WYŻSZA SZKOAA
FINANSÓW I ZARZDZANIA
Rynek papierów wartościowych
Rynek papierów wartościowych
w Polsce
Wykład nr II
D R R A F A A K U S Y
USTAWY O RY KU KAPITAAOWYM
Z dniem 24 pazdziernika 2005 r. weszły w życie trzy ustawy dotyczące rynku
kapitałowego zastępując dotychczasowe Prawo o publicznym obrocie ... . To
nowa konstytucja naszego rynku kapitałowego dostosowana do potrzeb budowy
jednolitego europejskiego rynku finansowego. Założenia dotyczące
funkcjonowania tego rynku zawarte zostały w dyrektywach Parlamentu
Europejskiego, a zwłaszcza w tzw. Dytektywie MIFID (Directive of Markets in
Financial Instruments).
Wprowadzone regulacje stwarzają nowe możliwości dla uczestników rynku,
zwłaszcza inwestorów i emitentów.
zwłaszcza inwestorów i emitentów.
1. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach
wprowadzania instrumentów finansowych do
zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych
("ustawa o ofercie i spółkach")
2. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami
finansowymi ("ustawa o obrocie")
3. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o nadzorze nad rynkiem
kapitałowym ("ustawa o nadzorze")
REGULACJE PRAW E A POLSKIM RY KU
KAPITAAOWYM
Do innych aktów istotnych dla sprawnego funkcjonowania rynku kapitałowego
należy zaliczyć
" Kodeks Spółek Handlowych;
" UstawÄ™ o obligacjach;
" UstawÄ™ o prywatyzacji;
" UstawÄ™ o listach zastawnych i bankach hipotecznych;
" Ustawę o działalności ubezpieczeniowej;
" Prawo Bankowe;
" Prawo Bankowe;
" Ustawę o organizacji i działaniu funduszy emerytalnych.
Większość wymienionych aktów obowiązuje i jest stosowana już od kilku lat.
Przepisy te tworzą ramy prawne umożliwiające stabilne funkcjonowanie
krajowego rynku kapitałowego.
REGULACJE PRAW E A POLSKIM RY KU
KAPITAAOWYM
" Publiczny obrót prowadzony jest na rynku
regulowanym, który obejmuje rynek giełdowy oraz
rynek pozagiełdowy.
" Bardzo istotną zmianą było wprowadzenie podziału
na rynek urzędowy i nieurzędowy.
" Ten ostatni jest segmentem o Å‚agodniejszych
regulacjach, natomiast rynek urzędowy został
regulacjach, natomiast rynek urzędowy został
zgłoszony do Unii Europejskiej jako oficjalny rynek
kapitałowy w Polsce, przez co będą go dotyczyły
wszystkie wymagania unijne.
" Zachowanie tajemnicy zawodowej i zakaz
wykorzystywania informacji poufnych jest ważnym
zagadnieniem regulowanym przez ustawÄ™.
Organizacja rynku kapitałowego w Polsce
Podmioty rynku kapitałowego w Polsce
" Emitenci
" Firmy inwestycyjne
" Podmioty prowadzÄ…ce rynki regulowane
" Banki powiernicze
" Przedsiębiorstwa energetyczne prowadzące rejestry lub rachunki towarów giełdowych
" Towarzystwa funduszy inwestycyjnych i fundusze inwestycyjne
" Podmioty prowadzące obsługę funduszy inwestycyjnych
" Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie SA
" Towarowa Giełda Energii SA
" BondSpot (dawniej MTS-CeTO)
" Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych SA
" Inne podmioty rynku kapitałowego:
Związek Maklerów i Doradców
Izba Domów Maklerskich
Stowarzyszenie Emitentów Giełdowych
Izba ZarzÄ…dzajÄ…cych Funduszami i Aktywami
Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych
KOMISJA ADZORU FI A SOWEGO
K F (dawniej KPWiG) jest organem administracji
właściwym w sprawach publicznego obrotu.
Publiczny obrót papierami wartościowymi odbywa się za
pośrednictwem:
" domów maklerskich,
" banki prowadzące działalność maklerską;
" banki prowadzące działalność maklerską;
" banki prowadzące rachunki papierów wartościowych.
Do świadczenia usług na rynku regulowanym konieczne
jest zatrudnienie maklerów papierów wartościowych
lub doradców inwestycyjnych.
KOMISJA ADZORU FI A SOWEGO
Ustawa z dnia 19 sierpnia 2006r.
K F obejmie następujące czynności innych Komisji:
" Komisja Papierów Wartościowych i Giełd;
" Komisja adzoru Ubezpieczeń i Funduszy
Emerytalnych (K UiFE);
" Komisja adzoru Bankowego (od 01/01/2008r.).
K F prowadzi:
K F prowadzi:
" nadzór bankowy;
" nadzór emerytalny;
" nadzór ubezpieczeniowy;
" nadzór kapitałowy;
" nadzór nad instytucja pieniądza elektronicznego.
Pozostają w życiu uprawnienia prokuratorskie w
wymienionym zakresie.
KOMISJA ADZORU FI A SOWEGO
Komisja Nadzoru Finansowego sprawuje nadzór nad sektorem bankowym, rynkiem
kapitałowym, ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz nad instytucjami pieniądza
elektronicznego. Do zadań Komisji należy ponadto:
1. podejmowanie działań służących prawidłowemu funkcjonowaniu rynku finansowego;
2. podejmowanie działań mających na celu rozwój rynku finansowego i jego
konkurencyjności;
3. podejmowanie działań edukacyjnych i informacyjnych w zakresie funkcjonowania
rynku finansowego;
4. udział w przygotowywaniu projektów aktów prawnych w zakresie nadzoru nad
4. udział w przygotowywaniu projektów aktów prawnych w zakresie nadzoru nad
rynkiem finansowym;
5. stwarzanie możliwości polubownego i pojednawczego rozstrzygania sporów między
uczestnikami rynku finansowego, w szczególności sporów wynikających ze
stosunków umownych między podmiotami podlegającymi nadzorowi Komisji a
odbiorcami usług świadczonych przez te podmioty;
6. wykonywanie innych zadań określonych ustawami.
