Pytania treningowe z chemii organicznej
Przepraszam, ale ta część opracowania zawiera błędy. Proszę o korektę.
1. Wyjaśnij pojęcia: reakcja susbtytucji, addycji, eliminacji, kondensacji, polimeryzacji.
Podać przykłady dla każdego z tych typów reakcji.
2. Na przykładzie pentenu wyjaśnić, jakie rodzje izomerii są typwe dla alkenów? Podać wzory półsturkturalne
i nazyw wszystkich izomerów tego węglowodoru.
3. Napisać równania reakcji etynu z cząsteczkami : wody, chlorowodoru, wodoru oraz tlenu. Nazwać
powstałe produkty.
4. W jaki sposób z benzenu w drodze kolejnych reakcji można otrzymac anilinę? Podać odpowiednie
równania reakcji.
5. Napisać wzory półsturukturalne związków o nazwach systematycznych: 2,6-dibromotoluen,
2,2,4-trimetylopentan, 3 etylo-2,3 dimetylo-1-heksen, 2,4-dichloro-3metylo-1-hepten.
6. Napisać wzory półstrukturalne wszystkich izomerycznych alkoholi w wzorze sumarycznym C5H12O. Podać
ich nazwy systematyczne oraz określić rzędowość tych alkoholi.
7. Napisać wzór półstrukturalny związku organicznego o wzorze sumarycznym C4H10O wiedząc,
że reaguje on z sodem, a utleniony daje 2-butanon. Napisać równania tych reakcji.
8. Podać wzory półstrukturalne oraz nazwy systematyczne izomerycznych alkoholi nasyconych
monohydroksylowych zawierających 4 atomy węgla w cząsteczce. Wskazać, które z nich w wyniku
utleniania tworzą aldehydy, a które ketony. Podać wzory tych produktów utleniania i ich nazwy
systematyczne.
9. Napisać wzory półstrukturalne i podac nazwy wszytkich izomerycznych alkoholi dihydroksylowych o
wzorze C4H10O2. Które z nich mogą wykazywać aktywność optyczną ?
Zaznaczyć gwiazdką asymetyrczne atomy węgla.
10. Porównac kwasowe właściwości alkoholi alifatycznych, fenoli oraz kwasów karboksylowych. Podać
przykłady odpowiednich reakcji chemicznych.
11.Napisać wzór półstrukturalny kwasu mlekowego i wyjaśnić ,dlaczego ten kwas posiada dwa izomery
optycznie czynne.Podać wzory strukturalne tych izomerów.
12. Napisać wzory półstrukturalne i podać nazwy czterech estrów o wzorze sumarycznym C5H10O2.
Jakie kwasy karboksylowe zaliczamy do kwasów tłuszczowych? Podać przykłady ważniejszych kwasów
tłuszczowych występujących w glicerydach tworzących tłuszcze roślinne i zwierzęce.
14. Na czym polega proces utwardzania tłuszczów roślinnych? Napisać równanie odpowiedniej reakcji
chemicznej .
15. Wyjaśnić, co to są mydła? Jak się je otrzymuje i jakie właściwości mydeł decydują o ich przydatności
do mycia i prania?
16. Wymienić grupy związków organicznych zawierających azot i podać ich krótką charakterystykę.
17. Na przykładzie dowolnego aminokwasu wyjaśnić , dlaczego reaguje on zarówno z kwasami jak
zasadami . Podać odpowiednie równania reakcji chemicznych.
18. Narysować wzory półsturkturalne dipeptydów jakie mogą powstać z:a) glicyny i alaniny b) seryny i leucyny
Nazwać je i zaznaczyć , które z nich mogą być czynne optycznie.
19. Z odpowiednich aminokwasów wyprowadzić glicyloalanyloserynę. Napisać wzór półstrukturalny,
zaznaczyć wiązanie peptydowe.
20. Do jakiej grupy związków organicznych należy mocznik ? Podać jego wzór, właściowości,zastosowanie
oraz otrzymywanie.
21. Narysować wzór a) glukozy,b)galaktozy,c)fruktozy w formie łańcuchowej i pierścieniowej oraz oznaczyć
gwiazdką w tych wzorach asymetryczne atomy węgla.
