podstawowa
jednostka , w której członkowie pozostają z
sobą w bliskim kontakcie i współdziałają.
Najważniejszymi funkcjami rodziny są funkcje
rodzicielskie i społeczno- wychowawcze oraz
funkcje ekonomiczne, które polegają na
zapewnieniu członkom rodziny możliwości
egzystencji.
Przetacznik – Gierkowska, Makiełło – Jarża,
1992; s. 227- 253
RODZINA PATRIARCHALNA
To mąż pełni dominującą funkcję i wszyscy są
mu podporządkowani
Żona pełni funkcję opiekuńczo –
wychowawczą, prowadzi dom
Moduł 3
RODZINA EGALITARNA
W rodzinie panuje równouprawnienie
Nie ma podziału na role męskie czy żeńskie
Dzieci mogą same podejmować wspólnie z
rodzicami decyzje
Moduł 3
RODZINA MATRIARCHALNA
Dominuje kobieta
Wszystkie role jej przypadają: pracuje,
utrzymuje dom, pełni funkcje opiekuńczo –
wychowawcze, zajmuje się domem
Kobieta podejmuje ważne decyzje
Moduł 3
MODEL TYPOLOGII POSTAW
RODZICELSKICH
Akceptująca i odtrącająca
Współdziałanie i unikanie,
Rozumna swoboda i nadmierne ochranianie
Uznanie prawi nadmierne wymagania
Moduł 3
AKCEPTACJA
Akceptacja dziecka takim, jakie ono jest
Akceptacja cech wyglądu dziecka, jego
usposobienia, możliwości intelektualnych
Akceptacja wad i zalet dziecka
Nie akceptujemy złego postępowania dziecka
Nie eliminujemy wad w procesie wychowania
Lubimy swoje dziecko i lubimy z nim
przebywać
Chwalimy dziecko za dobre postępowanie
Przetacznik – Gierowska, Makiełło – Jarża, 1992,
s. 230
WSPÓŁDZIAŁANIE
Pozytywne i aktywne uczestnictwo w życiu
dziecka
Zainteresowanie problemami dziecka
Zaangażowanie dziecka w sprawy domu
adekwatne do jego wieku i rozwoju
Dla młodszych dzieci starajmy się wraz z nim
wykonywać pewne prace w domu i wspólnie
się bawić
Rodzice, którzy akceptują dziecko i
współdziałają z nim, znają jego problemy i w
ten sposób budują wzajemne relacje
ROZUMNA SWOBODA
Rodziece, którzy ufają dziecku, akceptują je i
współdziałają z nim z czasem dają mu więcej swobody
Z biegiem czasu kiedy dziecko się rozwija buduje ono
z rodzicami więź psychiczną
Dziecko z biegiem czasu poszerza swoje
zainteresowania i zakres swego działania
Rodzice powinni zachęcać do samodzielnej
aktywności, dbając o jego bezpieczeństwo i zdrowie.
Rodzice udzielając dziecku swobody, utrzymują swój
autorytet, kierują nim w stopniu odpowiednim do
wieku, poziomu rozwoju i wymagań konkretnej
sytuacji
Całkowita wolność jest dla dziecka nieodpowiednia i
jest formą ucieczki od dziecka
UZNANIE PRAW
Uznanie praw dziecka jako osoby równej w
rodzinie oznacza poszanowanie jego
indywidualności, respektowanie małych
tajemnic i szacunek dla jego działalności
Rodzic pozwalając działać dziecku na własną
odpowiedzialność oczekuje od niego
dojrzałego zachowania
Rodzic kieruje dzieckiem poprzez racjonalne
sugestie, wyjaśnienie i tłumaczenie
Rodzic nie narzuca jak dyktator dziecku co
powinno ono zrobić
RADY DLA RODZICÓW
Dostosowuj sposoby rozwijania zdolności do
wieku dziecka, aby go nie zniechęcić
Stawiaj zadania, twórz odpowiednie
sytuacje(wspólne czytanie, malowanie itp.)
oraz warunki emocjonalne i materialne.
Wyzwalaj i pielęgnuj spontaniczność.
Potencjał twórczy dziecka czeka na
spełnienie, nie wykształcaj w nim nadmiernej
ostrożności kompromisu, uległości
wzorowania się na przyjętych schematach.
RADY DLA RODZICÓW
Wychowuj dziecko tak, by zachęcać je do
twórczego myślenia i jednocześnie
pamiętajmy, że nie dla każdego dziecka
jest to potrzeba.
Nie każde dziecko może ujawnić swoje
możliwości.
Brak zainteresowania formą proponowanych
zajęć może być przyczyną ukrywania
zdolności.
RADY DLA RODZICÓW
Każde dziecko rodzi się jako potencjalny
geniusz i przychodzi na świat z zalążkami
uzdolnień.
Poznaj umysł swojego dziecka, aby móc go
kształtować.
Obserwuj jaki rodzaj inteligencji dominuje u
Twojego dziecka i rozwijaj ją pod tym kątem.
