Elżbieta Szewczyk
Czerwiec 2001
SEKTY DZIAŁAJĄCE W POLSCE
Wybrane grupy
Spis treści
1.Ruchy młodzieżowe
1.1.Międzynarodowe Towarzystwo Świadomości Kriszny Bhakti Yoga
1.2.Transcendentalna Medytacja
1.3.Misja Boskiego Światła
1.4.Kościół Zjednoczony Moona
1.5.Scjentologia - Kościół Wiedzy
2.Ruchy pseudoreligijne
2.1.New Age
2.2.Satanizm
1.Ruchy młodzieżowe
1.1.Międzynarodowe Towarzystwo Świadomości Kriszny Bhakti Yoga
Krisznaici zaliczani są do sekt o charakterze pluralistycznym. Kriszna jest jednym z bóstw hinduizmu (wcieleniem boga Wisznu). Sekta Hare Kriszna występuje pod nazwą International Society for Kryshna Consciousness (ISKCON). W r.1965 została ona zarejestrowana w Sta-nach Zjednoczonych przez Hindusa Swami Bhaktivedanta Prabhupada. Świadomość Kriszny uzyskiwana jest przez indywidaulną medytację lub zbiorowe śpiewanie mantry - tekstu złożonego z 16 słów: „Hare Kriszna, Hare Kriszna, Kriszna, Kriszna, Hare. Hare, Hare Rama, Hare Rama, Rama, Rama, Hare, Hare”. Przepisy obowiązujące w sekcie to zakaz spożywania mięsa, ryb i jaj, picia kawy, herbaty i alkoholu, zażywania narkotyków i palenia tytoniu oraz pozamałżeńskiego współżycia seksualnego i uprawiania hazardu. Członkowie sekty żyją w hierarchicznie zorganizowanych współnotach, podporządkowując się guru. Zbawienie związane jest z reinkarnacją i obiecane jako karma czyli sprawiedliwa zapłata za uczynki popełnione w poprzednim wcieleniu. Nie istnieje w ich pojęciu łaska ani miłosierdzie. W świetle religii chrześcijańskiej postawa Kriszny jest nie do zaakceptowania z moralnego punktu widzenia (kradzież, zabijanie, uwodzenie).
Zwraca uwagę szkodliwość tego ruchu ze względu na porzucenie szkoły lub pracy oraz podważanie autorytetów (m.in. rodziców). Dużą część czasu członkowie sekty spędzają na ulicach, trudniąc się działalnością popularyzatorską (sprzedaż czasopism i płyt). Nowych ludzi pozyskują również podczas odczytów i degustacji wegetariańskich potraw.
Obecnie na Zachodzie, gdzie ruch ten został zapoczątkowany, jest on uważany za zjawisko destruktywne. Brakuje tam miłości, a jego członkom udowodniono handel bronią i narko-tykami oraz zabójstwa w obrębie sekty.
1.2.Transcendentalna Medytacja
Początkowo była ona traktowana jako technika medytacyjna, mająca na celu likwido-wanie konfliktów, wytwarzanie przyjaznego nastawienia ludzi do siebie, przeciwdziałanie agresji i wojnom. Twórcą jej jest Maharishi Mahesh Yogi., który działał początkowo w Hima-lajach, a nie uzyskawszy tam popularności przeniósł się do Europy Zachodniej i Ameryki, gdzie działał w latach 50-tych i 60-tych XX wieku. W Londynie założył International Meditation Society. Swoją popularność zdobył dzięki kontaktom z gwiazdami muzyki rozrywkowej (np. Beatlesi).
Ruch charakteryzuje się elementami hinduistycznymi - wymaganiem oddawania czci Brahmie, Wisznu, Sziwie i Guru Deva. Transcendentalna Medytacja ma prowadzić do popra-wy samopoczucia, zwiększenia sprawności intelektualnej (dlatego ma zwolenników wśród uczniów i studentów), uspokojenia, odporności na choroby, a nawet lewitacji. Dużo katolików, również w Polsce, prowadzi medytację zen jako technikę terapeutyczną.
Ruch ten jest nie do przyjęcia przez chrześcijan z punktu widzenia doktrynalnego, ponieważ w mantrach medytujący wzywają bóstwa hinduistyczne. Mają też swój obrzęd inicjacyjny.