22. Z odpowiednich cukrów prostych utworzyć wzór: a)maltozy, b) sacharozy i wyjaśnic właściwości
redukujące tych dwucukrów.
23. Wyjaśnić podobieństwa i różnice w budowie i właściowościach skrobi i celulozy.
24. Podać metody otrzymywania ,właściwości i zastosowanie :a) etanolu, b)kwasu octowego
25.Napisać równania reakcji chemicznych świadczących o właściwościach kwasowych, zasadowych bądź
amfoterycznych związków: aniliny, fenolu ,kwasu octowego,kwasu aminooctowego,glikolu etylenowego.
26. Wychodząc z dowolnych substratów zaproponować dwie różne metody otrzymywania 2-bromopropanu.
27. Podać odpowiednie równania reakcji w wyniku których zajdą następujące przemiany:
etyn---->eten---->etanol----> etanal----> kwas etanowy
28.Napisać odpowiednie równania reakcji chemicznych w wyniku których z etanu można otrzymać CH3COOH
29. Podać odpowiednie równania reakcji umożliwiających następujący cykl przemian:
R-CH2-OH--->R-CHO--->R-COOH--->R-COONH4 ---> RCONH2
30.Podać metodę otrzymywania kwasu octowego opartą na acetylenie jako jedynym substracie organicznym.
1. Reakcja substytucji ( podstawiania) polega na oderwaniu od cząsteczki organicznej najczęściej
atomu wodoru lub grupy funkcyjnej i wprowadzeniu na to miejsce innej grupy
	CH4 + Cl2 ---> CH3Cl + HCl
. Reakcja addycji ( przyłączania ) polega na wchłonięciu przez cząsteczkę organiczną innej na ogół
niewielkiej cząteczki , przyłączenie może zachodzić tylko wówczas , gdy związek organiczny zawiera
wiązanie wielokrotne
	CH2 =CH2 + Cl2 ---> CH2 - CH2
	eten
			1,2 dichloroetan
Reakcja eliminacji odwrócenie reakcji przyłączania ( cząsteczka organiczna traci niewielki element , między
dwoma atomami węgla od których odrywają się obydwa elementy tworzy się wiązanie wielokrotne
		CH2 - CH2 ---->		CH2 =CH2 + Br2
			eten
		1,2 dibromoetan
Reakcja kondensacji - łączenie związków z wydzieleniem wody
						O
	CH3 -CH -COOH +		CH2 -COOH --->		CH3 -CH - C- N -		CH2 -COOH + H2O
	NH2		NH2		NH2	H
	alanina		glicyna
						alaninoglicyna
Reakcja polimeryzacji - polega na tworzeniu związku wielkocząsteczkowego
z pojedyńczych cząsteczek związku małocząsteczkowego (monomeru) cząsteczki łączą się w długie
łańcuchy zawierające wiązania pojedyńcze
		n CH2 =CH2 ----> ( -CH2-CH2- ) n
		etylen		polietylen
2. Izomeria jest to zjawisko występowania związków o tym samym wzorze sumarycznym i składzie %,
ale o różnych właściwościach fizycznych i chemicznych.
	C2H10	penten
	a) izomeria konstytucyjna ( szkieletowa )				polega na różnej budowie łańcucha węglowego
					związków organicznych o takim samym wzorze
					sumarycznym
	CH3 C= CH - CH3
			2 metylo 2 buten
	CH3
						H2C = CH- CH- CH3
	CH2= C -CH2 - CH3		2 metylo 1 buten					3 metylo 1 buten
	CH3
	b) izomeria geometryczna (cis-trans) .Związki z podwójnymi wiązaniem mające przy obu
	atomach węgla podwójne związanych dwa różne podstawniki występujące w postaci 2 izomerów
	Izomery mające jednakowe podstawniki po tej samej stronie nazywają się cis izomerami
	a izomery z podstawnikami z różnych stron wiązania podwójnego nazywają się trans.
	CH3		C2 H5		CH3		H
		C = C				C = C
	H		H		H		C2 H5
		cis-2-penten				trans -2-penten
	c) izomeria położenia ( podstawiania) izomieria strukturalna polegająca na tym, że związki
	izomeryczne różnią się miejscem zajmowanym przez grupę funkcyjną w cząsteczce.
