KONCEPCJE ŁADU SPOŁECZNEGO I TYPY PRZEWIDYWAŃ:

IDEALNE TYPY ZACHOWANIA SIĘ ZBIOROWEGO

Wyróżniamy trzy podstawowe typy zachowania się ludzi w grupie społecznej:

1. zachowanie na podstawie wspólnych wzorów i norm ustalonych w psychicznych dyspozycjach osobników; postępowanie ludzi podlega w sposób bezrefleksyjny zwyczajom i normom tradycyjnym. Mamy do czynienia z rutyną pracy zbiorowej, która może być ukształtowana przez tradycyjne wzory.

2. zachowanie wynikiem wzajemnego oddziaływania różnych ośrodków decyzji (indywidualnych lub grupowych), motywacja indywidualna lub drobnych zespołów. Obejmuje zarówno interferencję decyzji jednostkowych, jak i ośrodków decyzji poszczególnych grup składających się na szerszą zbiorowość. Przykładem mogą być: współzawodnictwo i współdziałanie trustów i towarzystw akcyjnych, stosunki między partiami politycznymi, polityka międzynarodowa.

3. jeden ośrodek decyzji kierujący zachowaniem. Ludzi podporządkowani są rozkazom

MECHANIZM ŁADU SPOŁECZNEGO:

1. Ład przedstawień zbiorowych, życie zbiorowe oparte na konformizmach społecznych. Społeczeństwo pierwotne, statyczna, tradycjonalistyczna wspólnota, powolne i rzadkie zmiany. Można tutaj mówić o solidarności mechanicznej.

2. Porządek policentryczny: równowaga społeczna osiągnięta dzięki „naturalnym prawom” interakcji, indywidualne, nieskoordynowane decyzje. Rząd jest tym lepszy im mniej rządzi, jego zadanie to czuwanie aby normy i reguły były przestrzegane przez wszystkich członków społeczeństwa, utrzymywanie policji i armii, działania podjęte z prywatnej inicjatywy.

3. Porządek monocentryczny, życie regulowane przez centrale decyzje. Wyeliminowanie konfliktów, które pochłaniają bezpłodnie energię społeczną, postulat racjonalnej organizacji środków.

W tym systemie musi wystąpić nawyk posłuszeństwa:

posłuszeństwo

- nieograniczone zaufanie do kierowników całej organizacji (władza charyzmatyczna)

- zastraszenie (terror w razie potrzeby)

Posłuszeństwo zwalnia od wahań, niepokojów, konfliktów, zwalnia od ciężaru decyzji.

Wyrabianie posłuszeństwa wobec autorytetów idzie w parze z wyrabianiem pewnej plastyczności nawyków. Ideałem jest tutaj być nieugiętym konformistą, być zdolnym do porzucenia wzorów i opinii w każdej chwili.

Wzory kulturowe są czynnikiem wyznaczającym ludzkie zachowanie w poszczególnych społeczeństwach. Według funkcjonalistów, to normy i zwyczaje trwają niezmienione dopóki pełnią użyteczne społecznie funkcje. Normy i zwyczaje wyznaczają zachowanie się ludzi lub przestają je wyznaczać, ustępując innym normom, bez niczyjej świadomej interwencji.

TYPOLOGIA ZACHOWANIE SIĘ ZBIOTROWEGO I METODY PRZEWIDYWAŃ:

Metody przewidywania w naukach społecznych stały się sprawą pierwszorzędnej wagi dla planowania społecznego, gdyż przewidywanie jest elementem procesu racjonalnego planowania.

Zbiorowość policentryczna - przewidywanie rezultatów zachowania zbiorowego musi się liczyć z wielorakością motywów, od których zależy decyzja. Decyzja zależy od osobistej sytuacji jednostki i wzorów kulturowych.

RODZAJE ZBIOROWEGO ZACHOWANIA SIĘ W USTROJU POLICENTRYCZNYM:

- osoby mogą zachowywać się pod względem siebie niezależnie

- mogą współzawodniczyć i walczyć (arena i estrada)

- współdziałać

Stopień podobieństwa zachowań ludzi

Środki koordynacji (-)	jednorodne	różnorodne
		Ład przedstawień zbiorowych	Ład policentryczny
Środki koordynacji (+)	Ład monocentryczny	Ład porozumień zbiorowych

---