" Celem nadzoru nad rynkiem finansowym jest zapewnienie prawidłowego
funkcjonowania tego rynku, jego stabilności, bezpieczeństwa oraz przejrzystości,
zaufania do rynku finansowego, a także zapewnienie ochrony interesów uczestników
tego rynku.
" Nadzór nad działalnością KNF sprawuje Prezes RM
CZY OÅšCI ZWIZA E Z OBROTEM PAPIERAMI
WARTOÅšCIOWYMI
Czynności związane z obrotem papierami wartościowymi, które
wymagają uzyskania zezwolenia od Komisji polegają między
innymi na:
" oferowaniu papierów wartościowych w obrocie pierwotnym;
" nabywaniu lub zbywaniu papierów wartościowych na cudzy
rachunek;
" zarządzaniu cudzym pakietem papierów wartościowych na
zlecenie;
zlecenie;
" doradztwie w zakresie obrotu papierami wartościowymi;
" prowadzeniu rachunków papierów wartościowych oraz
rachunków pieniężnych służących do ich obsługi.
CZY OÅšCI ZWIZA E Z OBROTEM PAPIERAMI
WARTOÅšCIOWYMI
Czynnościami, które nie wymagają zezwolenia
między innymi są:
" przygotowywanie analiz;
" sporządzanie prospektów emisyjnych;
" nabywanie lub zbywanie papierów
" nabywanie lub zbywanie papierów
wartościowych na własny rachunek;
" nieodpłatne udzielanie informacji dotyczących
inwestowania w papiery wartościowe.
Zakres obowiązków KNF
" sprawowanie nadzoru nad przestrzeganiem reguł
uczciwego obrotu oraz nad zapewnieniem
powszechnego dostępu do rzetelnych informacji
na rynku papierów wartościowych i na rynku
towarów giełdowych;
" inspirowanie, organizowanie i podejmowanie
" inspirowanie, organizowanie i podejmowanie
działań zapewniających sprawne funkcjonowanie
rynku papierów wartościowych i rynku towarów
giełdowych oraz ochronę inwestorów i
uczestników rynku papierów wartościowych i
rynku towarów giełdowych;
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie S.A
" powstała w kwietniu 1991 r.
" Skarb Państwa jest jej założycielem.
" Cel spółki => organizowanie publicznego obrotu
papierami wartościowymi oraz promowanie obrotu
papierami wartościowymi i upowszechnianie
informacji zwiÄ…zanych z tym obrotem.
" Przedmiot spółki => prowadzenie giełdy papierów
" Przedmiot spółki => prowadzenie giełdy papierów
wartościowych.
Zasady działania Giełdy:
" Ustawa z roku 2005 (3 ustawy),
" Statut spółki
" Regulamin GPW
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie S.A
Akcjonariusze GPW
" Skarb Państwa posiada 35% udział w kapitale
zakładowym Spółki, które uprawniają do wykonywania
51,40% udział w ogólnej liczbie głosów.
" Jest to jedyny akcjonariusz posiadający powyżej 5%
ogólnej liczby głosów w rozumieniu
ogólnej liczby głosów w rozumieniu
Reszta inne instytucje w tym:
" domy maklerskie,
" banki,
" zagraniczne osoby prawne prowadzące działalność
maklerskÄ… na terytorium Polski.
" Prywatni i instytucjonalni inwestorzy
" Listopad 2010 debiut na rynku publicznym
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie S.A
Giełda = miejsce:
" wyceny kapitału;
" oceny możliwości rozwojowych podmiotów
gospodarczych;
" stanowiÄ…ce barometr gospodarki
" stanowiÄ…ce barometr gospodarki
Dopuszczenie papierów wartościowych do obrotu
=> zgoda KNF
Bank rozliczeniowy NBP
Główny księgowy - KDPW
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie S.A
W zależności od zysków emitenta, rozproszenia
akcjonariatu i wielkości emisji dopuszczonej do
obrotu giełdowego papiery wartościowe mogą
być notowane na rynku podstawowym,
równoległym bądz wolnym.
Skuteczność działania giełdy zależy od:
Skuteczność działania giełdy zależy od:
" koncentracja podaży i popytu w celu
kształtowania powszechnego kursu papierów
wartościowych;
" bezpieczeństwo obrotu;
" przejrzystość.
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie S.A
" Indeks WIG => główny indeks giełdowy,
odzwierciedla on dochodowość inwestycji we
wszystkie akcje, które na rynku podstawowym
znajdują się w obrocie giełdowym.
2000r. => wprowadzono nowy system notowań
GPW WARSET.
GPW WARSET.
" System elastyczny, który może być
rozbudowywany w momencie wprowadzenia do
obrotu nowych instrumentów i dalszego rozwoju
polskiego rynku kapitałowego.
" WARSET usprawnił działanie uczestników
rynku papierów wartościowych.
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie S.A
Instrumenty notowane na GPW:
" akcje,
" obligacje,
" certyfikaty inwestycyjne,
" kontrakty terminowe
" kontrakty terminowe
" opcje
" warranty
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie S.A
Władzami spółki są:
" Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy
Giełdy;
" Rada Giełdy;
" Rada Giełdy;
" Zarząd Giełdy.
Struktura GPW
Struktura GPW
Rynki:
1. Główny Rynek GPW działa od dnia uruchomienia Giełdy w dniu 16 kwietnia
1991 roku. Jest to rynek podlegajÄ…cy nadzorowi KNF i wskazany Komisji
Europejskiej jako rynek regulowany. Przedmiotem handlu na Głównym Rynku
GPW są następujące papiery wartościowe oraz instrumenty finansowe: akcje,
obligacje, prawa poboru, prawa do akcji (PDA), certyfikaty inwestycyjne,
instrumenty strukturyzowane oraz instrumenty pochodne: kontrakty terminowe,
opcje i jednostki indeksowe. Od 1 lipca 2010 r. inwestorzy uzyskali możliwość
zawierania transakcji w ramach tzw. krótkiej sprzedaży na najbardziej płynnych
akcjach i obligacjach.
akcjach i obligacjach.
