Sztuczne
systemy
językowe
Pracę wykonał:
Sylwester Silski
Czym są sztuczne języki i
jaki jest cel ich istnienia?
•
Nazywane inaczej conlangami.
•
Ich gramatyka, fonologia, słownictwo itd.
zostały świadomie stworzone przez jednostkę
(językotwórca, conlanger), bądź grupę osób.
•
Tworzy się je w celu ułatwienia kontaktów
międzyludzkich, eksperymentów
lingwistycznych, czy też artystycznych.
•
Są przeciwieństwem języków naturalnych.
Podstawowy podział
języków sztucznych
•
Według pochodzenia
•
Według celu utworzenia
•
Według sposobu użycia
•
języki projektowe
•
języki pomocnicze
•
języki artystyczne (glossopoeia)
Krótka historia sztucznych
języków
•
Platon – używał sztucznych języków celem wyjaśnienia
naturalnych.
•
św. Hildegarda z Bingen – XIIw., tworzy rodzaj
mistycznego żargonu.
•
Doba renesansu – zainspirowanie się niezrozumiałymi
symbolami (języki chiński, egipski) i teoria
„Steganographia and Polygraphia” Johannesa
Trithemiusa.
•
Opublikowanie w 1887r. podstaw esperanto.
Najbardziej wpływowe
conlangi
Esperanto jako Lingva
Internacia
Esperanto
•
Podstawy języka opublikowane w
1887r. przez
żydowskiego lekarza Ludwika
Zamenhofa, pseudonim „Dr.
Esperanto”.
•
Język z założenia miał być
uniwersalnym, łatwym w nauce
językiem międzynarodowym.
•
Wspólnotę esperantystów szacuje
się na 100 tysięcy do 2 milionów
użytkowników.
Esperanto
•
Oparty na zmodyfikowanym
alfabecie łacińskim.
•
Słownictwo czerpane głównie z
języków
zachodnioeuropejskich,
jednocześnie z widocznym
wpływem słowiańskich.
•
Język aglutynacyjny,
przypominający chiński,
japoński, czy też turecki.
Język sztuczny – lepszy język
•
Zwolennicy esperanto i innych języków
sztucznych, które miałyby stać się językiem
międzynarodowym argumentują swoje stanowisko
w następujący sposób:
•
Jest to sprawiedliwsze rozwiązanie – nikt nie jest native
speakerem.
•
Osoby które przyswoiły conlang szybciej przyswajają
także inne języki obce.
•
Połączenia etniczne między językami nie mają znaczenia
w nauce.
•
Conlangi są bardzo logiczne i nie ma w nich wyjątków.
„Ojcze nasz” w języku
esperanto
•
Patro Nia, kiu estas en la ĉielo,
sanktigata estu via nomo.
Venu via Regno.
Fariĝu via volo,
kiel en la ĉielo tiel ankaŭ sur la tero.
Nian panon ĉiutagan donu al ni hodiaŭ
kaj pardonu al ni niajn ŝuldojn,
kiel ankaŭ ni pardonas al niaj ŝuldantoj.
Kaj ne konduku nin en tenton,
sed liberigu nin de la malbono.
Amen.
•
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1c/Patro_Nia.ogg
Prostota gramatyki esperanto
Tolkienowskie elfy i język
quenejski
Quenya
•
Język stworzony na potrzeby
trylogii „Władca Pierścieni”,
podstawy zostały opracowane w
roku 1915.
•
Struktura języka opiera się na
łacinie i języku fińskim, w
brzmieniu przypomina grekę.
•
Na tle wielu innych języków
trylogii, quenya jest najlepiej
rozwinięta.
Quenya
•
Tolkien nigdy nie stworzył
słownika do języka quenejskiego.
•
Fani tworzą język neoquenya,
opierając swoje badania na
dostępnych materiałach.
•
Słownik quenejski zawiera ok.
1500 haseł, podczas gdy zwykłe
kieszonkowe słowniki zawierają
ok. 30 000
Quenya
•
W przeciwieństwie do
esperanto język quenejski ma
być bardzo skomplikowany:
•
zawiera 8 przypadków.
•
wymarła w wielu językach forma
liczby mnogiej – liczba podwójna.
•
język posiada swój własny alfabet,
przy czym fani najczęściej używają
łacińskiej translacji.
•
Język quenejski w kulturze
•
http://
www.youtube.com/watch?v=AIJ_F01gd6
Y
•
Szwedzki zespół power
metalowy „Amon Amarth”
•
* Norweski zespół black
metalowy „Burzum”
Nieziemski język kligonów
Język kligoński
•
Język stworzony na potrzeby
serialu Star Trek przez
dra
Marca Okranda.
•
Z założenia miał to być język
jak najbardziej odbiegający od
„ludzkich” standartów.
•
Język posiada całkiem
rozbudowany słownik, pod
względem popularności jest
drugim językiem artystycznym.
Język kligoński
•
Ze względu na nieziemskie
standardy gramatyczne posiada
nietypową składnię
dopełnienie
- orzeczenie - podmiot (OVS).
•
W 2010 roku została
wystawiona pierwsza opera w
języku kligońskim – ’u’.
•
d'Armond Speers próbował
wychowywać syna
dwujęzycznie: w języku
angielskim i kligońskim.
Język kligoński
•
Język posiada własny
alfabet, z którego
jednak fani rzadko
korzystają.
•
Inne warte uwagi sztuczne
języki
•
Basic English
•
Starsza Mowa
•
Język programowania
•
Język na’vi
•
Simlisz
•
Wenedyk
Ojcze nasz w wenedyku
•
Potrze nostry, ki jesz en czałór, sąciewkaty si twej
numię.
Owień twej rzeń.
Foca si twa włątać, komód en czału szyk i sur
cierze.
Da nów odzej nostry pań kocidzany.
I dziemieć nów nostrze dziewta, komód i nu
dziemiećmy swór dziewtorzór.
I nie endycz nosz en ciętaceń, uta liwra nosz dzie
mału. Amen.
Bibliografia
•
•
http://www.kli.org/kli/langs/KLIpolish.html
•
http://home.elka.pw.edu.pl/~
mgrabarc/esperanto/esperanto.shtml
•
J.R.R. Tolkien, Władca Pierścieni, Warszawa 1967