KIERUNKI REKULTYWACJI
Kierunkiem
uproduktywnienia przyjęto nazywać przyszły sposób wykorzystania
obszaru nieproduktywnego lub funkcję, jaką ma spełniać ten teren.
Wyróżnia się 6 głównych kierunków: -
1). kierunek
rolniczy. Kierunek rolniczy jest jednym z najczęściej stosowanych
kierunków uproduktywnienia i ma na celu przygotowanie obszaru
nieproduktywnego do użytkowania rolniczego. W ramach tego kierunku
teren może być przeznaczony pod grunty orne, pastwiska, łąki lub
inne uprawy należące do rolniczego sposobu użytkowania ziemi.
Wymagania, jakie stawia się przed danym terenem, to przede wszystkim
stosunkowo dobra gleba, prawidłowe stosunki wodne i właściwe
ukształtowanie pionowe terenu. Dlatego też prace uproduktywniające
polegają tu najczęściej na właściwym ukształtowaniu terenu,
uregulowaniu stosunków wodnych i wytwarzaniu różnymi sposobami
warstwy gleby czynnej biologicznie,
2). kierunek 1 e ś n y.
Kierunek leśny uproduktywnienia obszarów nieproduktywnych jest
kierunkiem stosowanym od dość dawna, Pierwsze zalesianie nieużytków
wykonano około 200 lat temu. Były to ochronne zalesienia na wydmach
morskich i śródlądowych. W ramach tego kierunku teren może być
przygotowany pod uprawę drzew iglastych lub liściastych, bądź
jednych i drugich. Wymagania co do obszaru, na którym ma być
wykonane zalesienie są stosunkowo niskie, Teren może
charakteryzować się dużymi deniwelacjami W zakres prac
rekultywacyjnych wchodzi uregulowanie stosunków wodnych, wytworzenie
warstwy gleby biologicznie czynnej i ukształtowanie rzeźby terenu.
Wszystkie te prace są z reguły przeprowadzone w o wiele mniejszym
zakresie, niż to ma miejsce przy kierunku rolniczym. Leśny kierunek
uproduktywnienia obszarów nieproduktywnych jest obok kierunku
rolniczego najczęściej stosowany.
3). kierunek rybacki. W
ramach tego kierunku teren uproduktywniany może być wykorzystany na
różne rodzaje stawów rybnych. Kierunek ten jest rzadziej
stosowany, niż kierunki omawiane powyżej. Jego stosowanie w dużym
stopniu determinuje specyfika obszaru. Przy wprowadzaniu tego
kierunku ważne staje się ukształtowanie rzeźby terenu,
odpowiednie nawodnienie i niska przepuszczalność dna. Dlatego też
jako prace uproduktywniające wchodzą tu: odpowiednie ukształtowanie
dna (zapewnienie odpowiednich spadków, wykopanie rowów osuszających
i nawadniających), uformowanie brzegów, zapewnienie koniecznego
poziomu wody (zabezpieczenie źródeł wody, ich wydajności i
możliwości przepływu),
4). kierunek infrastrukturowy.
Uproduktywnienie w tym kierunku obszaru nieproduktywnego ma na celu
przygotowanie go jako terenu budowlanego. pod budownictwo
mieszkaniowe, gospodarcze bądź też inne budownictwo tworzące
infrastrukturę techniczną, jak drogi, zakłady przemysłowe, itp.
Wymagania terenu pod ten kierunek zagospodarowania dotyczą
odpowiedniej wytrzymałości gruntu, właściwych warunków wodnych i
odpowiedniej rzeźby terenu. Prace rekultywacyjne polegają tu na
odpowiednim ukształtowaniu rzeźby terenu, ewentualnym odwodnieniu
terenu oraz zapewnieniu odpowiednich dróg dojazdowych,
5).
kierunek rekreacyjny. Jest to kierunek, w ramach którego
uproduktywniony teren ma być wykorzystany jako miejsce wypoczynku
ludności. Uproduktywniany teren może być przygotowany do
rekreacji. wodnej, przez utworzenie zbiorników wodnych, które mogą
służyć do uprawiania sportów wodnych. W zakres prac
rekultywacyjnych wchodzą prace mające na celu uformowanie dna
zbiornika, ukształtowanie brzegów, zapewnienie odpowiedniego
przepływu i poziomu wody. Przygotowanie terenu do rekreacji
spacerowej czyli utworzenie parków, deptaków, itp., wymaga
ukształtowania rzeźby terenu i wytworzenie warstwy gleby pod
roślinność drzewiastą i krzewiastą,
6). kierunek
melioracyjny. W ramach tego kierunku uproduktywniony teren ma na celu
zabezpieczenie odpowiednich warunków wilgotnościowych w glebie
otaczającego gruntu.
Teren może być przeznaczony pod
zbiorniki małej retencji (kierunek hydro- melioracyjny), a prace
rekultywacyjne mają różny zakres. Przeważnie w tym kierunku
wykorzystane są istniejące już zbiorniki wodne, przy których
prace sprowadzają się do odpowiedniego uformowania brzegów. Teren
może być wykorzystywany również jako śródpolne zadrzewienia
(kierunek f i t o m e 1 i o r a c y j n y). W tym kierunku
uproduktywnienia przeważnie wykorzystuje się istniejące warunki,
czyli śródpolne zadrzewienia lub zakrzaczenia. Prace rekultywacyjne
w takim wypadku sprowadzają się do wyrównania granic zewnętrznych.