WYDZIAŁ MECHANICZNY |
L A BO R A T O R I U M FIZYKI |
Rok akad. 2012/13 |
|||
W SZCZECINIE |
Nr ćw.
2 |
Temat ćwiczenia Sprawdzanie prawa Stefana-Boltzmana |
Nazwisko i imię
|
||
Data wyk. ćwicz.
|
Data odd. spr.
|
Ocena |
Podpis wykł. |
Rok studiów
|
WSTĘP TEORETYCZNY
Ciało doskonale czarne - jest to wyidealizowane ciało fizyczne posiadające całkowitą zdolność pochłaniania energii padającego na nie światła niezależnie od długości fal światła.
Ciało szare - ciało o zdolnościach absorpcyjnych, tak jak ciało doskonale czarne, niezależnych od długości fal światła. Zdolność ta jest jednak znacząco niższa od ciała doskonale czarnego. Część energii ulega odbiciu.
Spektralna zdolność emisyjna - oznacza szybkość, z jaką dana powierzchnia wypromieniuje energię odpowiadającą długościom fal zawartym w danym przedziale najczęściej spotykaną jednostką jest [W/cm2*μm], jest więc zależne od długości fal.
Całkowita zdolność emisyjna - określona jest jako szybkość z jaką jednostka powierzchnie wypromieniuje energię, w tym przypadku rozpatrywane są wszystkie długości emitowanych fal. Wartość ta podawana jest w W/cm2.
Prawo Kirchoffa - zdolność emisyjna ciała doskonale czarnego opisana funkcją długości fali i temperatury jest równa stosunkowi emisji do absorpcji dowolnego ciała, opisanych także funkcją długości fali i temperatury:
Prawo Plancka - według teorii Plancka emisja promieniowania przez ciało nie zachodzi w sposób ciągły lecz w postaci porcji energii (teoria kwantowa) będącej krotnościami energii podstawowej. Prawo to można przedstawić za pomocą poniższego wzoru:
E=nhv, n=1,2,3....
v - częstość oscylatora
h- stała Plancka , h=6,62 * 10 -34 [Js]
Prawo Stefana- Boltzman - całkowita zdolność emisyjna ciała doskonale czarnego jest wprost proporcjonalna do 4 potęgi jego temperatury, a współczynnikiem proporcjonalności jest stała zwana stałą Boltzmana, która wynosiσ = 5,67 * 10-8 [W/(m2K4)]
R(T)= σT4
Dla ciał szarych we wzorze pojawia się jeszcze jeden składni iloczynu, którym jest zdolność absorpcyjna ciała rzeczywistego której wartości zawierają się miedzy 0 - 1, przy czym 1 oznacza z definicji ciało doskonale czarne.
Prawo Wiena - według tego prawa częstotliwość odpowiadająca maksymalnej zdolności emisyjnej ciała doskonale czarnego jest proporcjonalna do jego temperatury bezwzględnej:
vmax/T = const
Inaczej prawo Wiena można przedstawić za pomocą wzoru:
λmaxT = b
JAK Z PRAWA PLANKA WYNIKA PRAWO STEFANA I WIENA
Zdolność ciała do promieniowania nazywamy widmową zdolnością emisyjną, która jest strumieniem energii w postaci fal elektromagnetycznych o różnej długości.
Zależność widmowej zdolności emisyjnej od długości fali λ oraz od temperatury T
określa wzór Plancka:
gdzie c - prędkość światła w próżni; c = 299792458 m/s, k - stała Boltzmanna
k = 1,380658(12)*10-23 J/K
Z prawa Plancka możemy wyznaczyć całkowitą moc R wypromieniowywaną przez
ciało doskonale czarne w danej temperaturze T w postaci fal o wszystkich możliwych długościach. Wystarczy scałkować wzór prawa Planca w granicach od λ = 0 do λ = ∞.
Wtedy całkowita zdolność emisyjna jest proporcjonalna do czwartej potęgi T:
Otrzymamy wzór Stefana-Boltzmanna:
gdzie δ - stała Stefana-Boltzmanna
Powyższy wzór jest treścią prawa Stefana-Boltzmanna mówiącego, że całkowita energia emitowana w jednostce czasu przez jednostkę powierzchni dla ciała doskonale czarnego, jest proporcjonalna do czwartej potęgi temperatury bezwzględnej tego ciała.