		CH2 = CH-CH2-CH2-CH3			1-penten
		CH3 - CH =CH-CH2-CH3			2-penten
				IZOMERIA
						stereoizomeria
		konstytucyjna
						diastereoizomeria
	szkieletowa		położeniowa
						cis-trans
3.
	CH	CH	etyn ( acetylen )
	CH	CH +	H2O ---->		CH2			CH3
					etenol			aldehyd octowy
								etanal
	CH	CH +	HCl ----->		CH2
			chlorowodór		chloroeten (chlorek winylu)
	CH	CH +	H2 ---->	CH2	CH2 +	H2 ------>	CH3	CH3
				eten			etan
	CH	CH + 1/2 O2-----> 2C +			H2O
	CH	CH + 5/2 O2-----> 2CO2 +			H2O
4.
	C6 H6	benzen			C6 H6 NH2	anilina
	C6 H6 +	HNO3		C6H5NO2 +		H2O
				nitrobenzen
	C6H5NO2 +		3 H2------->	C6 H6 NH2	+	2 H2O
				anilina
5.
					2,6 dibromotoluen
	Br	Br
	2,2,4-trimetylopentan
		CH3
		CH3 - C - CH2 -CH -CH3
		CH3		CH3
	3-etylo-2,3-dimetylo-1-heksen
		CH3
	CH2 =	C - C - CH2 -CH2 -CH3
		CH3 C2H5		CH3
	2,4-dichloro-3-metylo-1-hepten
	CH2 =	C - CH - CH -CH2-CH2 -CH3
		Cl CH3	Cl
6.
		C5H12O	Pentanol-8 izomerów alkohol alifatyczny nasycony jednohydroksylowy.
	CH3 - CH2 -CH2 -CH2 -CH2 -OH			1-pentanol I rzędowy
	CH3 - CH2 -CH2 -CH -CH3			2-pentanol II rzędowy
		OH
	CH3 - CH2 -CH -CH2 -CH3			3-pentanol II rzędowy
		OH
	CH3
	CH3 - CH -CH2 -CH2 -OH			3-metylo-1butanol I rzędowy
	CH3
				2,2-dimetylo-1-propanol I rzędowy
	CH3
	CH3 - CH -CH -CH3			3-metylo-2-butanol II rzędowy
		OH
	CH3
				2-metylo-2-butanol III rzędowy
	OH
	CH2 - CH -CH2 -CH3			2-metylo-1-butanol I rzędowy
	OH
7
	CH3 - CH2 -CH -CH3			2butanol alkohol II rzędowy
		OH
	2CH3 - CH2 -CH -CH3 +			2Na------>	2CH3 - CH2 -CH -CH3 +			H2
		OH				O-Na
					butanolan sodu
	2CH3 - CH2 -CH -CH3 +			O2 ------->	2CH3 - CH2 -C -CH3 +			2 H2O
		OH				O
					2-butanon (keton)
8.
OH -	CH2 - CH2 -CH2 -CH3			1butanol I rzędowy
	CH3 - CH2 -CH -CH3			2butanol alkohol II rzędowy
		OH
	CH3
				2metylo 2 propanol III rzędowy
	OH
	a) tworzenie ketonu				O
	CH3 - CH2 -CH -CH3 +			[O] ----->				H2O
		OH			2 butanon ( keton )
	b) tworzenie aldehydu
								O
	OH -	CH2 - CH2 -CH2 -CH3 +			[O] ----->	CH3 - CH2 -CH2 -C +		H2O
	1butanol I rzędowy
						1butanal		H
	CH3			CH3	O
			[O] ----->			H2O
	OH
	2metylo 2 propanol III rzędowy				2metylopropanal
9.
