Zarządzanie zdolnością
produkcyjną
Zawartość rozdziału
W ramach tego rozdziału zostały
opisane:
1.
Sposoby mierzenia wydajności
procesów produkcyjnych
2.
Definicje wydajności
3.
Sposoby kalkulowania optymalnych
okresów konserwacji i wymiany
wyposażenia
4.
Sposoby obliczania niezawodności
procesów
Definicje zdolności,
produktywności,
sprawności
Z
dolność produkcyjna (moc) oznacza maksymalną ilość produktu, jaką
można wykonać w określonym czasie.
Stopień wykorzystania to wielkość dostępnej zdolności produkcyjnej,
która jest rzeczywiście wykorzystywana.
Produktywność jest wielkością produkcji w stosunku do wielkości
jednego lub więcej zasobów zużywanych w jej trakcie.
Sprawność to stosunek aktualnej wielkości produkcji do wielkości
możliwej do osiągnięcia.
Skuteczność (efektywność) pokazuje, jak dobrze organizacja stawia i
osiąga postawione cele.
Przykłady mierzenia
produktywności
Wskaźniki określające parametry produktywności
podlegają łatwym manipulacjom, dlatego dopiero
właściwe zestawienie parametrów pokazuje pełny
obraz. Powyższe rysunki przedstawiają zafałszowany i
prawdziwy obraz produktywności.
Rys. 9.1. Produktywność British Coal
(podręcznik, s. 276)
Rys. 9.2. Produkcja British Coal w
zestawieniu z wielkością zatrudnienia
(podręcznik, s. 276)
Planowanie wydajności
Celem planowania wydajności jest
długo-, średnio- i krótkookresowe
dopasowanie dostępnej wydajności do
planowanej podaży.
Wykorzystanie zdolności produkcyjnej
wiąże się ściśle z ponoszonymi przez
organizację kosztami, dlatego skuteczne
planowanie mocy produkcyjnej może
stanowić źródło przewagi
konkurencyjnej.
Różne metody
dopasowania wydajności
do popytu
Istnieją co najmniej trzy
sposoby dopasowania
wydajności do popytu.
Każdy z nich wiąże się z
innym poziomem kosztów i
zadowoleniem klientów. W
przypadku b) klienci zawsze
mają do dyspozycji produkt,
jednak przedsiębiorstwo
ponosi koszty utrzymania
dodatkowych zapasów. W
przypadku c) klienci zawsze
oczekują na towar w
kolejce, natomiast
przedsiębiorstwo nie
utrzymuje zbędnych
zapasów. Przypadek a) jest
pośrednią formą między
dwoma pozostałymi.
Rys 9.4. Opcje wzrostu wydajności: a) wydajność
mniej więcej pokrywa popyt; b) wydajność jest zawsze
wyższa od popytu; c) wydajność zawsze pozostaje w
tyle za popytem (podręcznik, s. 285)
Zmiany wydajności w
czasie
Rys. 9.8. Typowa krzywa uczenia się
(podręcznik, s. 292)
Rys. 9.6. Korzyści skali (podręcznik, s. 290)
Wydajność nie jest stała w czasie - zależy od wprawy i treningu pracowników,
co pokazuje krzywa uczenia się. Dodatkowo efektywność kosztową podnoszą
efekty skali działania. Te pozytywne zjawiska mają wpływ na zarządzanie
zdolnością produkcyjną, chociażby ze względu na nieliniową zależność.
Konserwacja wyposażenia
Zarządzanie zdolnością
produkcyjną polega również
na doborze momentu
konserwacji wyposażenia.
Jak zwykle, decydującym
czynnikiem są całkowite
koszty ponoszone przez
organizację.
W ramach kosztów konserwacji
wyposażenia istnieje
optimum, którego
wyznaczenie jest istotą
zarządzania naprawami.
Rys. 9.9. Znajdowanie najlepszego odstępu
czasu między przeglądami (podręcznik, s. 294)
Wymiana wyposażenia
Podobnie jak w przypadku
konserwacji
wyposażenia, koszty
wymiany również
posiadają optimum.
Większość z nas ma
świadomość, iż
najbardziej opłacalny jest
zakup półrocznego lub
rocznego samochodu i
sprzedaż w trzecim roku
użytkowania. Dlaczego
tak się dzieje? Dowiedz
się z podręcznika.
Rys. 9.10. Dwa podejścia do wymiany wyposażenia:
a) wymiana w momencie, kiedy wyniki działań stają
się nieakceptowalne; b)wymiana w celu
minimalizacji kosztów operacyjnych (podręcznik, s.
297)
Wskazówki dla prowadzącego
zajęcia
W ramach tego rozdziału należy zwrócić uwagę na:
1.
Cele planowania zdolności produkcyjnej;
2.
Zasady mierzenie wydajności;
3.
Dwa podejścia do konserwacji wyposażenia;
4.
Prawidłowości rządzące kosztami wymiany
wyposażenia.
Przykłady
Zamieszczone w dalszej części rozdziału
przykłady firm stanowią uzupełnienie
opisów przypadków zamieszczonych w
podręczniku.
Celem prezentacji dodatkowych
kazusów jest uaktualnienie opisów
zawartych w podręczniku, jak również
przedstawienie firm bliższych
polskiemu Czytelnikowi.