Średniowieczna Polska
i Europa
Paweł Goleniowski VI b
Karol Wielki (ur.2.04.742, zm.28.01.814 w
Akwizgranie) król Franków i Longobardów
od 25.12.800 r. cesarz Imperium
Rzymskiego.
Syn Pepina Krótkiego. Karol został
ogłoszony królem 9.11.768 r. w Noyon.
Przeprowadził 54 kampanie wojenne
walczył z Arabami oraz Sasami
Karol Wielki miał 5 żon.
Karol Wielki
Karol Wielki
Państwo Karola Wielkiego
Karol Wielki był wybitnym władcą podbił tereny dzisiejszych panstw:
Francji (bez Bretanii), Belgii, Holandii, Austrii, Szwajcarii, zachodnich Niemiec,
północnych Włoch, Korsykę oraz płn.-wsch. Hiszpanię i Baleary
Na obszarze jego państwa (ok. 1 mln km2) został utrzymany podział na ziemie
i powiaty oraz utworzył hrabstwa (jako mniejsze jednostki terytorialnego
zarządu) i marchie na kresach państwa Karola, które były zaporą militarną
blokującą ludom pogańskim i
karolińskiego. Był najpotężniejszym w historii władcą Europy Zachodniej.
W Boże Narodzenie roku 800 Karol został wybrany na władcę odnowionego
Imperium Rzymskiego, którego stolicą zostało ulubione miasto Karola,
Akwizgran.
Wbrew swojej potędze, Karol Wielki, pomimo licznych namów, utrzymywał iż
nie chce zostać cesarzem. Wykazywał tu postawę podobną Oktawianowi
Augustowi – chciał pokazać swą skromność. Do jego koronacji doszło
niespodziewanie i bez jego wiedzy. Papież, podczas pobytu w kościele
(obchodów Świąt), po prostu nałożył mu na głowę diadem cesarski, złożył hołd,
a lud zaczął wiwatować.
Karol Wielki i Papież Hadrian I
FEUDALIZ
M
Feudalizm- ustrój społeczno-polityczno-
ekonomiczny, który opierał się na zależności
ziemskiej. Chłop podlegał właścicielowi
ziemskiemu, ponieważ użytkował ziemię,
która należała formalnie właścicielowi
ziemskiemu. Właściciel ziemski mógł
podlegać innemu właścicielowi z tego
samego powodu (np. zależność księcia
wobec króla).
Początki państwa
polskiego
W okresie do 1138 r. na ziemiach między Odrą i Bugiem
powstało scentralizowane państwo rządzone przez
dynastię Piastów, od przełomu X i XI w. nazywane Polską.
Pierwszym historycznym władcą polski był Mieszko I (ur. w
pierwszej połowie X wieku zm. 25.05.992). W 966 roku
przyjął chrzest. Państwo Mieszka I obejmowało
Wielkopolskę, Kujawy, Pomorze Wschodnie i Mazowsze.
Przez większość okresu swojego panowania toczył walki o
Pomorze Zachodnie, zajmując je po rzekę Odrę. W
ostatnich latach życia przystąpił także do wojny z
Czechami, zdobywając Śląsk i prawdopodobnie
Małopolskę. W 965 roku wziął ślub z Dobrawą
Przemyślidką, po której śmierci wziął ponownie ślub z
Odą.
Polska Bolesława
Chrobrego
Bolesław I Chrobry (Wielki) (ur. 967 w
Poznaniu, zm. 17 czerwca 1025) – książę
Polski od 992 roku, pierwszy koronowany król
Polski (od 1025 roku) z dynastii Piastów, w
latach 1003-1004 był także księciem Czech
jako Bolesław IV.
Był synem Mieszka I, księcia Polski, i Dobrawy,
czeskiej księżniczki. Objął rządy w 992 roku,
wypędzając krótko potem swoją macochę Odę
i przyrodnich braci.
Sojusznik cesarza Ottona III, gościł go w 1000
roku w Gnieźnie na tzw. zjeździe gnieźnieńskim.
Został koronowany prawdopodobnie w 1025r. Na
dwa miesiące przed śmiercią.
Po śmierci Ottona III (1002) Bolesław znalazł
się w konflikcie z jego następcą Henrykiem II
Świętym, prowadząc z nim długotrwałe wojny
(1002-1018), zakończone pokojem w
Budziszynie i zajęciem Milska i Łużyc.
Popierał akcje misyjne m. in. Wojciecha
biskupa praskiego zabietego w 997 r. przez
Prusów i kanonizowanego w 999r.
Polska kolejnych Piastów
Mieszko II Lambert (ur. 990 r., zm. 10 lub 11 maja 1034 r.) – król
Polski 1025-1031, książę Polski 1032-1034 z dynastii Piastów. Za jego
czasów od Polski odpadły nabytki terytorialne Bolesława Chrobrego:
Milsko, Łużyce, Grody Czerwieńskie, Morawy i Słowację.
Kazimierz I Karol Odnowiciel (ur. 25 lipca 1016, zm. 28 listopada
1058 w Poznaniu ) – książę z dynastii Piastów, władca Polski w latach
1034-1058 (z przerwami), syn Mieszka II i Rychezy.
