PROJEKT EDUKACYJNY
KOLOROWY ŚWIAT KSIĄŻKI
Autorka projektu: Beata Jaworska
Miejsce realizacji: Przedszkole Publiczne nr15 im. J. Porazińskiej w Ostrowcu Św.
Termin realizacji: wrzesień 2006- styczeń 2007
Osoby zaproszone do realizacji projektu: pracownicy księgarni „Art.” w Ostrowcu Św., bibliotekarze Biblioteki Pedagogicznej, bibliotekarze Biblioteki Miejskiej, Wojciech Kotasiak- autor „Baśni i legend dawnego Ostrowca”, rodzice, rodzina, nauczyciele, dyrekcja,
Rada Przedszkola, przedszkolaki z naszego przedszkola.
Przygotowanie projektu
Przed przystąpieniem do realizacji projektu dokonałam wnikliwych przemyśleń, określiłam cele i zadania projektu. Wzięłam pod uwagę możliwości rozwojowe wychowanków oraz ich zainteresowania.
Cele główne:
• rozwijanie zainteresowań literaturą dla dzieci
• inspirowanie literaturą wyobraźni plastycznej
• uświadomienie dzieciom znaczenia książki w życiu człowieka
• zapoznanie z dziejami książki
• integrowanie grupy
Cele szczegółowe
Dziecko potrafi:
wykazać się umiejętnością wykonania książek, zwoju, glinianej tabliczki,
krótko opowiedzieć o dziejach książki i piśmiennictwa,
wykazać się wiedzą i praktyczną umiejętnością wykonania papieru czerpanego,
dostrzec znaczenie książki jako przekazu zdobytej wiedzy i informacji,
umiejętnie dokonać wyboru książki dla siebie, realizować własne zainteresowania,
udzielić odpowiedzi na postawione pytania dotyczące wysłuchanego tekstu podczas głośnej lektury, po uważnym jej wysłuchaniu,
wykazać się znajomością przeczytanych i wysłuchanych tekstów,
rozpoznać i nazywać bohaterów książek,
rozpoznać wybrane gatunki literackie,
opowiedzieć o działalności biblioteki i księgarni,
zorganizować „bibliotekę” i „księgarnię” do zabaw tematycznych,
dostrzec różnice między biblioteką a księgarnią,
przestrzegać zasady szanowania książek,
współpracować w grupie.
METODY, FORMY i ZASADY PRACY
Praca z dzieckiem wymaga od nauczyciela umiejętności przekazywania wiedzy, zachęcenia do podjęcia wyzwań, stwarzania zadań otwartych i podejmowania prób ich rozwiązywania.
Aby zachęcić dziecko do podjęcia takich działań, wykorzystywałam w swojej pracy bogaty wachlarz metod aktywizujących, jakie oferuje metodyka wychowania przedszkolnego. Przy ich wyborze kierowałam się przede wszystkim ich skutecznością, własnym doświadczeniem oraz upodobaniami dzieci, z którymi pracuję.
Metody:
Poszukujące (odkrywanie poprzez rozwiązywanie problemów),
Eksponujące (przeżywanie, czyli budzenie pożądanych uczuć dzieci),
Praktyczne (działanie dzieci przez różnorodne formy),
Podające (przyswajanie gotowych wiadomości).
Podstawowe formy pracy wykorzystane w pracy z grupą:
Wycieczki
Obserwacje
Eksperymentowanie
Spotkania z ciekawymi ludźmi
Prezentacje
Inscenizacje
Gry z wykorzystaniem znanego tekstu /opowiadanie, wiersz/
Zabawy tematyczne /odgrywanie przez dzieci różnych ról/
Zabawy plastyczne i konstrukcyjne
Zabawy muzyczne
Zabawy ruchowe
Zabawy twórcze
Rodzaje działań wykorzystane w realizacji projektu edukacyjnego:
Wycieczka jako forma poszukiwań, badań, przeżywania przygód (od etapu planowania, przez gromadzenie potrzebnych rekwizytów, po opis doświadczeń).
