Nalewki - domowym sposobem
Nalewki to dość mocne, aromatyczne i zazwyczaj słodkie alkohole. Nalewki robimy zalewając owoce lub zioła spirytusem i łącząc z syropem. Przepisów jest wiele, bo każdy szanujący się dom miał swoją recepturę. I tak jak nasi dziadowie przy specjalnych okazjach popijajmy przygotowane przez nas nalewki z maleńkich kieliszków, by wystarczyły na cały rok.
Zasady przygotowania
Nalewki można robić z większości świeżych owoców, także dzikich jak jarzębina, agrest, morela, wiśnia, czereśnia, gruszki, cytrusy z owoców suszonych: fig, daktyli, rodzynków, suszonych śliwek, a także z ziół - mięty, melisy, szałwii) lub nasion z kminku, anyżu.
Do nalewek używamy tylko dojrzałych i nie zepsutych owoców.
-Nie wolno zalewać owoców bezpośrednio spirytusem 96 proc. - należy go najpierw rozcieńczyć wodą. Aby uzyskać roztwór 70 proc. do 1 l spirytusu dodajemy 0,4 l wody, 60 proc. - 0,6 l wody, 50 proc. - 0,95 l wody, 40 proc. - 1,5 l, 30 proc - 2,2 l, 20 proc. - 3,9 l.
Do rozcieńczania spirytusu używamy wody przegotowanej i ostudzonej (jeśli chcemy użyć niegazowanej wody mineralnej -ją także trzeba przegotować). Jeśli przepis wymaga użycia spirytusu i wódki - najpierw łączymy oba alkohole, potem zalewamy nimi owoce.
Nalewki powinny naciągać w cieple lub w słońcu (wtedy owoce łatwiej puszczają sok), dojrzewać natomiast w chłodzie (ale nie w lodówce}, najlepiej w nieogrzewanej piwnicy - niska temperatura pozwala wydobyć głęboki aromat trunku.
Przed zlaniem do butelek nalewkę trzeba sklarować, czyli przepuścić przez bibułę filtracyjną, lub gęstą watę ułożoną na dużym lejku. bądź też przez gęste płótno.
Nalewki trzymamy w butelkach z ciemnego szkła, aby pod wpływem światła nie zmieniały barwy i nie brunatniały.
Dzięki dużej zawartości cukru i alkoholu, trunki te nie psują się. Można je przechowywać przez wiele lat - im dłużej się odleżą, tym są smaczniejsze.
Przydatne przy robieniu nalewek
wysoki słój z zakrętką lub gąsiorek zamykany gumowym korkiem
lejek
bibuła filtracyjna (może zostać zastąpiona flanelą lub gęstym płótnem
drylownica (do wiśni)
wymyte ciemne butelki z korkami.
Nalewka malinowa
1 kg malin
laska wanilii
1 litr spirytusu 50 proc.
150 gram cukru
Maliny zalać spirytusem i odstawić na 2 - 3 tygodnie. Po upływie tego czasu przecedzić i przefiltrować nalewkę przez bibułę. Wlać do ostudzonego syropu zrobionego z cukru i 2 szklanek wody. Rozlać do butelek i odstawić na miesiąc.
Nalewka cytrynowa
1 kg cytryn
14 łyżek cukru
1 litr spirytusu 50 proc.
Cytryny obrać cienko (białą błonkę zostawiamy na owocu). Pokrojone skórki zalać spirytusem i odstawić na 2 tygodnie. Po tym czasie przecedzić i wlać do wystudzonego syropu zrobionego z cukru i 1 szklanki wody.. przesączyć przez bibułę i rozlać do butelek. Odstawić na 2 - 3 tygodnie.
Nalewka pomarańczowo - kawowa
4 dorodne pomarańcze
1 litr spirytusu 60 proc.
20 ziaren świeżo palonej kawy
10 łyżek cukru
Pomarańcze umyć, ponakłuwać i wcisnąć w skórkę ziarna kawy. Włożyć do słoja, zalać spirytusem i dosypać cukier. Odstawić na 2 tygodnie. Przecedzić, przesączyć przez bibułę filtracyjna. Zlać do butelek i odstawić na 2 - 3 tygodnie.
Jarzębinówka
2 kg owoców jarzębiny
100 gram suszonych śliwek (nie wędzonych)
2,5 litra wódki czystej - 45 proc.
Jarzębinę zerwać po pierwszych przymrozkach (lub zerwać i włożyć do zamrażalnika, zamrażalnika potem rozmrozić). Ułożyć owoce na balsze i podpiekać w piekarniku uważając aby się nie przypaliły i nie przywarły do blachy. Przesypać do naczynia, dodać śliwki i zalać wódką. Odstawić w ciepłe miejsce na 3 miesiące. Po tym czasie przefiltrować przez bibułę i rozlać do butelek.