Najprawdopodobniej w latach 1034-ok. 1037 objął władzę, jednak
został zmuszony przez sytuację w kraju do jego opuszczenia.
Ponownie objął władzę w 1039 (lub być może dopiero w 1040) i
panował do swojej śmierci.
Bolesław II Szczodry (Śmiały) (ur. ok. 1042, zm. 2 lub 3 kwietnia 1081 lub 1082)
– król Polski 1076-1079, książę Polski w latach 1058 - 1076.
Był pierworodnym synem Kazimierza Odnowiciela i Marii Dobroniegi, córki
Włodzimierza I Wielkiego, wielkiego księcia kijowskiego. Brat Władysława Hermana,
który objął po nim władzę.
Bolesław Krzywousty i rozbicie dzielnicowe
Bolesław III Krzywousty (ur. 20 sierpnia 1086, zm. 28 października
1138) – książę Małopolski, Śląska, dzielnicy sandomierskiej w latach
1102–1107, książę Polski w latach 1107–1138 z dynastii Piastów. Syn
Władysława I Hermana i Judyty czeskiej, córki króla Czech Wratysława II.
Ojciec książąt: Władysława II Wygnańca, Bolesława IV Kędzierzawego,
Mieszka III Starego, Henryka Sandomierskiego i Kazimierza II
Sprawiedliwego.
Po rządach Bolesława Krzywoustego w wyniku jego testamentu
(podzielił Polskę na czterech synów i jego żonę), Polska na wiele lat
została podzielona na słabe, walczące ze sobą państewka, które nie były
w stanie obronić się przed niebezpieczeństwem z zewnątrz. Próby
zjednoczenia Polski podejmowali Henrykowie Śląscy (nieudało się z
powodu najazdu tatarskiego w 1241r.). Pierwszym po okresie rozbicia
dzielnicowego królem został Przemysł II w roku 1295 zamordowany w
roku 1296. Przemysł zjednoczył Wielkopolskę i Pomorze Gdańskie.
Pierwszym władcą Małopolski i Wielkopolski i królem Polski został książę
Kujaw Władysław Łokietek.
Władysław Łokietek
Władysław Łokietek (ur.1260,
zm.2.03.1333)
20 stycznia 1320 w katedrze wawelskiej
arcybiskup gnieźnieński Janisław
koronował go na króla Polski książę, a
potem król Polski.
Zjednoczył Wielkopolskę i Małopolskę, a
także Kujawy i Ziemię Sandomierską.
Kazimierz III Wielki-(ur. 30 kwietnia 1310 w Kowalu, zm. 5 listopada 1370 w
Krakowie) – król Polski w latach 1333-1370, ostatni władca z dynastii Piastów
na polskim tronie.
Był znakomitym dyplomatą, organizatorem, świetnym gospodarzem (jako
jedyny polski władca otrzymał przydomek Wielki). Objął władzę w wieku 23
lat. W 1335 udało mu się uzyskać od czeskiego króla Jana Luksemburskiego
zrzeczenie się pretensji do polskiego tronu. W zamian zrzekł się Śląska i
zapłacił ogromną sumę pieniężną. Na mocy pokoju kaliskiego z 1343 odzyskał
zajęte przez Krzyżaków Kujawy i ziemię dobrzyńską, w zamian zrzekając się
praw do Pomorza Gdańskiego.
Kazimierz otoczył się radą królewską składającą się z: kanclerza,
podskarbiego, marszałka i wojewodów. Ulokował prawie 100 nowych miast i
setki wsi. Nazywany był królem chłopów. Czerpał ogromne korzyści z żup
solnych w Wieliczce, Bochni, a także w przyłączonej za jego panowania Rusi
Halickiej.
Utworzył Krakowską Akademię ponieważ potrzebował biegłych prawników,
dyplomatów, rachmistrzów, sekretarzy, zarządców, medyków . Otoczył
murami wiele miast, zbudował zamki na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej.
Kazimierz Wielki
W którym roku utworzono krakowską
akademię?
W 1364
Jak nazywała się druga żona Mieszka I?
Oda
Jakie ziemie zjednoczył Przemysł II?
Wielkopolskę i Pomorze Gdańskie
Pytania
W którym roku Tatarzy napadli Polskę?
W 1241 roku.
Jak nazywały się wewnętrzne części
państwa Karola Wielkiego?
Hrabstwa
Czy Kazimierz Wielki zdobył Ruś Halicką?
Tak
Dokładna data koronacji Karola Wielkiego
to…
25.12.800
Jakie miasto było ulubionym miastem Karola
Wielkiego?
Akwizgran
W którym roku koronowany został
Władysław Łokietek?
W 1320 roku.
W którym roku koronowany został Bolesław
Chrobry?
W 1025 roku.
Na ilu synów podzielił Polskę w 1138 roku
Bolesław Krzywousty?
Na 4 synów.
W którym roku Polska przyjęła chrzest?
W 966 roku.
W którym roku odbył się zjazd
gnieźnieński?
Odbył się w 1000 roku.
W którym roku Wojciech został
kanonizowany?
W 999 roku.