JEZUS CHRYSTUS – PRAWDZIWY
BÓG
I PRAWDZIWY CZŁOWIEK
BÓG CZY CZŁOWIEK?
KIM JEST CHRYSTUS?
Kiedy wszedł do łodzi, podążyli za Nim
Jego uczniowie. Zerwał się wtedy sztorm
na jeziorze, tak że łódź zalewały fale. On
tymczasem spał. Zbliżywszy się obudzili
Go mówiąc: "Panie, ratuj, giniemy".
Odpowiedział im: "Dlaczego przerażeni
jesteście, małej wiary?" Potem wstał,
upomniał wichry i jezioro i nastała wielka
cisza. Zdziwieni ludzie mówili: "Kim On
jest, że nawet wichry i jezioro są Mu
posłuszne?„
(Mt 8,23-27)
To pytanie nurtowało nie tylko uczniów Jezusa,
ale także tych, którzy żyli kilkaset lat po Nim.
Także i my szukamy na nie odpowiedzi.
Ariusz twierdzi:
•
Syn zrodzony odwiecznie jest doskonałym
stworzeniem. Nie jest Bogiem w ścisłym
sensie, a więc:
•
nie jest wolny od niedoskonałości,
•
podlega Bogu,
•
nie zna woli Ojca.
•
Syn Boży pochodzi z nicości i jest z innej
substancji niż Ojciec.
•
Skoro został zrodzony, to był czas, kiedy nie
istniał.
•
Jest synem jedynie z łaski przybrania – jest
jednym ze stworzeń.
ARIANIZM
•
Zwołany przez pap. Sylwestra I na prośbę
cesarza Konstantyna I
•
Ustalenia:
•
Nauka o bóstwie Jezusa:
•
Jest zrodzony, a nie stworzony.
•
Syn Boży jest współistotny Bogu Ojcu.
•
Odrzucenia poglądów Ariusza (kapłan z
Aleksandrii).
I SOBÓR W NICEI (325)
Wierzymy w jednego Boga, (…) i w
jednego Pana Jezusa Chrystusa, Syna
Bożego, zrodzonego z Ojca,
Jednorodzonego, tj. z istoty Ojca, Boga z
Boga, światłość ze światłości, Boga
prawdziwego z Boga prawdziwego,
zrodzonego, nie stworzonego,
współistotnego Ojcu, przez którego
wszystko się stało, co w niebie i co na
ziemi, który zstąpił dla nas, ludzi, i dla
naszego zbawienia, przyjął ciało i stał się
człowiekiem, został umęczony i
zmartwychwstał trzeciego dnia, wstąpił do
nieba, przyjdzie sądzić żywych i
umarłych…
Symbol (wyznanie wiary) nicejski
NESTORIANIZM
Nestoriusz (mnich z Antiochii,
później biskup Konstantynopola)
widział w Chrystusie osobę ludzką
połączoną z Osobą Boską Syna
Bożego.
natura = osoba
I SOBÓR W EFEZIE (431)
•
Zwołany przez pap. Celestyna I na prośbę
cesarza Teodozjusza II
•
Ustalenia:
•
Jezus to jedna z trzech osób boskich.
•
Nie można mówić, że są w Nim dwie
osoby: boska i ludzka.
•
Konsekwentnie Maryi - Matce Jezusa -
przysługuje tytuł Bogarodzica;
•
Odrzucenie poglądów Nestoriusza.
"Słowo, jednocząc się przez unię
hipostatyczną z ciałem ożywianym duszą
rozumną, stało się człowiekiem” (św. Cyryl
Aleksandryjski). Człowieczeństwo
Chrystusa nie ma innego podmiotu niż
Boska Osoba Syna Bożego, który przyjął
je i uczynił swoim od chwili swego
poczęcia.
MONOFIZYCI
Natura ludzka jako taka przestała
istnieć w Chrystusie, gdyż została
przyjęta przez Boską Osobę Syna
Bożego.
Część Boska Chrystusa całkowicie
przejęła, stała się dominująca nad
częścią ludzką. Jezus był człowiekiem
o naturze boskiej.
SOBÓR W CHALCEDONIE (451)
•
Zwołany przez pap. Leona Wielkiego
(czasy cesarza Marcjana)
•
Ustalenia:
•
Nauka o dwóch naturach w Boskiej
Osobie Jezusa Chrystusa.
•
Odrzucenie poglądów monofizytów.
UNIA HIPOSTATYCZNA
Kościół naucza, że w Jezusie
istnieje nadzwyczajne i jedyne
połączenie dwóch natur,
określane jako unia hipostatyczna.
Dzięki tej unii obie natury: boska i
ludzka są zjednoczone w jednej
Osobie Słowa, "bez zmieszania,
bez zmiany, bez rozdzielenia i
rozłączenia".
