|
|
|
Zatrucie substancjami szkodliwymi pochodzenia roślinnego, zwierzęcego, bakteryjnego bądź chemicznego drogą wziewną, doustną bądź przez skórę, prowadzi do ostrego zagrożenia życia przez bezpośrednie działanie toksyn lub ich metabolitów. Wskutek powikłań (np.. zachłyśnięcie) następują uszkodzenia organiczne wywołujące zaburzenia również zagrażające życiu (np.. dysfunkcja wątroby).
• rodzaju substancji toksycznej (czynnika szkodliwego)
• dawki
• stężenia
• drogi wchłaniania
• szybkości wchłaniania
• czasu działania
• wrażliwości chorego
• ewentualnych chorób poprzedzających
Nagłe i nieoczekiwane wystąpienie objawów choroby w sytuacji zupełnego zdrowia, powinno zawsze nasuwać podejrzenie zatrucia, zwłaszcza jeśli występują następujące zaburzenia :
• ośrodkowego układu nerwowego: zaburzenia świadomości, utrata przytomności, drgawki, porażenie
• psychiczne: agresywność, euforia, majaczenie
• układu oddechowego i krążenia: przyspieszony lub zwolniony oddech, zaburzenia rytmu pracy serca, nadciśnienie, hipotonia
• żołądkowo-jelitowe: nudności, wymioty, biegunka
• inne: zaczerwienienie skóry, powstawanie pęcherzy skórnych, woń z ust, owrzodzenia, zwężenie lub rozszerzenie źrenic, porażenie mięśni okoruchowych, ślinotok.
Wywiad zebrany od chorego i od otoczenia (okoliczności w jaki chory został znaleziony, np.:opróżnione pojemniki na truciznę, buteleczki po lekach, gaz, dym, list pożegnalny):
• jeśli to możliwe, wyjaśnienie następujących kwestii : kto, co, ile, jak, kiedy,eliminacja trucizny(wymioty), jakiej grupy osób dotyczy (przy zatruciu zbiorowym)
• potwierdzenie przypuszczalnego zatrucia przez objawy oraz wywiad
• bezpośrednie ustalenie rodzaju trucizny (np.:typowa woń, stwierdzenie trucizny za pomocą wykrywacza gazów)
zabezpieczenie trucizny, pojemniki na leki
• uzyskanie informacji dotyczących diagnozowania i leczenia z: ośrodków toksykologicznych o substancjach toksycznych
• wykluczenie obrażeń dodatkowych
Kontakt niezabezpieczonego odpowiednie człowieka ze związkami niebezpiecznymi chemicznie może powodować uszkodzenia struktury komórkowej i tkankowej skóry, błoń śluzowych zwłaszcza jamy ustnej, gardła, przełyku i żołądka. Zdarza się to bardzo często przy kontakcie z kwasami lub zasadami, zazwyczaj po przypadkowym wypiciu (nieprawidłowe oznakowanie), albo w celach samobójczych. Szczególnie narażoną grupą na kontakt z substancjami niebezpiecznymi są jednostki ratownicze PSP.
Dodatkowym zagrożeniem jest upośledzenie oddychania w następstwie uszkodzenia wchodu krtani i górnego odcinak dróg oddechowych (wskutek działania wziewnych par) i perforacja ściany żołądka. Kontakt wyżej wymienionych związków ze skórą powoduje rozległe, trudno gojące oparzenia chemiczne.