2. NewConnect to zorganizowany i prowadzony przez Giełdę rynek działający w
formule alternatywnego systemu obrotu. Stworzony został z myślą o młodych i
rozwijających się firmach, działających zwłaszcza w obszarze nowych
technologii. NewConnect ruszył 30 sierpnia 2007 r. Przedmiotem obrotu w
alternatywnym systemie mogą być akcje, prawa do akcji (PDA), prawa poboru,
kwity depozytowe oraz inne udziałowe papiery wartościowe.
3. Catalyst rynek instrumentów dłużnych obligacji komunalnych,
korporacyjnych i listów zastawnych - powstał 30 września 2009 r. Tworzą go
dwie platformy obrotu prowadzone w formule rynku regulowanego i
alternatywnego systemu obrotu (ASO) przeznaczone dla klientów
detalicznych oraz dwa analogiczne rynki, przeznaczone dla klientów
hurtowych.
Rynek akcji NEW CONNECT
" NewConnect jest rynkiem akcji, opartym na
alternatywnym systemie obrotu prowadzonym przez
Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie S.A.
" 30 sierpnia 2007 r. ruszył nowy, zorganizowany i
prowadzony przez Giełdę Papierów Wartościowych w
Warszawie, rynek finansujący rozwój młodych
Warszawie, rynek finansujący rozwój młodych
przedsiębiorstw o wysokim potencjale wzrostu.
" To propozycja GPW dla inwestorów akceptujących
podwyższone ryzyko, w zamian za potencjalnie wysoki
zwrot z inwestycji.
Rynek akcji NEW CONNECT
" NewConnect ma status rynku zorganizowanego, lecz prowadzony jest przez
GPW poza rynkiem regulowanym w formule alternatywnego systemu obrotu.
" To oferta dla młodych rozwijających się firm, działających zwłaszcza w
obszarze nowych technologii (choć notowane są firmy z innych branż).
" W Europie funkcjonują już takie platformy, np. rynek AIM w Londynie czy
First North w ramach skandynawskie grupy OMX.
" NewConnect powstał z myślą o młodych, dynamicznych polskich firmach,
którym zastrzyk kapitału otworzy możliwość wykorzystania potencjału
którym zastrzyk kapitału otworzy możliwość wykorzystania potencjału
tkwiącego w ich innowacyjności, a w efekcie da szansę na rozwój
uwieńczony awansem do grona dużych i wartościowych polskich spółek.
" Ze względu na specyfikę emitentów, rynek NewConnect oferuje bardziej
liberalne wymogi formalne i obowiÄ…zki informacyjne, a co za tym idzie -
tańsze pozyskanie kapitału.
" NewConnect w założeniu ma także stanowić początek kariery giełdowej dla
notowanych tu przedsiębiorstw.
Rynek akcji NEW CONNECT
ewConnect jest rynkiem dla spółek:
" o dużej dynamice wzrostu,
" o historii nie dłuższej niż 3-4 lata lub dopiero powstających, które budują swoją
"historiÄ™",
" o przewidywanej kapitalizacji do ok. 20 mln zł,
" poszukujących kapitału rzędu od kilkuset tysięcy do kilkunastu milionów złotych,
" reprezentujÄ…cych sektory innowacyjne, oparte przede wszystkim na aktywach
niematerialnych (np. IT, media elektroniczne, telekomunikacja, biotechnologie,
ochrona środowiska, energia alternatywna, nowoczesne usługi),
ochrona środowiska, energia alternatywna, nowoczesne usługi),
" z wizją i prawdopodobieństwem debiutu na rynku giełdowym w nieodległej
przyszłości.
ewConnect to:
" nowoczesny rynek finansujący dynamiczne przedsiębiorstwa,
" niewielkie wymogi formalne (dopuszczeniowe oraz wynikające z obowiązków
informacyjnych),
" niskie koszty debiutu i notowań,
" doskonała ekspozycja firmy na inwestorów,
" prestiż i renoma organizatora rynku,
" promocja i rozpoznawalność firmy.
Rynek obligacji CATALYST
" Rozpoczął działalność 30 września 2009 roku.
" Prowadzony jest na platformach transakcyjnych GPW i
BondSpot (dawniej: MTS CeTO).
" Catalyst tworzÄ… cztery platformy obrotu.
" Dwie prowadzone przez GPW w formule rynku regulowanego
i ASO - przeznaczone są dla klientów detalicznych
" Dwa rynki BondSpotu dedykowane sÄ… klientom hurtowym.
" Dwa rynki BondSpotu dedykowane sÄ… klientom hurtowym.
" Wszystkie przeznaczone są dla nieskarbowych instrumentów
dłużnych - obligacji komunalnych, korporacyjnych oraz listów
zastawnych.
Rynek obligacji CATALYST
" Dostosowany do emisji o różnych wielkościach i różnej
charakterystyce, a także do potrzeb różnych inwestorów
hurtowych i detalicznych, instytucjonalnych i indywidualnych.
" Zasady notowań sesyjnych na rynkach regulowanych i
alternatywnych sÄ… identyczne.
" Jedyne różnice dotyczą sposobu zawierania transakcji
pakietowych.
pakietowych.
" Na wszystkich rynkach tworzÄ…cych Catalyst realizacja transakcji
gwarantowana jest przez Krajowy Depozyt Papierów
Wartościowych, a na emitentach spoczywają obowiązki
informacyjne dotyczące raportów bieżących i okresowych.
Rynek obligacji CATALYST
" Dostosowany do emisji o różnych wielkościach i różnej
charakterystyce, a także do potrzeb różnych inwestorów
hurtowych i detalicznych, instytucjonalnych i indywidualnych.
" Zasady notowań sesyjnych na rynkach regulowanych i
alternatywnych sÄ… identyczne.
" Jedyne różnice dotyczą sposobu zawierania transakcji
pakietowych.
pakietowych.
" Na wszystkich rynkach tworzÄ…cych Catalyst realizacja transakcji
gwarantowana jest przez Krajowy Depozyt Papierów
Wartościowych, a na emitentach spoczywają obowiązki
informacyjne dotyczące raportów bieżących i okresowych.
Rynek obligacji CATALYST
" Pierwsza oferta publiczna (IPO)
W przypadku, gdy sprzedaż na rynku
pierwotnym realizowana jest w formule oferty
publicznej, procedura przydziału może być
przeprowadzona przez firmÄ™ inwestycyjnÄ… lub z
wykorzystaniem systemu informatycznego
wykorzystaniem systemu informatycznego
Giełdy.
