Powodzie

Powodzią nazywamy takie wezbranie wody, podczas którego woda po przekroczeniu stanu brzegowego lub poziomu korony wałów ochronnych zalewa doliny rzeczne lub tereny depresyjne, a przez to powoduje zniszczenia, straty finansowe i pozaekonomiczne (społeczne, moralne itp.).

Urządzeniami wodnymi i różnego rodzaju działaniami ograniczającymi skutki powodzi są przede wszystkim: zbiorniki retencyjne, poldery, suche zbiorniki przeciwpowodziowe, obwałowania, regulacje rzek i potoków górskich, kanały ulgi

- na terenach większych aglomeracji miejskich, zalesienia, likwidacja zatorów lodowych, lodołamanie jak i bardzo ważny czynnik - prognozowanie i ostrzeganie

Wezbranie wody w rzekach, zbiornikach, na morzu jest to takie podniesienie poziomu wody, które nie powoduje zniszczeń i strat w terenach przyległych. Może być ono spowodowane zwiększonym zasilaniem np. przez opad, tajanie śniegu lub zahamowaniem odpływu w wyniku zatoru, wiatru przeciwnego do kierunku ruchu wody itp.

Wyróżniamy następujące rodzaje powodzi:

-opadowa,

-zatorowa,

-roztopowa

-sztormowa,

-katastroficzna

Zadania STRAŻY POŻARNEJ

• przyjęcie zgłoszenia o zdarzeniu,

• przekazanie informacji do Policji, Pogotowia Ratunkowego,
władz lokalnych, komitetów przeciwpowodziowych,

• udział w pracach komitetu przeciwpowodziowego,

• prowadzenie działań ratowniczych

ratowanie ludzi,

ewakuacja ludzi, zwierząt i mienia,

udzielanie pomocy przedlekarskiej

• odwadnianie

• pomoc w zabezpieczaniu obwałowań i urządzeń hydrotechnicznych,

• oświetlenie terenu akcji,

• organizacja łączności na terenie akcji.

Zapobieganie klęskom powodzi

Metody techniczne

Zalesienie stoków górskich i stosowanie odpowiednich zabiegów agrotechnicznych, celem zatrzymania dużych ilości wody na obszarze dorzecza

Obudowa potoków górskich zabezpieczająca przed zniszczeniem wodami spływowymi osiedli, dróg komunikacyjnych i innych urządzeń.

NALEŻY JEDNAK PAMIĘTAĆ ŻE OBUDOWA PRZYSPIESZA ODPŁYW WÓD

-Regulacja rzek - ułatwia odpływ wód, mniejsze ryzyko powstania zatorów lodowych

-Budowa kanałów ulgi- sztuczne przekopy odgałęziające się od rzeki w górnym jej biegu i łączące się poniżej miasta.

-Obwałowanie rzek- najprostszy, najtańszy sposób zabezpieczenie posiadający jednak wiele wad.

-Budowa zbiorników retencyjnych - polega na przegrodzeniu koryta rzeki zaporami i tworzeniu w ten sposób sztucznych zbiorników. Magazynowanie nadmiaru wody, natomiast w okresie posuchy wypuszczanie jej.

-Poldery

Metody Nietechniczne

Zatory lodowe oddziaływają na

Filary mostów

Zakręty rzek

Zwężenie koryta

Sterczące pale po zniszczonych mostach

Zatopione lub zwalone drzewa

Wysepki i mielizny

Silnie zarośnięte dna i brzegi

Akcja przeciwpowodziowa

Okres przygotowawczy

Okres podwyższonej gotowości

Okres alarmu i działań

Okres usuwania skutków powodzi (popowodziowy)

Katastrofy budowlane.

Katastrofa budowlana - niezamierzone gwałtowne zniszczenie obiektu lub jego części, a także konstrukcji rusztowań, ściany wykopów

1. Przyczyny katastrof budowlanych

1. błędy w projektowaniu

2. błędy w czasie wykonania

3. nieodpowiednie warunki eksploatacji

4. przypadki losowe

2. Rodzaje zniszczeń w wyniku kat. Budowlanych.

• stok (zawał pochyły)

