Przewóz szybko psujących się artykułów żywnościowych środkami transportu drogowego regulują dwa podstawowe akty prawne:

Ustawa o transporcie drogowym (Dz.U. 2001 nr 125 poz. 1371) oraz
Umowa ATP - umowa o międzynarodowych przewozach szybko psujących się artykułów żywnościowych i specjalnych środkach transportu przeznaczonych do tych przewozów, ratyfikowana przez Polskę w 1984 roku (Dz.U. 1984 nr 49 poz. 254).

Dopuszczenie środka transportu chłodniczego do ruchu lub opakowania transportowego (do przewozu produktów żywnościowych) do obrotu podlega również następującym przepisom sanitarnym:

Ustawa z dnia 11 maja 2001 o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia
Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 22 maja 1996 r w sprawie ogólnych wymagań sanitarnych przy przewozie środków spożywczych, używek i substancji dodatkowych dozwolonych;
Ustawa z dnia 6 września 2001 r o materiałach i wyrobach przeznaczonych do kontaktu z żywnością.

Ustawa o transporcie drogowym określa wymagane dokumenty, które powinni posiadać kierowcy wykonujący transport drogowy. Nakłada ona na kierowców wykonujących transport drogowy rzeczy, zarówno w przewozach krajowych jak i międzynarodowych, obowiązek posiadania świadectwa wymaganego zgodnie z umową o ATP.

Przepisy merytoryczne zawarte w umowie ATP w szerokim zakresie określają warunki termiczne środków transportu i przewożonych produktów oraz warunki pomiarów i kontroli właściwości izotermicznych. Ponadto w umowie określono warunki dotyczące temperatur, które powinny być przestrzegane przy przewozie zamrożonych i głęboko zamrożonych artykułów żywnościowych. Zgodnie z wymaganiami ATP każdy pojazd przeznaczony do przewozu artykułów żywnościowych, wymienionych w załącznikach do umowy, musi spełniać określone warunki termoizolacyjne a agregat ziębniczy musi zapewniać obniżenie i utrzymanie temperatury wewnątrz nadwozia na wymaganym poziomie. Głównym i podstawowym warunkiem prawidłowego określenia właściwości termoizolacyjnych jest globalny współczynnik przenikania ciepła przez ściany nadwozia. Ustalenie wielkości współczynnika K dla określonego rodzaju pojazdu i jego klasy, sprawdzenie użytkowej wydajności chłodniczej i skuteczności chłodzenia, wymaga kilkudniowych pomiarów temperatur zewnątrz i wewnątrz próżnego nadwozia.
Pomiary te mogą być przeprowadzane przez instytucje upoważnione do tych badań przez ministra właściwego ds. transportu oraz wyłącznie w specjalistycznych komorach badawczych. Urzędowym dokumentem zgodności pojazdu z wymaganiami ATP jest „świadectwo zgodności środka transportu”.

Laboratorium Centralnego Ośrodka Chłodnictwa znajduje się w rejestrze uznawanych stacji badań izotermicznych środków transportu Międzynarodowego Instytutu Chłodnictwa. Laboratorium COCH, na podstawie upoważnienia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z 1995 r, wykonuje badania izolowanych cieplnie środków transportu chłodniczego wg umowy ATP i wystawia świadectwo zgodności z wymaganiami tej umowy (w zakresie właściwości izotermicznych oraz skuteczności chłodzenia).