" Główną zaletą tego drugiego rozwiązania jest
umożliwienie uczestnictwa w ofercie dużej
liczbie nabywców wszystkim tym, którzy są
klientami członków giełdy.
Rynek obligacji CATALYST
Zasady obrotu na rynkach regulowanym i alternatywnym
prowadzonych przez GPW w ramach Catalyst sÄ… prawie identyczne.
Harmonogram notowań ciągłych jest następujący zarówno w
przypadku rynku regulowanego jak i ASO:
Faza przed otwarciem
godz. 8.00 9.00
(przyjmowanie zleceń na otwarcie)
Otwarcie (określanie kursu na
godz. 9:00
otwarciu)
otwarciu)
godz. 9:00 16.20 Faza notowań ciągłych
Faza przed zamknięciem
godz. 16.20 16.30 (przyjmowanie zleceń na
zamknięcie)
Zamknięcie (określanie kursu na
godz. 16.30
zamknięciu)
Faza przed otwarciem
godz. 16.30 16.35 (przyjmowanie zleceń na otwarcie
następnej sesji)
Rynek obligacji CATALYST
Identyczne na ASO i RR są między innymi:
1. Jednostki transakcyjne jedna obligacja
2. Zasady przekazywania na GPW tabel odsetkowych
3. Zasady przekazywania, konstrukcja, realizacja i rodzaje zleceń
maklerskich
4. Zasady przekazywania członkom ASO kart umów
5. Algorytmy stosowane do wyznaczania kursów otwarcia i
5. Algorytmy stosowane do wyznaczania kursów otwarcia i
zamknięcia
6. Zasady anulowania transakcji
7. Maksymalne odchylenie wahań kursu - 3 punkty procentowe
8. Dla wszystkich nominałów obligacji dokładność określania kursu
wynosi - 0,01 punktu procentowego
9. Cykl rozliczeniowy T+2
Rynek obligacji CATALYST
Transakcje pakietowe:
Na rynku regulowanym transakcje pakietowe można zawierać od 8.00
do 16.35 (maksymalne odchylenie od kursu ostatniej transakcji wynosi
10%). Istnieje możliwość zawierania transakcji pakietowych po
zakończeniu sesji w godz. 16.35-16.50. W takim przypadku
maksymalne odchylenie kursu transakcji od średniej arytmetycznej
kursów wszystkich transakcji z ostatniej sesji giełdowej ważonej
obrotami jest nie większe niż 40%.
Na ASO transakcje takie można zawierać jedynie w godz. 8.00-16.30 a
gdy transakcja ma być rozliczona w dniu jej zawarcia w godz. 8.00
14.00. ( brak możliwości zawierania transakcji po zakończeniu
notowań).
Minimalna wartość transakcji pakietowej wynosi 100 tys. zł.
Maksymalne, dopuszczalne odchylenie od kursu ostatniej transakcji
wynosi 10% dla rynku regulowanego i 3 punkty procentowe dla
alternatywnego systemu obrotu.
Rynek obligacji CATALYST
Rynek prowadzony przez BondSpot
Główne cechy obrotu na Catalyst w segmencie organizowanym przez
BondSpot, które są odmienne od zasad obowiązujących w segmentach
prowadzonych przez GPW są następujące:
Brak ograniczenia wahań cen,
Nie jest określany kurs otwarcia na podstawie zleceń złożonych przed
rozpoczęciem dnia obrotu,
Jednostka transakcyjna, czyli minimalna liczba papierów
wartościowych, którą można kupić/sprzedać musi mieć w segmencie
hurtowym wartość co najmniej 100 tys. zł.
Notowania ciągłe trwają od godziny 9:00 do 16:00. Po zamknięciu
obrotu oferty tracą ważność i są usuwane z rynku (są składane na
każdą sesje przez Dom maklerski do czasu ich zakończenia lub
realizacji).
Dopuszczalna wartość transakcji pakietowej to co najmniej 100 tys. zł.
Możliwość zawierania transakcji negocjowanych
Regulacje prawne GPW
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie działa w
oparciu o ustawy z dnia 29 lipca 2005 r.:
" o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania
instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu
obrotu oraz o spółkach publicznych (z pózn. zm);
" o obrocie instrumentami finansowymi (z pózn. zm);
" o obrocie instrumentami finansowymi (z pózn. zm);
" o nadzorze nad rynkiem kapitałowym (z pózn. zm).
Akty prawne Giełdy
Statut GPW
Regulamin Giełdy
Szczegółowe Zasady Obrotu Giełdowego
OBRÓT GIEADOWY - GPW
" Obecnie obrót giełdowy prowadzony jest na dwóch rynkach, podstawowym i
równoległym.
" Warunki dopuszczenia akcji do obrotu na rynku regulowanym:
sporządzenie odpowiedniego dokumentu informacyjnego, zatwierdzenie go przez właściwy
organ nadzoru albo sporządzenie odpowiedniego dokumentu informacyjnego, którego
równowartość w rozumieniu przepisów Ustawy o ofercie publicznej została stwierdzona
przez właściwy organ nadzoru lub stwierdzenie równowartości dokumentu informacyjnego
nie jest wymagane,
brak toczącego się postępowania upadłościowego lub likwidacyjnego,
brak toczącego się postępowania upadłościowego lub likwidacyjnego,
nieograniczona zbywalność akcji,
iloczyn liczby wszystkich akcji emitenta i prognozowanej ceny rynkowej tych akcji, a w
przypadku gdy określenie tej ceny nie jest możliwe - kapitały własne emitenta, wynoszą
równowartość w złotych co najmniej 10.000.000 EURO,
w posiadaniu akcjonariuszy, z których każdy uprawniony jest do wykonywania mniej niż
5% głosów na walnym zgromadzeniu, znajduje się co najmniej:
a) 15% akcji objętych wnioskiem o dopuszczenie do obrotu giełdowego, oraz
b) 100.000 akcji objętych wnioskiem o wartości równej co najmniej 1.000.000 EURO,
liczonej wg ostatniej ceny sprzedaży lub emisyjnej;
akcje znajdują się w posiadaniu takiej liczby akcjonariuszy, która stwarza podstawę dla
kształtowania się płynnego obrotu giełdowego.
