Imię i Nazwisko: Barbara Rutyna

Rok i kierunek studiów: II Pedagogika

Specjalizacja: Resocjalizacja

Nr albumu: 66679

Praca zaliczeniowa z przedmiotu Komunikacja interpersonalna

Temat pracy: Komunikacja na sali sądowej

Wstęp

Komunikacja na sali sądowej ma ogromne znaczenie. Dzięki transmisjom telewizyjnym rozpraw Williama Kennedy'ego Smitha czy O.J.Simpsona Amerykanie mogą obserwować każdy szczegół interakcji na sali sądowej. James Rasicot podkreśla, że w szkołach prawniczych kształci się prawników pod względem technicznym, natomiast pod względem komunikacji są oni niedoświadczeni i nieprzygotowani. Stwierdzono, iż komunikacja jest najistotniejszym aspektem rozprawy sądowej.

Rasicot twierdzi, że prawnicy, którzy nie umieją wykorzystać swoich zachowań niewerbalnych, przegrywają sprawę.

Wygląd fizyczny

Czynniki związane z wyglądem fizycznym, znacząco wpływają na wizerunek uczestników rozprawy.

Szczególne znaczenie w komunikacji niewerbalnej na sali sądowej mają cztery główne funkcje: wygląd fizyczny, zachowania kinezyjne, wykorzystanie przestrzeni oraz sygnały wokalne.

Zasadniczą rolę na sali sądowej odgrywa wygląd fizyczny w kształtowaniu wrażeń, które pierwszoplanowi bohaterowie przesłuchania wywierają na osobach przebywających na sali rozpraw.

Smith i Malandro stworzyli dla prawników - mężczyzn - dwie listy wskazówek. W pierwszej liście zawarte zostały zalecenia dotyczące wyglądu fizycznego, które zwiększają wiarygodność, zaś w drugiej liście czynniki związane z wyglądem fizycznym wpływające na postrzeganą przystępność i życzliwość prawników - mężczyzn.

Klasyczny i tradycyjny ubiór prawnika zwiększa jego wiarygodność. Mężczyzna - prawnik, który chce być postrzegany jako wiarygodny, powinien unikać garniturów, które są najmodniejsze oraz tych złej jakości, a także marynarek o kroju sportowym. Garnitur powinien być uszyty z tkanin wełnianych lub z dodatkiem innego surowca, powinno się unikać jedwabiu lub sztucznego zamszu. Prawnicy powinni nosić białą koszulę z granatowym lub grafitowym garniturem. Stwierdzono też, że okulary podnoszą wiarygodność, a w niektórych sytuacjach broda może wzmocnić wiarygodność.

Wskazówki dotyczące wyglądu fizycznego związane z przystępnością i życzliwością kontrastują nieco ze wskazówkami związanymi z wiarygodnością.

Smith i Malandro stworzyli też wskazówki dla prawników - kobiet. Jeśli chcą zwiększyć swoją wiarygodność powinny postępować tak jak mężczyźni. Kobiety mogą nosić kokardy oraz plisowane bluzki, lecz powinny unikać męskich krawatów, bluzek z żabotem. Kobiety prawniczki zaabsorbowane podążaniem za modą i elegancją nie budzą dużego zaufania.

Rasicot w swojej książce szczegółowo opisuje komunikacyjne funkcje ubioru i dodatków na sali sądowej.

Zachowania ruchowe

Bardzo ważne w komunikacji sądowej są zachowania wzrokowe, gesty i postawy. Oczy są komunikacyjnym środkiem przekazu o dużym znaczeniu na sali sądowej. Zachowania wzrokowe świadka decydują o tym, czy jest on postrzegany jako osoba uczciwa i godna zaufania. Na sali sądowej ważne są również gesty i postawa. Dłonie mogą komunikować cenne ukryte informacje. Najlepszym wskaźnikiem poziomu komfortu lub dyskomfortu przysięgłych może być ułożenie ich stóp.