Jałowcówka
60 gram owoców jałowca
50 g owoców kolendry
0,7 litra spirytusu 96 proc.
20 g cukru
Rozdrobniony jałowiec i kolendrę zalać wrzącym syropem zrobionym z cukru i niecałego litra wody. Chwilę pogotować pod przykryciem na niewielkim ogniu. Odstawić i ostudzić. Przelać do naczynia, zamknąć odstawić. Po 2 - 3 dniach przecedzić przez gęste płótno, dodać spirytus, wymieszać i przenieść w chłodne miejsce. Po 3 - 4 miesiącach jałowcówkę rozlać do ciemnych butelek.
Nalewka malinowa
100 malin
200 liści z malin
2 l wody
1 kg cukru
4 łyżki kwasku
1/2 l spirytusu
maliny + liście + woda = gotować na małym ogniu 0,5h.; odcedzić.
Dodać cukier i kwasek.
Gotować jeszcze 20 min na malym ogniu.
Wystudzić i dolać spirytus
. Lipówka
Składniki:
2 szklanki kwiatu lipy
0,5 l spirytusu 95%
0,5 l miodu lipowego
1 limonka
6 goździków
Przygotowanie:
Pół litra wody zagotować z goździkami, po wystudzeniu rozpuścić pół litra miodu lipowego. Do tego wlać 450 ml spirytusu.
Postawić w ciepłym miejscu na miesiąc czasu, w szczelnie zakręconym słoju, ale nie na słońcu. Co parę dni zamieszać słojem.
Dwie szklanki kwiatów lipy (mogą być świeże lub suszone, z apteki) wrzucić do nalewki, dobrze pomieszać tak aby kwiaty były przykryte, odstawić na 2 tygodnie, w chłodne ciemne miejsca (np. kredens, szafka).
Limonkę dokładnie umyc, obrać cienko ze skóry (bez białego miąższu). Skórkę zalać w małym słoiczku 50 ml spirytusu, szczelnie zakręcić i odstawić na 2-3 dni.
Przefiltrować nalewkę i dodac do niej przefiltrowaną zaprawę ze skórek limonki oraz sok z 1 limonki.
Odstawić na 2-3 tygodnie w słoju szczelnie zakręconym, ponownie przefiltrować i rozlać do butelek. Powinna dojrzewać minimum 3 miesiące. (ale im dłużej tym lepiej).
Nalewka silnie rozgrzewa, działa napotnie.
Ja od kilku lat odszedłem praktycznie od filtrowania nalewek. Zostawiam to grawitacji i później ściągam cienkim wężykiem czystą, klarowną nalewkę znad osadu.
Składniki
2 kg dojrzałych wiśni
500 ml spirytusu
500 ml wódki
10 migdałów
200 g cukru
Sposób przyrządzenia
Połowę wiśni drylujemy, a drugą połowę pozostawiamy z pestkami. Owoce i migdały zalewamy wódką i spirytusem, odstawiamy na ok. 2 tygodnie. Następnie zlewamy płyn do innego naczynia, a owoce zasypujemy cukrem i czekamy żeby pusciły sok. Cukier powinien całkowicie się rozpuscić w ciągu 7 dni. Od czasu do czasu należy poprząsać naczyniem. Następnie łączymy uzyskany syrop z wcześniej zlanym płynem, mieszamy i rozlewamy do butelek.
Składniki
3 kg malin
1 l spirytusu
1 kg cukru
500 ml wody
Sposób przyrządzenia
Maliny dzielimy na pół. Połowę malin przebieramy, płuczemy na sicie i wsypujemy do gąsiora. Następnie zalewamy owoce spirytusem lekko je ugniatając tak, aby były całkowicie przykryte spirytusem. Gąsiorek pozostawiamy na 24 godziny w ciemnym miejscu, w temperaturze pokojowej.
Zlewamy spirytus z malin i zalewamy nim pozostałe 1,5 kg opłukanych malin, pozostawiając je na 24 godziny w pokojowej temperaturze. Ponownie zlewamy spirytus z owoców, filtrując go tym razem przez bibułę.
Rozpuszczamy cukier w wodzie, całość podgrzewając i mieszając. Gotujemy syrop przez 10 min. Do ciepłego jeszcze syropu wlewamy powoli spirytus cały czas wymieszac. Po ostygnięciu rozlewamy do butelek i pozostawiamy na 6 miesięcy.