Regulacje prawne GPW
" Dopuszczone do obrotu giełdowego na rynku podstawowym mogą
być akcje, które spełniają ww. warunki dopuszczenia do obrotu
giełdowego na rynku regulowanym, a także następujące warunki
dopuszczenia do obrotu na rynku oficjalnych notowań giełdowych,
określone w Rozporządzeniu Ministra Ministrów z dnia 14
pazdziernika 2005 r. w sprawie określenia warunków, jakie musi
spełniać rynek oficjalnych notowań giełdowych oraz emitenci
papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na tym rynku
papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na tym rynku
(Dz. U. nr 206, poz. 1712): akcje zostały dopuszczone do obrotu na
rynku regulowanym,
" zbywalność akcji nie jest ograniczona,
" wszystkie wyemitowane akcje danego rodzaju zostały objęte
wnioskiem o dopuszczenie do obrotu giełdowego,
Regulacje prawne GPW
" wartość akcji objętych wnioskiem (iloczyn liczby i prognozowanej ceny
rynkowej) lub wartość kapitałów własnych emitenta wynosi równowartość w
złotych co najmniej 1.000.000 EURO,
" akcje objęte wnioskiem znajdujące się w posiadaniu akcjonariuszy, z których
każdy posiada nie więcej niż 5% ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu,
stanowią co najmniej 25% wszystkich akcji spółki objętych wnioskiem, lub w
posiadaniu akcjonariuszy, z których każdy posiada nie więcej niż 5% ogólnej
liczby głosów na walnym zgromadzeniu, znajduje się co najmniej 500.000 akcji
spółki o łącznej wartości wynoszącej równowartość w złotych co najmniej
spółki o łącznej wartości wynoszącej równowartość w złotych co najmniej
17.000.000 EURO;
" emitent publikował sprawozdania finansowe wraz z opinią podmiotu
uprawnionego do ich badania przez co najmniej trzy kolejne lata obrotowe
poprzedzające złożenie wniosku o dopuszczenie, lub spółka podała do publicznej
wiadomości, w sposób określony w odrębnych przepisach, informacje
umożliwiające inwestorom ocenę jej sytuacji finansowej i gospodarczej oraz
ryzyka związanego z nabywaniem akcji objętych wnioskiem, w przypadku gdy za
dopuszczeniem do obrotu na rynku oficjalnych notowań przemawia uzasadniony
interes spółki lub inwestorów.
GIEADA PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH - jeden z
fundamentów polskiego rynku kapitałowego
tradycje rynku kapitałowego w Polsce
- pierwsza giełda w Warszawie 1817 r.
kwiecień 1991 - powstanie GPW
(rynek kapitałowy wznawia działalność
(rynek kapitałowy wznawia działalność
po 50 latach)
GPW - giełda od początku otwarta na
nowe procesy:
zdematerializowany obrót papierami
wartościowymi
elektroniczny system obrotu
INDEKSYGIEADOWE
" 1 Indeks WIG20
" 1.1 Indeks WIG20short
" 1.2 Indeks WIG20lev
" 2 Indeks Mwig40
" 2 Indeks Mwig40
" 3 Indeks sWIG80
" 4 Indeks WIG
" 5 Subindeksy sektorowe
" 6 Indeks WIG-PL
" 7 RESPECT Index
INDEKS WIG 20
" Indeks WIG20 jest obliczany od 16 kwietnia 1994 roku, na
podstawie wartości portfela akcji 20 największych i
najbardziej płynnych spółek z Głównego Rynku GPW.
" Pierwsza wartość indeksu wynosiła 1000 pkt.
" WIG20 jest indeksem typu cenowego, co oznacza że przy
jego obliczaniu bierze siÄ™ pod uwagÄ™ jedynie ceny
jego obliczaniu bierze siÄ™ pod uwagÄ™ jedynie ceny
zawartych w nim transakcji, a nie uwzględnia się
dochodów z tytułu dywidend.
" W indeksie WIG20 nie może uczestniczyć więcej niż 5
spółek z jednego sektora giełdowego.
" Indeks WIG20 jest indeksem bazowym dla indeksów
WIG20short i WIG20lev.
INDEKS WIG 20 short
" obliczany od 4 maja 2009 roku.
" WIG20short jest indeksem pochodnym do indeksu
WIG20, ponieważ jego wartości zależą od wartości
indeksu WIG20.
" Wartości historyczne indeksu przeliczone zostały od daty
bazowej indeksu, czyli od 31 grudnia 2005 roku.
bazowej indeksu, czyli od 31 grudnia 2005 roku.
" Pierwsza wartość indeksu wynosiła 2654,65 pkt i jest
równa wartości zamknięcia indeksu WIG20 w tym dniu.
" Indeks WIG20short kształtuje się symetrycznie do indeksu
WIG20 tzn. przy spadku WIG20 o 10 pkt. WIG20short
rośnie o 10 pkt.
INDEKS WIG 20 lev
" obliczany od 4 maja 2009 roku.
" WIG20lev jest indeksem pochodnym do indeksu WIG20,
ponieważ jego wartości zależą od wartości indeksu
WIG20.
" Wartości historyczne indeksu przeliczone zostały od daty
bazowej indeksu, czyli od 31 grudnia 2005 roku.
bazowej indeksu, czyli od 31 grudnia 2005 roku.
" Pierwsza wartość indeksu wynosiła 2654,65 pkt i jest
równa wartości zamknięcia indeksu WIG20 w tym dniu.
" Indeks WIG20lev stanowi dzwigniÄ™ w stosunku do
indeksu WIG20: podąża zgodnie z kierunkiem WIG20, ale
z dwukrotnie większą amplitudą tj. wzrost WIG20 o 10
pkt. powoduje wzrost WIG20lev o 20 pkt. i odwrotnie
INDEKS mWIG40
" jest kontynuacjÄ… indeksu MIDWIG i jest obliczany od 31
grudnia 1997 roku i obejmuje 40 średnich spółek
notowanych na Głównym Rynku GPW.
