H
NA RYNKU ELEKTRONIKI
DEMONTAŻ UKŁADÓW
ELEKTRONICZNYCH(1)
dzeń, sposób montażu, wrażliwoS
ć na tem- np. przegrzaniem. Osiągnięcie sprawno-
W produkowanych
peraturę, odpornoS
ć mechaniczna, wrażli- S
ci wymaga zastosowania okreS
lonych roz-
obecnie urządzeniach
woS
ć na oddziaływania elektrostatyczne. wiązań technicznych, które uwzględniają
elektronicznych
W użytkowanym obecnie sprzęcie elektro- m.in. liczbę przeprowadzanych operacji de-
wykorzystywane
nicznym można spotkać bardzo różne ro- montażu, różnorodnoS
ć demontowanych
dzaje montażu: elementów, rodzaje i zakres innych opera-
są różnorodne
tradycyjny montaż przestrzenny cji dokonywanych na tym samym stanowi-
technologie montażu.
punkt_punkt, charakterystyczny dla urzą- sku, założone normy czasowe, czy też spe-
Nie jest to specjalnie
dzeń lampowych, stosowany do dzisiaj przez cyficzne warunki, związane np. z serwiso-
istotne dla użytkowników niektórych producentów wzmacniaczy aku- waniem sprzętu w miejscu jego zainstalo-
stycznych budowanych tą technologią, wania i pracy.
podczas normalnej
montaż przestrzenny na listwach cera-
eksploatacji, natomiast
micznych, stosowany np. w niektórych przy- Urządzenia firmy PACE
w przypadku awarii
rządach pomiarowych, do demontażu układów
montaż elementów przewlekanych na elektronicznych
nabiera kluczowego
płytkach jednostronnych, dwustronnych,
znaczenia, gdyż od
aż do wielowarstwowych z metalizacją Dla zilustrowania istniejących w tym za-
technologii zależą
otworów, kresie możliwoS
ci, warto wrócić do oferty fir-
wymagania dotyczące
montaż powierzchniowy elementów my PACE, przedstawionej w artykule pt.
o różnej budowie.  Czym lutują w NASA? (ReAV nr 9/2002)
metod i narzędzi
W trakcie demontażu trzeba doprowadzić w kontekS
cie zastosowań do montażu ukła-
diagnostycznych
do roztopienia spoiwa, chwycić wymontowy- dów elektronicznych.
oraz naprawczych.
wany element, podnieS
ć go i przenieS
ć po- Już rączki lutownicze PS 70/PS 90, współ-
za płytkę. Spoiwo musi zostać usunięte pracujące ze stacjami ST 25 do ST 55, mo-
hociaż niezawodnoS
ć produk-
z punktów lutowniczych, następnie miej- gą być uzbrajane w końcówki do demonta-
tów roS
nie, serwisy nadal mają
sca te należy dokładnie oczyS
cić i przygo- żu, ale dopiero rączki specjalistyczne z de-
zajęcie i muszą ciągle doskona-
tować do montażu nowego elementu. Cza- dykowanymi końcówkami i głowicami za-
Clić swoje możliwoS
ci. Naprawę
sami wymagana jest naprawa podłoża, np. pewniają właS
ciwą efektywnoS
ć pracy.
trzeba przeprowadzić sprawnie i dobrze,
regeneracja S
cieżek i punktów lutowni- PACE oferuje pięć rączek do demontażu
żeby była ekonomicznie sensowna. Pra-
czych. (jedna z nich umożliwia także montaż),
cownik serwisu powinien szybko i prawidło-
Najbardziej znaną metodą demontażu jest przeznaczonych do współpracy ze stacja-
wo zlokalizować usterkę oraz dokonać wy-
praca z lutownicą i odsysaczem sprężyno- mi _ od jednokanałowych ST 75/ST 115,
miany wadliwych elementów w sposób wy-
wym. Powszechnie znane są też związane przez dwukanałową MBT 201, trzykanało-
kluczający ryzyko uszkodzenia podłoża lub
z nią niedogodnoS
ci i ograniczenia. Wiado- we MBT 250/MBT 220 do wielokanałowej
sąsiednich częS
ci, jak też zamienników.
mo, że sprawne wymontowanie elementu PRC 2000.
W miarę możliwoS
ci należy także chronić
daje oszczędnoS
ć czasu, energii i zmniej- Rączka odsysająca SX-80, przezna-
częS
ć podejrzaną o wadliwe działanie _
sza ryzyko uszkodzeń, spowodowanych czona do demontażu wszystkich typów
w trudnych diagnostycznie sytuacjach by-
wa i tak, że wymontowany element jest
jednak sprawny. Czasami dokonuje się de-
c)
b)
a)
montażu działających układów po to by
zastąpić je nieco innymi i przez pomiar
ocenić wyniki takich zmian _ tak jest np.
przy badaniu prototypów.
