1. Różnica między chlorofilem a i b i hemem- a- pierścień czteropirolowy z centralnie związanym koordynacyjnie jonem Mg, w poz. 3 gr. metylowa, 4 -CH2-CH3,6 karboksylowa, 7- fityl . b- pierśc. czteropirol. z centralnie związanym koordynacyjnie jonem Mg , w poz. 3 gr. aldehydowa, 4 -CH2-CH3, 6-karboksy.,7- fityl hem- pierścień czteropirolowy z centralnie związanym koordynacyjnie jonem Fe, w poz. 4 -CH=CH2, 6-7-reszta propionylowa 2. Mech. łączenie zasad- DNA występ. w postaci dł. Podwójnych nici, zwinięte spiralnie i trwale ze sobą zespolone. W DNA są pary zasad z których każda pochodzi z innego łańcucha i które połączone są ze sobą mostkami wodorowymi. Guanina z cytozyną połączone trzema most. wodor. , mającymi strukturę mocniejszą i zwartą niż połączenie miedzy między adeniną a tyminą dwoma mostkami wodor.,- słabsze spotykane modyfikacje struktury, prowadzące do mutacji w zakresie określ. genów. 3. Wiązania diestrowe- wiąz. Występ. między poszczególnymi nukleotydami powiązane poprzez kw. fosforowy, który jedną gr. -OH łączy się z C`3 cukru jednego nukleotydu, a drugą gr. -OH z C`5 cukru następnego.4. Barwniki o bud. Glikozydowej i od czego zależy ich barwa- antocyjaniny mają charakter jonowy dlatego barwa zależy od pH -kwaśne środ.(od pomar-czerw. Do fiołkowo-czerw.) pH ok. 7 (bezbarwne), pH zasadowe(formy bezwodnikowe o zabarw. Intensyw. Niebieskim), minimalny wpływ na zabarwienie ma różnica w udziale i rozmieszczeniu reszt cukrowych. 5. Rola w kom. Karotenoidów-karotenoidy nienasycone węglowodory rozp. W tłuszczach np. karoteny(pomarańczowa), ksantofile(żółte) biorą udział w fotosyntezie(w absorpcji energii kwantów świetlnych np. β-karoten) 6. Wiązanie koordynacyjne- wiąz . chem. ,które tworzy para elektronów pochodząca od jednego atomu(donora- daje elektrony)wiążącego się z drugim atomem(akceptorem- bierze elektrony) takie wiązanie występ. np. w budowie chlorofilu między koordynacyjnym jonem magnezu a pierścieniem czteropirolowym. Mioglobina-hemoproteina występ. w k. Mięśniowej, biolog. Rla polega na przejmowaniu tlenu z oksyhemoglobiny; w postaci utlenowanej stanowi magazyn tlenu w mięśniach Karboksyhemoglobina- jasnoczerw. Trwałe połączenie tlenku wapnia z atomami żelaza hemoglobiny; hamuje transport tlenu do tkanek, nadmiar- w zatruciach np.. czadem Oksyhemoglobina-łatwo dysocjuje połaczenie hemoglobiny z tlenem w tk. Oddaje tlen mioglobinie i przechodzi w hemoglobine Hemoglobina- hemoproteina czerw., barwnik w erytrocytach złożony z hemu i globiny przenosi tlen atm. Z narządów odechowych do tk. A C02 w kierunku odwrotnym, utrzymuje równowagę zas- kwasową Tryplem - trzy sąsiadujące ze sobą zasady z których składa się kodon, Kodon - 3 zasad za pomocą któryc mRNA przenosi informację o kolejności aminokwasów w tworzącym się białku. K. daj sygnał zakończenia odczytu informacji, istnieją 64 kombinacje, koduje 61 a 3 trójki nie kodują samego aminokwasu są to kodony pomocnicze K. synonihiczne - tzn. posz- czególne aminokwasy mogą być kodonami przez kilka tripletów. Antykodon - trójka zasad która jest znakiem rozpoznawczym dla tRNA z jednej strony dla wiązanego aminokwasu a z drugiej