" Wartość początkowa indeksu wynosiła 1000 pkt. mWIG40
jest indeksem typu cenowego, co oznacza, że przy jego
obliczaniu bierze siÄ™ pod uwagÄ™ jedynie ceny zawartych w
obliczaniu bierze siÄ™ pod uwagÄ™ jedynie ceny zawartych w
nim transakcji, a nie uwzględnia się dochodów z tytułu
dywidend.
" W indeksie mWIG40 nie uczestniczą spółki z indeksów
WIG20 i sWIG80 oraz spółki zagraniczne notowane
jednocześnie na Giełdzie i innych rynkach o wartości
rynkowej w dniu rankingu powyżej 1 mld euro.
INDEKS sWIG 80
" jest kontynuacjÄ… indeksu WIRR obliczanego od 31 grudnia
1994 roku i w obecnej chwili obejmuje 80 małych spółek
notowanych na Głównym Rynku GPW.
" Wartość początkowa indeksu wynosiła 1000 pkt. sWIG80
jest indeksem typu cenowego, co oznacza, że przy jego
obliczaniu bierze siÄ™ pod uwagÄ™ jedynie ceny zawartych w
obliczaniu bierze siÄ™ pod uwagÄ™ jedynie ceny zawartych w
nim transakcji, a nie uwzględnia się dochodów z tytułu
dywidend.
" W indeksie sWIG80 nie uczestniczą spółki z indeksów
WIG20 i mWIG40 oraz spółki zagraniczne notowane
jednocześnie na Giełdzie i innych rynkach o wartości
rynkowej w dniu rankingu powyżej 100 mln euro
INDEKS WIG
" pierwszy indeks giełdowy i jest obliczany od 16 kwietnia
1991 roku.
" Pierwsza wartość indeksu WIG wynosiła 1000 pkt.
" Obecnie WIG obejmuje wszystkie spółki notowane na
Głównym Rynku GPW, które spełnią bazowe kryteria
uczestnictwa w indeksach.
uczestnictwa w indeksach.
" W indeksie WIG obowiÄ…zuje zasada dywersyfikacji,
mająca na celu ograniczenie udziału pojedynczej spółki i
sektora giełdowego.
" Jest indeksem dochodowym i przy jego obliczaniu
uwzględnia się zarówno ceny zawartych w nim akcji, jak i
dochody z dywidend i praw poboru.
SUBINDEKSY
Giełda oblicza wartości następujących subindeksów sektorowych indeksu WIG:
" WIG-banki (od 31 grudnia 1998 roku)
" WIG-budownictwo (od 31 grudnia 1998 roku)
" WIG-chemia (od 19 września 2008 roku)
" WIG-deweloperzy (od 15 czerwca 2007 roku)
" WIG-energia (od 31 grudnia 2009 roku)
" WIG-informatyka (od 31 grudnia 1998 roku)
" WIG-media (od 31 grudnia 2004 roku)
" WIG-media (od 31 grudnia 2004 roku)
" WIG-paliwa (od 31 grudnia 2005 roku)
" WIG-spożywczy (od 31 grudnia 1998 roku)
" WIG-telekomunikacja (od 31 grudnia 1998 roku)
W dniu bazowym wartość wszystkich subindeksów = wartości indeksu
WIG
W portfelach subindeksów znajdują się takie same pakiety jak w
portfelu indeksu WIG, ale wybrane na podstawie kryterium
sektorowego.
Subindeksy sektorowe opierajÄ… siÄ™ na metodologii indeksu WIG i
uwzględniają dochody z tytułu dywidend i praw poboru.
INDEKS WIG-PL
" oblicza od 22 grudnia 2003 roku.
" W skład indeksu wchodzą wyłącznie akcji krajowych
spółek notowanych na Głównym Rynku GPW, które
spełnią bazowe kryteria uczestnictwa w indeksach.
" Wartości historyczne oraz zasady indeksu są tożsame z
indeksem WIG.
indeksem WIG.
" Oznacza to, że od 16 kwietnia 1991 r. do 19 grudnia 2003
r. wartości oraz struktura portfela obydwu indeksów była
taka sama.
" Obecnie zarówno wartości jak i uczestnicy WIG-PL i WIG
są różne
RESPECT INDEKS
" Indeks obejmuje firmy odpowiedzialne społecznie notowane na
Głównym Rynku GPW.
" Odpowiedzialność społeczna rozumiana jest jako strategia
zarządzania i koncepcja podejścia do prowadzenia biznesu,
zakładająca budowanie dobrych i trwałych relacji, opartych o
wzajemne zrozumienie oczekiwań i szacunek z szeroko
rozumianym otoczeniem biznesowym (tj. ze wszystkimi
rozumianym otoczeniem biznesowym (tj. ze wszystkimi
zainteresowanymi stronami: pracownikami, dostawcami,
klientami, społecznością lokalną, akcjonariuszami oraz
zakładająca dbałość o środowisk naturalne).
" DatÄ… bazowÄ… indeksu jest 31 grudnia 2009 roku.
" Pierwsza wartość indeksu RESPECT wynosiła 1000 pkt.
" RESPECT jest indeksem dochodowym i przy jego obliczaniu
uwzględnia się zarówno ceny zawartych w nim akcji, jak i
dochody z dywidend i praw poboru.
WIG - UKRAINE
" Spółki notowane na GPW, których siedziba lub centrala
spółki znajduje się na Ukrainie lub których działalność
prowadzona jest w największym stopniu w tym kraju;
" DatÄ… bazowÄ… indeksu jest 31 grudnia 2010 roku.
" Pierwsza wartość indeksu wynosiła 1000 pkt.
" jest indeksem dochodowym i przy jego obliczaniu
" jest indeksem dochodowym i przy jego obliczaniu
uwzględnia się zarówno ceny zawartych w nim akcji, jak i
dochody z dywidend i praw poboru.
WIG - DIV
" Spółki notowane na GPW, które wypłacają dywidendę;
" DatÄ… bazowÄ… indeksu jest 30 grudnia 2010 roku.
" Pierwsza wartość indeksu wynosiła 1000 pkt.
" jest indeksem dochodowym i przy jego obliczaniu
uwzględnia się zarówno ceny zawartych w nim akcji, jak i
dochody z dywidend i praw poboru.
dochody z dywidend i praw poboru.