Projektowanie i budowanie wystawy jako forma prezentacji efektów działań projektowych (połączona z wyprawami i spotkaniem z ekspertem) gdzie dzieci wspólnie opracowały plan wystawy, dzieliły się zadaniami oraz prezentowały swe dokonania.
Zajęcie w bibliotece i księgarni - pozwoliło na stworzenie sytuacji, w której poznają rzeczywistość społeczno-kulturową.
Projekt artystyczny - widowisko teatralne, (które samodzielnie przygotowały dzieci wchodząc w role aktorów, lektorów, scenografów, charakteryzatorów).
Czynności badawcze, które są zgodne z naturalną ciekawością poznawczą dziecka oraz z prawami jego rozwoju:
Manipulowanie,
Obserwacja połączona z rejestrowaniem spostrzeżeń przy pomocy prostych narzędzi,
Przeprowadzanie doświadczeń - ingerowanie przez dziecko w określone środowisko.
Podstawowe formy organizacyjne wykorzystane w pracy z grupą:
Krąg - wszyscy siedzą w kole (Np. w środku sali, na krzesełkach lub podłodze), są zwróceni do siebie twarzami i utrzymują kontakt wzrokowy,
Rundka - jest to aktywizująca technika pracy, dzięki której każdy uczestnik grupy wypowiada się po kolei. W czasie „rundki” wszyscy, łącznie z prowadzącym, słuchają, nie komentują i nie oceniają, zaś uwaga skupiona jest na osobie mówiącej - w tym momencie najważniejszej. Dla ułatwienia przestrzegania zasady, że mówi tylko jedna osoba, stosowałam rekwizyty, Np. miękką piłeczkę, mikrofon, itp. W sytuacji, gdy dziecko odmówiło w danej chwili mówienia, dawaliśmy mu do tego prawo.
Praca w małych grupkach - zadanie wykonywane jest w 3 - 6 osobowych zespołach, których uczestnicy wzajemnie się uzupełniają i wspierają.
Praca w parach - zadanie wykonują razem dwie osoby.
Praca indywidualna.
Praca z całą grupą.
Pracę z dzieckiem oparłam na zasadzie partnerstwa, aktywności, życzliwej pomocy, kształtowania życzliwej atmosfery, akceptacji.
Moim nadrzędnym zadaniem było inspirowanie, koordynowanie i współuczestniczenie w zabawach i zajęciach. Podczas pracy nad projektem pełniłam rolę lidera, kogoś, kto zachęca, inspiruje, pokazuje jak należy zaplanować, zorganizować przedsięwzięcie, natomiast nie mogłam wykonywać zadań za grupę Gołębniak D.B.,(2002), Uczenie metodą projektów, WSiP, Warszawa.
KONTRAKT
W realizacji projektu konieczne było zbudowanie razem z dziećmi kontraktu Mikina A., (1997), Jak wykonać zadania metodą projektów?, WSiP, Warszawa., zawierającego takie zasady i normy regulujące współdziałanie w grupie, które w namacalny sposób pozwoliły dziecku zrozumieć istotę pracy zespołowej:
Wspólnie i zgodnie bawię się z dziećmi
Potrafię czekać na swoją kolej w zabawie
Szanuję cudzą własność
Wiem, że praca innych jest trudem
Szanuję wytwory czyjejś pracy i tego samego oczekuję od innych
Bawię się tak, by nie powodować zagrożenia i przykrości innym
Pomagam rówieśnikom
Próbuję samodzielnie rozwiązywać sytuacje problemowe zgodnie z ogólnie przyjętymi normami
INSTRUKCJA DLA DZIECI
Podczas realizacji projektu będziecie pracować grupowo i indywidualnie. Nasz najważniejszy cel to „poznanie świata książek”. Przedtem jednak poznamy pracę w księgarni, bibliotece, dowiemy się o historii książki i pisma, będziemy uczestniczyć w procesie tworzenia książki, jej elementów. Poznamy urządzenia i maszyny, które człowiekowi w tym pomagają (po „burzy mózgów” następują ustalenia). Podzielimy się na grupy, które zrealizują następujące zadania:
Poznanie rodzajów i gatunków literatury dla dzieci, młodzieży i dorosłych.
