W1 – STRUKTURA SYSTEMÓW WFM
Stanisław Wrycza
SYSTEMY WFM
1.
Istota systemów WFM
2.
Model referencyjny WFM
3.
Oprogramowanie WFM
4.
Rodzaje systemów WFM
SYSTEMY WFM
WFM – Workflow Management
•
Elektroniczny obieg informacji
•
Elektroniczny obieg dokumentów
•
Przepływ pracy przez organizację
•
Przebieg informacji i sterowania w
procesie biznesowym
•
Sekwencja wydarzeń, procedura
postępowania
SYSTEMY WFM
WFM – Workflow Management
•
Spoiwo między zarządzaniem procesami
i technologią informatyczną
•
Sposób modelowania procesów i
zarządzania nimi
SYSTEMY WFM
•
Skoncentrowanie uwagi na procesach
występujących w organizacji
•
Procesy kluczowe – satysfakcja klienta
•
Klient na we- i wy- procesu kluczowego
•
w procesach kluczowych istotna relacja
między dostawcą produktu lub usługi a
jego odbiorcą czyli klientem
SYSTEMY WFM
WorkFlow Management – WFM
(Workflow Management Coalition)
Koalicja około 300 przedstawicieli
producentów, klientów i projektantów
systemów informatycznych w zakresie
systemów WFM
SYSTEMY WFM
WorkFlow Management – WFM
(Workflow Management Coalition)
Komputerowe wspomaganie lub
automatyzacja procesu biznesowego w
całości lub części
SYSTEMY WFM
WorkFlow Management System
(Workflow Management Coalition)
System który pozwala na definiowanie,
tworzenie i zarządzanie realizacją obiegu
informacji poprzez użytkowanie
oprogramowania na jednej lub wielu
platformach zdolnych do interpretowania
definicji procesu, interakcji z uczestnikami
procesu obiegu informacji.
SYSTEMY WFM
WorkFlow Management System
(Workflow Management Coalition)
System który pozwala na definiowanie,
tworzenie i zarządzanie realizacją obiegu
informacji poprzez użytkowanie
oprogramowania na jednej lub wielu
platformach zdolnych do interpretowania
definicji procesu, interakcji z uczestnikami
procesu obiegu informacji.
http://www.comarch.pl/administracja_pub
liczna/produkty/administracja_publiczna
SYSTEMY WFM
Ader [1996]
•
Automatyzacja procesów, w których
dokumenty, informacje lub zadania przechodzą
od jednego uczestnika do następnego w sposób
wynikajacy z pewnych zasad lub procedur
•
Wszystkie operacyjne aspekty procesów
biznesowych – kolejność zadań i osoby,
które je wykonują, przepływ informacji
niezbędnych do wykonania zadań oraz
mechanizm śledzenia (monitorowania) i
sprawozdawczości, który je mierzy i
kontroluje
SYSTEMY WFM
WFM to:
Sterowanie wykonaniem zadań +
Przydział zadań +
Monitorowanie i kontrola procesów pracy
i przepływu dokumentów
SYSTEMY WFM
WFM to:
Sterowanie wykonaniem zadań +
Przydział zadań +
Monitorowanie i kontrola procesów pracy
i przepływu dokumentów
SYSTEMY WFM
15 – 20 % - dane ustrukturyzowane –
baza danych
80-85% - dane nieustrukturyzowane:
Dokumenty
Pisma, raporty
Notatki, faksy
Dokumenty skanowane
Grafika
przyrost danych – ok. 50% rocznie
SYSTEMY WFM
WFMS – System zarządzania workflow
definiuje, tworzy i zarządza wykonaniem
jednego lub wielu workflow za pomocą
oprogramowania, dysponującego jednym
lub wielu progamami i zdolnego do
interpretowania procesu, kierowania
koordynacją uczestników i przywoływania
aplikacji zewnętrznych [Levan, 1999]
SYSTEMY WFM
Platforma WFM
Workflow engine
Oprogramowanie działające na serwerze,
zapewniające środowisko wykonawcze dla
instancji procesów pracy, oddzielnie lub
współpracując z innymi motorami;
składnik rozproszonych usług
wykonawczych systemu
SYSTEMY WFM
Proces – zbiór wielu działań wzajemnie
powiązanych dla realizacji celu w
kontekście organizacyjnym, który
definiuje role i relacje [Lewan, 1999]
SYSTEMY WFM
1.
Istota systemów WFM
2.
Model referencyjny WFM
3.
Oprogramowanie WFM
4.
Rodzaje systemów WFM
SYSTEMY WFM
Koalicja WFMC sformułowała tzw.
metamodel, tj. ogólny model procesu lub
ogólny model procesów lub model
referencyjny, określający główne
elementy i zależności istniejące w
systemie workflow. Są to: typ procesu,
czynności, role, warunki przejścia, dane
istotne w procesie i aplikacje wywoływane
SYSTEMY WFM
Definicja procesu – nazwa, typ i inne
ogólne atrybuty procesie.
