1. Fala płaska: przedyskutować wartości impedancji falowej dla
ośrodków typu: idealny dielektryk, stratny dielektryk, dobry
przewodnik. Ocenić relacje fazowe pól E i H
w każdym
przypadku.
W ogólnym przypadku:
W idealnym
dielektryku
:
Impedancja falowa rzeczywista.
Składowe pól
i
nie są przesunięte względem siebie.
.
W stratnym
dielektryku
:
Impedancja
falowa zespolona.
Składowe wektorowe pól
i
są przesunięte względem siebie o kąt
W dobrym
przewodniku
:
wiedząc, że
Impedancja falowa zespolona.
Składowe wektorowe pól
i
są przesunięte względem siebie o kąt
.
2. Korzystając z równań Maxwella wyznaczyć związek pomiędzy składowymi normalnymi wektora B na granicy dwóch ośrodków materialnych. Sformułować założenia.
Rozważmy walec o małej (dążącej do zera) wysokości i jednostkowym polu powierzchni podstawy. Podstawy walca są równoległe do powierzchni podziału i leżą po jej przeciwnych stronach.
3. Korzystając z równań Maxwella wyznaczyć związek pomiędzy składowymi stycznymi pola E na granicy dwóch ośrodków materialnych. Sformułować założenia.
całkowe
prawo Faradaya
Stąd
,
więc
lub
Jak widać na granicy
dwóch ośrodków składowa styczna wektora natężenia pola
elektrycznego się nie zmienia
.
4. Korzystając z warunków brzegowych na granicy dwóch ośrodków
materialnych o znanych impedancjach falowych Z1 i
Z2 znaleźć
oraz
(lub
oraz
).
Oznaczenia
p – fala padająca, r – odbita, w - wnikająca
Z warunków
brzegowych (dla pola
|
Z warunków
brzegowych (dla pola
|
5. Omówić rodzaje polaryzacji fal elektromagnetycznych. Podać wartość wsp polaryz τ dla poszcz przypadkow
Polaryzacja
liniowa pionowa
Polaryzacja
liniowa pozioma
Polaryzacja
kołowa
Wektor pola
zatacza okrąg, a rzutowany na płaszczyznę YZ daje sinusoidę.
Polaryzacja może być prawoskrętna(+ dodatnia) lub lewoskrętna (-
ujemna)
Polaryzacja
eliptyczna
Prawoskrętna gdy
Lewoskrętna gdy
współczynnik eliptycznośc
-współczynik
eliptyczności
Dla polaryzacji
liniowej
Dla polaryzacji
kołowej
τ = 45o – prawoskrętna
τ = -45o
- lewoskrętna
Dla polaryzacji eliptycznej
τ
(0o,
45o) – prawoskrętna
τ
(-45o,
0o) - lewoskrętna
6.
Padanie normalne: zdefiniować współczynnik odbicia
oraz
współczynnik fali stojącej
.
Przedyskutować sens fizyczny, podać typowe wartości dla
przypadków ekstremalnych.
Współczynnik odbicia
lub
stosunek fali odbitej od granicy ośrodków do fali
p
adającej;
określa ilościowo jaka część fali została odbita od
powierzchni; przyjmuje wartości:
dla
brak odbicia
dla
odbicie
całkowite
Współczynnik fali stojacej(VSWR - Voltage StandingWave Ratio)
- stosunek amplitud
maksymalnej do minimalnej określa ilościowo,
czy
fala jest bliższa fali stojącej, czy bieżącej; przyjmuje
wartości:
Dla
brak
fali stojącej
Dla
pełna fala stojąca
Dla
niepełna fala stojąca (amplitudy fal biegnący w obu kierunkach
nie są sobie równe).
7. Podać zasadę zachowania energii i mocy (równanie Poyntinga). Wyjaśnić sens fizyczny wszystkich wielkości.
Zasada zachowania energii (mocy)
wektor
Poyntinga
- natężenie pola
elektrycznego [V/m]
- natężenie pola
magnetycznego [A/m]
gęstość
energii przekazanej przez pole cząstkom - nośnikom ładunku
gęstość
energii zmagazynowanej w polu magnetycznym
gęstość
energii zmagazynowanej w polu elektrycznym
- przenikalność elektryczna
[F/m]
-
przenikalność magnetyczna [H/m]
8.
Pole elektryczne fali płaskiej
.
Ocenić jego polaryzację. Wykazać, że można ten sygnał
traktować jako superpozycję dwóch sygnałów o polaryzacji
kołowej i przeciwnych kierunkach obrotu.