• zawał płaski

• pomieszczenie wypełnione

• pomieszczenie zasypane

• ruina brzegowa

• pomieszczenia uszkodzone

• stożek gruzowy

3. Formy zniszczeń budynku.

• budynek częściowo zniszczony

• budynek uszkodzony

• budynek całkowicie zniszczony

4. Metody lokalizacji osób uwięzionych.

• wywiad z ocalałymi

• przeprowadzenie nastukiwania, nasłuchiwania, nawoływania

• zastosowanie sprzętu elektronicznego

• psy ratownicze

• sprawdzamy dla pewności na kilka sposobów

5. Sposoby dotarcia do osób uwięzionych.

• odgruzowanie i otwarcie drzwi do budynku

• odgruzowanie i otwarcie wejść ewakuacyjnych i awaryjnych

• dojście przez pomieszczenia przyległe

• za pomocą podkopów i wykopów

• przebicia w ścianie i stropie

• przebicie ściany nośnej

Zagrożenia dla osób poszkodowanych w K.B.

• uduszenie

• zatrucie

• zalanie wodą

• porażenie prądem

• obrażenia ciała

Zadania dla PSP.

• lokalizacja i rozpoznanie dróg ewakuacji i rejonu zniszczenia

• odszukanie uwięzionych i wykonanie dojść do poszkodowanych

• zabezpieczenie budynku lub jego zagrożonej zawaleniem części

• lokalizacja uszkodzeń sieci

Ponadto

• gaszenie pożarów

• prowadzenie wyburzeń

• pomoc osobom ocalonym

Elementy działań:

• dojazd

• rozpoznanie

• zabezpieczenie terenu akcji

• likwidacja występujących zagrożeń

• ewakuacja ocalałych i zagrożonych osób

• lokalizacja i uwolnienie osób uwięzionych

• przekazanie terenu akcji

• zakończenie działań

I rozpoznanie.(od momentu zgłoszenia)

• jakie zagrożenie

• ilość osób poszkodowanych uwięzionych

• występujące zagrożenia

• stan obiektu

• drogi dotarcia do osób

• potrzebny sprzęt

• czy jest potrzeba powołać sztab

źródła informacji.

• własne

• sytuacja na miejscu zdarzenia

• osoby ocalałe

• właściciele

• specjaliści

• przyrządy pomiarowe

• dokumentacja

II Zabezpieczenie

• obtaśmowanie miejsca zdarzenia

• wykorzystanie sił porządkowych

zakres zabezpieczenia jest zależny od : skali zdarzenia, prowadzonych działań, sąsiedztwa innych obiektów.

III Likwidacja

• własnymi siłami

• za pomocą sprzętu specjalistycznego

Zasady przebicia :

• wykonujemy w miejscu nie powodującym osłabienia elementu

• wielkość otworu powinna zapewniać możliwość ewakuacji poszkodowanych

• wykonujemy otwór rewizyjny

• gruz na zewnątrz

• powiększamy go do wielkości umożliwiającej przemieszczenie poszkodowanego

• kształt optymalny otworu to sklepienie

• dla stropów z płyt, na łączeniu

• dla stropów z belkami nośnymi, pomiędzy nimi

• dla stropów sklepionych nad zwornikiem

Szczegółowo wykonanie otworu w ścianie z cegieł.

• najczęściej za pomocą młota i przecinaka usuwamy fugę

• pierwsza cegłę dzielimy na połowę i usuwamy ją

• później jej drugą część

• następnie cały poziomy rząd do żądanej szerokości

• później usuwamy górne rzędy w kształt sklepienia

Wykopy i podkopy zewnętrzne.

Wykop wgłębienie w ziemi przy ścianie budynku umożliwiające przebicie się do wewnątrz

Rodzaje.

• Wąskoprzestrzenny (ręczny), wymaga zabezpieczenia

• Szerokoprzesrzenny mechaniczny

• Mieszany

Podkop tunel pod przeszkodą pozwalający na dostanie się do obiektu i przebicie się do wewnątrz budynku.

Rodzaje.

• ukośny

• poziomy

• poziomy z szybem pionowym

Sposoby stabilizacji

• podpory pionowe, stęple

• podpory poziome, rozpory

• podpory skośne

• ściągi

• obejmy

Zasady prowadzenia działań.