	CH2 - CH - CH2 -CH3				1,2 dihydroksybutanol			czynny optycznie
	OH OH
		OH
					1,1 dihydroksybutanol
		OH
	OH	OH
				1,3 dihydroksybutanol			czynny optycznie
	OH
				2,2 dihydroksybutanol
	OH
	OH -	CH2- CH2 -CH2 -CH2 -		OH	1,4 dohydroksybutanol
		2,3 dihydroksybutanol czynny optycznie
	OH	OH
	OH
				2metylo1,1 dihydroksypropanol
	OH	CH3
	OH	CH3
				2 metylo 1,2 dihydroksypropanol
		OH
	OH		OH
				2metylo 1,3 dihydroksypropanol
		CH3
10.
	a) Alkohole alifatyczne
	nie dysocjują na jony , w reakcjach chemicznych zachowują się jak związki amfoteryczne tzn.
	z aktywnymi metalami wykazują charakter słabo kwaśny, a w reakcjach z chlorowodorowcami
	charakter słabo zasadowy.
	2CH3CH2 OH + 2 Na -----> 2CH2CHONa + H2
			etanolan sodu
						charakter słabo kwaśny
	2CH3 OH +2 Na ------>2CH2 ONa + H2
			metanolan sodu
	CH3CH2 OH + HBr ----->CH3CH2Br + H2O
			bromoetan
						charakter słabo zasadowy
	CH3 OH + HBr ------>CH3Br + H2O
			bromometan
	b) Fenole
	są słabymi kwasami .Ulegają dysocjacji kwasowej . Są jednak silniejszymi kwasami od alkoholi
	gdyż reagują z zasadami, aktywnymi metalami dając sole -fenolany.
		OH			O-
		+	H +
		OH				O-Na
		+	NaOH		+	H2O
		2CH3CH2 OH + 2 Na -----> 2CH2CHONa + H2
				etanolan sodu
	OH				OH
				Br			Br
	+	3Br2		+	3HBr
			2,4,6 tribromofenol
	c) Kwasy karboksylowe
	Są słabymi elektrolitami. Ich moc maleje w miarę wzrostu liczby atomów węgla w związku.
	Są mocniejszymi kwasami od fenoli. Reagując z solami słabych kwasów ,aktywnymi metalami,
	zasadami , tlenkami metali dając sole.
	2 CH3COOH +		Mg ------>	(CH3COO)2Mg +		H2
	kwas octowy			octan magnezu
	2 CH3COOH +		CuO------>	(CH3COO)2Cu +		H2O
				octan miedzi
	2 CH3COOH +		NaOH---->	CH3COONa +		H2O
				octan sodu
	2 CH3COOH +		Na2CO3-->	2CH3COONa +		H2CO3
				octan sodu
11.
		kwas mlekowy
	OH
	Związki optycznie czynne to takie, które mają zdolność skręcania płaszczyzny światła
	spolaryzowanego( światło spolaryzowane to takie którego drgania promieniowania
	świetlnego odbywają się w 1 płaszczyźnie . Aby związek był optycznie czynny musi posiadać
	asymetryczny atom węgla. Kwas mlekowy jest związkiem optycznie czynnym ponieważ
	żadna jego cząsteczka nie może zostać nałożona na jego lustrzane odbicie , bo nie posiadają
	one ani środka symetrii, jedynie oś symetrii. Cząsteczki kwasu mlekowego są chiralne.
	H3C	COOH	HOOC	CH3
	C		C
	HO	H	H	OH
	izomery są chiralne , posiadają asymetryczny atom węgla i skręcają spolaryzowane światło
	o ten sam kąt ale w przeciwną stronę
12.
	Estry są to związki kwasów karboksylowych z alkoholami
	C5H10O2			O
			C
				O
		O				O
	CH3 -C	+	HO-C3H7			+	H2O
		OH				O - C3H7
	kwas octowy		propanol		octan propylu
		O					O
	C3 H7		CH3	maślan metylu		H		C4 H9
							mrówczan butylu
		O
	CH3		C3 H7	octan propylu
		O
	C2 H5		C2 H5	propian etylu
13.
	a) Ważniejsze nasycone kwasy tłuszczowe
	C3 H7COOH		masłowy
	C4 H9COOH		walerianowy		tłuszcz delfinów
	C15 H31COOH		palmitynowy
	C16 H33COOH		margarynowy
	C17 H35COOH		stearynowy
	b) ważniejsze nienasycone ( ciekłe tłuszcze roślinne )
	C17 H33COOH		oleinowy ( 1 wz. podwójne)
	C17 H31COOH		linolowy ( 2 wz. podwójne)
	C17 H29COOH		linolenowy ( 3 wz. podwójne)
	Kwasy karboksylowe w większej masie cząsteczkowej ( 4 at.węgla wzwyż) nazywamy kwasami
	tłuszczowymi.
