3.Opisz funkcjonowanie struktur polskiego państwa szlacheckiego po konstytucji Nihil Novi a następnie po roku 1573
W 1505 roku na sejmie radomskim na zamku radomskim uchwalono w Polsce konstytucję Nihil Novi nisi commune consensu, czyli „nic nowego bez zgody ogółu ”, co potocznie tłumaczono jako "nic o nas bez nas". Zakazywała ona królowi wydawania ustaw bez uzyskania zgody szlachty, reprezentowanej przez Senat i izbę poselską; król mógł wydawać samodzielne edykty tylko w sprawach miast królewskich, Żydów, lenn, chłopów w królewszczyznach i w sprawach górniczych.
Konstytucja ta unieważniała akt mielnicki i w znaczny sposób wzmacniała pozycję szlacheckiej izby poselskiej. W dokumencie tym ukonstytuował się sejm złożony z 3 stanów: senatu, izby poselskiej i króla. Wejście w życie Nihil novi często uważa się za początek wprowadzenia demokracji szlacheckiej w Rzeczypospolitej.
Gwarantował wolny wybór urzędników sądowych, niepociąganie spraw świeckich pod trybunały duchowne, zakazywał stanowienia ceł prywatnych. Musimy pamiętać, że konstytucja Nihil Novi ograniczała całkowicie role króla i jego decyzje. Król stawał się rzeczywistą marionetką w rękach szlachty. Zakazywała ona królowi wydawania ustaw bez uzyskania zgody szlachty, reprezentowanej przez senat i izbę poselską
Przywilej ten rozpoczął okres demokracji szlacheckiej.
Z wcześniejszych już aktów prawnych wynika iż do sejmu nalezały podatki oraz uchwalenie pospolitego ruszenia. Podst. polskiego parlamentaryzmu stanowiły sejmiki, w których prawo udziału posiad. cała szlachta. W obrębie każdej ziemii funkcjon. Sejmiki przedsejmowe, posejmowe, czyli relacyjne. Sędziów do trybunału koronnego, elekcyjne(wybier, kandydatów na urzędy ziemskie), kapturowe ( czasie bezkrólewia) i gospodarskie. Na sejmik przedsejmowy król wybierał swojego legata, indor. O potrzebie i terminie zwoływ. sejmu. Szlachta wybierała wówczas posłów, oraz uchwalała im instrukcje. Z sejmiku przedsejmowego posłowie i towarzyszaca im szlachta udawali się na sejmik generalny. Stamtąd udwano się na sejm do miejsca, w którym go król wyznaczył. Od 1573r. obowiąz. Zasad sejm walny zbiera się co 2 lata na 6 tyg. W czasie bezkrólewia gromadzil się sejm konwokacyjny, przygot. Elekcję dla braku króla złożony tylko z senatu i izby poselskiej, następnie sejm elekcyjny pod Warszawa wreszcie sejm koronacyjny w Krakowie. Izba poselska obierała sobie marszałka i podejmowała glówną prace ustawodawczą. Do uchwały potrzebna była jednomyślność.
Dalszy rozwój systemu sejmowego nie poszedł w kierunku jednomyślności a potrzebna była powszechna zgoda. Podstawa jednomyślności był w pierwszym rzędzie szacunek dla spraw podmiotowych wszystkich jednostek zaliczających się do stanu szlacheckiego. Wzrost kompetencji sejmu przy coraz bardziej sztywnych instrukcjach spowodowały iż w XVII stuleciu coraz częściej sejmy rozchodzily się na niczym. Najpierw skutek taki powodowała opozycja grupy posłów a od 1652 jednostki od której nie wymagano nawet uzasadnienia sprzeciwu liberum veto. Zrywanie to coraz większej ilkosci sejmów, doprowadziło do paraliżu władzy centralnej. Osłabienie sejmu pociągnęło za sobą wzrost znaczenia sejmików. Niektóre z nich zbierając się na podst. woli królewskiej odraczały swoje obrady. Z sejmików relacyjnych wytworzyły się sejmiki gospodarcze które decydowały o sprawach lokalnych, poglębiając decentralizację panstwa. Sejmiki były burzliwe nie wytworzyły sobie własnego regulaminu obrad opierały się na zasadzie jednomyślności często dawały wyraz magnackim interesom lokalnym oraz stawiały sprawy prywatne przed publicznymi. Kres rządom sejmików przyszedł w roku 1717 nie zastępując ich zadną inną formą ustrojową. Taki stan rzeczy wywołał coraz gorsza ocenę polskiego parlamentaryzmu w tej części europy.