Jonoforeza i jej zastosowanie w kosmetyce
Jonoforeza jest zabiegiem elektroleczniczym, w trakcie którego wykorzystuje się działanie prądu stałego (galwanicznego), który poprzez wprowadzanie do tkanek jonów działa leczniczo na organizm człowieka. Ustalono, że jony wprowadzone do skóry tą drogą gromadzą się na granicy naskórka i skóry właściwej, skąd zostają odprowadzone z prądem krwi w głąb ustroju.
Do jonoforezy mogą być zatem używane tylko związki chemiczne ulegające dysocjacji elektrolitycznej. Związki chemiczne mające tę właściwość nazywa się elektrolitami.
W kosmetyce najczęściej stosuje się działanie jonoforezy w leczeniu różnych odmian trądziku, teleangiektazjach, przebarwieniach, podrażnieniach, bliznach. Zbyt rzadko korzystamy z dobrodziejstw dla naszego zdrowia jakie możemy uzyskać dzięki fizykoterapii, dlatego przedstawię w jakich schorzeniach jest wskazana jonoforeza:
Jakie są podstawowe wskazania do jonoforezy?
Ogólne wskazania:
nerwobóle,
polineuropatie,
zespoły bólowe w przebiegu choroby zwyrodnieniowej stawów kręgosłupa,
artrozy,
artralgie,
obwodowe porażania,
angioneuropatie,
zaburzenia krążenia obwodowego,
utrudniony zrost kostny,
w przypadku chorób reumatycznych obejmujących więcej niż jeden staw wskazana jest kąpiel elektryczno-wodna
Przeciwwskazania:
ropne stany zapalne skóry i tkanek miękkich,
wypryski, owrzodzenia,
stany gorączkowe,
porażania spastyczne,
miejscowe zaburzenia czucia,
nowotwory łagodne i złośliwe,
skaza krwotoczna,
ostre procesy zapalne i infekcje ogólne,
osobnicza nietolerancja prądu,
Jakie roztwory leków używane są do jonoforezy?
Jonoforeza jodu: blizny, przykurcze bliznowate. Jonoforeza wapnia: stany zapalne gałki ocznej, obwodowe zaburzenia naczynioruchowe, zespół Sudecka, utrudniony zrost kości. Jonoforeza cynku: przyżeganie trudno gojących się owrzodzeń, drożdżyca paznokci. Jonoforeza prokainy lub lidokainy: nerwobóle, zespół rwy kulszowej, bóle głowy, zaburzenia wymowy, dychawica oskrzelowa. Jonoforeza histaminy: samorodna sinica kończyn, odmroziny, zespół bólowy rwy kulszowej, przewlekłe stany zapalne stawów i zapalenia okołostawowe, owrzodzenia troficzne. Jonoforeza epinefryny: stany zapalne gałki ocznej, wspólnie z lidokainą lub prokainą w leczeniu stanów bólowych. Jonoforeza antybiotyków: bakteryjne stany zapalne skory i tkanek miękkich. Jonoforeza hydrokortyzonu lub preparatu Solu-Dacortin: stany zapalne skóry, tkanek miękkich, drobnych stawów i pochewek ścięgnistych, stany zapalne gałki ocznej. Jonoforeza tolazoliny: zaburzenia w ukrwieniu nerwu wzrokowego i siatkówki, zaburzenia ukrwienia obwodowego. Jodek potasu, chlorek wapnia, siarczan cynku, chlorowodorek prokainy, chlorowodorek lidokainy, chlorowodorek histaminy, chlorowodorek epinefryny, penicylina - sól sodowa lub potasowa, siarczan streptomycyny, siarczan neomycyny, hydrokortyzon i tolazolina.