14.
	Utwardzanie tłuszczów polega na uwodorowieniu wiązań podwójnych, przekształceniu
	glicerydów kwasów nienasyconych w kwasy nasycone, aby wzrosła ich temperatura
	topnienia .Katalizatorem procesu jest rozdrobniony nikiel. Uwodorowienie przeprowadza się
	w atuoklawach w temp. 160-200st.C.
	C3 H5(	C17 H33COO)3		+	3H2------->	C3 H5(	C17 H35COO)3
	trójoleinian gliceryny ( ciecz) trójsterynian gliceryny( ciało stałe)
15.
	Mydła są solami sodu (mydła twarde ) lub potasu (mydła miekkie) wyższych kwasów
	karboksylowych (tłuszczowych) głównie palmitynowego i stearynowego.
	C17 H35COOH + NaOH				C17 H35COONa + H2 O
					stearynian sodu
	C17 H35COOH + KOH				C17 H35COOK + H2 O
					stearynian potasu
	Mydła można otrzymywać w wyniku zasadowej hydrolizy tłuszczów czyli przez ich zmydlanie
	Oddzielenie mydła od gliceryny przeprowadza się przez dodanie soli kuchennej.
	Zdolność usuwania brudu wiąże się z budową cząsteczek.Cząsteczka stearyniany składa się
	z długiego 17 węglowego łańcucha i grupy COO- z którą związany jest jonowo Na+
	Konsekwencją tego jest dwoista natura tej cząsteczki . Silnie polarna grupa karboksylowa
	wykazuje duże powinowactwo do wody . Z kolei długi niepolarny łańcuch węglowy wykazuje
	duże powinowactwo do węglowodorów i innych substancji niepolarnych w tym także tłuszczów.
	Cząsteczki mydła wnikają swymi łańcuchami do jego kropelek a pozostałe na powierzchni
	grupy COONa+ umożliwiają zwilżanie powierzchni tłuszczu przez H2 O.
	Mydłą zwilżają zatłuszczone powierzchnie , a następnie po mechanicznym zerwaniu cząsteczek
	brudu tworzą z tłuszczami trwałą emulsję, którą można łatwo spłukać wodą.
16
	a) aminy pochodne amoniaku, atomy wodoru zostały zastąpione grupami węglowodorowymi.
	R-	NH2		R		R
	amina I rzędowa		R-	NH	R-	N - R	CH3-	NH2
			amina II rzędowa		amina III rzędowa		metyloamina
				C2 H5
	C6 H6 NH2
	anilina
	- właściwości fizyczne - niższe aminy alifatyczne są gazami , wyższe cieczami ,
	aromatyczne ciałami stałymi . Substancje bardzo tokstyczne
	właściwości chemiczne wolna para elektronowa przy atomie N śwadczy o charakterze zasadowym
	reaguje z kwasami dając sole amonowe
	b) związki nitrowe - węglowodory zawierające grupę nitrową NO2 , której azot jest bezpośrednio
	związany z węglem grupy węglowodorowej
					NO2
	CH3
								metadinitrobenzen
					II rzędowy
	CH3
	2metylo-2-nitropropan
	III rzędowy
	c) amidy kwasowe - pochodne związków karboksylowych,grupa hydroksylowa z karboksylowej
	zastąpiona przez aminową
		O				O
	R-	C			R-	C
		OH				NH2
						O
		O
	H-	C				C
		NH2			NH2		NH2
	formanid ( ciecz)					diamid ( mocznik ) ciało stałe
	są to związki amfoteryczne
		OH					O
	R-	C	charakter kwasowy			R-	C	charakter zasadowy
		NH					NH2	forma amidowa
	d) nitryle pochodne cyjanowodoru HCN, powstające przez podstawienie atomu wodoru H
	grupą węglowodorową R-CN . Silnie trujące, nierozpuszczalne w wodzie ciecze.