dla miejsca związania z mRNA na rybosomie. K. terminujący - „kod startowy” zawiera go w pobliżu swojego końca cząsteczka mRNA, przyłącza się on do podjednoski 30s rybosomu w początkowym stadium syntezy białka. Inozyna - nukleozyd zasad purynowych. cząsteczka zasady połączona jest cząsteczką cukru wiązaniem C-N. Chlorofil -zielony bar. rośl. w choroplastach uczestniczy w procesie absorpcji energii świetlnej i jej zmiany na energię chemiczną, która wykorzystywana jest w procesie syntezy Hemoglobina - połączenie białka globiny z hemem stanowiącym część prostetyczną. występuje w erytocytach zwierz. i uczestniczy w transporcie tlenu. Methemoglobina - ukł. hemowy Hb zawiera jon Fe3+ (zwany heminą) wystepuje w enzymach: peroksydazy roślinne i katalazy oraz w cytochromach, nie ma zdol. do przenoszenia O. Oksyhemoglobina - HBO2 połączenie hemu z O między atomem Fe; cząsteczka Hb powstaje w wyniku utlenowienia bez zmiany wartości Fe; wiąże tlen w płucach. Karboksyhemoglobina - połączenie tlenku węgla z Hb, jest to związek trujący dla organ.powinowactwo Hb do Co jest 300-krotnie większe niż w O; Mioglobina - zależy od chromoprotein (rupa białek których składnikiem niebiałkowym jest subst. brwna) białko znajdujące się w mięśniach o funkcji zbliżonej do Hb, odpowiada w przybliżeniu jednej z jej jednostek, zdol. wiązania tlenu. Cytochromy - pierścienie pirolowe powiązane jonami Fe3+ przenosi elektrony, masa cz. 12tys jest to hemoproteid z 1 grupą hemową. Replikacja - zach. w jądrze; rozplecenie podwójnego heliksa na 2 nici i dobudowanie do każdeej z nich nowej w rezultacie powstają dwa odcinki dwuniciowej cząsteczki DNA o sekwencji nukleotydów identycznej z sekwencją macierzystą; replikacja semikonserwatywna, gdyż cząsteczki potomne są tylko w połowie nowe a w połowie z nici macierzystej. Antocjany są to związki flawonoidowe, biosynteza ich jest związana z przemianami aminokw. aromatycznych, antocjanidyna maa w pozycji 3,5,7 - trzy grupy Ohz których pierwsza jest zdolna do utworzenia wiązania glikozydowego, są połączone z glukoza do której czasem przył. pentoza; nazwy od kwiatów od których zostały wyizolowane, różnią się ilością i miejscem grup OH; połączenia glikonów z cukrami Włąsciwości: wzrost gr. hydroksylowych w pierścieniu fenylowym (wzrasta b. niebies.); wzr. iloś. gr metoksylowych w pierś. fenyl. (wzra. b. czerwona); Wpływ pH: śr. kwaśne b. czerw-pomar (pelargonidyna) fiolet-czerw (delfinidyna); śr. zasadowe- tworza formy bezwodnikowe o zabarwieniu niebieskim; wpływ jonów metali na barwę; mają zaaastosowanie w ogrodnictwie kształtują barwę kwiatów korzeni, bulw, owoców barwnych liści. Karotenowce -są bezpośąrednimi prekursorami wit. A -nie występuje w roślinach, zwierzęta roślinożerne tworzą ją z formy prekursorowej; funkcja zmiany en. świetlnej na chemiczną; karoteny poch. węglowodorów (B karoten- pomar. b. marchwi, likopen- czerw. b. pomidora) ksantofile -poch. utleniania karotenów (Luteina- b. liści; Krocetyna- zółty b. szafranu; Reaksantyna- wyst. u kukurydzy). Hem- zawiera jon Fe2+, w podstawnikach w pozycji 4grupa winylowa CH=Ch2 Chlorofil -magnezoporfiryna, cechą charakt. -2atomy