Poznanie osób pracujących przy powstaniu książki: autor, ilustrator, drukarz, introligator.
Poznanie maszyn i urządzeń ułatwiających człowiekowi pracę przy produkcji papieru.
Przygotowanie uroczystości w przedszkolu:
Recytowanie wierszy,
Śpiew piosenek,
Opowiadanie o realizacji naszego projektu,
Wykonywanie dekoracji sali.
Przygotowanie ekspozycji.
Zadania badawcze:
• zorganizowanie wycieczki do biblioteki przedszkolnej
• zorganizowanie wyjścia na warsztaty do Biblioteki Pedagogicznej
• nawiązanie współpracy z rodzicami
• ustalenie spotkań z ekspertem
• zgromadzenie odpowiednich materiałów i przyborów
• opracowanie harmonogramu i tematów zajęć do realizacji projektu
• przygotowanie Sali
Realizacja projektu
Projekt „Kolorowy świat książek" dostosowany został do programu nauczania grupy dzieci sześcioletnich. Tematyka realizowana podczas zajęć wynikających z planu miesięcznego oraz jako dodatkowe zajęcia rozwijające zainteresowania wychowanków. Wiele tematów realizowanych było w cyklu tematów tygodnia lub tematu dnia.
Projekt realizowany był z inspiracji dzieci. Jest to dobry przykład działań, podejmowanych przez nie, w wyniku zaistniałej sytuacji.
Etap I - Rozpoczęcie projektu
ustalenie zasobu wiedzy,
przygotowanie do spotkania w bibliotece.
Etap II-Aktywność badawcza
spotkanie z książkami w bibliotece przedszkolnej,
poznanie księgarni- sklepu z książkami,
poszerzenie siatki zasobu wiedzy o nowe pojęcia,
zorganizowanie w kąciku książki wystawki z ulubionymi bajkami,
zapoznanie z dziejami książki,
- zajęcia w przedszkolnej pracowni multimedialnej, przeglądanie witryn o historii książki i piśmiennictwa,
zabawy tematyczne,
warsztaty w bibliotece pedagogicznej
spotkanie z autorem legend,
poznanie bohaterów książek dla dzieci,
prace plastyczne
wrabianie papieru czerpanego
ilustrowanie starych książek
spotkanie z bibliotekarzami Biblioteki Miejskiej w przedszkolu
Etap III - Zakończenie projektu
rozmowa nad wykorzystaniem zdobytych informacji,
tworzenie własnych książek
Ewaluacja
Wystawa prac plastycznych dzieci,
Program artystyczny,
Samoocena „mapa uczuć”
BIBLIOGRAFIA
Brudnik E., Moszyńska A., Owczarska B., Ja i mój uczeń pracujemy
aktywnie, Przewodnik po metodach aktywizujących. Zakład Wydawniczy
SFS, Kielce 2000.
Górski A., Twórcze rozwiązywanie zadań, PWN, Warszawa 1980.
Hamil S., Jak mówić, żeby nas słuchali, CODN, Warszawa 2000.
Hełm J.H., Mali badacze, CODN, Warszawa 2003.
Karolak W., Projekt edukacyjny-projekt artystyczny, WSHE, Łódź 2004.
Karolak W., Gotzendorf Grafowska M. Projekt edukacyjny, InSEA Łódź
2000.
Królikowski J., Projekt edukacyjny, CODN, Warszawa 2000.
Kraszewski K., Sztuka nauczania. Czynności nauczyciela, PWN, Warszawa
1992.
Mikina A., Zając B., Jak -wdrażać metodę projektów? IMPULS Kraków
2004.
Szmidt K. J., Przewodnik metodyczny dla nauczycieli. Porządek i przygoda.
Lekcje twórczości, WSiP, Warszawa 1995.
Szymański M.S., O metodzie projektów. Wydawnictwo Naukowe Żak,
Warszawa 2000.
Taraszkiewicz M., Jak uczyć lepiej? Czyli refleksyjny praktyk w działaniu,
CODN, Warszawa 1996.
Strony internetowe
www.ekokwidzyn.pl
www.wsp.krakow.pl/whk/index_whk.html
www.recykling.pl/news.php?id=5
1