Wnikanie jonów do skory w trakcie jonoforezy zostało udowodnione przed wielu laty przez francuskiego uczonego Leduca, który w tym celu przeprowadził następujące doświadczenie. Na pozbawionych sierści bokach dwóch królików umocował elektrody z podkładami, włączając zwierzęta szeregowo w obwód prądu stałego. U pierwszego królika jeden z podkładów nasycił roztworem cyjanku potasu, dysocjującego na trujący anion cyjankowy i kation potasowy, pozostałe zaś podkłady znajdujące się na skórze obu zwierząt zwilżył wodą. Włączenie zwierząt w obwód prądu w taki sposób, że elektroda z podkładem nasyconym cyjankiem potasu była połączona z biegunem dodatnim prądu, nie powodowało u nich żadnych skutków ujemnych. Połączenie natomiast tej elektrody z biegunem ujemnym spowodowało padnięcie pierwszego królika, podczas gdy drugi pozostawał żywy. Jest to zrozumiałe, bo w pierwszym wypadku z podkładu zwilżonego roztworem cyjanku potasu do skóry pierwszego zwierzęcia wnikały jony potasowe, nie mające trujących właściwości, w drugim zaś wnikały trujące jony cyjankowe. Drugie zwierzę pozostało żywe, ponieważ w żadnym z wymienionych dwóch wypadków nie podlegało ono działaniu jonów trujących. Podobne doświadczenie przeprowadził Leduc z zastosowaniem roztworu siarczanu strychniny, w którym trujące właściwości wykazują kationy strychniny. Dalszych przekonywujących dowodów wnikania do skóry jonów w czasie jonoforezy dostarczyły doświadczenia, w których użyto roztworów zawierających jony pierwiastków promieniotwórczych.
Doświadczenia te pozwoliły prześledzić mechanizm wnikania jonów do skóry oraz ustalić miejsca, w których się one gromadzą i skąd zostały odprowadzone w głąb organizmu. Ustalono, że jony wprowadzone do skory drogą jonoforezy gromadzą się w niej na granicy naskórka i skóry właściwej, w pobliżu powierzchownej sieci naczyń krwionośnych skóry, skąd zostają odprowadzone z prądem krwi w głąb ustroju. Stwierdzono również, że jony wnikają do skóry drogą wykazującą najmniejszy opór dla prądu elektrycznego, a mianowicie przez ujścia i przewody wyprowadzające gruczołów potowych.
Jontoforeza w zabiegach skóry płytko unaczynionej
Do jontoforezy mogą być użyte związki chemiczne, które ulegając dysocjacji elektrolitycznej, czyli procesowi rozpadu cząstek na jony dodatnie i ujemne. Efekt leczniczy jest sumą działania leku i galwanizacji. Stosuje się ją w przypadkach, w których chcemy miejscowo zadziałać przeciwzapalnie, przeciwbólowe, rozluźnić mięśnie. Stosowanie jontoforezy jest zalecane przy: rozszerzonych naczyniach włosowatych, nerwicach naczyniowych, odmrożeniach, trądziku pospolitym, trądziku różowatym, zwiotczeniach skóry i mięśni, bliznach, bliznowcach i uczuleniach. Coraz więcej kobiet w różnym wieku, skarży się na kłopoty związane z rozszerzonymi naczynkami krwionośnymi. Kruchość naczynek jest związana z ich podwyższoną przepuszczalnością, która powoduje przenikanie do skóry wielu czynników zapalnych. W konsekwencji dochodzi do pojawienia się na skórze rozlanego rumienią, uczucia pieczenia i rozgrzania. Kruchość i nadwrażliwość naczyń krwionośnych jest jednym z czynników przyczyniających do powstania trądzika różowatego. Z czasem skłonność do pojawienia się rumieni utrwala się. Kruche naczyńka włosowate nie wytrzymują ciśnienia krwi, zaczynają pękać pozostawiając na skórze trwałe ślady, potocznie zwane pajączkami. Skłonność do występowania rozszerzonych naczyń krwionośnych (teleangiektazji) występują już w dzieciństwie, a po dwudziestym roku życia naczyńka zaczynają być widoczne. Skórę przy pielęgnacji należy traktować jako wrażliwą. Rozszerzone naczynka mogą powstać przy każdym rodzaju cery. Najbardziej narażona na tę dolegliwość jest skóra delikatna, cienka i wrażliwa. Trądzik różowaty występuje po okresie dojrzewania między 35 a 50 rokiem życia. Może występować u obu płci, lecz częściej u kobiet. Podłożem występowania schorzenia mogą być zaburzenia naczynio-ruchowe, bodźce emocjonalne i fizyczne takie jak: leki, alkohol, słońce, nadmiar ciepła. Schorzenie może wystąpić równocześnie ze schorzeniami układu pokarmowego i zaburzeniami hormonalnymi.