1.3.Misja Boskiego Światła
Ruch został założony przez Sri Hansa w r.1960. Kultywuje on medytację z powtarzaniem mantr, co ma zapewnić człowiekowi objawienie boskiego światła. Istota najwyższa jest określana jako „Energia Kosmiczna”. Zbawienie jest przedstawiane jako uwolnienie od złudy świata, co uzyskuje się przez wiedzę (tj. bezpośrednie doświadczenie Energii Kosmicznej). Obecnie ruchem kieruje syn założyciela, Guru Maharaj Ji, który przedstawia siebie jako istotę najwyższą i skłania swych wyznawców do oddawania mu czci oraz zapewnienia mu luksuso-wych warunków utrzymania przy jednoczesnym ubóstwie członków ruchu. Powinni oni żyć we wspólnocie z zachowaniem wstrzemięźliwości wegetariańskiej i seksualnej.
Ruch ma najwięcej zwolenników na Zachodzie, głównie w Niemczech, ale w Polsce też oni występują.
1.4.Kościół Zjednoczony Moona
Został on założony w Korei w r.1954 przez San Myung Muna (Moona), który jest przedstawiany jako nowy zbawiciel lub następca Jezusa Chrystusa.
W centrach szkoleniowych ruchu odbywają się medytacje w celu zwalczenia szatana. Krzyż jest traktowany jako symbol klęski, a nie zwycięstwa, jak u chrześcijan. Zbawienie ma być zapewnione przez zerwanie starym światem, rodziną i zawodem i podporządkowanie się nowej rodzinie Moona. Obchodzone są następujące święta: rodziców, rocznicy ślubu rodziców i święto świata.
Sekta działa przez różne organizacje, często naukowe. Młodzież jest zapraszana do ośrodków, gdzie zapoznaje się z zasadami (książka Moona „Boska Zasada”, wydana w r.1957, stanowiąca jego interpretację Biblii) i dostaje nowych duchowych rodziców, przez co odizolowuje się ją od rodziny i przyjaciół.
W nauce Moona zaznacza się wpływ taoizmu. Małżeństwo traktowane jest jako akt zbawczy, a Bóg traktowany jest jako istota wymagająca dopełnienia ze strony człowieka. Członkowie sekty działają w Akademickim Stowarzyszeniu Urzeczywistniania Wartości Uniwersalnych (CARP), prowadzą warsztaty pt.”Wartości uniwesalne”, „Zjednoczenie Uczonych dla Pokoju” i „Zjednoczenie Kobiet dla Pokoju”, w których przemycają swoją doktrynę.
Z chrześcijańskiego punktu widzenia sekta dopuszcza się bluźnierstwa. Z działalnością sekty wiążą się również oszustwa podatkowe. Na Zachodzie grupa uznawana jest za destruktywną i niebezpieczną ze względu na negatywne zmiany psychiczne i duchowe u jej członków.
1.5.Scjentologia - Kościół Wiedzy
Założony przez L. Rona Hubbarda w Stanach Zjerdnoczonych na bazie religii azjatyckich, magii, medycyny i psychologii; ma chrakter pseudonaukowy. Ruch ten skierowany jest do młodych ludzi, którzy nie aprobują instytucji kościelnych i państwowych i interesują się wyjaśnieniem podstawowych pytań egzystencjalnych (kim jestem, skąd pochodzę, czym jest śmierć, czy istnieje życie pozagrobowe).
Scjentolodzy uważają, że znają „technologię regeneracji duchowej i rozwoju zdolności indywidualnych”. Nowi członkowie szkoleni są na odpłatnych kursach i wprowadzani w pseudonaukowe teorie przy pomocy środków psychologicznych typowych dla „prania mózgów” przez reżimy totalitarne.
Ruch określany jest jako „kościół” ze względu na jego pseudoreligijną formę i elementy nauki o reinkarnacji, nie uznają autorytetu Biblii, różnią się od chrześcijan pod względem doktrynalnym i organizacyjnym.
Sekta jest rozpowszechniona na Zachodzie i wykazuje ekspansję w kierunku wschodnim.