					grupa nitrylowa
		CH3	CN
		cjanek metylu
		benzonitryl
	e) związki heterocykliczne
	nie są węglowodorami, ale mają wiele cech wspólnych z węglowodorami aromatycznymi
	zawierają szkielet pierścieniowy, w nim jeden lub kilka atomów C zastąpionych N,O,S
					N	N
	C6 H5 N	pirydyna
							puryna
	f) aminokwasy
	związki dwufunkcyjne o wzorze ogólnym N H2 ( CH2 ) n COOH , dzielimy je na
	alifatyczne i aromatyczne obie grupy funkcyjne NH2 i COOH związane sa z atomem C pierścieniem
	aromatycznym. Alifatyczne dzieli się na odpowiednie grupy w zależności od położenia jakie
	zajmuje grupa aminowa do karboksylowej. Naturalnym źródłem aminokwasów są substancje
	białkowe, zawierają przynajmniej jeden asymetryczny atom C , wykazują czynność optyczną
	Zarówno w stanie krystalicznym jak i w roztworze występują w postaci soli wewnętrznych
	zwanych jonami obojnaczymi . Posiadają właściwości kwasowo zasadowe.
17.
	W aminokwasach występuje grupa -NH2 w właściwościach zasadowych i grupa -COOH
	o właściwościach kwasowych.
								karboksylowa
	CH2-	COOH		CH2-	COOH
		+	HCl				charakter zasadowy ( z kwasem reaguje
	NH2			NH3Cl				grupa NH2)
	glicyna			chlorowodorek glicyny
	CH2-	COOH		CH2-	COONa
		+	NaOH			+	H2 O
	NH2			NH2		charakter kwasowy ( z zasadą reaguje
	glicyna			glicynian sodu				grupa COOH)
18.
	glicyna	H2 N-	CH2 -	COOH		seryna
	alanina	CH3 -	CH -	COOH		OH-	CH2 -		COOH
	leucyna	CH3 -	CH -	CH2 -		COOH
			CH3
		O		CH3
	CH2 -		N-		COOH	glicynoalanina
						czynny optycznie
			H
			O
	CH3			N-	CH2 -	COOH
						alaninoglicyna
						czynny optycznie
			O		COOH
	CH2 -			N-		CH2 -	CH -	CH3
							CH3
						serynoleucyna
						czynny optycznie
					O
	CH3	CH -	CH2 -			N-		CH2 -	OH
							COOH
						leucynoseryna
						czynny optycznie
19.
	glicyna	H2 N-	CH2 -	COOH		alanina	CH3 -	CH -	COOH
	seryna
	OH-	CH2 -		COOH
		O		CH3	O		CH2 -	OH
	CH2 -		N-			N-		COOH
			glicyloalanyloseryna
								wiązanie
								peptydowe
20.
	Mocznik diamid kwasu węglowego, występuje w moczu ludzi i zwierząt, końcowy produkt
	przemiany białek w organiźmie.
		O
				a) otrzymywanie - synteza przy udziale amoniaku i CO2
		C		2NH3 + CO2---> (NH2 )2 CO + H2 O
	NH2		NH2	substancja stała, dobrze rozpuszczalna w wodzie. Wykazuje
		mocznik		charakter zasadowy reagując z kwasami mineralnymi
				tworząc sole.
				(NH )2 CO + HNO3---->(NH2 )2 CO * HNO3
						azotan V mocznika
	otrzymywanie syntetyczne
					Cl
	H4 NO-CN----> (NH )2 CO				C=O +	2NH3---->(NH2)2 CO + 2HCl
	cyjanian amonowy				Cl
	ogrzewanie				fosgen
	Cenny nawóz azotowy, półprodukt przy otrzymywaniu syntetycznych mas plastycznych,do
	syntezy śroków leczniczych.
	Mocznik ogrzewany w temp. nieznacznie wyższej od temp. topnienia (ok.400 K) ulega
	kondensacji.
		NH2					NH2
	O =	C				O =	C
		NH2	kondensacja
					NH3 +			H
		NH2
	O =	C				O =	C
		NH2					NH2
							biuret
21.
		CHO
				CH2 OH
	H-		H			H
	H-			H
				OH	H
	H-
			OH			OH
	H-
				glukoza
	CH2 OH
	O		CH2 OH
		C
						O
	HO -				HOCH2		OH
	H -
					H OH	H	CH2 OH
	H -
					H	OH
				fruktoza
		CHO			CH2 OH
				HO			H
	H-
					H
	HO-				OH	H
	HO-			H			OH
	H-		galaktoza
	CH2 OH
22.
