Pobieranie próbek
dr M.Michalski
1
Pobieranie próbek wykonywane jest przez upoważnione osoby, posiadające teoretyczną i praktyczną wiedzę z zakresu wykonywanych czynności.
Osoba pobierająca próbki dokonuje czynności w sposób:
1) rzetelny i bezstronny
2) zapewniający uzyskanie próbek reprezentatywnych dla danej partii artykułu rolno-spożywczego,
3) uniemożliwiający zanieczyszczenie partii artykułu rolno-spożywczego, z której pobierane są próbki.
2
Próbki pobierane są metodami określonymi w odrębnych przepisach albo w planach pobierania próbek.
Metoda pobierania próbek powinna być dostosowana w szczególności do:
1) rodzaju artykułu rolno-spożywczego,
2) wielkość partii,
3) warunków pobierania próbek,
4) przeznaczenia próbek.
3
Osoby zainteresowane mogą być obecne przy pobieraniu próbek.
Ilość pobieranych próbek wynika z metody pobierania próbek, określonej w odrębnych przepisach albo planie pobierania próbek.
Ilość pobieranych próbek może być większa niż ustalona w ustępie 2, jeżeli tak wynika to, w szczególności z umowy między stronami.
4
1. Sprzęt stosowany do pobierania próbek spełnia następujące wymogi:
1) jest wykonany z materiałów nie powodujących zmian w próbkach,
2) ma kształt i rodzaj powierzchni dostosowany do właściwości artykułu rolno-
spożywczego i przeznaczenia pobieranych próbek,
3) musi być ponadto osuszony i wolny od zanieczyszczeń.
5
Opakowania próbek oraz ich zamknięcia muszą zabezpieczać próbki przed zmianą ich właściwości, być czyste albo sterylne, suche oraz bezwonne.
Kształt i wielkość opakowania musi być dostosowana do rodzaju artykułu rolno-spożywczego, z którego pobierane są próbki.
6.
Pobierane próbki zamyka się i zabezpiecza w sposób uniemożliwiający ich otwarcie bez naruszenia zabezpieczenia.
7
Pobrane próbki muszą zostać zaopatrzone w informację, zawierającą dane pozwalające na identyfikację artykułu rolno-spożywczego, a w szczególności:
nazwę artykułu rolno-spożywczego,
dane identyfikacyjne partii,
wielkość partii z której pobrano próbki,
miejsce pobrania próbek,
imię i nazwisko osoby pobierającej próbki,
numer protokołu pobrania próbek.
Informacja, o której mowa w ust. 1 jest zamieszczona w sposób zabezpieczający przed zmianą jej treści lub zniszczeniem.
8
Osoba pobierająca próbki z przeprowadzonych czynności sporządza protokół pobierania próbek.
Protokół powinien zawierać w szczególności: 1) nazwę artykułu rolno-spożywczego,
2) miejsce i datę pobrania próbek,
3) nazwę producenta, odbiorcy lub dostawcy artykułu rolno-spożywczego,
4) metodę pobierania próbek,
5) dane identyfikacyjne partii,
6) wielkość partii,
7) liczbę i masy jednostkowe sporządzonych próbek,
8) nazwiska i adresy osób obecnych przy pobieraniu próbek,
9) imię i nazwisko osoby pobierającej próbki.
W przypadku, o którym mowa w §3 ust.3 protokół musi zawierać również uzasadnienie pobrania większej ilości próbek.
9
Pobrane i zabezpieczone próbki powinny być transportowane i przechowywane w warunkach wymaganych dla danego rodzaju artykułu rolno-spożywczego i przeznaczenia próbek.
10
Przepisy rozporządzenia nie naruszają szczegółowych przepisów określających metody pobierania próbek poszczególnych artykułów rolno-spożywczych.
11
Pobieranie próbek środków spożywczych głęboko zamrożonych, zwanych dalej „mrożonkami”, powinno być zgodne z procedurą określoną poziżej.