1. Samochód ustawiamy w odległości bezpiecznej.

2. Obiekt podzielić na sektory.

3. Wyznaczyć osoby do prowadzenia obserwacji obiektu przez cały czas prowadzenia działań.

4. Unikać nadmiernego gromadzenia ratowników w osłabionych punktach

5. W czasie prac rozbiórkowych upewnić się czy teren jest właściwie zabezpieczony

6. Po nawiązaniu kontaktu z uwięzionymi potwierdzać go co jakiś czas

7. Z dużą rozwagą stosować sprzęt ciężki wibracje mogą spowodować zawalenie

8. Droga dotarcia najczęściej jest drogą powrotu

9. Odpowiednie oznakowanie sektora prac

10. Wprowadzani ratownicy powinni być odpowiednio zabezpieczeni, sygnalizatory, latarki, sprzęt odo, itp.

11. Odgruzowujemy od góry warstwami

12. ocalałe rzeczy gromadzimy w jednym miejscu

13. Opanować sytuację wokół ważnych elementów konstrukcyjnych

14. Częsta wymiana ratowników.

Ratownictwo Chemiczne.

Ratownictwo Chemiczne. To zespół czynności podjętych przez PSP. podczas zdarzeń związanych z likwidacją bezpośrednich zagrożeń stwarzanych przez materiały niebezpieczne.

Materiał niebezpieczny - materiał który ma swoje właściwości fizyczne, chemiczne, biologiczne w przypadku nie prawidłowego obchodzenia się z nimi, może spowodować śmierć utratę zdrowia, straty materialne, zniszczenie środowiska.

Skala zagrożeń.

• właściwości fizyko-chemiczne

• właściwości pożarowe

• właściwości toksyczne

• właściwości promieniotwórcze

Drogi wnikania.

• układ oddechowy

• układ pokarmowy

• skóra

Dawka śmiertelna. DL

• najmniejsza ilość substancji trującej powodująca śmierć.

Dawka trująca. DT

• najmniejsza ilość substancji trującej wywołująca widoczne objawy zatrucia.

Średnia dawka śmiertelna. DL /50

• najmniejsza ilość substancji trującej powodująca śmierć połowy populacji w ciągu 14 dni

[NDS] Najwyższe dopuszczalne stężenie.

Stężenie substancji trującej które przy stałym kontakcie przez 8 h dniu pracy nie powoduje objawów zatrucia.

[NDS^ch] Najwyższe dopuszczalne stężenie chwilowe.

Stężenie czynników szkodliwych dla zdrowia utrzymujących się w środowisku pracy przez 30 min w czasie zmiany roboczej które nie powoduje ujemnych zmian w stanie zdrowia pracownika, oraz przyszłych jego pokoleń

[NDSP] Najwyższe dopuszczalne stężenie progowe.

Stężenie czynników szkodliwych dla zdrowia, które ze względu na zdrowie pracownika nie może być przekroczone w środowisku pracy.

Próg wyczuwalności węchowej.

Dana liczba określająca min. ilość substancji w atmosferze która może być wyczuta przez węch.

Czynniki rozprzestrzeniania się w obłoku gazowym.

• dyfuzja samoczynne rozprzestrzenianie się cząsteczek oparów.

• ruchome masy powietrza (stan równowagi atmosfery)

• konwekcja wznoszenie powietrza

• inwersja opadanie mas powietrza

• izotermia bezruch

• wiatr zwiększa powierzchnie zmniejsza stężenie

• opady atmosferyczne wypłukują

• ukształtowanie terenu (wzniesienia ok, zagłębienia źle)

• pokrycie terenu (las zabudowania )

Oddziaływanie mat. niebezpiecznych może być:

- ogólno trujące,

- szkodliwe,

- żrące,

- rakotwórcze,

- neurotoksyczne (centralny układ nerwowy),

- upośledzające,

- mutogenne,

- narkotyczne,

- parzące,

- duszące,

Klasyfikacja mat. niebezpiecznych.

I grupa - mat. wybuchowe

II grupa - mat. pożarowe

III grupa - mat. toksyczne-żrące

IV grupa - mat. promieniotwórcze

Główne przyczyny uwalniania mat niebezpiecznych.

• Jest to czynnik ludzki tzn. wina człowieka przeładowanie w transporcie, niedbalstwo podczas transportu, itp.

Podział ADR

• klasa 1 mat. wybuchowe

• klasa 2 mat. sprężone, skroplone pod ciśnieniem

• klasa 3 mat. ciekłe zapalne

• klasa 4.1 mat. stałe zapalne

• klasa 4.2 mat. samozapalne

• klasa 4.3 mat. które w kontakcie z wodą wytwarzają gazy palne

• klasa 5.1 mat. utleniające

• klasa 5.2 mat. organiczne (nadtlenki)

• klasa 6.1 mat. trujące

• klasa 6.2 mat. zakaźne

• klasa 7 mat. promieniotwórcze

• klasa 8 mat. żrące

• klasa 9 inne mat. niebezpieczne.