				CH2 OH
			H			H
				H
				OH	H
			OH
		Maltozę tworzymy z 2 cząsteczek glukozy.
		Posiada wiązanie hemiacetalowe -O- C-OH .
		Ma właściwości redukcyjne.					CH2 OH
									H
							H
							OH	H
						OH			OH
	Sacharozę tworzymy z cząsteczki glukozy i fruktozy
	Sacharoza nie ma właściwości redukcyjnych ponieważ do wytworzenia wiązania
	glikozydowego zostały wykorzystane grupy OH znajdującę się przy anometrycznych atomach
	węgla w obu cukrach prostych : glukozie i fruktozie.					Nie ma więc żadnego ugrupowania
	hemiacetalowego odpowiedzialnego za właściwości redukujące.
	CH2 OH
H			H
	H
	OH	H
HO
		O
	HOCH2
	H H	HO
	OH	H
23.
	Skrobia wielocukier występujący w organizmach roślinnych. Występuje w nasionach, korzeniach
	łodygach .	Rośliny wytwarzają skrobię w procesie fotosyntezy jako materiał zapaswy.
	Ziarna skrobi w zetknięciu z wodą pęcznieją, przy czym część skrobi ulega peptyzacji i przechodzi
	do roztworu tworząc zol koloidowy. Podczas rozpuszczania w gorącej wodzie wydziela frakcję
	zwaną kleikiem skrobiowym. Zawiesina wodna skrobi ogrzewana z rozcieńczonym mocnym
	kwasem ulega częściowej hydrolizie do dekstryn.
	( C6 H10 O5 )n ----> (C6 H10 O5)m n>m.
	skrobia		dekstryny
	Skrobia nie jest substancją jednorodną i składa się z co najmniej dwóch rodzajów wielocukrów.
	Skrobia stanowi składnik pożywienia ludzi i zwierząt . Ze skrobi powstaje alkohol etylowy, kwas
	mlekowy, kwas cytrynowy, witaminy. Skrobia zbudowana jest z wielu tysięcy reszt L-O-
	glukozy połączonych wiązaniami 1-4 i 1-6. 1-4 poprzez -O- , 1-6 poprzez -O-CH2
	Celuloza wielocukier o charakterze budulcowym . Podstawowy składnik ścian komórek roślinnych.
	Celuloza jest substancją nierozpuszczalną w H 2O bez smaku i zapachu.
	Ogrzewana w roztworze H 2SO4 o stęż.50% ulega hydrolizie do B- glukozy
	( C6 H10 O5 )n + n H2O ---->n C6 H12 O6 B- glukoza
	Cząsteczka celulozy zbudowana jest z reszt B-D- glukopiranozy połączonych wiązaniami
	1-4 (-C-) .	Takich reszt glukozy w jednej cząsteczce celulozy jest około 2000 .
	( C6 H10 O5 )n = [ C6 H7 O2 (OH)3 ]n
	Celuloza jest wykorzystywana do produkcji jedwabiu nie jest trawiona w przewodzie pokarmowym
	zwierząt gdyż brak jest enzymu rozszczepiającego wiązania B. Pod wpływem H2 O i ciepła
	celuloza pęcznieje.
24.
	Etanol
	a) otrzymywanie
	uwodnienie etenu					fermetnacja glukozy
	CH2 = CH2 + H2 O ----> CH3 CH2 OH					C6 H12 O6 ----> 2 C2 H5 OH + 2 CO2
	eten		etanol
	hydroliza chloroetanu
	CH3 CH2 Cl + NaOH ----> C2 H5 OH +NaCl
	Bezbarwna lotna ciecz. Temp. wrzenia 78stopni C. Nie ulega dysocjacji jonowej. Odczyn
	obojętny, charakter słabo kwaśny.
	Zastosowanie: do wyrobu napojów alkoholowych, octu , leków,syropów, kosmetyków,
	wyrobów lakierniczych, skażony -denaturat.