2.Ruchy pseudoreligijne
2.1.New Age
Jest wizją człowieka i świata, która zapowiada nadejście Nowej Ery („Era Wodnika”), mającej być kresem panowania chrześcijaństwa. Jej główne cechy to uznawanie istnienia świata ponadnaturalnego, który ma większe znaczenie i moc niż świat doświadczany przez ludzi empirycznie, łączy elementy astrologii, wróżbiarstwa, reinkarnacji, spirityzmu, psychotechniki, wyznaje kult natury i panteizm. Oprócz duszy i ciała uznaje istnienie ciała astralnego. Boga traktuje jako nieosobową energię obecną wszędzie, Jezusa Chrystusu jako jednego z mistrzów New Age, a Ducha Świętego jako energię, jaką można posługiwać się w sposób twórczy. Ruch ten zapowiada wzrost zainteresowania i rolą kobiety w nowej epoce, rozwój świadomości ekologicznej i powrót do wierzeń i kultów związanych z przyrodą, wyznaje dążenie do szczęścia i doskonałości, które człowiek może osiągnąć samodzielnie, bez pomocy Boga i Kościoła.
2.2.Satanizm
Ruchy satanistyczne wiążą się z dawną opozycją wobec chrześcijaństwa, Kościoła katolickiego i osoby Papieża, a także każdej religii teistycznej i deistycznej. Współczesny ruch satanistów został utworzony przez Amerykanina pochodzenia węgierskiego, Antona Szandora La Veya, który w r.1996 założył Światowy Kościół Szatana w San Francisco.
Ruch satanistyczny zarzuca on religii chrześcijańskiej obłudę i fałsz. Swoją doktrynę przedstawia w wydanej w r.1966 książce zatytułowanej „Biblia Szatana”, „Czarna Biblia” albo „Czarny Katechizm”. Oferuje w niej pseudowartości, chętnie akceptowane przez dorastającą młodzież, jak potrzeba swobody, buntu, fascynacji i wtajemniczenia. Propaguje kult zła. Jako najważniejsze podaje trzy wartości: słowo jako nośnik informacji, pobłażliwość jako zabieg socjotechniczny, prowadzący do zacierania granicy między dobrem a złem i praw-dą a kłamstwem oraz muzykę jako nośnik emocji (w Polsce przyjmowane przez subkultury młodzieżowe związane z muzyką zespołów heavy metal, np. Nirwana).
Jego charakterystyczne elementy to ceremoniał „czarnych mszy”, zasada „czyń co ci się podoba” i elementy anarchii moralnej i ideowej. Symbolami satanistów są odwrócony krzyż, wizerunek kozy lub diabła, trzy odwrócone dziewiątki. Sataniści spotykają się na cmentarzach, w lasach i piwnicach, gdzie mają miejsce obrzędy, związane niekiedy nawet ze składaniem krwawych ofiar ze zwierząt i ludzi. Miewają również miejsce dewastacje cmentarzy, a nawet samobójstwa.
W Polsce ruch ma charakter podkultury młodzieżowej, która uznaje i Boga (traktowanego jako źródło słabości) i szatana (traktowanego jako źródło siły, która pomaga ). Przeciętny wiek członków ruchu waha się od 12 do 22 lat. Subkultura satanistów rozwinęła się w Polsce po r.1984, co jest związane ze wzrostem popularności zespołów metalowych.
Wstępowaniu do tego ugrupowania sprzyjają: brak opieki rodzicielskiej, brak więzi dzieci z rodzicami, miłości i ciepła rodzinnego, brak silnego pozytywnego autorytetu ojca i brak pozytywnych przykładów ze strony rodziców, niedojrzałość młodzieży, mała odporność na stres, duża potrzeba akceptacji w grupie, potrzeba dominowania i imponowania wśród rówieśników, fascynacja muzyką satanistyczną, obrzędami i symbolami satanistycznymi. Do zjawiska tego przyczyniają się również problemy z nauką, brak uznania ze strony nauczycieli, skłonność do spędzania czasu w atrakcyjny sposób i bezpośredniego doświadczania sytuacji znanych z filmów i telewizji.
Przynależność do grup satanistycznych prowadzi do destrukcji moralnej i psychicznej.
Literatura
[1] Mariusz Gajewski, Ewa Kosińska: „Sekty - religijny supermarket. Krótki poradnik psychologiczny”. Rubikon, Kraków, 2000
[2] Ks.Władysław Nowak: „Sekty w Polsce a młodzież. Przewodnik”. Kuria Metropolitalna, Olsztyn, 1994
[3] Tadeusz Paleczny: „Sekty. W poszukiwaniu utraconego raju”. Universitas, Kraków, 1998
[4] Czasopismo „List”, numer „Sekty w Polsce”, lipiec 1999
========
4