Jest to polaryzacja liniowa (pionowa), ponieważ pole elektryczne zawiera tylko składową x (propaguje w kierunku + y):
Rozważmy teraz 2 fale spolaryzowane kołowo o przeciwnych kierunkach obrotu, ale tych samych amplitudach:
polaryzacja kołowa
lewoskrętna
polaryzacja
kołowa prawoskrętna
wówczas superpozycja tych sygnałów ma postać:
co należało pokazać
9. Przedstawić równanie opisujące ruch ładunków swobodnych w ośrodku przewodzącym oraz znaleźć jego rozwiązanie oraz zależność opisującą przewodność ośrodka. Wyjaśnić sens fizyczny występujących wielkości.
Przy zerowych warunkach początkowych
Uwzględniając
harmoniczna zmienność w czasie
Wyznaczenie prędkości
Przypadek
statyczny
Jeżeli
średnia częstotliwość zderzeń jest bardzo mała
,
to wtedy
, co jest nie realizowalne w rzeczywistości, a zatem należy
uwzględnić wpływ masy
tak aby
Przewodność:
Sens fizyczny wielkości:
- średnia prędkość
nośników ładunku
- średnia
częstotliwość zderzeń
- ładunek
- masa nośnika
ładunku
- siła tłumiąca
spowodowana zderzeniami nośników ładunku z wezłami siatki
krystalicznej
- siła działająca na
ładunek polu(elektryczna)
– makroskopowy prąd
przewodzenia
ρc – makroskopowa gęstość ładunku
10.
Wychodząc z definicji współczynnika transmisji mocy pokazać, w
jaki sposób zależy jego wartość od współczynnika odbicia
oraz od
(padanie
normalne).
Współczynnik transmisji mocy
Stąd
Wiedząc że
Współczynnik fali stojącej
11. Wyjaśnić pojęcie dipola elektrycznego i magnetycznego jako elementarnych struktur promieniujących. Nazwać i zdefiniować strefy promieniowania.
Sądzę, że przy rysunkach najbardziej chodzi mu o tą część po lewej stronie (jego wewnętrzna budowa)
Dipol to układ dwóch różnoimiennych ładunków lub biegunów magnetycznych. Układ można scharakteryzować przez wektor zwany momentem dipolowym. Dipol wytwarza charakterystyczne pole zwane polem dipolowym.
Dipol elektryczny - układ dwóch różnoimiennych ładunków elektrycznych q, umieszczonych w pewnej odległości l od siebie. Linia przechodząca przez oba ładunki nazywa się osią dipola; tego rodzaju dipole wykazują elektryczny moment dipolowy.
Dipol magnetyczny - układ wytwarzający pole magnetyczne, które cechuje magnetyczny moment dipolowy np. magnes trwały, solenoid lub pojedyncza pętla z prądem. Wszystkie skończone źródła pola magnetycznego są dipolami.
Strefa daleka-frauenhofera
12.
Wyjaśnić pojęcie Dipola Hertza. Podać kształt charakterystyki
promieniowania
w strefie dalekiej dla pola E i H oraz dla
wektora powierzchniowej gęstości mocy.
Dipol Hertza to elementarna antena. Przewodnik w kształcie walca, w którym płynie prąd
z
mienny.
Założenia
Strefa daleka (Fraunhofera)
|
|
|
|
|
|
Średnia gęstość mocy promieniowanej
Charakterystyka promieniowania
13. Zapisać amplitudę zespoloną pola elektrycznego pełnej fali stojącej oraz niepełnej fali stojącej. Wynik zinterpretować graficznie. Podać warunki, w jakich możliwe jest powstanie tego typu rozkładów.
Ogólnie fala
Pełna fala stojąca
-
występuje przy padaniu z idealnego dielektryka
na
idealny przewodnik
-
sytuacja nie realizowalna w rzeczywistości
-
analogiczna postać dla pola
(przesunięte
w fazie o
)
Współczynnik
Fali Stojącej
Dla
pełnej fali stojącej
drugie rozwiązanie odrzucamy, gdyż fala odbita jest przeciwna do
padającej, zatem fala przyjmie wzór
Niepełna fala stojąca
-amplitudy fal biegnących w tym samym kierunku, ale o przeciwnym zwrotach, nie są sobie równe, stąd brak zerowych wartości w minimum