Metody pobierania próbek mrożonek do kontroli temperatury
(DzU59, poz.526 z 2003 i zmiana w DzU62 poz.580 z 2004r.)
Pomiar temperatury próbki mrożonek dokonujemy w przypadku wątpliwości co do utrzymania temperatury określonej w Rozp. MRiRW DzU 177, poz. 1733 z 2003
Pobieranie mrożonek do kontroli
Rodzaj i ilość pobranych mrożonek powinna być taka, aby ich temperatura była reprezentatywna dla najcieplejszych punktów kontroli partii.
Mrożonki składowane w chłodni
Próbki z partii składowanych w chłodni powinny być pobrane z różnych krytycznych punktów chłodni, w szczególności blisko drzwi (wyższe i niższe poziomy), blisko centrum chłodni (wyższe i niższe poziomy) i blisko wylotu powietrza jednostki chłodzącej. Powinno się uwzględnić czas składowania każdego z produktów (dla stabilizacji temperatury).
Mrożonki w transporcie
Pobieranie próbek podczas rozładunku
Jeżeli konieczne jest pobrania próbek podczas transportu, próbki należy pobierać z góry i dołu partii przylegających do krawędzi skrzydła drzwi
Pobieranie próbek podczas rozładunku
Należy pobrać cztery próbki spośród następujących punktów krytycznych:
góra i dół partii przylegających do krawędzi,
górne tylne narożniki partii (w punkcie możliwie jak najodleglejszym od jednostki chłodzącej),
centrum partii,
centrum przedniej powierzchni partii (w punkcie możliwie jak najbliższym jednostki chłodzącej),
górne i dolne narożniki powierzchni partii (możliwie jak najbliższe wylotu powietrza z jednostki chłodzącej).
Mrożonki w urządzeniach służących do składowania w placówkach sprzedaży detalicznej
Próbki z partii składowanych w urządzeniach chłodniczych placówek sprzedaży detalicznej należy pobrać z każdego z trzech położeń reprezentatywnych dla najcieplejszych punktów urządzenia.
Przygotowanie próbek do pomiaru temperatury
Ze względu na to, iż sondy do mierzenia temperatury nie są w zasadzie zaprojektowane do penetrowania mrożonek, konieczne jest wydrążenie w mrożonce, przy zastosowaniu wstępnie schłodzonego narzędzia do penetracji otworu, w którym należy następnie włożyć sondę. Średnica otworu powinna być ściśle zbliżona do średnicy sondy, a jego głębokość zależeć od typu mrożonki.
Pomiar temperatury próbki
Przygotowanie próbki i pomiar jej temperatury powinny być przeprowadzone podczas pozostawania próbki w wybranym środowisku chłodzenia.
Pomiar wykonuje się w sposób następujący:
jeżeli pozwalają na to wymiary mrożonki, należy włożyć wstępnie schłodzoną sondę na głębokość 25 mm od powierzchni mrożonki,
jeżeli wykonanie czynności określonej w pkt.1 nie jest możliwe, sondę należy włożyć na minimalną głębokość od powierzchni wynoszącą trzykrotność lub czterokrotność średnicy sondy,
w przypadku, gdy mrożonki, ze względu na ich rozmiar lub skład nie mogą zostać nawiercone w celu określenia ich wewnętrznej temperatury, wewnętrzną temperaturę mrożonki określa się przez włożenie odpowiedniej, wstępnie schłodzonej, ostro zakończonej sondy do środka zawartości opakowania w celu zmierzenia temperatury w kontakcie z mrożonką,
należy odczytać wskazaną temperaturę, kiedy osiągnie ona stałą wartość.
….. „partia" oznacza określoną ilość artykułu rolno-spożywczego o tej samej nazwie, jednolitego pod względem rodzaju, klasy jakości, sposobu prezentacji, wyprodukowanego lub pakowanego przez jeden zakład produkcyjny, przeznaczonego jedno-razowo do obrotu lub badania.