INDEKSYGIEADOWE
" Wartości WIG20, WIG20short, WIG20lev, mWIG40, sWIG80 i
WIG są publikowane w trakcie trwania notowań ciągłych,
pozostałych indeksów trzykrotnie w trakcie sesji giełdowej (po
pierwszym i drugim fixingu oraz na zamknięcie sesji) są to
WIG-PL oraz subindeksy sektorowe.
" Giełda publikuje wartości indeksu RESPECT dwukrotnie w
trakcie sesji: na jej otwarcie i zamknięcie.
" Indeksy WIG20 i mWIG40 sÄ… instrumentami bazowymi dla
" Indeksy WIG20 i mWIG40 sÄ… instrumentami bazowymi dla
kontraktów terminowych, a indeks WIG20 również dla opcji
notowanych na Giełdzie Warszawskiej.
" W skład wszystkich indeksów giełdowych mogą wejść spółki,
które spełnią następujące bazowe kryteria:
liczba akcji w wolnym obrocie większa od 10%,
wartość akcji w wolnym obrocie większa od 1 mln EUR,
spółka nie może być oznaczona w sposób szczególny,
spółka nie może być zakwalifikowana do segmentów MINUS5 i
Lista Alertów oraz znajdować się w Strefie Niskiej Płynności,
Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych SA
" samodzielny podmiot od 1994 r.
" Funkcjonuje w formie spółki akcyjnej.
Prowadzi działalność na podstawie:
" Kodeksu spółek handlowych;
" Ustawy Prawo o publicznym obrocie papierami
" Ustawy Prawo o publicznym obrocie papierami
wartościowymi;
" Regulaminu KDPW;
" Statutu spółki.
Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych SA
Założyciele spółki: Skarb Państwa oraz GPW.
Akcjonariusze (po 1/3) :
1. Skarb Państwa,
2. NBP,
3. GPW w Warszawie.
3. GPW w Warszawie.
Akcje KDPW => wyłącznie imienne i nie dają
prawa do dywidendy
Nadzór nad KDPW => KNF.
Zadania KDPW
" rejestrowanie papierów wartościowych dopuszczonych
do publicznego obrotu;
" nadzorowanie zgodności wielkości emisji z liczbą
papierów wartościowych znajdujących się w obrocie;
" obsługa realizacji zobowiązań emitentów wobec
uprawnionych z papierów wartościowych;
" rozliczanie transakcji zawieranych na rynku
" rozliczanie transakcji zawieranych na rynku
regulowanym oraz transakcji, o których mowa w art. 92
i 93 ustawy Prawo o publicznym obrocie papierami
wartościowymi;
" organizacja i zarzÄ…dzanie systemem zabezpieczajÄ…cym
rozliczenia transakcji;
" tworzenie, organizacja i zarzÄ…dzanie obowiÄ…zkowym
systemem rekompensat (art. 126).
WÅ‚adze KDPW
" KDPW może obsługiwać obrót papierami
wartościowymi niedopuszczonymi do
publicznego obrotu.
Władzami spółki są:
" Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy KDPW;
" Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy KDPW;
" Rada Nadzorcza zwana RadÄ… Depozytu;
" ZarzÄ…d Depozytu
BondSpot S.A.
" BondSpot S.A. (dawniej MTS-CeTO S.A.) powstała w styczniu
1996 r. pod nazwÄ… Centralna Tabela Ofert S.A. z inicjatywy
ponad 20 największych polskich banków i domów maklerskich.
" Od listopada 2000 r. Spółka znajduje się w grupie kapitałowej
Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A.
" W drugiej połowie 2001 r., mając na względzie potrzebę
integracji środowiska maklerskiego i bankowego, doprowadzono
integracji środowiska maklerskiego i bankowego, doprowadzono
do konsolidacji działalności Spółki i Polskiej Giełdy Finansowej
oraz kontynuacji działalności pod wspólnym szyldem CeTO.
" Potencjał uzyskany dzięki wejściu w skład grupy kapitałowej
GPW i konsolidacji akcjonariatu bankowego wokół Spółki
okazał się poważnym atutem przy tworzeniu Elektronicznego
Rynku Skarbowych Papierów Wartościowych. Z kolei sukces
ERSPW istotnie przyśpieszył rozwój innych rynków
instrumentów dłużnych prowadzonych przez Spółkę.
BondSpot S.A.
" W maju 2004 roku CeTO weszła w alians strategiczny z grupą
MTS. Spółka zmieniła wówczas nazwę na MTS-CeTO S.A.
" Włoska Spółka była akcjonariuszem MTS-CeTO S.A. w latach
2004-2009 i nadal pozostaje dostawcÄ… technologii dla rynku
skarbowych papierów wartościowych Treasury BondSpot
Poland.
" Od maja 2009 roku wiodącym akcjonariuszem Spółki jest
" Od maja 2009 roku wiodącym akcjonariuszem Spółki jest
" GPW = 92,47 % udziałów w kapitale zakładowym.
" Pozostałe akcje należą do banków = 3,56 %
" domów maklerskich = 3,88 %
" oraz innych podmiotów = 0,09 %
w tym Skarbu Państwa, reprezentowanego przez Ministra
Finansów.
BondSpot S.A.
" BondSpot S.A. jest unikalnÄ… w skali kraju instytucjÄ…
dysponujÄ…cÄ… licencjÄ… na prowadzenie regulowanego rynku
pozagiełdowego i jednocześnie mogącą tworzyć platformy
elektronicznego obrotu papierami wartościowymi i
instrumentami finansowymi także na rynku nieregulowanym
(tzn. niepodlegajÄ…cym nadzorowi Komisji Nadzoru
Finansowego).
" Strategia rozwoju, którą aktualnie realizuje Spółka prowadzona
jest w następujących obszarach działalności:
" Rynek Treasury BondSpot Poland (dawniej MTS Poland),
" Regulowany rynek pozagiełdowy,
" Alternatywny System Obrotu.
BondSpot S.A.
" BondSpot S.A. jest unikalnÄ… w skali kraju instytucjÄ…
dysponujÄ…cÄ… licencjÄ… na prowadzenie regulowanego rynku
pozagiełdowego i jednocześnie mogącą tworzyć platformy
elektronicznego obrotu papierami wartościowymi i
instrumentami finansowymi także na rynku nieregulowanym
(tzn. niepodlegajÄ…cym nadzorowi Komisji Nadzoru
Finansowego).
