Andrea del Pozzo - plafon w kościele św Ignacego w Rzymie
Iluzja była jednym z najważniejszych elementów barokowego malarstwa. Ulubionym chwytem malarzy było zlewanie obrazu z architekturą, tak by widz nie miał pojęcia, co jest elementem budynku, a co jedynie malunkiem.
Doskonałym przykładem takiego malarstwa jest kościół San Ignazio w Rzymie. Freski na jego sklepieniu, które wykonał Andrea del Pozzo, robią wrażenie, że sklepienia nie ma, a wysokie mury kościoła wznoszą się wprost ku niebu.
Artysta namalował też w kościele pozorną kopułę.
malarstwo ścienne, najczęściej nazywane malarstwem iluzjonistycznym. Zwykle przedstawia iluzjonistycznie fragmenty architektury, często w połączeniu z pejzażem i czasem martwej natury. Charakterystyczne jest stosowanie dla oddania detali architektonicznych czy złudzenia reliefu techniki monochromatycznej Szczególnie popularne we wnętrzach kościelnych i pałacowych, najwcześniej pojawiło się w renesansie włoskim. Sztuka ta wymagała od twórcy wybitnej znajomości zasad perspektywy a często żmudnych wyliczeń matematycznych. Stworzone przez wielkich malarzy dzieła iluzjonistyczne do dziś budzą podziw i budzą zdumienie realnością powodowanego złudzenia. Do największy dzieł tego nurtu należą Baldasare Peruzziego (1481-1536) Salone delle Prospettive w Villa Farnesina w Rzymie i Andrei Pozzo (1642-1709) "Wielka kopuła S. Ignazio" również w Rzymie. Efekty iluzjonistyczne, zwłaszcza fragmenty architektury i wnętrz występowały często w wielu obrazach, o tematyce religijnej czy portretach. Współcześnie efekty iluzjonistyczne znów stają się modne i znajdują coraz częściej zastosowanie we wnętrzach sklepów, restauracji, urzędów i domach prywatnych. Bywa również stosowane w skali monumentalnej. Znajduje również zastosowanie w scenografii teatralnej i filmowej.
Pozorna kopuła z kościołą S. Ignazio, podobnie jak ołtarz i freski sklepienne, stanowiła wzór do naśladownictwa. Było to wielkie malowidło wykonane na płótnie i umieszczone na sklepieniu w transepcie. Pozzo przypuszczał, że będzie ono z czasem zastąpione malowidłem freskowym na tynku i dlatego dał obszerny wykład na temat wykreślania perspektywy ukośnej tej kopuły. Uczynił z tego wzorcowy przykład dla takiego typu malowidła i przedstawił metodę wykreślania perspektywy kolistej kopuły w części I traktatu na pięciu tablicach ze słownym komentarzem. Jednak ryciny w traktacie nie były wierną kopią kopuły z S. Ignazio - zozstały zmaterializowane dopiero w Wiedniu, w kościele Jezuitów (1703 - 1709). Tu czasza bez okulusów ma kasetony kwadratowe, a nie ośmioboczne a zamiast podziały na osiem równych przęseł, wprowadzono układ bardziej dynamiczny, alternacyjny z przęsłami o trzech i o jednym rzędzie kasetonów.
Później artyści szczególnie często w swoich realizacjach kopuł kompilowali kompozycję z kilku jednocześnie wzorów, co stworzyło wiele wariantów Pozzowsiej Kopuły.