Składniki
3 kg malin
1 l spirytusu
1 kg cukru
500 ml wody
Sposób przyrządzenia
Maliny dzielimy na pół. Połowę malin przebieramy, płuczemy na sicie i wsypujemy do gąsiora. Następnie zalewamy owoce spirytusem lekko je ugniatając tak, aby były całkowicie przykryte spirytusem. Gąsiorek pozostawiamy na 24 godziny w ciemnym miejscu, w temperaturze pokojowej.
Zlewamy spirytus z malin i zalewamy nim pozostałe 1,5 kg opłukanych malin, pozostawiając je na 24 godziny w pokojowej temperaturze. Ponownie zlewamy spirytus z owoców, filtrując go tym razem przez bibułę.
Rozpuszczamy cukier w wodzie, całość podgrzewając i mieszając. Gotujemy syrop przez 10 min. Do ciepłego jeszcze syropu wlewamy powoli spirytus cały czas wymieszac. Po ostygnięciu rozlewamy do butelek i pozostawiamy na 6 miesięcy.
Kategoria: Likiery
Składniki
2 puszki mleka skondensowanego słodzonego
500 ml czystej wódki
Sposób przyrządzenia
Zamknięte oryginalnie puszki z mlekiem należy włożyc do rondla, zalać wodą i gotować na małym ogniu przez 4 godziny. Po przestudzeniu otwieramy puszki i przekładamy zawartość do innego naczynia. Następnie przy pomocy miksera mieszamy zgęstniałe mleko z wódką i przelewamy do butelek.
Wykorzystując skondensowane mleko słodzone o smaku kakaowym, możemy otrzymać całkiem nowy, oryginalny likier.
Kategoria: Likiery
Składniki
100 g mielonej kawy
50 ml mleka
750 g cukru
500 ml źródlanej wody
750 ml spirytusu
pół laski wanilii
Sposób przyrządzenia
Wanilię należy drobno posikać i razem z kawa zalać spirytusem w wyparzonym gąsiorze. Całość szczelnie zamykamy i pozostawiamy w ciemnym miejscu na tydzień. Przez ten czas codziennie potrząsamy naczyniem. Po tym czasie zlewamy płyn znad osadu i filtrujemy go przez papierowy filtr do kawy. Następnie pozostały na dnie osad mieszamy z niewielką ilością wody i odstawiamy na 30 minut. Gdy osad ponownie znajdzie się na dnie, zlewamy i filtrujemy płayn, łącząc go z resztą nalewki.
Pozostałą wodę gotujemy z cukrem i łaczymy z nalewką oraz gorącym mlekiem. Całość porządnie wstrząsamy i pozostawiamy na 7 dni. Po tym czasie zlewamy płyn zgromadzony nad osadem i filtrujemy go przez papierowy filtr do kawy.
Kategoria: Likiery
Składniki
100 g kakao
4 migdały
50 g mielonej kawy
750 g cukru
500 ml źródlanej wody
750 ml spirytusu
pół laski wanilii
Sposób przyrządzenia
W pierwszej kolejności drobno siekamy wanilię i migdały. Następnie przekładamy je do czystego wyparzonego gąsiora i dodajemy: kakao, kawę i spirytus. Całość szczelnie zamykamy i pozostawiamy na 7 dni. Przez ten czas przynajmniej raz dziennie potrząsamy gąsiorem.
Po tygodniu przelewamy płyn przez papierowy filtr do kawy, starając się przy tym nie poruszyć osady zgromadzonego na dnie naczynia. Osad ten mieszamy z niewielką ilością wody i pozostawiamy na 30 minut. Następnie ponownie przelewamy płyn przez filtr i łaczymy z resztą nalewki. Pozostałą wodę gotujemy z cukrem, a następnie mieszamy z nalewką i pozostawiamy na ok. tydzień. Wyklarowaną nalewkę delikatnie przelewamy do butelek przez papierowy filtr do kawy.
Kategoria: Likiery
Składniki
2 laski wanilii
1 duży migdał
1 łyżeczka soku z cytryny
250 ml koniaku
250 ml spirytusu
250 ml źródlanej wody
250 ml czystej wódki (45%)
500 g cukru
starta skórka z 1 cytryny
1 goździk
Sposób przyrządzenia
Laki wanilii i migdał należy bardzo drobno posiekać. Dodajemy do nich startą skórkę z cytryny. Następnie przekładamy wszystko do wyparzonego gąsiora i zalewamy spirytusem oraz wódką. W takim stanie należy odstawić gąsior na ok. 3 tygodnie, podczas których od czasu do czasu delikatnie wstrząsamy zawartość.