" Strategia rozwoju, którą aktualnie realizuje Spółka prowadzona
jest w następujących obszarach działalności:
" Rynek Treasury BondSpot Poland (dawniej MTS Poland),
" Regulowany rynek pozagiełdowy,
" Alternatywny System Obrotu.
Domy maklerskie
" Zgodnie z Ustawą, papiery, które zostały dopuszczone
do publicznego obrotu mogą być przedmiotem obrotu
dokonywanego na rynku regulowanym, wyłącznie za
pośrednictwem domów maklerskich.
" Nie dotyczy to papierów emitowanych przez Skarb
Państwa oraz NBP, ponieważ jeżeli emitent tych
papierów postanowi, mogą one być przedmiotem
papierów postanowi, mogą one być przedmiotem
obrotu bez pośrednictwa domów maklerskich.
" Dom maklerski zawiera z klientem umowÄ™ o
świadczenie usług brokerskich, zobowiązuje się w niej
do zawierania umów zlecenia nabycia lub zbycia
papierów wartościowych.
" Działa on na rynku kapitałowym zawsze we własnym
imieniu, na rachunek klienta (działalność maklerska)
albo na rachunek własny (działalność dealerska).
Czynności związane z obrotem
Aby móc prowadzić działalność maklerską Komisja musi wydać zezwolenie.
Zezwolenie to jest wydawane na wniosek zainteresowanego podmiotu.
" oferowanie papierów wartościowych;
" nabywanie i zbywanie papierów wartościowych oraz papierów
wartościowych na własny rachunek w celu realizacji zadań związanych z
organizacjÄ… rynku regulowanego;
" zarządzanie cudzym pakietem papierów wartościowych na zlecenie;
" doradztwo w zakresie obrotu papierami wartościowymi;
" prowadzenie rachunków papierów wartościowych i rachunków pieniężnych
" prowadzenie rachunków papierów wartościowych i rachunków pieniężnych
służących do ich realizacji;
" pośrednictwo w nabywaniu lub zbywaniu papierów wartościowych będących
w obrocie na zagranicznych rynkach regulowanych;
" podejmowanie czynności faktycznych i prawnych związanych z obsługą
towarzystw funduszy inwestycyjnych, funduszy inwestycyjnych, towarzystw
emerytalnych i funduszy emerytalnych;
" dokonywanie czynności związanych z obrotem prawami majątkowymi z art.
97 oraz obrotem towarami giełdowymi w rozumieniu ustawy o giełdach
towarowych
Towarowa Giełda Energii
Akcjonariuszami TGE jest 17 podmiotów. Największy to Skarb Państwa, który
posiada 22,3% akcji
Zakres działalności TGE:
1. Prowadzenie giełdy towarowej, na której przedmiotem obrotu może być:
energia elektryczna
paliwa ciekłe i gazowe
limity wielkości produkcji, w szczególności produkcji elektrycznej
limity wielkości emisji zanieczyszczeń
limity wielkości emisji zanieczyszczeń
prawa majątkowe, których wartości energii elektrycznej, paliw ciekłych lub
gazowych, limitów wielkości produkcji lub limitów wielkości emisji
zanieczyszczeń
2. Rozliczanie transakcji zawieranych na giełdzie oraz transakcji pozagiełdowych
3. Prowadzenie rejestru świadectw pochodzenie dla energii z odnawialnych
zródeł energii (OZE);
4. Prowadzenie rejestru świadectw pochodzenia dla energii z Kogeneracji
skojarzona gospodarka energetyczna
WGT S.A.
Warszawska Giełda Towarowa (WGT S.A.)
=> powołana do życia 25 lipca 1995 roku.
" Współpraca z największą giełdą towarową na świecie Chicago
Board of Trade.
" W pazdzierniku 2000 roku WGT przeszła proces prywatyzacji,
dzięki której stała się giełdą w pełni należącą do jej członków -
udziałowców
udziałowców
=> 98 % kapitału akcyjnego jest w posiadaniu prywatnych
udziałowców.
" W 2001 roku nastąpiła konsolidacja krajowych giełd
towarowych w której WGT wzięła czynny udział stając się
dzięki temu największą tego typu instytucją w Polsce.
" W wyniku wprowadzenia w sierpniu 2001 roku sprzedaży
towarów w ramach internetowej platformy handlu,
WGT S.A.
Warszawska Giełda Towarowa (WGT S.A.)
" w sierpniu 2001 roku sprzedaży towarów w ramach
internetowej platformy handlu;
" WGT => największa komercyjna elektroniczna
platforma handlu towarami rolniczymi w Polsce;
" Wprowadzenie handlu przez internet miało również
pozytywny efekt na wzrost zainteresowania rynkiem
pozytywny efekt na wzrost zainteresowania rynkiem
instrumentów pochodnych proponowanych przez
WGT;
" Giełda wprowadziła wiele nowych produktów
giełdowych. (opcje na kontrakty futures).
WGT S.A.
Ò!Kontrakty finansowe na WGT to:
walutowe kontrakty futures;
opcje na futures (USD/PLN, Euro/PLN, CHF/PLN,
USD/Euro);
kontrakty futures na 1- i 3-miesięczne stopy
procentowe;
procentowe;
kontrakty futures na obligacje 2-, 5- i 10-letnie.
Ò!Rolnicze instrumenty pochodne na WGT to:
kontrakty terminowe na żywiec wieprzowy;
kontrakty terminowe na pszenicÄ™ konsumpcyjnÄ…;
kontrakty terminowe na pszenicÄ™ paszowÄ…
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Rynek papierów wartościowych I 11Rynek papierów wartościowych strefy euroFinanse Rynek finansowy publiczny obrót papierami wartościowymi (str 61)Rynek wtorny papierow wartosciowych tcm75 17591Giełda papierów wartościowych jako rynek wtórny (61 stron)4 Rynek pierwotny papierow wartosciowychFinanse Rynek finansowy zebrane papiery wartościowe (str 41)1 Rynek wtórny papierów wartościowychRynek Papierow Wart SePortfel papierow wartosciowychwięcej podobnych podstron