Osoby z cerą naczynkową muszą szczególną wagę przykładać do regularnej pielęgnacji w gabinecie kosmetycznym. Poleca się zabiegi seryjne, mające na celu wzmocnienie i obkurczenie naczynek. Może to być prosty i niedrogi zabieg - jonoforeza - z zastosowaniem chlorku wapnia lub leczniczych ampułek. Zabieg powinien być wykonany w serii ok. 8-10, po dwa , trzy zabiegi w tygodniu, co znacznie zwęża naczynka i chroni je przed pękaniem nowych.
Jonoforeza jest metodą wykorzystującą prąd stały, dzięki której zapobiegamy poszerzaniu się naczynek krwionośnych. Podczas jonoforezy zwiększony falami ultradźwiękowymi odstęp między komórkami oraz odpychanie elektryczne jonoforezy wspomaga bardziej efektywne wnikanie w skórę dobroczynnych substancji z kosmetyków.
Rezultat jest uzyskiwany dzięki bezpośredniemu działaniu fali elastycznej, która:
Rozjaśnia przebarwienia i plamy
Dotlenia i bardzo mocno nawilża skórę
Poprawia wymianę jonową, wzmaga produkcję kolagenu, elastyny i kwasu hialuronowego;
Przygotowuje skórę do dalszych zabiegów kosmetycznych;
Odmładza skórę poprzez głęboki mikro-masaż;
Przyspiesza przenikanie i aktywację kosmetyków w głąb skóry;
Poprawia strukturę blizn;
Pozostawia nadzwyczajnie odmłodzoną, odświeżoną i zregenerowaną skórę;
Wiosną (przed nastaniem dni słonecznych i ciepłych) i wczesną jesienią (przed nastaniem dni mroźnych) zaleca się przeprowadzenie w gabinecie kosmetycznym serii zabiegów galwanizacji lub jontoforezy z witaminą C, wapniem i wyciągiem z ruty. Podczas jontoforezy przy trądziku różowatym, możemy wprowadzić anodą (+) chlorek wapnia w celu uszczelnienia naczyń krwionośnych, działa również-odczulające i przeciwzapalnie. Wskazane jest również wprowadzenie katodą (-) kwasu askorbinowego (wit. O) powoduje on uelastycznienie ścianek naczyń krwionośnych, wzmaga działanie ciał uodparniających. organizm oraz działa przeciwzapalnie. W przypadku zmian rumieniowych i grudkach zaleca się delikatne masaże i naświetlania lampą sollux z niebieskim filtrem oraz elektrolizę lub elektrokoagulację trwale rozszerzonych naczyń. Wszystkie kuracje w gabinecie kosmetycznym powinny być prowadzone w konsultacji z lekarzem dermatologiem.
Zabieg
Jonoforeza borowinowa- zabieg z borowiny wysokogatunkowej, dobrze oczyszczonej i rozdrobnionej, najlepiej jednak z pasty borowinowej, którą miesza się z wodą destylowaną do średniej gęstości. Na określoną część ciała nakłada się warstwę o grubości 2-3 cm o temperaturze 38°C, na nią - podkład, a następnie katodę, stosując natężenie prądu galwanicznego 10-20 mA. Anodę zakłada się na przeciwległym miejscu. Czas zabiegu 15-30 min, 3-4 razy tyg. przez 3-4 tyg.
1