Jednym z podstawowych warunków efek-
tywnej i bezpiecznej pracy jest korzystanie
z odpowiednich narzędzi. W wielu przy-
padkach muszą to być specjalistyczne przy-
rządy, nie dające się zastąpić prostymi
S
rodkami. Demontaż elementów elektro-
nicznych także wymaga stosowania me-
tod i narzędzi uwzględniających cechy kon-
Rys.1. Urządzenia do demontażu układów przewlekanych oraz TSOP i TQFP a _ rączka odsysająca SX-80,
kretnych elementów i układów, takich jak
b _ demontaż elementów przewlekanych, c _ demontaż układów TSOP i TQFP
wymiary, kształt, rodzaj i liczba wyprowa-
Radioelektronik Audio-HiFi-Video 10/2002
 !
układów przewlekanych oraz układów
a)
TSOP i TQFP (rys. 1a).
Demontaż elementów przewlekanych prze-
prowadza się za pomocą odpowiednio do-
branej dyszy odsysającej (rys. 1b). Po na-
stawieniu żądanych parametrów roboczych
stacji i rozgrzaniu dyszy, przykłada się ją do
punktu lutowniczego tak, aby końcówka
wyprowadzenia demontowanego elemen-
a)
tu znalazła się w otworze dyszy. W miarę
topnienia spoiwa dyszę należy delikatnie
dociskać do podłoża. Włączenie w odpo-
b)
wiednim momencie kompresora, spowo-
b)
duje odessanie lutowia z powierzchni płyt-
ki i z otworu _ końcówka elementu zostaje
uwolniona.
Do demontażu precyzyjnych układów
TSOP i TQFP używa się głowic o wymia-
rach odpowiadających obudowie konkretne-
go układu (rys.1c). W tym wypadku kompre-
sor stacji nie służy do odsysania cyny, ale
zasila przyssawkę, umieszczoną między
krawędziami roboczymi głowicy, służącą
do podniesienia wylutowanego elementu.
Rączka termopęseta TT-65 do demon-
tażu układów SMD: CHIP, SOIC, PLCC,
Rys. 3 . Urządzenia do demontażu układów PQFP
konektorów. Zasadę działania i możliwoS
ci
c)
a _ rączka Termopik TP-65, b _ demontaż układów
wynikające z różnorodnoS
ci końcówek prze-
widzianych do wykorzystania zilustrowano
stępnie, pewnym ruchem, głowicę przykła-
na rysunku 2.
da się do wyprowadzeń układu, lekko do-
RączkaTermopik TP-65 do demontażu
ciskając w miarę topnienia lutowia. Ponie-
układów PQFP, współpracująca z 11 stan-
waż rączka TP-65 jest wyposażona w przy-
dardowymi głowicami (rys. 3).
ssawkę, pozwala podnieS
ć i przemieS
cić
Głowica rozgrzewa jednoczeS
nie wszystkie
wylutowany element.
wyprowadzenia elementu. Przed przystą-
Marek Kalasiński
pieniem do demontażu, krawędzie głowicy
pr n n p d r d pn n
Rys. 2. Urządzenia do demontażu układów SMD
pokrywa się cyną, aby zapewnić efektywne
pr r N X, . - 4 4 -2 - , -
a _ rączka termopęseta TT-65, b, c _ demontaż
i równomierne przekazywanie ciepła. Na- @r n . .p
układów
Radioelektronik Audio-HiFi-Video 10/2002
H
NA RYNKU ELEKTRONIKI
D ONTA U AD
TRONI NY H 2
c one o o e onta u uk a elektro
R c ka Dualter opik DTP 80 r . 4
a)
nic n ch, je t ro luto nica DI D N ON
po obna o TP , ale po a ona a
S 000 r . . ej naj a niej cech ,
ele ent r ejne, u o li iaj ce bar iej
ec uj c o j tko ch alorach u t
ajn prac pr e onta u uk a
ko ch, je t unikato a kon trukcja, pole a
PQ P o u ch ro iarach. R c ka ta
j ca na a to o aniu inte ro ane o ko
o e p praco a tak e ko c ka i
pre ora, ie c ce o i r koje ci
pr e nac on i o e onta u uk a
ur enia.
B A 9 i 22 .