Wykorzystanie przestrzeni na sali sądowej

Wykorzystanie dostępnej przestrzeni to sposób na zdobycie i utrzymanie kontroli przez prawników. Prawnik i profesor prawa Jeffrey Wolfe w artykule „Courtroom Choreography: Systematic Use of the Courtroom” napisał:

„Ważnym, choć nie zawsze branym pod uwagę czynnikiem jest sama sala sądowa. Do jakiego stopnia wykorzystanie przestrzeni sali sądowej oddziałuje na percepcję i interpretację zachowań osób tam obecnych? Według autora efektywna choreografia sali sądowej będzie wzmacniać przekonującą prezentację sprawy adwokata”. Adwokaci zyskują kontrolę, decydując się, w którym miejscu stanąć. Jest szczególnie ważne, aby podczas przesłuchania świadek lub oskarżony patrzyli bezpośrednio na ławę przysięgłych.

Sygnały wokalne

Głos jest bardzo istotnym środkiem komunikacji na sali sądowej. Nagły wzrost tempa mowy może sugerować agresywność, podenerwowanie. Obniżenie tonu głosy może świadczyć o próbie zatajenia jakiejś informacji, zaś podwyższenie sugeruje rosnący poziom natężenia emocji. Konsultanci sądowi są bardzo wyczuleni na brzmienie głosu podczas procedury voir dire , które jest dla nich źródłem informacji.

Organizacja pomiaru wrażenia

Ważną rzeczą jest dokonanie pomiaru oceny wrażenia, jakie aktualnie wywieramy. W dzisiejszych czasach najlepsi prawnicy polegają na zaleceniach ekspertów w kwestii kierowania i dokonywania pomiaru wrażenia.

Konsultant sądowy musi określić, do jakiego stopnia idealny i rzeczywisty wizerunek jego klienta widocznie się różnią. Jeśli między tymi wizerunkami istnieje rozbieżność, konsultanci muszą określić, jak można zmienić zachowania klienta aby bardziej przypominał wizerunek pożądany.

Smith i Malandro za najważniejsze pytanie jakie należy zadać przed rozpoczęciem rozprawy brzmi: Jakie wrażenia członków ławy przysięgłych i sędziego będą korzystne?. Drugie pytanie, również istotne brzmi: Czy wszystkie aspekty sprawy - dowody, argumenty, czynniki związane z wyglądem fizycznym i inne zmienne - pomagają takie wrażenie osiągnąć?

Bennett była głównym konsultantem sądowym i konsultantem ławy przysięgłych w rozprawie Williama Kennedy'ego Smitha oskarżonego o gwałt. Na tej rozprawie oraz na wielu innych posługiwała się trzema technikami: kwestionariusze, grupy fokusowe oraz fikcyjne ławy przysięgłych.

Dobór członków ław przysięgłych (procedura Voir Dire)

Kwestionariusze jest dość statycznym narzędziem zbierania informacji. Grupy fokusowe polegają na zebraniu razem grupy, której członkowie pod względem różnorodnych cech i właściwości demograficznych, w jak największym stopniu przypominają rzeczywistych przysięgłych, którzy będą brać udział w procesie. Aby sprawdzić, jak w przybliżeniu członkowie ławy przysięgłych będą reagować na osobę powoda czy na osoby związane z pozwanym wykorzystuje się jedną bądź więcej grup fokusowych. Symulacja rozprawy z wykorzystaniem fikcyjnej ławy przysięgłych różni się od grup fokusowych pod względem czasu trwania i zasięgu.

Niewerbalne kształtowanie i kierowanie wrażeniem w sądzie

W tym rozdziale zaprezentowane zostały wyniki badań prowadzonych podczas rozpraw Anity Hilton przeciwko Clarence'owi Thomasowi oraz spraw Williama Kennedy'ego Smitha i O.J.Simpsona nad kształtowaniem i kierowaniem wrażeniem na sali sądowej czy sali przesłuchań.

Proces Williama Kennedy'ego Smitha w sprawie gwałtu

William Smith był osobą nieznaną opinii publicznej w 1991 roku. Jego anonimowość została przerwana po wydarzeniach, do jakich doszło w Wielki Piątek i w Wielką Sobotę.