• zasady-powodują wnikająca głęboko (niebezpieczną) martwicę rozpływną
• kwasy-zazwyczaj powierzchowną martwicę skrzepową
• udzielić pierwszej pomocy (podstawowe czynności ratownicze), często możliwe wyłącznie leczenie objawowe
• przerwać ostre zagrożenie życia przez usuniecie ze strefy zagrożenia, zachowując bezpieczeństwo osoby udzielającej pomocy
• powiadomić pogotowie ratunkowe
• podać tlen
• zebrać i zabezpieczyć substancje toksyczną
• ułożyć pacjenta w zależności od jego stanu (na boku, typowe dla wstrząsu, wysoko uniesiony tułów)
• zastosować wentylacje mechaniczną, a w niektórych sytuacjach resuscytację sercowo - oddechową
• usunąć skażona odzież używając rękawic ochronnych, natychmiast dokładnie przemyć skórę i spojówki dużą ilością wody
• oparzenia jamy ustnej: u osób z zachowaną świadomością zalecić wypijanie dużych ilości płynów celem rozcieńczenia przyjętych substancji
• nie prowokować wymiotów (niebezpieczeństwo ponownego oparzenia dróg oddechowych i pokarmowych)
• nie stosować neutralizacji (mlekiem itp..)
• założyć jałowy opatrunek na rany oparzeniowe
• wdrożyć postępowanie uspokajające
• prowadzić stałe monitorowanie funkcji życiowych
Bezwzględnie przeciwwskazane jest wywoływanie wymiotów w oparzeniach kwasami, zasadami, zatruciach środkami pianotwórczymi (zagrożenie aspiracją).W pierwszej kolejności zadbaj o własne bezpieczeństwo.
Pamiętaj o zabezpieczeniu trucizny, pojemników na leki, krwi, moczu, zawartości żołądka, pomogą one w sprawnym zidentyfikowaniu rodzaju trucizny.
• natychmiast przewieźć w pozycji leżącej pod opieka lekarza do szpitala na oddział intensywnej terapii w celu natychmiastowego wykonania endoskopii
• w czasie transportu powiadomić szpital
• stale monitorować funkcje życiowe
„Jeżeli nie wiesz co masz robić, podaj tlen.” (dr Edwards)
Całkowita ilość zgromadzonego w organizmie tlenu wystarcza na 2do4 minut bezdechu. Po tym czasie inicjowane są procesy, które doprowadzają do śmierci (w następstwie niedotlenienia). Jeżeli pierwotną przyczyną jest ustanie czynności oddechowej zatrzymanie krążenia występuje po ok.. 2-4 minutach.
Celem tlenoterapii jest zwiększenie stężenia tlenu w płucach i w konsekwencji zwiększenia stężenia tlenu (jego prężności) we krwi.
• Ośrodkowego układu nerwowego - bóle głowy, senność, zaburzenia widzenia, smaku, węchu, drgawki, utrata przytomności.
• Układu krążenia-początkowo przyspieszenie czynności serca i podwyższenie ciśnienia tętniczego krwi, a następnie zwolnienie czynności serca z obniżeniem ciśnienia tętniczego do całkowitego zatrzymania krążenia w mechanizmie bezdechu komór serca.
• Przewlekłe choroby płuc (najczęściej ich zaostrzenia; astma oskrzelowa, przewlekłe zapalenie oskrzeli).
• Ostre stany zagrożenia życia (najczęściej z przyczyn pozapłucnych; nagłe zatrzymanie krążenia, zawał mięśnia sercowego, ostra niewydolność lewokomorowa, zator tętnicy płucnej, wstrząs, zatrucia).
Do technik podawania tlenu zaliczamy:
Niskie przepływy tlenu poniżej wentylacji minutowej poszkodowanego, jeżeli poszkodowany oddycha 12 razy w ciągu minuty objętością 500 ml, to jego wentylacja minutowa równa jest 6000 ml. Zatem podanie poszkodowanemu tlenu poniżej 6000 ml tlenu na minutę jest metodą niskoprzepływową i wykorzystuje się tu:
• wąsy tlenowe (okulary tlenowe),
• proste maski tlenowe,
• maski częściowo zwrotne (znajdują się na wyposażeniu zestawów PSP R1 i R2).