wodoru w pierścień cyklopentanowy utworzony między pozycją 6 i gr metylową; uwodorowanie pierścienia pirolowego D. Mutacje -określone zmiany w strukturze DNA; powst. pod wpływem różnych czynników mutagennych (chem) oraz różnych typów promieniowania jonizującego lub ultrafioletowego. Powodują one zmiany w budowie białka które tworzy się pod kontrolą zmutowanego genu, wyróżniamy 4 typy: THANZYCJA - polega na zmianie w podwójnym łańc. DNA jednej pary zasad na inną (puryny na inną purynę) TRANSWERSJA- zmiana w podwójnej nici pary pirymidyna-puryna na parę puryna-pirymidyna. ADDYCJA - polega na wprowadzeniu do podwójnego łańcucha DNA dodatkowej pary zasad; DELECJA- wypadnięcia z łancucha DNA jednej pary zasad; INSERCJA - wstawienie obcego fragmentu DNA w dane miejsce, głębokie zmiany w białku prowadzące do utraty jego właśc. biolog.; następuje przesunięcie odczytu całego zapisu dla kolejnych trójek nukleotydów. Kod genetyczny - jest uniwersalny, oznacza to że bez względu na rodzaj oran. jego konstrukcja i działanie jest jednakowe (synteza białka we wszystkich organ. biegnie tymi samymi drogami) zamrożony tzn. przestał ulegać zmianom, jest trójkowy ATP - bud. i funk. przeniesienie reszty fosforowej H2PO4 z wydzieleniem ATP; przeniesienie reszty difosforowej H3P2O7 z wydziel. ATP; przen. AMP z wydziel. H3P2O7; przen. adenozylowej z wydziel. reszty ortofosforanowej i difosforanowej; ATP to prekursor zw. chem. synteza DNA i RNA; pośredniczy w działaniu wielu hormonów; bierze udział w procesach regulacji; należy do związków makreoergicznych; wystepuje w wielu koenzymach. tRNA -występuje w cytoplazmie; jego zadaniem jest przenoszenie zaktywowanych aminokwasow do miejsc syntezy białka cytosomów, 15% ogólnego RNA; mRNA - informacyjny, najmniejsza ilość w ogólnym RNA 1-5% najmniej trwały kwas RNA, wystepuje w jądrze kom. i cytoplazmie; przenosi informacje zawarte w DNA dotyczące kolejności aminokwasów. rRNA - stanowi 80% RNA występuje w rybosomach jego synteza odbywa się w jąderku, części biorą udział w syntezie rybosomów, nawiększa masa cząstecz. funkcja strukturalna - w połączeniu z określonymi białkami i mRNA stanowi matrycę, na której wytwarzają się łańcuchy polipeptydowe. DNA -bud. przestrzenna cz. Dna zbudowana z 2 łańcuchów wijących się linią śrubową i splecionych wzajemnie. Kaążdy z tych łańcuchów zbudowany jest z fosforanowych reszt powiązanych estrowymi wiązaniami z cząsteczkamia z dezoksyryboz po przez atom 3 węgla jednego nukleotydu i atom piątego węgla następnego. Zewnętrzną część cząsteczki splecionej z dwóch łańcuchów stanowią fosforany powiązane z cukrami, zaś zasady znajdują się wewnątrz łańcucha; zasada jednego łań. powiązana jest wiązaniami wodorowymi z zasadą drugiego łańcucha; zasady łączą się w swoisty sposób: adenina- tymina, cytozyna- guamina. Funkcje: infor. genetyczne, zawiera cukier 2-dedisyrybozę jego charakt. zasadą jest tymina jest materiałem dziedzicznym. Barwniki u człowieka: hemoglobina, osyhemoglobina, karbaminiam. Nukleozydy: adenozyna(adenina), guanozyna(guanina), inozyna(hipoksantyna), cytydyna(cytozyna), urydyna(uracyl), tymidyna(tymina) -monofosforan