Proces określa jakie zadania powinny być
wykonane w jakiej kolejności. Można go
rozpatrywać w płaszczyznach:
•
Funkcjonalnej – co musi być zrobione?
•
Behawioralnej – kiedy?
•
Organizacyjnej – kto?
•
Informacyjnej – jakie dane są potrzebne?
SYSTEMY WFM
Czynność - nazwa, warunki wstępne i
końcowe czynności, ograniczenia czasowe
Rola – powiązanie z określoną pozycją w
organizacji, która ją wykona; atrybuty roli:
nazwa i jednostka organizacyjna,
potwierdzenie tożsamości i uprawnień
użytkownika w tym przypisanie
konkretnym osobom
SYSTEMY WFM
Warunki przejścia – kiedy i jak
następuje przejście od jednej do
następnej czynności wykonywanej
automatycznie;
Są 3 kategorie warunków przejścia:
•
Przepływu
•
Wykonywania
•
Powiadamiania
SYSTEMY WFM
Istotne dane – dane wprowadzane przez
użytkownika, które wywołują przesłanie
obiektu pracy lub powodują konkretne
przetwarzanie, np. wybrane pole w
elektronicznym zamówieniu, mające
wpływ na decyzję specjalisty o przyjęciu
zamówienia; przy określaniu danych
istotnych – określa się ich nazwę, typy i
ścieżki dostępu
SYSTEMY WFM
Wywołane aplikacje: uruchamiane
przez użytkownika lub automatycznie
przez system w celu dostępu do danych,
ich modyfikacji lub przetworzenia
Ukończenie tworzenia procesu na
podstawie WFMC pozwala na rozpoczęcie
prac przez programistów
SYSTEMY WFM
Podstawowe pojęcia przepływu pracy (obiegu
informacji):
Przepływy pracy
Procesy biznesowe
Aktywności, działania w procesie
Metody
Zobowiązania
Aktorzy, role, wykonawcy
Podstawowe składniki zarządzania
przebiegiem pracy
Proces
biznesowy
Reguły
biznesowe
Działanie
(lub
zadania)
Kolejka
przebiegu
pracy
Jednostka
pracy
Zasób
(komputery
lub kadry)
Podzielony
na
Definiuje
kolejne
Podzielone
na
zawiera
Wykonana
przez rolę
SYSTEMY WFM
Podstawowe składniki procesu biznesowego, to
Ścieżki procesu biznesowego
Pracownicy uczestniczący w procesie
Podejmowanie decyzje
Informacje związane z decyzjami
SYSTEMY WFM
1.
Istota systemów WFM
2.
Model referencyjny WFM
3.
Oprogramowanie WFM
4.
Rodzaje systemów WFM
Narzędzia
definiowani
a procesów
Inne usługi
Platforma
WFM
Narzędzia
administrowani
a i
monitorowania
Aplikacje
WFM
SYSTEMY WFM
Główne funkcje platformy (motoru)WFM:
•
Inicjacja, wykonywanie, szeregowanie i
kontrola aktualnych procesów pracy, zgodnie z
ich definicją,
•
Logowanie i wylogow6wanie użytkownika do/z
systemu
•
Wywoływanie aplikacji zewnętrznych,
•
Pobieranie plików do aplikacji,
•
Przechowywanie informacji o stanie prac,
•
Sterowanie procesami pracy
•
Archiwizowanie definicji i danych użytkowych
SYSTEMY WFM
Narzędzia definiowania procesów:
Oprogramowanie wspomagające
opracowanie reprezentacji procesów,
łącznie z komponentami automatycznymi
i ręcznymi
SYSTEMY WFM
Narzędzia monitorowania i
administrowania
Oprogramowanie wspomagające
monitorowanie, kontrolę konfigurowanie i
optymalizację procesów pracy w czasie
rzeczywistym
SYSTEMY WFM
Aplikacje WFM
Oprogramowanie wywoływane przez
usługi wykonawcze systemu, zgodnie z
definicją procesu, w celu wykonania tego
procesu
SYSTEMY WFM
Inne usługi
Współpraca między heterogenicznymi
środowiskami WFM; wymiana definicji i
informacji kontrolnych; ocena użycia
zasobów sieciowych i8 systemowych
SYSTEMY WFM
Elementami wchodzącymi w skład
systemów informatycznych workflow są:
•
Przetwarzanie plików graficznych,
•
Zarządzanie dokumentami,
•
Zarządzanie bazami danych
•
Zarządzanie formatkami
•
Zarządzanie obiektami,
•
Zarządzanie danymi produkcyjnymi,
•
Narzędzia CASE,
•
Elektroniczna wymiana komunikatów
•
Usługi katalogowe
•
Usługi internetowe i intranetowe
SYSTEMY WFM
1.
Istota systemów WFM
2.
Model referencyjny WFM
3.
Oprogramowanie WFM
4.