Wysokie przepływy tlenu wyższe od pojemności minutowej poszkodowanego, czyli powyżej 6000 ml na minutę tlenu i wykorzystuje się tu:
• maski bezzwrotne (różnią się od częściowo zwrotnych obecnością zastawek na masce, uniemożliwiającym zasysanie w czasie wdechu powietrza z atmosfery),
• maski Venturiego,
• namioty tlenowe (nie polecane w ratownictwie)
Wzrost przepływu tlenu dla wąsów i okularów tlenowych o 1l/min. podnosi stężenie mieszaniny oddechowej o 3-4%
Maski częściowo zwrotne z rezerwuarem-w celu osiągnięcia w mieszaninie stężenia osiągającego 65-80% tlenu przepływ powinien wynosić 10-15l/min.
• 7 l/min = 70% w mieszaninie oddechowej
• 10 l/min = 80% w mieszaninie oddechowej
• 15 l/min = 90 - 95% w mieszaninie oddechowej
Maski bezzwrotne - stosowanie masek bezzwrotnych daje możliwość podawania najwyższych stężeń tlenu (80-100%). Maski te posiadają zastawki zabezpieczające przed zasysaniem z atmosfery powietrza i obniżeniem w wyniku tego stężenia tlenu w mieszaninie. Aby uzyskać faktycznie stężenie 100% tlenu, objętość worka musi przekraczać objętość oddechową, a przepływ tlenu pojemność minutową poszkodowanego.
Podczas podawania tlenu mogą wystąpić powikłania...
• praktycznie nie obserwowane w pomocy przed szpitalnej;
• po trzech godzinach w badaniu bronchoskopowym uwidacznia się zmniejszenie szybkości oczyszczenia tchawicy;
• po kilku godzinach obserwuje się objawy zapalenia tchawicy;
• po 24 godzinach następuje zmniejszenie syntezy białek i martwicę komórek płucnych;
• po 26 godzinach zmniejsza się podatność płuc i rozwija się obrzęk śródmiąższowy płuc;
• po 48 godzinach rozwija się pęcherzykowy obrzęk płuc
Tlenoterapia z zastosowaniem zestawu ratownictwa medycznego PSP-R1.Zestaw PSP-R1 został tak skomponowany, aby między innymi umożliwić wykonanie następujących czynności :
• zabezpieczenie lub/ i przywrócenie drożności dróg oddechowych
• prowadzenie oddechu kontrolowanego i wspomaganego oraz tlenoterapii
W skład zestawu wchodzą następujące elementy:
• rurki ustno-gardłowe GUEDELA-8 rozmiarów, kodowane kolorami
• worek samorozprężalny silikonowy MR-100-z zastawką ciśnieniową bezpieczeństwa, rezerwuarem tlenu i maska twarzowa numer 5 (konstrukcję umożliwiającą wentylację czynną i bierną blisko 100% tlenem) i przewodem tlenowym
• ssak ręczny RES-Q-VAC/dorośli i dzieci
• zestaw do tlenoterapii biernej-maska inhalacyjna z zaworem jednodrogowym i rezerwuarem o wysokiej koncentracji tlenu (96%) oraz przewodem tlenowym
• butla tlenowa aluminiowa 2,7L (400 litrów O2 przy ciśnieniu roboczym 150 atm.) z zaworem w wersji DIN ¾ -standard polski
• reduktor z szybkozłączem typu AGA z dodatkowym przepływomierzem od 0-15 l/min ze złączką tlenową DIN 3/4
Dla zestawu: butla tlenowa aluminiowa 2,7L (400 litrów O2 przy ciśnieniu roboczym 150 atm. ) z zaworem w wersji DIN ¾ -standard polski. Czas pracy zestawem oblicza się w następujący sposób:
2,7L *150 atm. = ok..400L O2W zależności od ustawienia na reduktorze tlenowym wielkości przepływu (1-15 l/min.) obliczamy wydajność minutową zestawu
400L:15 = 26,5 min.
ćwiczenia tlenoterapii przy użyciu zestawu R-1
|