	Kwas octowy
	a) otrzymywanie
	utlenianie etanolu				utlenianie aldebydu octowego
	C2 H5OH + O2bakterie CH 3COOH + H2 O				CH3 CHO + 1/2 O2 -------> CH3 COOH
		kwas octowy
	odczyn kwaśny , bezbarwny gaz, trucizna, powoduje oparzenia skóry , Temp. krzepnięcia 17 C
	Zastosowanie: do produkcji tworzyw sztucznych, rozpuszczalników , leków, marynat,
	środków ochrony roślin.
25.
	a) anlina
	C6 H6 NH2	+	HCl ------>	C6 H6 NH2 *HCl
				chlorowodorek aniliny
	C6 H6 NH2 *HCl +		NaOH---->	C6 H6 NH2 + NaCl + H2 O
		świadczy to o charakterze zasadowym
	b) fenol
		OH				O-Na
		+	NaOH		+	H2O
	c) kwas aminooctowy
	CH2 -	COOH		CH2 -	COOH
		+	HCl ---->
	glicyna			chlorowodorek glicyny
	CH2 -	COOH			CH2 -	COONa
		+	NaOH
						glicynian sodu
		świadcy to o charakterze amfoterycznym
	d) glikol etylowy
	CH2 -	OH			CH2 -	ONa
		+	2NaOH			+	2H2O
	CH2 -	OH				ONa
			świadczy to o charakterze kwasowym
	e) kwas octowy
	CH3 COOH + Na----->		CH3 COONa + H2
			octan sodu (sól)
	CH3 COOH + NaOH ----->			CH3 COONa + H2O
				octan sodu (sól)
	CH3 COOH + Na2O ----->			CH3 COONa + H2O
				octan sodu (sól)
		świadczy to o właściwościach kwasowych
26.
	CH3	CH	CH3	2 -bromopropan
		Br
	a)				CH3	CH	CH3
	CH3	CH2	CH3 +	Br2 światło			+	HBr
		propan				Br
				CH3	CH	CH3
	b) CH2 = CH- CH3 + HBr temp
					Br
27.
	CH CH + H2 ------> CH2 = CH2
	etyn		eten
	CH2 = CH2	+H2O----->	CH3 CH2 OH
	eten		etanol
	CH3 CH2 OH + CuO ----->			CH3 CHO + Cu + H 2O
	etanol			etanal ( aldehyd octowy )
	CH3 CHO +		Ag2 O---->	CH3 COOH + 2 Ag
	etanal ( aldehyd octowy )			kwas octowy ( etanowy )
28.
	CH3 -	CH3	+	Br2 ----->	CH3 CH2 Br +		HBr
	etan				bromoetan
	CH3 CH2 Br		+	NaOH		CH3 CH2 OH +		NaBr
	bromoetan					etanol
	CH3 CH2 OH +		CuO		CH3 CHO + Cu + H 2O
	etanol				etanal ( aldehyd octowy )
	CH3 CHO +		Ag2 O---->	CH3 COOH + 2 Ag
	etanal ( aldehyd octowy )			kwas octowy ( etanowy )
	CH3 -	CH3	+	HCl			H2
	etan				chlorek etylu
	CH3 CH2 Cl +		NaOH		CH3 CH2 OH +		NaCl
	CH3 CH2 OH +		CuO		CH3 CHO + Cu + H 2O
	etanol				etanal ( aldehyd octowy )
	CH3 CHO +		Ag2 O
	etanal ( aldehyd octowy )			kwas octowy ( etanowy )
29.
	R-CH2-OH--->R-CHO--->R-COOH--->R-COONH4 ---> RCONH2
	CH3 CH2 OH +		CuO		CH3 CHO + Cu + H 2O
	etanol				etanal ( aldehyd octowy )
	CH3 CHO +		Ag2 O
	etanal ( aldehyd octowy )			kwas octowy ( etanowy )
	CH3 COOH + NH4 OH				CH3 COONH4 + H2O
		zasada amonowa			octan amonu
	CH3 COONH4 temp				CH3 CONH2 + H2O
	octan amonu				formanid
30.
	H-C C-H + H2O H2So4HgSO4
				etanal ( aldehyd octowy )
	2CH3 CHO + O2 kat			2 CH3 COOH
	etanal ( aldehyd octowy )			kwas octowy