Smith spotkał w barze 29- letnią kobietę, później zaprosił ją do motelu. Następnie kobieta zarzuciła mu, iż po tym, jak przyjęła zaproszenie, została przez Williama Smitha zgwałcona. Oskarżono go i wszczęto postępowanie i proces przeciwko niemu.

Smith i jego doradcy uznali, że mógł zostać oskarżony, nawet jeśli nazywał się William Smith ale jego pełne nazwisko to William Kennedy Smith i oznaczało to, iż będzie postrzegany jako mający dziedziczne powiązanie z Camelotem.

Przejdźmy do kierowania wrażeniem w tej sprawie. Gdy zbliżał się termin rozprawy, jednym z najpoważniejszych problemów Smitha były negatywne cechy, które przypisywali mu dziennikarze. Prasa codziennie kreowała negatywny wizerunek Smitha z trzech powodów: był mężczyzną, senator Ted Kennedy był jego wujkiem, a Smith został oskarżony o gwałt. Po pierwsze, mężczyźni z rodziny Kennedy'ch byli postrzegani jako seksualni agresorzy, flirciarze i awanturnicy. Po drugie, William Smith był kojarzony z postacią Teda Kennedy'ego w bardzo krytyczny sposób, poza tym, nieznana kobieta oskarżyła go dodatkowo, twierdząc, że w oczekiwaniu na rozprawę, naruszył jej nietykalność fizyczną. A zatem, zespół obrońców Williama Kennedy'ego Smitha musiał stworzyć dla niego taki wizerunek, który spowodowałby, że ludzie przestaną postrzegać go jako agresywnego, okrutnego gwałciciela.

Adwokat Roy Black, obrońca Smitha, omówił wiele spraw dotyczących kierowania wrażeniem w swojej kancelarii z autorem książek profesorem Tomem Steinfattem. Aby przewidzieć, jak ława przysięgłych zareaguje na wizerunek jego klienta, wizerunek powódki, świadków i członków obrony, Roy Black wykorzystał „próbnych” członków ławy przysięgłych.

Black na początku zajął się oczyszczeniem wizerunku rodziny Kenneddy'ch, ale także poprawieniem wizerunku Teda Kennedy'ego. Największe jednak wyzwanie stanowiło odbudowanie wizerunku Williama Smitha.

W celu przedstawienia w jaki sposób Roy Black wykorzystał zasadę skojarzenia, autor książki - Dale G. Leathers - wykorzystał fragmenty analizy, którą przeprowadził wspólnie z kolegami(Leathers, Martin i Steinfatt, 1994).

Black wiedział, że aby zyskać i utrzymać kontrolę na sali sądowej, trzeba umiejętnie posługiwać się przestrzenią. W rozmowie Black podkreślał znaczenie umiejscowienia na sali sądowej. Black stawał albo z przodu, albo na tyłach ławy przysięgłych, tak aby jego klient patrzył bezpośrednio na członków ławy przysięgłych, za każdym razem gdy pytał czy Smith zasługuje na zaufanie. Co ciekawe, Black powiedział, że instruował Smitha, aby ten, patrzył prosto w oczy członków ławy przysięgłych i utrzymywał z nimi kontakt wzrokowy, gdy Black zapyta go, czy mówi prawdę.

Najtrudniejszym zadaniem podczas przesłuchiwania świadków było komunikowanie się Smitha w taki sposób, aby był postrzegany nie jako agresywny, władczy gwałciciel, lecz jako osoba nie asertywna i rozważna, która panuje nad emocjami.

Black zadbał także o wygląd fizyczny klienta. Smith ubrany był w taki sposób, aby raczej wyglądać chłopięco i konserwatywnie niż agresywnie i zwierzęco. Miał krótko ostrzyżone włosy, ale dostrzegalne piórka jego włosów oraz lekko niedopracowany wygląd pokazywały, że Smith nie może być typem macho.