Po 3 tygodniach filtrujemy płyn przez papierowy filtr do kawy. Następnie gotujemy źródlaną wodę z cukrem i podgrzewamy syrop, stale mieszając, przez ok 15-20 minut. Następnie dodajemy do niego sok z cytryny i studzimy. Do syropu wlewamy przygotowaną wcześniej nalewkę waniliową i koniak. Całość dobrze mieszamy i przelewamy do butelek. Likier nadaje się do spożycia po 2 tygodniach.
Składniki
250 ml spirytusu
szklanka pestek z jabłek
500 ml wody
350 g cukru
Sposób przyrządzenia
Podgrzewamy wodę, dodając do niej cukier. Po rozpuszczeniu cukru całość studzimy i wlewamy do szczelnie zamykanego naczynia. Do naczynia dodajemy też pestki i spirytus, a następnie pozostawiamy całość szczelnie zamknięte na 40 dni. Po upływie tego czasu nalewkę przecedzamy przez bibułę i wlewamy do butelki z ciemnego szkła. Nasza pestkówka powinna odstać jakiś czas -im dłużej, tym lepiej.
Składniki
500 g dojrzałych wiśni
100 g suszonych śliwek
100 g suszonych moreli
2 - 3 suszone figi
100 g rodzynek
kilka orzechów laskowych
10 goździków
szczypta cynamonu
kawałek laski wanilii
starta skórka cytryny
1l spirytusu rektyfikowanego (95%)
1/4l rumu lub brandy
1/2l źródlanej wody
250 g cukru
Sposób przyrządzenia
Wiśnie należy umyć i wydrylować. Następnie wkładamy je do gąsiora lub dużego słoja, który wcześniej dokładnie umyliśmy i wyparzyliśmy. Śliwki, rodzynki, figi i morele czyścimy z szypułek i drobno siekamy razem z orzechami. Następnie dodajemy je do wiśni razem z przyprawami. Źródlaną wodę gotujemy z cukrem. Po ostudzeniu wlewamy syrop do gąsiora i mieszamy go ze spirytusem i brandy.
Całość należy szczelnie zamknąć i pozostawić w chłodnym ciemnym miejscu na około pół roku.
Składniki
poziomki (ok. 500 g)
truskawki (500 g)
czerwone lub białe porzeczki (500 g)
jeżyny (500 g)
czarne jagody (500 g)
śliwki węgierki (500 g)
jabłka (500 g)
gruszki (500 g)
morele (500 g)
orzechy włoskie (50 g)
2 średnie cytryny
winogrona (500 g)
czarne wiśnie (750 g)
maliny (250 g)
czarne porzeczki (250 g)
suszone owoce dzikiej róży (100 g)
rodzynki sułtanki (100 g)
suszone figi (100 g)
migdały (50 g)
suszone daktyle (100 g)
2 duże pomarańcze
3 mandarynki
Sposób przyrządzenia
Wszystkie owoce czyścimy z szypułek lub gniazd nasiennych, a cytrusy obieramy ze skórki, którą można zetrzeć lub drobno pokroić. Jeżeli chcemy dodać skórki cytrusów dobrze jest usunąć białą warstwę. Większe owoce kroimy w kostkę. Następnie każdą z warstw owoców posypujemy obficie cukrem i zalewamy wódką. W przypadku ratafii zaleca się, aby na każdy kilogram owoców wziąć 3/4 litra spirytusu rozcieńczonego 1 szklanką źródlanej wody i ok. 750 g cukru. Rozcieńczony spirytus można zastąpić litrem mocnej wódki
Kategoria: Egzotyczne
Składniki
40 dojrzałych rajskich jabłek
400 g cukru
1 l spirytusu
1 l źródlanej wody
Sposób przyrządzenia
Rajskie jabłka należy umyć, pokroić na czworo i zalać spirytusem. Owoce ze spirytusem pozostawiamy w ciepłym i ciemnym miejscu na 2 tygodnie. Następnie delikatnie zlewamy płyn. Wodę gotujemy z cukrem, studzimy i dodajemy do do zlanego płyny. Potem całość przelewamy przez papierowy filtr do kawy, wlewamy do butelek, i szczelnie zamknięte odstawiamy na 1 miesiąc.
