RODZAJE
RACHUNKÓW
BANKOWYCH
1.Definicja:
Rachunek bankowy jest rachunkiem prowadzonym przez bank w celu rejestracji wkładów pieniężnych klientów, udzielanych im kredytów i przeprowadzanych za jego pośrednictwem bankowych rozliczeń pieniężnych. Banki polskie prowadzą rachunki dla osób prawnych i fizycznych.
2.Umowa rachunku bankowego
Umowa rachunku bankowego ma charakter cywilnoprawny, zasady dotyczące jej zawierania regulują kodeks cywilny i prawo bankowe.
W umowie rachunku bank zobowiązuje się do przechowywania środków pieniężnych posiadacza i do dokonywania na jego zlecenie rozliczeń pieniężnych. Załącznikiem do takiej umowy jest karta wzorów podpisów zawierająca nazwiska osób upoważnionych do dysponowania rachunkiem oraz wzory ich podpisów. W określonych sytuacjach księgowania na rachunku mogą być dokonywane także z inicjatywy banku (np. pobieranie opłat). Bez dyspozycji klienta dokonywane są też zajęcia z tytułów wykonawczych.
Bank zobowiązany jest do realizacji dyspozycji płatniczych zleconych przez posiadacza rachunku bez zbędnej zwłoki. Bank odpowiada za szkody spowodowane niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem takiej dyspozycji. O przebiegu księgowań klient informowany jest za pomocą wyciągu z rachunku bankowego.
Bank zobowiązany jest do zachowania tajemnicy bankowej.
3.Rodzaje rachunków bankowych
Prawo bankowe określa rodzaje rachunków. Są to:
RACHUNEK BIEŻĄCY
Jest to rachunek w praktyce gospodarczej najczęściej wykorzystywany ze wszystkich rodzajów rachunków bankowych stosowanych przez podmioty gospodarcze.
Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z dnia 6 sierpnia 2004 r. Nr 173, poz. 1807 z późniejszymi zmianami) nakłada na przedsiębiorców obowiązek posiadania rachunku bieżącego i dokonywania za jego pośrednictwem rozliczeń lub przyjmowania płatności w każdym przypadku, gdy:
stroną transakcji jest inny przedsiębiorca, a jednorazowa wartość należności lub zobowiązań przekracza równowartość 15.000 EURO przeliczonych na złote wg kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez NBP ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym dokonano transakcji.
Rozliczenia mogą przyjąć formę gotówkową lub bezgotówkową.
Rozliczenia gotówkowe przeprowadza się:
wpłaty gotówkowe w złotych (na rachunki prowadzone w różnych bankach)
wpłaty gotówkowe w złotych z wykorzystaniem czeków gotówkowych, euroczeków, kart bankowych międzynarodowych systemów płatniczych (VISA, MasterCard i innych),
wpłaty w walutach obcych,
wpłaty poprzez kasy banku (wpłaty dokonywane przy użyciu dowodu wpłaty).
Rozliczenia bezgotówkowe przeprowadza się przy użyciu papierowych lub elektronicznych nośników informacji tj:
polecenie przelewu,
polecenie zapłaty,
czek rozrachunkowy,
zlecenia stałe i jednorazowe,
karty kredytowe.
O posiadaniu rachunku bankowego przedsiębiorca zobowiązany jest powiadomić urząd skarbowy właściwy ze względu na płacony przez siebie podatek dochodowy oraz oddział ZUS, w którym płacone są składki ubezpieczenia społecznego. Powyższe obowiązki nie obciążają jednak wszystkich przedsiębiorców. Przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi, które w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej wybrały zryczałtowaną formę opodatkowania, nie mają obowiązku posiadania rachunku bankowego. Zasada ta odnosi się także do jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej, np. spółki cywilnej, której wspólnicy korzystają z jednej ze zryczałtowanych form opodatkowania.
Zryczałtowane formy opodatkowania, których wybór zwalnia przedsiębiorcę z posiadania rachunku bankowego, to karta podatkowa oraz zryczałtowany podatek dochodowy od przychodów ewidencjonowanych.
Posiadanie rachunku bieżącego daje możliwość korzystania z bardzo dogodnej formy kredytowania zwanej kredytem w rachunku bieżącym, który pozwala na zadłużenie się w tym rachunku do wysokości przyznanego kredytu. Zmniejszenie zadłużenia odbywa się w sposób automatyczny, czyli każdym wpływem środków pieniężnych na rachunek bieżący. Pewnym minusem kredytu w rachunku bieżącym jest zwykle coroczna weryfikacja kondycji finansowej kredytobiorcy. W przypadku jej negatywnej oceny przez bank, limit kredytowy jest obniżany i kredytobiorca musi w krótkim czasie spłacić kredyt do wysokości nowego limitu przyznanego przez bank. Może zaistnieć ekstremalna sytuacja, że bank nie przedłuży umowy kredytowej w rachunku bieżącym i kredytobiorca w krótkim czasie musi spłacić całość wykorzystanego limitu kredytowego.
Nadawany przez bank numer rachunku złożony jest z kilku ciągów cyfr oddzielonych od siebie poziomymi kreskami, z których pierwszy oznacza numer banku, drugi - tzw. modulo, czyli numer klienta, zaś trzeci - to numer subkonta, określający cel prowadzenia rachunku (typ lokaty lub kredytu).