Ab proce po r e ania punktu luto ni
R c ka Ter ojet T 0 o e onta
c e o i u u ania c n pr ebie a opt
u/ onta u uk a S D pr e na uch
b)
alnie la ane o ro aju ele entu, po o
or c po ietr e r . .
a i a to o anej technolo ii onta u,
Proce pr u ciu tej eto pr ebie a
ro luto nica o e b u brajana r ne
na t puj co. Po a onto aniu o po ie
ko c ki. o e p praco a kilko a
niej i na ta ieniu para etr robo
ro aja i o a ania u o li ia
c ch tacji te peratura, tr b prac ko
j one bki e onta ele ent pr e
pre ora , bli a i lot na o le
o �2 c o u u ane o ele entu,
urucha ia ko pre or i koli t i rucha i
po r e a ele ent i p tk ok nie o,
po c , pr u aj c o pro
a e , opro a a i o ro topienia
poi a, a ele ent pr tr uje i po no i
p et .
a
De onta uk a calon ch a a a
to o ania rutu lub ta talo ej, ain
Rys. 5. Demontaż układów SMD przez nadmuch
talo anej pecjaln ch taku. Punk
b
gorącym powietrzem
t luto nic e ro r e a i kolejno i u al
a r c ka Ter ojet T 0, b e onta uk a
nia po c e lne ko c ki, pr e u aj c
ta i ni i a po o e .
lekan ch p t a ieraj c ch o 2
Do e onta u uk a S D i ele ent
ar t , etali acj ot or . po a
t pu B A o b u ane ur enia li
aj c ro luto nic o na uchu
nii Ther o lo, u o li iaj ce apro ra o
i pr e c aj c tr b prac ko pre ora, o
anie para etr proce u, jak pr ebie
na eto uchu or ce o po ie
ian te peratur ora c a i ajno
tr a e onto a tkie uk a ko
na uchu. R c ka Ther o lo u o li ia
nane technolo i S T. le ent P
na kor tanie o e onta u ar no
i PQ P o na onto a je c e
ko c ek uni er aln ch r . a , jak i pe
pra niej, pr u ciu o ic. Proce e
cjaln ch o ic r . b .
c
onta u, a c a p t o lekko utlenio
S te T 2000, e tero anie i kon
nej po ier chni, o e b po a an
trol po a an i ko putero o, u o
pr e u cie topnika.
li ia oko ajn i prec jn e on
Pro t , be piec n i tani po b oc c a
ta uk a i ele ent S D, PB A,
nia cie ek i punkt luto nic ch
B A, SP, lip hip.
po o ta o ci c n po e onta u uk a u
Pr e ta ione ot ur enia naj uj
elektronic ne o, pole a na kor taniu
a to o anie fabr kach, er i ach c
ta poch aniaj cej. Ta a taka, kona
o ro kach ba a c ch, jako po a e
na po taci plecionki rutu o bar o
nie tano i k tacjonarn ch.
a pr ekroju, ci a re tki poi a
prakt ce er i o ej potr ebna je t c
i po o ta ia na punkcie luto nic cien
to o li o u cia nar ia iej cu
k ar t topnika, kt r abe piec a
u tko ania napra iane o pr tu. te
Rys. 4. Urządzenia do demontażu układów PQFP
pr e utrat olno ci o i ania c n . a
c e lnie lic i lekko , arto ,
o dużych wymiarach
le nie o ielko ci punkt luto nic ch
uni er alno i por c no .
a r c ka Dualter opik DTP 80,
to uje i ta o r n ch eroko ciach,
Pr k a e takie o nar ia, pr e na b,c e onta uk a
Ra ioelektronik Au io Hi i i eo /2002
 !
a
b
Rys. 7.
Rozlutownica
DIC DEN-ON S.C. 7000Z
u arunko ania eko
no ic ne. tkie
ro i ania po inn
ak e pe nia kr
teria eroko ro u ia
Rys. 6. Demontaż układów przy użyciu rączki
nej okiej jako ci,
ThermoFlo
a to ape ni o je
a ko c k uni er aln , b o ic pecjaln
nie o ia c eni i reno o ani pro u
cenci.
okonanie boru ur e i pr r
prakt ce o 0,8 o 2, . Do a to
Marek Kalasiński
o e onta u uk a elektronic n ch,
o ania ta poch aniaj cej c n po
pr n n p d r d pn n
o nie potr eba i nac on i pr e
tr ebna je t je nie luto nica.
pr r N X, . - 4 4 -2 - , -
para etr technic no u tko e, a tak e @r n . .p
ielo ofero an ch ro i a u o li ia
Ra ioelektronik Au io Hi i i eo /2002