Kategoria: Egzotyczne
Składniki
250 g suszonych fig
250 g rodzynek
250 ml wytrawnego wina
100 g chleba świętojańskiego
100 g daktyli
500 g cukru
1 łyżeczka soku z cytryny
2 l spirytusu
1,5 l źródlanej wody
Sposób przyrządzenia
Bakalie drobno kroimy, zalewamy spirytusem i 1 litrem wody. Następnie szczelnie zamykamy i odstawiamy na miesiąc. Pamiętamy o tym, żeby codziennie potrząsać naczyniem. Po miesiącu przelewamy płyn przez papierowy filtr do kawy, a bakalie zalewamy gorącą wodą i pozostawiamy na 2 godziny. Następnie filtrujemy uzyskany płyn i razem z winem dodajemy do nalewki. Pozostałą wodę gotujemy z cukrem i stale mieszając podgrzewamy na małym ogniu do momentu rozpuszczenia cukru. Następnie dodajemy sok z cytryny. Do lekko ostudzonego syropu wlewamy nalewkę i dokładnie mieszamy. Potem całość przelewamy z powrotem do wykorzytanego uprzednio naczynia, szczelnie zamykamy i odstawiamy na pół roku. Ponownie filtrujemy nalewkę przed rozlaniem do butelek.
Kategoria: Staropolskie
Składniki
250 g suszonego głogu
100 g suszonych śliwek
100 g rodzynek
100 g suszonej tarniny
100 g miodu
1 łyżeczka soku z cytryny
skórka z 1 cytryny
250 g cukru
1 l spirytusu
1 l czystej wódki
500 ml źródlanej wody
pół laski wanilii
Sposób przyrządzenia
Do wyparzonego gąsiora wkładamy owoce głogu i tarniny, posiekane rodzynki i śliwki, posiekaną wanilię oraz startą skórkę z cytryny. Całość zalewamy to spirytusem i wódką, a następnie szczelnie zamykamy i odstawiamy na 6 tygodni.
Po tym czasie zlewamy płyn znad owoców, natomiast owoce zalewamy wrzątkiem i odstawiamy na godzinę. Przecedzamy otrzymany płyn i dodajemy do nalewki.
W rondelku mieszamy miód i cukier, następnie dolewamy sok z cytryny i wodę. Całość gotujemy do rozpuszczenia się cukru i miodu. Po ostudzeniu wlewamy syrop do nalewki. Wszystkie składniki mieszamy, zamkamy i odstawiamy na miesiąc. Po tym czasie nalewkę należy przefiltrować i rozlać do butelek.
Kategoria: Staropolskie
Składniki
200 g miodu
2 goździki
2 ziarna ziela angielskiego
suszona skórka pomarańczy
szczypta gałki muszkatołowej
szczypta imbiru
500 ml spirytusu
pół laski wanilii
Sposób przyrządzenia
Drobno siekamy wanilię, goździki i ziele angielskie. Miód rozpuszczamy w stosunku 1:1 w źródlanej wodzie, następnie dodajemy przyprawy i gotujemy przez kilka minut na małym ogniu. Odstawiamy całość na 30 min, po czym przelewamy płyn przecedzając go przez papierowy filtr do kawy. Otrzymany wywar ponownie gotujemy, przelewamy do ogrzanego dzbanka, dodajemy spirytus i energicznie mieszamy. Krupnik nadaje się do spożycia od razu po przygotowaniu.
Nalewka z dzikiej róży
Składniki:
20 dkg owoców dzikiej róży
1 l wódki
50- 60 dkg jasnego miodu
1 szklanka wody
Przygotowanie:
Owoce zlewamy 1 szklanką wody i gotujemy, aż owoce zmiękną. Następnie przecieramy/ mielimy/zgniatamy na sitku i zalewamy tą samą wodą. Gotujemy przez 10 minut. Następnie przelewamy wszystko przez sito i wywar (bez owoców) łączymy z miodem i wódką. Przelewamy wszystko do słoika i odstawiamy na 3- 7 dni. Po tygodniu przelewamy wszystko przez sitko, rozlewamy do butelek i odstawiamy w ciemne miejsce na 6 miesięcy.
Nalewka malinowa
Składniki:
40 dkg mrożonych malin
1 l spirytusu
30 dkg cukru
0,5 l wody
Przygotowanie:
Maliny wrzucamy do butelek i zalewamy spirytusem. Odstawiamy do ciepłego miejsca na 4 dni. Po upływie tego czasu oddzielamy maliny od spirytusu. Spirytus mieszamy z wodą i cukrem. Mieszamy, aż cukier się rozpuści i przelewamy do butelek. Odstawiamy na 3-4 tygodnie w ciemne miejsce.
Nalewka miodowa
Składniki:
25 dkg jasnego miodu
1l spirytusu
Sok z 8 cytryn
Skórka z 1 cytryny
5 łyżek cukru
1,5 l wody
Przygotowanie:
Gotujemy wodę z cukrem. Gdy przestygnie, dodajemy pozostałe składniki i odstawiamy na minimum 1 tydzień w ciemne miejsce.