Podczas zeznań świadków styl komunikacji wizualnej Smitha był idealny. Oskarżony był wzrokowo nie asertywny, swoimi mało ekspansywnymi gestami zajmował mało przestrzeni, nie wykonywał żadnych gestów dłońmi, rzadko zmieniał pozycję ciała, a jego ciągłe powtarzanie „proszę Pana”, z pewnością umocniło wrażenie grzecznego i rozważnego młodego człowieka obdarzonego skromnymi manierami.

Brzmienie głosu Williama Smitha było bardzo ważne, gdyż sygnały wokalne mogą powodować, że osoba jest postrzegana jako agresywna i władcza lub odwrotnie. Smith mówił cicho, co sugerowało, że jest osobą nie asertywną, wręcz bojaźliwą. Smith często wypełniał długie przerwy w wypowiedziach zwrotami „ach” czy „hmm” co podkreślało jego słabość. Poza cichym głosem, jeszcze dwie ważne właściwości sugerowały, że jest on osobą nieemocjonalną i rozważną: robił długie przerwy zanim odpowiedział na pytanie oraz zakres tonacji jego głosu był niewielki. Długie przerwy sugerowały, że jest osobą zdyscyplinowaną, kontrolującą własne emocje, a monotonność jego głosu sprawiała wrażenie osoby nieemocjonalnej.

Podsumowując, komunikacja wokalna Williama Kennedy'ego Smitha zaprezentowana na przesłuchaniu świadków miała być sprzeczna z jego wizerunkiem utrwalonym przez media.

Podsumowanie

Prawnicy są grupą zawodową, która najczęściej korzysta z usług konsultantów do spraw wizerunku. Badacze zajmujący się komunikacją na sali sądowej skupiają się głównie na dwóch najważniejszych kwestach: ważne są funkcje zachowań niewerbalnych, za pomocą których, kontroluje się wrażenia ławy przysięgłych, klientów, świadków oraz monitorują sygnały sędziów, aby określić jakie ujawniają emocje wobec prawników, świadków i klientów.

Najważniejszym funkcjom na sali sądowej służą wygląd fizyczny, zachowania kinezyjne, wykorzystanie przestrzeni oraz brzmienie głosu. Trzy główne narzędzia wykorzystywane przez badaczy do organizacji pomiaru wrażenia to kwestionariusze, grupy fokusowe i fikcyjne ławy przysięgłych.

W ostatniej części na przykładzie Williama Smitha Kennedy'ego zostało zaprezentowane wykorzystanie komunikacji niewerbalnej na sali sądowej. Na podstawie przykładu można pokazać, jakie znaczenie ma kierowanie wrażeniem jako funkcja komunikacji niewerbalnej na sali sądowej.

Jakie są najważniejsze funkcje kierowania wrażeniem na sali sądowej?

Jakie są główne narzędzia do organizacji pomiaru wrażenia?

Co jest najważniejsze w wyglądzie fizycznym?

Bibliografia

Dale G. Leathers "Komunikacja niewerbalna" wyd.Naukowe PWN, Warszawa 2007

Jeffrey Wolfe „Courtroom Choreography: Systematic Use of the Courtroom” 1985

Franc voir dire oznacza procedurę doboru kandydatów na ławników rezerwowych lub członków ławy przysięgłych, którzy są kierowani do sądu. Celem selekcji jest eliminacja tych, którzy mają przekonania lub uprzedzenia nie pozwalające im na wydawanie obiektywnych wyroków w konkretnej sprawie. Voir dire zależnie od tłumaczenia oznacza „widzieć i mówić” lub „mówić prawdę”

Smith i Malandro „Courtroom and Communication Strategies” 1985

Bennet „Bennet's Guide to Jury Selection and Trial Dynamics In Cyvil and Criminal Litigation”

Camelot (ang.wym. Kämelot) w legendzie Arturiańskiej - to jedna z siedzib dworu króla Celtów Artura(Artusa), gdzie zasiadał na zamku przy Okrągłym Stole z 12 paladynami, zwłaszcza w okresie Świąt Bożego Narodzenia; przen. zwłaszcza o prezydenturze Johna F. Kennedy'ego i Waszyngtonie w latach 1961 - 1963

9

---