Oznakowanie mat. niebezpiecznych w transporcie (tablice, naklejki)

Wytrzymałość tablic w ogniu musi > 15 min

X oznacza bezwzględny zakaz używania wody jako środka gaśniczego.

Powtórzenie tej samej cyfry oznacza zwiększone niebezpieczeństwo w danej klasie

Oznaczenia cyfr na tablicach (górna część tablicy)

I cyfra oznacza podstawowe właściwości mat. (dominujące zagrożenie)

2- palny, gazy

3- ciekły zapalny

4- stały zapalny

5- utleniający

6- toksyczny

7- promieniotwórczy

8- żrący

9- inne mat. niebezpieczne

II lub III cyfra. (stopień zagrożenia)

0- brak dodatkowych zagrożeń

2- zdolność do emisji gazów

3- łatwopalność

5- właściwości utleniające

6- właściwości toksyczne

8- właściwości żrące

9- niebezpieczeństwo reakcji rozkładu

Rozmieszczenie tablic na cysternach.

W przypadku jednej substancji tablice umieszczamy z tyłu i przodu cysterny naklejki natomiast na bokach.

Jeżeli w różnych komorach są różne substancje to na przedzie i z tyłu umieszczamy tablice bez numerów, na boku komory tablice z numerem substancji i na obu bokach naklejki.

Oznaczenia rurociągów.

• pokrycie barwne (niebieski - tlen, zielony - woda, żółty - gaz, fioletowy - substancje żrące)

• kierunek przepływu

• znaki ostrzegawcze

Szczegółowa likwidacja miejsc. Zagrożeń chemiczno-ekologicznych.

• identyfikacja mat. stwarzającego zagrożenie

• wyznaczanie stref zagrożenia

• ewakuacja

• prognozowanie zmian wielkości strefy

• uszczelnienie miejsca wycieku

• przemieszczanie, przepompowywanie mat. do zbiorników

• stwarzanie kurtyny wodnej

• przewietrzanie strefy zagrożenia

• stawianie zapór

• prowadzenie neutralizacji uwolnionych substancji

• sorpcja substancji chemicznych

• zbieranie substancji z powierzchni gleby, wody

Ogólna organizacja działań w zakresie ratownictwa chem-eko.

1. rozpoznanie zagrożeń, oraz prognozowanie ich rozwoju, skutków dla ludzi i środowiska

2. likwidacja

3. dokumentowanie i analiza działań

Minimalna ilość środków 1-go rzutu do podjęcia działań

3 - zastępy

• sam rat chemicznego 4 osoby

• sam. techniczny 3 osoby

• sam. gaśniczy 6 osób

Funkcje dla ratowników.

Samochód rat. chemiczny.

• d-ca kieruje działaniami chemicznymi

• kierowca przygotowuje i wydaje sprzęt z samochodu

• 2 ratowników udaje się do strefy skażenia

Samochód techniczny.

- d-ca jest meldunkowym (pilnuje czasu pracy, kontrola ubrań, łączność, dokumentacja)

• kierowca wydaje sprzęt, oświetla teren, zabezpiecza tyły akcji

Samochód Gaśniczy I

• d-ca

• kierowca obsługuje autopompę i sprzęt

• I rota jest to rota asekuracyjna w gotowości do wejścia (podmienia i rotę będąca w strefie skażonej)

• II rota przygotowuje strefę dekontaminacji

Zasady dojazdu i ustawienie samochodów.

• dojeżdżamy z kierunku wiejącego wiatru

• ustawiamy samochód w bezpiecznej odległości

• ustawiamy się od strony nawietrznej

• ustawiamy się na wzniesieniach

• ustawiamy się tak aby była sprawna ewakuacja

Strefy rat.-chem.

