FKwChNW wykład 10.04.2013
Obturacyjny bezdech senny (OBS)
Zmiany czynności płuc w pozycji leżącej
działanie siły grawitacji
równomierny przepływ powietrza w całym obszarze tkanki płucnej
FRC – nieznacznie obniżone
opór krtani i górnych drogach oddechowych rośnie (2-3x większy niż podczas czuwania)
Chrapanie
jeden z głównych objawów OBS
przedkliniczne stadium OBS
konsekwencja budowy górnych dróg oddechowych
konsekwencja czynności górnych dróg oddechowych podczas snu
jest konsekwencją drgań tkanek miękkich, podniebienia miękkiego i języczka oraz częściowego zapadania ścian gardła
chrapanie 20% dorosłych
mężczyźni >40r.ż >60%
wzmożona oporność górnych dróg oddechowych (UARS – upper airway resistance syndrom)
OBS – powtarzające się podczas snu epizody niedrożności górnych dróg oddechowych doprowadzające do bezdechów trwających zwykle od kilkunastu do kilkudziesięciu sekund. Liczba bezdechów sięga do kilkuset na noc.
OBS – rozpoznanie
apnoea index (AI) – liczba bezdechów dłuższych niż 10 sek w ciągu 1 godziny snu (u dzieci powyżej 5 / godzinę snu)
hipopnea index (HI)
Kilkusekundowy bezdech jest zjawiskiem fizjologicznym w wieku niemowlęcym
Mechanizm przebudzenia
sen → częściowa obturacja GDO → wzrost oporu przepływu powietrza → kompensacja wzmożonym wysiłkiem oddechowym → pobudzenie mechanoreceptorów ukł oddechowego → przebudzenie
OBS doprowadzają do:
spadek O2
spadek SaO2 (nawet do 80%)
spadek pH krwi
wzrost CO2
Objawy nocne OBS:
chrapanie
bezdechy
nykturaia (częstomocz)
duszność
wzmożona potliwość
wzrost ruchliwości
kołatanie serca
bezsenność trudności z zaśnięciem
bóle w klatce piersiowej (rozciągnięcie mięśni lub bóle wieńcowe)
OBS objawy dzienne:
senność
zasypianie wbrew własnej woli
rano uczucie zmęczenia, niewyspania
problemy z koncentracją
zaburzenia potencji seksualnej
poranne bóle głowy
OBS czynniki ryzyka:
wiek
częściej mężczyźni
otyłość
tytoń
alkohol
anomalie twarzoczaszki
czynnik genetyczny
OBS a otyłość:
zespół Piqika – otyłość + hipowentylacja pęcherzykowa
krótka szeroka szyja
przerost podskórnej tkanki tłuszczowej na szyi
obwód szyi >43cm, złogi tkanki tłuszczowej w okolicy szyi, dookoła gardła
OBS a budowa gardła:
niedorozwój żuchwy
cofnięcie żuchwy
przerost języka
przerost migdałów podniebiennych
wydłużenie podniebienia miękkiego
przerost języczka
patologiczna budowa twarzoczaszki
obrzęk gardła
OBS a budowa nosa:
skrzywienie przegrody
przerost małżowiny
polipy
obrzęk zapalny
Skala EPWORTH – skala senności (drzemek)
OBS leczenie:
odchudzanie
obniżyć picie alkoholu
spanie na boku
spanie pod kątem 30 stopni
obniżyć poziom tytoniu
zasypianie o stałej porze
farmakoterapia
CPAP (autoCPAP) – maska podczas snu (stałe dodatnie ciśnienie powietrza w drogach oddechowych (maska gardłowo-nosowa)
aparaty ortodontyczne i wysuwające język
neurostymulacja
BiPAP – maska która dostosowuje ciśnienie podczas wdechu i wydechu (wyższe na wdechu i niższe na wydechu) (maska gardłowo-nosowa)
NIPPV – maska nosowa – przerywane dodatnie ciśnienie przez nos
OBS leczenie inwazyjne:
operacje twarzoczaszki
rozszerzenie nosa
operacja języka
uvulopalatofaryngoplastyka – usunięcie błony śluzowej z bocznych ścian gardła
tracheostomia
OBS następstwa (związane z otyłością)
NT - nadciśnienie
CHNS
cukrzyca (typ II)
pozostałe następstwa:
tachykardia / bradykardia
nadciśnienie
udary
chns
chromanie przestankowe
nadciśnienie płucne
spadek wydzielania hormonu wzrostu
wzrost umieralności
nadmierna senność i wypadki drogowe
Centralny bezdech senny
brak ruchów oddechowych
zaburzenia funkcjonowania ośrodka oddechowego
zaniki bodźców nerwowych do mm oddechowych
brak reakcji na spadek O2 i wzrost CO2
Zespół nakładania
POChP + OBS
Rozstrzenie oskrzeli – nieprawidłowe poszerzenie dróg oddechowych w których istnieją warunki do utrzymywania się stanu zapalnego. Zazwyczaj powstają w wyniku ciężkich stanów zapalnych dróg oddechowych ale towarzyszą także zwłóknieniu torbielowatemu