-sytuacja
rzeczywista
-analogiczna
dla pola
pamiętając,
że
Fala przyjmuje wzór
14. Zapisać i nazwać prawa tworzące równania Maxwella w postaci zależności czasowych.
Obwodowe prawo Ampera lub
Prawo Faradaya
Prawo Gaussa
Prawo
źródeł magnetycznych
15. Zapisać i nazwać prawa tworzące równania Maxwella wykorzystując amplitudy zespolone (pobudzenie harmoniczne).
Obwodowe prawo Ampera
Prawo Faradaya
Prawo
Gaussa
Prawo
źródeł magnetycznych
Całkowo:
Obwodowe
prawo Ampera
Prawo
Faradaya
Prawo
Gaussa
Prawo
źródeł magnetycznych
16. Zdefiniować głębokość wnikania, wyjaśnij jej sens fizyczny. Znaleźć związek pomiędzy głębokością wnikania, współczynnikiem tłumienia i długością fali w przewodniku.
Fala elektromagnetyczna w przewodniku jest tłumiona, przy czym za tłumienie to odpowiada część rzeczywista α współczynnika propagacji γ = α + jβ. Stąd α nazywa się współczynnikiem tłumienia fali.
Głębokość wnikania δ - długość drogi, po przebyciu której amplituda maleje e razy
- określa szybkość zaniku amplitudy pola
Długość fali:
W
ośrodku przewodzącym stałym α ≈ β =
Stąd
17. Zdefiniuj kąt Brewstera. Wyjaśnić, od jakich parametrów materiałowych zależy jego wielkość. Określić, kiedy powyższe zjawisko nie może wystąpić.
Dla
polaryzacji równoległej zdefiniowany jest warunkiem
z
prawa Snelliusa
Tworzy
się układ równań, z którego
Dla
polaryzacji prostopadłej
z
prawa Snelliusa
Tworzy
się układ równań, z którego
Dla
2 ośrodków dielektrycznych
nie
istnieje
Dla
2 ośrodków magnetycznych
nie
istnieje
18. Zdefiniować kąt całkowitego wewnętrznego odbicia. Pokazać, w jaki sposób jego wielkość zależy od parametrów ośrodków. Wyjaśnić, kiedy powyższe zjawisko nie może wystąpić.
Kąt całkowitego wewnętrznego odbicia to najmniejszy kąt padania, umożliwiający przy danych parametrach ośrodków całkowite odbicie fali:
kąt
padania
kąt
odbicia
kąt
wnikania
przypadek graniczny:
Z prawa Snelliusa:
fala rozchodzi się po
powierzchni granicznej
nie następuje transmisja
fali do drugiego ośrodka
Zjawisko
może zachodzić tylko wtedy, gdy
, czyli przy padaniu fali z ośrodka gęstszego do rzadszego. Nie
zależy natomiast od polaryzacji fali.
19.Zdefiniować wektor propagacji, podać postać ogólną rozwiązania równania falowego dla fali płaskiej, zdefiniować i przedyskutować prędkość fazową.
Definicja wektora propagacji
Wektor
propagacji można zdefiniować w następujący sposób
,
Gdzie
współczynniki
propagacji w kierunku
czasem nazywane
.
Wektor propagacji określa kierunek rozprzestrzeniania się (propagacji) fali tzn. kierunek przenoszenia się energii i jest równy co do modułu liczbie falowej k danej fali, która pośrednio określa długość fali propagacji w danym ośrodku.
Rozwiązanie równania falowego
wiem, że
przechodzimy w
postać
ogólna rozwiązania równania falowego.
Prędkość fazowa:
mamy
równanie stałej fazy (równanie płaszczyzny (stąd określenie
fali płaskiej))
obliczamy pochodną względem czasu: (pochodna z const =0)
naszą prędkością fazową
jest
Znormalizowana prędkość fazowa
,bo
dla
ośrodka nieograniczonego i bezstratnego mamy
W
ogólności jednak w metalowym falowodzie
20.
Znając liczbę falową
oraz
wiedząc, że
wyznaczyć i nazwać
dla
ośrodka dielektrycznego o niskim tłumieniu, tzn. spełniającego
warunek:
stosując
rozwinięcie w szereg Taylora funkcji
dla
czyli dla małego
wystarczy, że weźmiemy dwa pierwsze wyrazy rozwinięcia, a zatem
-liczba
falowa
-współczynnik
tłumienia(stała tłumienia)
-współczynnik
fazowy(stała propagacji)
-współczynnik
propagacji