Zapewnij aby, dorastało w otoczeniu
ciekawym, bezpiecznym Łącz nowe z tym co
znane i lubiane.
Zaspokajaj jego emocjonalne i intelektualne
potrzeby.
RADY DLA RODZICÓW
Wprowadzaj dziecko w świat liczb poprzez
zabawę
Czytaj dziecku i zachęcaj je, aby samo mogło
to robić
Rozwijaj wyobraźnię przestrzenną dziecka.
Zapewnij dziecku środowisko stymulujące
bodźce, które skutkują rozwojem umysłu
Nie pozostawaj biernym obserwatorem, daj
szanse swojemu dziecku bo odkryło i
wykorzystało swój potencjał
Nie wmawiaj dziecku wybitnej inteligencji
RADY DLA RODZICÓW
Jako rodzice ,sami jesteśmy odpowiedzialni za
skutki wychowawcze i powstałe zaburzenia!
Obserwuj ! Wzmacniaj pozytywną aktywność
swojego dziecka.
Nie zmuszaj nieśmiałego dziecka do grania
głównej roli w przedstawieniu.
Zamiast koncentrować swoje wysiłki na
zwalczaniu pewnych wad spróbuj sie dowiedzieć
jakie emocje mogą być ich przyczyna. Dziecko
chłonie twoje emocje jak gąbka! Jeśli kłócisz sie z
partnerem może wyrażać swój stres agresja!!!
Nie mierz dziecka własną miara!!! Świat jego
emocji jest całkiem inny niż twój.
RADY DLA RODZICÓ
Rozróżniaj własne emocje od tych
towarzyszących dziecku! Nie złość się, nie
odczytuj odmowy jako własnej porażki
rodzicielskiej.
Szanuj je jako odrębną osobę! Wcale nie
musi być takie jak jego rodzice.
Do każdego temperamentu dopasowuj
odpowiednie oddziaływania wychowawcze !!
Nie niweluj temperamentu, lecz świadomie
sie z nim obchodź!!!
WADLIWE POSTAWY RODZICÓW
Poniższe slajdy przedstawiają
nasze wadliwe postawy,
przeciwstawne tym, które są
opisane powyżej, jeżeli
zauważymy je u siebie,
starajmy się je eliminować
ODTRĄCENIE
Pojawia się przy nadmiernym dystansie
uczuciowym i dominacji rodziców
Dziecko traktowane jest jako przeszkoda w
realizacji celów, a często jako niepotrzebny
ciężar
Przerzucamy ciężar opieki nad dzieckiem
innym osobom
Nie okazujemy dziecku pozytywnych uczuć
Demonstrujemy negatywne uczucia,
dezaprobatę i otwartą krytykę
Kierujemy dzieckiem za pomocą rozkazów,
żądań, surowych kar, zastraszenia i
brutalnego postępowania
UNIKANIE
Rodzice są obojętni wobec dziecka
Rodzice czują dystans emocjonalny do
dziecka, są oni ulegli i bierni
Rodzice w bardzo małym stopniu interesują
się problemami dziecka
Rodzice zaniedbywują podstawowe potrzeby
biologiczne i ekonomiczne
Rodzice mogą mieć brak kontaktu
psychicznego z dzieckiem
Rodzice nie akceptują zachowania dziecka
NADMIERNE OCHRANIANIE
Rodzice nadmiernie koncentrują się na
dziecku
Lęk rodziców do świata powoduje nadmierną
opiekę nad dzieckiem
Rodzice uważają, że jest wiele sytuacji
zagrażających dziecku i chcą ich przed nimi
uchronić
Rodzice mają bezkrytyczny stosunek do
dzieci, które są dla nich wzorami
doskonałości
Rodzic może się odnosić do dziecka jak do
malutkiego dzidziusia , może być nadmiernie
opiekuńczy lub przejmuje za dziecko jego
obowiązki i rozwiązuje za niego problemy
NADMIERNE WYMAGANIA
Rodzic ciągle koryguje i ulepsza dziecko
Rodzic odrzuca dziecko
Rodzic chce dziecka ideału i nie akceptuje
dziecka takim jakie jest
Rodzic stawia wysokie wymagania dziecku
Dziecko wyrasta pod presją spełnienia
rodzicielskich oczekiwań
Rodzic narzuca dziecku autorytet, zarządza
dzieckiem, nie przyznaje mu prawa do
samodzielności, ogranicza mu swobodę,
stosuje sztywne reguły
Rodzic nie szanuje indywidualności dziecka
BIBLIOGRAFIA
Przetacznik-Gierowska M., Makiełło-Jarża G., :
Psychologia rozwojowa i wychowawcza wieku
dziecięcego, Wydawnictwa Szkolne i
Pedagogiczne, Warszawa 1992
Ziemska M. „ Postawy rodzicielskie”
Wydawnictwo Wiedza Powszechna, Warszawa
1969
T. Gordon „ Wychowanie bez porażek.
Rozwiązywanie konfliktów między rodzicami a
dziećmi” Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa
1991
Gutkowska – Wyka A. „Psychologia
wychowawcza” PUW 2007