• strefa 0 - przez cały czas lub długotrwale występuje zagrożenie wybuchem

• strefa 1 - o zasięgu NDS (ewakuacja wszystkich osób postronnych)

• strefa 2 - zaplecze akcji

• strefa 3 - dekontaminacja wstępna przy bramce wyjściowej, powinna być wytaśmowana

Czas pracy zależy od:

• właściwości fizyczno-chemicznej medium

• zastosowanych stopni ochrony

• sprawności fizycznej

• temp. otoczenia

• wysiłku fizycznego

• psychiki

Elementy działań

• alarmowanie

• rozpoznanie wstępne i ocena sytuacji przez SK

• dysponowanie

• rozpoznanie właściwe

• organizacja działań

• prowadzenie działań

• zakończenie

Informacje o zdarzeniu

• listy przewozowe w transporcie

• osoby kompetentne

• przyrządy pomiarowe

• zachowanie otoczenia

• właściwości fizyczno- chemiczne

Dekontaminacja

• poprzez rozcieńczeniem wodą

• na drodze chemicznego rozłożenia, neutralizacja

• na drodze sorbcji

Organizacja dekontaminacji

• obszar do opłukiwania

• pojemnik do zdejmowanego ubrania

• linia gaśnicza do działań dekontaminacyjnych

• strefa czysta do czystych rzeczy

• strefa ciepła (to ubrania po wstępnej dekontaminacji)

Kolejność oczyszczania roty

• pierwszy idzie ten kto więcej pracował

• gdy odzywa się sygnalizator

• gdy jest zmęczony psychicznie

Ratownictwo Drogowe

Zagrożenia dla ratowników występujące w katastrofach drogowych.

• zagrożenie pożarowe

• zagrożenie ekologiczne

• zagrożenia na terenie akcji

• zagrożenie życie ludzkiego

• zagrożenie stabilizacji pojazdu

• zagrożenie zarażeniem AIDS

• zagrożenie od ostrych krawędzi

• zagrożenie dla innych uczestników ruchu

• naprężenia zwichrowanych konstrukcji

• unikanie narzędzi iskrzących

• bałagan na terenie akcji

Zasady i elementy działań:

1. przyjęcie zgłoszenia

rozpoczęcie rozpoznania informacja wstępna

2. dojazd i ustawienie pojazdu

• Jak najbliżej miejsca wypadku z zachowaniem odległości bezpiecznej

• W razie potrzeby blokujemy pas ruchu, ustawiając sam pod kątem celem zapewnienia bezpieczeństwa ratowników i poszkodowanych

• pierwszy pojazd po stronie najazdowej drugi z przeciwnej

• ustawienie musi zapewniać możliwość dojazdu innych służb ratowniczych.

• Pełne oświetlenie pojazdu zraz z sygnałami świetlnymi

3. rozpoznanie trwa do zakończenia działań

• określić rodzaj i skalę zagrożeń

• czy siły są wystarczające

• ustalamy osoby poszkodowane czy są uwięzione i ich stan medyczny

• ustalamy kolejność działań i rodzaj sprzętu

• ustalamy skalę i specyfikę zagrożenia obecność służb współpracujących

4. zabezpieczenie terenu akcji

Używamy

• SRT

• światła pulsacyjne

• pachołki

• taśma wygradzająca

• pachołki znaki ostrzegawcze

Uwzględniamy

• rodzaj i skalę zagrożeń w stosunku do szlaku

• warunki atmosferyczne, porę dnia

• ukształtowanie i rodzaj szlaku

• bezpieczeństwo ratowników i osób poszkodowanych

• dojazd służb współdziałających

5. likwidacja zagrożeń

• wyłączenie stacyjki i odłączenie akumulatora

• stabilizacja

• pokrycie rozlewisk paliwowych (pianą, sorbentem)

6. uwalnianie osób poszkodowanych

Zasady :

• ustalamy kolejność uwalniania

• bezwzględna stabilizacja pojazdu

• zapewnienie bezpieczeństwa poszkodowanych i ratowników

• nie przemieszczamy pojazdu

• wybieramy najprostszy sposób ratowania

• ustalamy kolejność działań

• praca w uzbrojeniu osobistym

• ekranujemy (osłaniamy) osoby poszkodowane

• współpraca z lekarzem

• wsparcie psychiczne dla osób poszkodowanych

• praca jednym narzędziem

• odcięte elementy wynosimy poza teren działania

• zabezpieczamy ostre krawędzie

7. zakończenie działań

Stabilizacja.

Wstępna - stosujemy kliny pod koła zabezpieczamy przemieszczeniem się pojazdu w poziomie.

Właściwa (pełna) - jeżeli ratownicy pracują na platformie pojazdu.

Ogólne zasady postępowania.

Szyby.

Klejone na folię wyciąć toporkiem, wyjmując ja na zewnątrz,

Hartowane Wybijak przykładamy w narożniku potłuczone szkło również wyjmujemy na zewnątrz, Pamiętamy o izolacji osoby poszkodowanej.