Bez zmiany natur (immutabiliter gr.
atreptos) to znaczy spotkanie ze sobą
natury boskiej i ludzkiej w Jezusie
Chrystusie nie zmieniło w żaden
sposób ani ludzkiej, ani boskiej
natury. Każda pozostała sobą z
właściwymi dla siebie
właściwościami.
Bez zmieszania (inconfuse gr.
asynchytos) to znaczy obydwie
natury Jezusa Chrystusa po
zjednoczeniu nie uległy pomieszaniu
ze sobą. Nie powstała więc jakaś
trzecia bosko-ludzka natura.
Pozostały dwie odrębne natury,
boska i ludzka, a każda z nich
zachowała specyficzne dla siebie
właściwości.
Bez rozdzielenia (indivise gr.
adairetos) to znaczy mimo obecności
dwóch natur w Jezusie Chrystusie po
wcieleniu nie było dwóch osób, lecz
jedna Jezusa Chrystusa, w której
spotkało się ze sobą bóstwo i
człowieczeństwo. Nie wolno więc
rozdzielać Jezusa Chrystusa Boga od
Jezusa Chrystusa człowieka.
Bez rozłączenia (inseparabiliter gr.
achoristos) to znaczy, że
po wniebowstąpieniu Jezusa
Chrystusa natura ludzka nie
odłączyła się od boskiej. Tak
więc Jezus Chrystus również po
wniebowstąpieniu pozostał w pełni
Bogiem i w pełni człowiekiem.
V SOBÓR W KONSTANTYNOPOLU
(553)
Po Soborze Chalcedońskim niektórzy uważali
ludzką naturę Chrystusa za jakiś rodzaj
podmiotu osobowego.
Sobór orzekł:
"Jest tylko jedna hipostaza (czyli osoba), którą
jest nasz Pan Jezus Chrystus, Jeden z Trójcy
Świętej. Wszystko w człowieczeństwie
Chrystusa powinno więc być przypisywane
Jego Osobie Boskiej jako właściwemu
podmiotowi, nie tylko cuda, lecz także
cierpienia, a nawet śmierć: "Nasz Pan Jezus
Chrystus, który w swoim ciele został
ukrzyżowany, jest prawdziwym Bogiem,
Panem chwały i Jednym z Trójcy Świętej”.
SYMBOL NICEJSKO-
KONSTANTYNOPOLITAŃSKI
Wierzę…
w jednego Pana Jezusa Chrystusa, Syna Bożego
Jednorodzonego,
który z Ojca jest zrodzony przed wszystkimi wiekami.
Bóg z Boga, Światłość ze Światłości, Bóg prawdziwy z
Boga prawdziwego.
Zrodzony, a nie stworzony, współistotny Ojcu, a przez
Niego wszystko się stało.
On to dla nas ludzi i dla naszego zbawienia zstąpił z
nieba.
I za sprawą Ducha Świętego przyjął ciało z Maryi
Dziewicy i stał się człowiekiem.
Ukrzyżowany również za nas pod Poncjuszem Piłatem
został umęczony i pogrzebany.
I zmartwychwstał trzeciego dnia, jak oznajmia Pismo.
I wstąpił do nieba; siedzi po prawicy Ojca.
I powtórnie przyjdzie w chwale sądzić żywych i
umarłych,
a królestwu Jego nie będzie końca…
Natura
ludzka
Natura
ludzka
Natura
Boska
Natura
Boska
Wcielenie Syna Bożego
Jedna
osoba
Ponieważ w tajemniczym zjednoczeniu
Wcielenia "przybrana natura nie uległa
zniszczeniu”, Kościół doszedł w ciągu
wieków do wyznania pełnej rzeczywistości
ludzkiej duszy Chrystusa, z jej działaniami
rozumu i woli, oraz Jego ludzkiego ciała.
Równocześnie jednak za każdym razem
musiał przypominać, że ludzka natura
Chrystusa należy na własność do Boskiej
Osoby Syna Bożego, przez którą została
przyjęta. Wszystko to, kim On jest, i to, co
czyni w niej, należy do "Jednego z Trójcy".
Syn Boży udziela więc swojemu
człowieczeństwu swojego osobowego
sposobu istnienia w Trójcy. Zarówno w
swojej duszy, jak w swoim ciele Chrystus
wyraża więc po ludzku Boskie życie Trójcy.
KKK 470
Syn Boży... ludzkimi rękoma
pracował, ludzkim myślał umysłem,
ludzką działał wolą, ludzkim sercem
kochał, urodzony z Maryi Dziewicy,
stał się prawdziwie jednym z nas, we
wszystkim do nas podobnym oprócz
grzechu.
Sobór Watykański II, Gaudium et spes, 22.