RACHUNEK POMOCNICZY
Rachunek pomocniczy służy do przeprowadzenia przez posiadacza rachunku bieżącego określonych rozliczeń pieniężnych w innych oddziałach tego samego banku lub w innym banku. Najczęściej rachunki pomocnicze zakładane są w oddziałach, w których dane przedsiębiorstwo ma rachunek bieżący. Operacje dokonywane za pośrednictwem rachunku pomocniczego są zwykle ograniczone do określonych celów. Najczęściej związane są one z zasilaniem danej jednostki organizacyjnej w środki pieniężne na wypłatę wynagrodzeń, pokrywanie różnych wydatków o charakterze administracyjnym i gospodarczym, ale również w celu gromadzenia środków pieniężnych za sprzedane towary i usługi.
RACHUNEK LOKAT TERMINOWYCH
Rachunek lokat terminowych służy do gromadzenia i przechowywania wolnych środków pieniężnych firmy, przez określony w umowie czas. Otwarcie rachunku lokaty terminowej następuje zwykle po podpisaniu umowy i dokonaniu wpłaty w odpowiedniej wysokości. Szczegółowe zasady i warunki prowadzenia oraz korzystania z tych rachunków ustalane są w regulaminach banków. Istnieje możliwość zamknięcia rachunku lokaty terminowej przez dyspozycję klienta przed upływem terminu końcowego, należy się jednak liczyć z utratą całości lub części odsetek. Ważne jest, aby przed podpisaniem umowy, zapoznać się z konsekwencjami zmian warunków w trakcie jej trwania, polegających np. na wydłużeniu okresu przechowywania wkładów, czy też niedotrzymania zadeklarowanego przez firmę okresu utrzymania lokaty.
RACHUNEK OSZCZĘDNOŚCIOWY,
RACHUNEK OSZCZĘDNOŚCIOWO-ROZLICZENIOWY
Są to rachunki prowadzone tylko dla osób fizycznych i nie mogą być za ich pośrednictwem przeprowadzane rozliczenia związane z działalnością gospodarczą.
Rachunek oszczędnościowy może być prowadzony dla kilku osób (rachunek wspólny), z których każda korzysta z uprawnień posiadacza rachunku w granicach określonych w umowie.
Art. 56 ust. 1 Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 Prawo bankowe (Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665) stanowi, iż środki pieniężne na rachunkach oszczędnościowych jednej osoby, niezależnie od liczby zawartych umów, wolne są od zajęcia na podstawie sądowego lub administracyjnego tytułu wykonawczego do wysokości trzykrotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw - bez wypłat nagród z zysku - ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za okres bezpośrednio poprzedzający dzień wystawienia tytułu wykonawczego.
Bardziej wszechstronną formą wkładów oszczędnościowych umożliwiającą między innymi dokonywanie rozliczeń pieniężnych związanych z działalnością gospodarczą są rachunki oszczędnościowo-rozliczeniowe (ROR).
Szersze zapoznanie się z rodzajem usług bankowych, z których może korzystać posiadacz ROR, jest przydatne zarówno dla właścicieli małych przedsiębiorstw, jak i dla efektywnej organizacji rozliczeń z pracownikami przedsiębiorstwa. Stosowane przez banki stopy procentowe ROR kształtują się zazwyczaj powyżej stopy procentowej od wkładów oszczędnościowych a vista i poniżej stopy procentowej od wkładów oszczędnościowych z miesięcznym okresem trwania.
W razie, gdy umowa rachunku oszczędnościowego nie stanowi inaczej, ulega ona rozwiązaniu, jeżeli w ciągu 5 lat nie dokonano na rachunku żadnych obrotów poza okresowym dopisywaniem odsetek, a stan środków na rachunku nie przekracza kwoty minimalnej ustalonej w umowie
RACHUNEK WALUTOWY
Rachunek walutowy umożliwia prowadzenie w polskim banku rachunku w walucie obcej. Na rachunku walutowym firmy mogą gromadzić waluty wymienialne przekazane z zagranicy bądź pochodzące z tytułów, z których zgodnie z obowiązującymi przepisami Prawa dewizowego możliwy jest transfer walut wymienialnych, a także z tytułów określonych w indywidualnych zezwoleniach dewizowych. Bank przeprowadza z tego rachunku rozliczenia , jak również realizuje dyspozycje w ramach salda środków na rachunku.
Można też wyróżnić inne rodzaje rachunków:
rachunek wspólny - przeznaczony dla więcej niż jednej osoby fizycznej (np. małżonków), które korzystają z niego łącznie lub oddzielnie,
rachunek maklerski - prowadzony przez biuro maklerskie, służący zakupowi i sprzedaży papierów wartościowych, w sensie prawnym nie spełnia kryteriów rachunku bankowego, gdyż umożliwia także deponowanie papierów wartościowych, które nie są gotówką,
rachunek kredytowy - służy do obsługi zaciąganych kredytów, w sensie prawnym nie jest rachunkiem bankowym, ponieważ przy zaciągnięciu kredytu pojawia się na nim saldo ujemne, które zmniejsza się przy każdorazowo spłaconej racie kredytowej,
rachunek NOSTRO - rachunek banku krajowego w banku zagranicznym,
rachunek LORO - rachunek banku zagranicznego w banku krajowym; dwa ostatnie służą do rozliczeń między bankami.
BIBLIOGRAFIA
1.http://pl.wikipedia.org/wiki/Rachunek_bankowyhttp://pl.wikipedia.org/wiki/Rachunek_bankowy
2.http://www.um.wroc.pl/m3546/p6464.100.0.aspx
3.http://www.esciagi.info/podstawowe-rodzaje-i-funkcje-rachunkow-bankowych,857,2