Ocena jakości życia pacjentów
po endoprotezoplastyce stawu
biodrowego w materiale kliniki
Klinika Ortopedii i Rehabilitacji
II Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Warszawie
Kierownik Kliniki Prof. Jarosław Deszczyński
autorzy: A
ukasz Nagraba
Tomasz Mitek
opiekun: dr n. med. Artur Stolarczyk
http://strony.aster.pl/ortopedia
Epidemiologia
" osoby 45-64 lata  30%
" osoby > 65lat  70%
Anatomia stawu biodrowego
Najbardziej obciążony staw
Staw kulisty panewkowy, wieloosiowy
Składa się z:
- głowy kości udowej (3/4kuli)
- panewki (utworzona przez kość
miedniczną)
Panewka otoczona obrąbkiem stawowym
W panewce: pow. księżycowata i dół
panewki
Mocna torebka stawowa (rozluz
niona w
lekkim zgięciu, odwiedzeniu i rotacji zew.)
Unaczynienie: t. okalająca udo
przyśrodkowa i boczna (pierścień tętniczy)
t. pośladkowa dolna i górna
Unerwienie: n. udowy, n. zasłonowy,
n. kulszowy
Choroba zwyrodnieniowa stawów
biodrowych
Przedwczesne zużycie i zwyrodnienie tkanek tworzących
staw
Zmiany patologiczne zachodzące w chrząstce stawowej
Stała progresja zmian patologicznych
Prowadzi do znacznego stopnia inwalidztwa
Rozpowszechniona wśród ludzi średniego i starszego wieku
Niejednolite przyczyny
Objawy kliniczne
Ból biodra
ból wysiłkowy, ból ciągły o dużym natężeniu, najczęściej w okolicy pachwinowej
Ból kolana
w wyniku podrażnienia n. zasłonowego (torebka stawu biodrowego)
Ograniczenie ruchów stawu biodrowego
ograniczenie odwodzenia i skrętu do wewnątrz
Zaniki mięśniowe
w obrębie uda i pośladka
Przykurcz zgięciowo  przywiedzeniowy
zgięcie, przywiedzenie oraz rotacja uda na zewnątrz (pozycja wymuszona)
Ograniczenie sprawności chodu
Różnica w długości względnej kończyn dolnych
Objawy radiologiczne
Zwężenie szpary stawowej
początkowo nieznaczne, w zmianach zaawansowanych
całkowite
Zagęszczenie struktury kostnej
w stropowej części panewki
Torbiele kostne
w głowie kości udowej i dachu panewki
Wyrośla kostne
na pograniczu głowy i szyjki kości udowej oraz na krawędziach
panewki
Grzybowate zniekształcenie głowy kości udowej
Zdwojenie dna panewki
Pogrubienie łuku Adamsa
Pozorne skrócenie szyjki kości udowej
w wyniku zewnętrznego przykurczu rotatorów uda
Zmiany martwicze głowy kości udowej
w MRI
Zarys techniki operacyjnej
Podział endoprotez
protezy
połowicze
totalne
cementowane niecementowane
Ogólna charakterystyka protez
Składają się z 3 części:
-
Trzpienia udowego
-
Głowy
-
Panewki
Każda z części protezy ma wiele
rozmiarów
Materiał
" Pacjenci leczeni w Klinice Ortopedii i Rehabilitacji II Wydz.
Lekarskiego od stycznia 2001 do paz
dziernika 2004
" Wiek pacjentów  od 42 do 88 roku życia
" Wykonano 196 implantacji całkowitych protez stawu
biodrowego
" Przebadaliśmy 147 pacjentów
Metoda
Grupa ogólna
" 112 pacjentów
" choroby przewlekłe
" aktywność życiowa
II grupa
I grupa
" endoprotezy niecementowane
" endoprotezy cementowane
" 40 pacjentów
" 72 pacjentów
" Średnia wieku  59 lat
" Śrenia wieku  69 lat
" Średnie BMI  27,74
" Średnie BMI  26,87
Ocena kliniczna po
endoprotezoplastyce
stawu biodrowego
" Skala Oxford
" Skala Harrisa
" Skala Postel Merle d Aubigone (PMA)
" Skala Hospital for Special Surgery Score (HSS)
" Ankieta dotycząca aktywności życiowej i wybranych chorób
przewlekłych zdiagnozowanych u pacjenta
Wyniki: skala Oxford
oxford
77,51
79,21
77,13
% grupa ogólna
% grupa I
% grupa II
S1
Maksymalna wartość  88 pkt
Wyniki: skala Harrisa
Harris
71,50
65,95
% grupa ogólna
64,75
% grupa I
% grupa II
S1
Maksymalna wartość  92 pkt
Wyniki: skala PMA
PMA
14,21
12,65
% grupa ogólna
12,30
% grupa I
% grupa II
S1
Maksymalna wartość  18
Wyniki: skala HSS
HSS
% grupa ogólna
46,70
% grupa I
46,59
49,00
% grupa II
Maksymalna wartość  80
S1
Aktywność życiowa pacjentów
Aktywność obiektywna
Aktywność wg pacjentów
aktywność wg pacjentów
aktywność obiektywnie
29,3
32,1
29,8
28,7
17,3
14,7
S1
% grupa ogólna
% grupa I
% grupa II
Wyniki uwzględniające choroby
przewlekłe
Nadciśnienie tętnice cukrzyca osteoporoza
12%
27%
49%
51%
73%
88%
ChNS inne
ChNS
33%
26%
67%
74%
Porównanie wyników leczenia u
pacjentów z chorobami
przewlekłymi
Harris
% grupa pacjentów mających < 2
choroby przewlekłe
65,28
67,4
% grupa pacjentów mających e" 2
choroby przewlekłe
PMA
13,04
12,6
Wnioski
" Dane uzyskane na podstawie analizy wyników we wszystkich skalach
świadczą o dobrej sprawności i jakości życia pacjentów po operacji
całkowitej protezoplastyki stawu biodrowego.
" Lepsze wyniki we wszystkich skalach osiągnęli pacjenci z grupy I, u
których zastosowano protezy bezcementowe. Jadnak rezultaty
uzyskane przez pacjentów z grupy I nie mogą być porównane z
wynikami uzyskanymi przez pacjentów z grupy II ponieważ grupy te nie
są porównywalne pod względem liczebności i wieku.
" Aktywność życiowa pacjentów mierzona na podstawie odpowiedzi
udzielonych na obiektywne pytania zawarte w ankiecie jest mniejsza niż
deklarowana przez pacjentów. Aktywność życiową pacjentów należy
oceniać w sposób zobiektywizowany, aby wyniki były jak najbardziej
zbliżone do stanu rzeczywistego.
" Pacjenci z dwoma lub więcej chorobami przewlekłymi mają zbliżone
wyniki leczenia po protezoplastyce stawu biodrowego. Może to być
spowodowane większą świadomością i troską o stan swojego zdrowia.
Dziękuję za uwagę