Badania ATP

Umowa o międzynarodowych przewozach szybko psujących się artykułów żywnościowych i o specjalnych środkach transportu przeznaczonych do tych przewozów (ATP) zamieszczona jest w Dzienniku Ustaw PRL, załącznik do numeru 49, poz. 254 z dnia 26 października 1984 roku. Polska jest sygnatariuszem tej umowy od 1984 roku. Aktualny tekst umowy ATP znajduje się na stronie internetowej Zrzeszenia Międzynarodowych Przewoźników Drogowych w Polsce www.zmpd.pl  W umowie ATP określone są: temperatury w jakich winny był przewożone wybrane grupy produktów spożywczych,wymagania stawiane środkom transportu przeznaczonym do przewozu żywności i ich klasyfikacja, metody badać i znakowania nadwozi.  Przepisy ATP przewożoną żywność dzielą na:  - artykuły żywnościowe zamrożone i głęboko zamrożone, - artykuły żywnościowe schłodzone czyli nie znajdujące się w stanie zamrożonym lubgłęboko    zamrożonym Zalecane w przepisach ATP temperatury przy przewozie żywności zamrożonej i głęboko zamrożonej: - zamrożona lub głęboko zamrożona śmietana, koncentraty soków owocowych, lody -20°C - zamrożone i głęboko zamrożone ryby - 18°C - inne głęboko zamrołone artykuły żywnościowe - 18°C  Zalecane w przepisach ATP temperatury przy przewozie żywności schłodzonej : - ryby +2°C - podroby +3°C - dziczyzna +4°C - mleko w cysternie (surowe lub pasteryzowane) przeznaczone do bezpośredniego spożycia + 4°C - drób i króliki + 4°C - mleko przemysłowe + 6°C - gotowe produkty mięsne + 6°C - mięso z wyjątkiem podrobów + 7°C - masło + 6°C  Rodzaje nadwozi wg ATP:  I - izoterma (nadwozie izolowane termicznie).  LODOWNIA ( R )  - nadwozie izolowane termicznie, chłodzone nie mechanicznie  - izotermiczny środek transportu, w którego próżnym nadwoziu za pomocą innych urządzeń niĹĽ    urządzenia mechaniczne (lód, płyty eutektyczne, skroplone gazy) można przy temperaturze   zewnętrznej +30°C uzyskać i utrzymać następujące temperatury ( t ):          - dla klasy B  t ≤ - 10°C           - dla klasy C  t ≤ - 20°C Źródło chłodu powinno mieć zdolność obniżenia temperatury do poziomu przewidzianego dla danej klasy i utrzymywania jej przez okres co najmniej 12 godz. bez uzupełniania energii. Współczynnik przenikalności K        dla klasy B i C K ≤ 0,40 W / (m^2 K)   CHŁODNIA ( F )  - nadwozie izolowane termicznie, chłodzone mechanicznie - izotermiczny środek transportu, w którego próżnym nadwoziu za pomocą sprężarkowego agregatu mechanicznego można przy temperaturze zewnętrznej + 30°C uzyskać i utrzymywać na stałym poziomie następujące temperatury (t):       - dla klasy A 0 oC ≤ t < +12 °C       - dla klasy B - 10 °C ≤ t < +12 °C       - dla klasy C - 20 °C ≤ t < +12 °C        - dla klasy E t ≤ -10 °C         - dla klasy F t ≤ -20°C  Współczynnik przenikalnołci K dla klas: B , C , E , i F K≤ 0,4W / (m^2 K)   IZOTERMA ( I )  - nadwozie izolowane termicznie - izotermiczny środek transportu, którego nadwozie wykonane jest z izolowanych ścian     (w tym drzwi, podłoga i dach) ograniczających wymianę ciepła między wewnętrzną i zewnętrzną    powierzchnię nadwozia w takim zakresie, by współczynnik przenikalności K wynosił:        - przy izolacji normalnej (N) K ≤ 0,7W / (m2 K)        - przy izolacji wzmocnionej (R) K ≤ 0,4W / (m2 K)   BADANIA NADWOZI WG ATP Badania wg ATP wykonywane są w określonych laboratoriach posiadających odpowiednie wyposażenie i urządowe uprawnienia.  Na terenie Polski badania wykonują i wystawiają stosowne certyfikaty tylko dwa ośrodki badawcze:  Laboratorium Badawcze Wydziału Maszyn Roboczych i Transportu przy Instytucie Maszyn Roboczych i Pojazdów Samochodowych Politechniki Poznańskiej, oraz Centralny Ośrodek Chłodnictwa w Krakowie.  APEX współpracuje w tym zakresie z Laboratorium Politechniki Poznańskiej wykonując prace przygotowawcze i organizacyjne   Współczynnik przenikania ciepła K wylicza się dzieląc moc zainstalowaną przez średnią powierzchnię nadwozia i różnicę temperatur (wewnętrznej i zewnętrznej) K = M / [ Pśr x (Tz - Tw)] Rozróżnia się badania : pełne fabryczne badana serii produktów, badania powypadkowe, badania nadwozi          niewiadomego pochodzenia, badania przedłużające certyfikat dopuszczający na dalsze 6 lat.          Badania pełne upoważniają do wydania certyfikatu na okres 6 lat skrócone badania fabryczne poszczególnych nadwozi w ramach wczeĹ?niej przebadanej serii,          badania przedłużające sześcioletni certyfikat dopuszczający na dalsze 3 lata.          Badania skrócone wydqwane są na okres 3 lat. Ze względu na utratę izolacyjności cieplnej komór okres 12 lat posiadania certyfikatu FRC praktycznie jest okresem granicznym. Badania po takim okresie eksploatacji przeważnie dyskwalifikują nadwozie w wyprodukowanej klasie izolacji. Współczynnik K ulega zmniejszeni w czasie.  Uwagi praktyczne: Badania pełne wyłącznie mogą być wykonywane w specjalistycznym laboratorium badawczym. Badania skrócone mogą być wykonane, przy zachowaniu szczególnych warunków właściwej stabilizacji temperatury zewn. i wewnętrznej, również poza laboratorium. Zastosowanie techniki termowizyjnej

---