Rodzaje systemów WFM
SYSTEMY WFM
Elektroniczny obieg informacji pozwala:
Uprościć procesy biznesowe
Zmniejszyć koszty procesów
Przyspieszyć procesy biznesowe
Monitorować i sterować procesami
biznesowymi
SYSTEMY WFM
Efekty stosowania WFM:
Biuro bez papieru
Praca z wykorzystaniem ekranu
Efekt taśmy produkcyjnej
Normy, limity czasowe
RODZAJE SYSTEMÓW WF
PRODUKCYJNE
ADMINISTRACYJNE
ZESPOŁOWE
AD HOC
PROCESY
POWTARZANE
POCESY
POJEDYNCZE
( UNIKALNE)
PROCESY
GOSPODARCZE
(BIZNESOWE)
WYSOK. POZIOMU
PRODUKCYJNE
ZESPOŁOWE
PROCESY
GOSPODARCZE
(BIZNESOWE)
NISK. POZIOMU
ADMINISTRACY
-JNE
AD HOC
PROCESY PRODUKCYJNE
Procesy powtarzane, transakcyjne i krytyczne
Porządek i koordynacja zadań są złożone ale mogą
być zautomatyzowane
Lista zadań jest wykonalna
Monitorowanie stanów, procesów, dokumentów
Występują zadania zautomatyzowane
Dostęp do kilku systemów informatycznych i
aplikacji biurowych
Użytkowanie systemów heterogenicznych
Przykłady:
1.
Sterowanie produkcją
2.
Szacowanie szkód
3.
Autoryzacja pożyczek
PROCESY PRODUKCYJNE
Stanowią największy udział w zbiorze
wykorzystywanych aplikacji
Duża skala
Złożoność i różnorodność środowiska
PROCESY ADMINISTRACYJNE
Procesy są powtarzane, bardzo ustrukturyzowane,
oparte o dokumenty
Porządek zadań/ koordynacja jest prosta i
zautomatyzowana
Kolejne kroki są określane przez WF
WF uaktywnia użytkowników do wykonywania ich
zadań
Typowe zadanie: akceptacja/ wypełnienie
dokumentów
Nie korzysta z systemów informatycznych poza
systemami obsługi biura
Przykłady:
1.
Zamówienie podróży
2.
Procesy finansowo księgowe
3.
Rejestrowanie samochodu
4.
Dokonywanie przelewu
PROCESY ADMINISTRACYJNE
Odnoszą się do sformalizowanych procesów
informacyjnych, w których etapy postępowania są
ściśle określone a zasady im towarzyszące są
znane każdemu uczestnikowi procesu
Służa do automatyzacji rutynowych procedur
administracyjno biurowych
Koncepcja „biura bez papierów
Systemy o dużej skali powtarzalności w ciągu dnia
PROCESY ZESPOŁOWE
Nie powtarzające się, nietransakcyjne lecz
krytyczne
Większa liczba uczestników procesu i interakcji
między nimi
Możliwa jest powtórna realizacja danego etapu, aż
do momentu uzgodnienia jego wyniku przez
uczestników procesu
Przykłady:
1.
Tworzenie oprogramowania
2.
Przygotowanie dokumentacji technicznej
PROCESY AD HOC
Procesy niepowtarzalne ( unikalne )
Porządek i koordynacja zadań uzależnione są
od decyzji indywidualnych i nie są automatyzowane przez WFM
Typowe obiekty i dokumenty
Komunikaty z wbudowanym harmonogramowaniem
Użytkowanie WFMS następuje poprzez proces zapytań
Wspomaganie współpracy, współredakcji i koordynacji małych
zespołów
Przykłady:
1.
Plan promocji produkcji
2.
Przygotowanie programu konferencji
Najniższy Poziom bezpośredniej współpracy
Najwyższy
N
a
jn
iż
sz
y
S
to
p
ie
ń
s
tr
u
k
tu
ry
N
a
jw
y
żs
zy
Procesy sądowe
Ubezpieczenia
PRODUKCJA
Kredyty Pożyczki
Ustrukturyzowa
ne
oprogramowani
e WFM
Kontrola wydatków
ADMINISTRACJA
Przetwarzanie zamówień
Oprogramowanie
obsługi formularzy
Projekt wyrobu
AD HOC
Propozycja promocji
Tradycyjna praca
zespołowa
SYSTEMY WFM
SYSTEMY INFORMATYCZNE WFM
Oracle WorkFlow
Lotus Notes IBM
GroupWise Novella
MS Exchange
Adonis BOC
SYSTEMY WFM
SYSTEMY INFORMATYCZNE WFM
Są najbardziej stosowane w branżach:
Finanse, bankowość,
Ubezpieczenia
Produkcja
Administracja rządowa
Ochrona zdrowia
SYSTEMY WFM
SYSTEMY INFORMATYCZNE WFM
Bibliografia
1.
Ćwiklicki M., Podstawy systemów Workflow,
WAE Kraków, 2006
2.
Chaffey D., Groupware, workflow and
Intranets, Boston, 1998
3.
3. Materiały ADONIS