Kolejność nazewnictwa słupków.

A z boku przedniej szyby

B pod słupkiem A mocowanie przednich drzwi

C w miejscu mocowania zamka 1 drzwi i pasów bezpieczeństwa osób z pierwszych siedzeń

D pomiędzy boczna a tylną szybą

Zasada otwierania drzwi.

• Szukamy najprostszego rozwiązania może wystarczy chwycić za klamkę

• Uszczypnięcie i odgięcie krawędzi

• zgniecenie nadkola

• rozpieracz pomiędzy drzwi a dach

• rozpierać od zamka

• powiększamy szczelinę łomem

• zgniecenie lub uderzenie w płaszczyznę drzwi

Sposób wycinania 3 drzwi.

• stabilizacja

• usunięcie szyby

• obserwacja kontrola poszkodowanych

• tniemy słupek C pomijając mocowanie pasów a następnie D

• staramy się nie uszkodzić wlewu paliwa jeżeli jest w danym miejscu

• odginamy bok

Odciągnięcie kolumny kierowniczej.

• Usuwamy przednią szybę

• otwarty rozpierak kładziemy na maskę

• łańcuch mocujemy do kolumny kierowniczej owijając go dwukrotnie

• drugi mocujemy za resor wahacz lub inną (mocną)część podwozia

• pod łańcuchy podkładamy belki zapobiegając wcięciu się łańcucha w karoserię

• łańcuchy muszą być napięte luzy usuwamy ręcznie

• zamykamy rozpierak nie ruszamy go do czasu uwolnienia poszkodowanego

• w przypadku małego odciągnięcia kolumny odcinamy koło kierownicy

Rozpoznanie samochodów na LPG.

Sam. Osobowy - wyprowadzona na zewnątrz końcówka do napełniania najczęściej z tyłu pojazdu po przeciwnej stronie niż wydech, pod zderzakiem, w boku lub w dowolnym innym miejscu , zbiornik w kształcie walca lub koła w bagażniku, w kabinie przełącznik.

Sam. ciężarowy - w samochodach dostawczych i ciężarowych zbiornik można znaleźć w środkowej lub po bokach pojazdu podwieszona na płycie montażowej lub ramie w dobrze widocznym miejscu, należy uważać by nie pomylić ze zbiornikiem na sprężone powietrze.

Tok postępowania.

• Zabezpieczyć przed wszelkiego rodzaju zaiskrzeniem

• W zastanym miejscu wypadku jeżeli czujemy gaz nie ingerujemy w instalację elektryczną może powstać zaiskrzenie

• Najpierw sprawdzamy eksplozymetrem dopiero później odłączamy instalację

• Jeżeli jest konieczność korzystania z narzędzi iskrzących, należy odczekać aż spadnie stężenie gazu (sprawdzamy eksplozymetrem) możemy dokonać nadmuchu sprężonym powietrzem

• Asekuracyjne podanie wody lub piany w przypadku braku możliwości odłączenia akumulatora może spowodować zwarcie instalacji elektrycznej

• Jeżeli zbiornik przetrzymał kolizję należy schładzać go prądem rozproszonym

• W zależności od intensywności pożaru zbiornik z wadliwym lub brakiem zaworu nadmiarowego wybuch po ok. 6-10 min

Warunki ekstremalne.

W czasie otwarcia zaworu bezpieczeństwa następuje duża szybkość wypływu gazu. Płomienie rozbiegają się gwałtownie na odległość około 4 m od zarysu samochodu. W przypadku eksplozji zbiornika płomienie tworzą krąg o średnicy 38 m wokół pojazdu (promień rażenia 19 m).

Ratownicy nie są w stanie stwierdzić w jakim stopniu napełnienia znajduje się zbiornik oraz mogą mieć trudność z określeniem czy zbiornik w instalacji gazowej samochodu objętego pożarem wyposażony jest zawór nadmiarowy. W związku z czym należy przyjąć najbardziej niekorzystny wariant możliwej do zaistnienia sytuacji. Jeżeli pojawi się biało-żółty ogień to świadczy o rozszczelnieniu zbiornika

Nadzwyczajne zagrożenie środowiska.

Zag spowod gwałtownym zdarzeniem nie będącym klęską żywiołową która może wywołać znaczne zniszczenie środowiska lub pogorszenie jego stanu stwarzające powszechne niebezpieczeństwo dla ludzi i środowiska.

Żródła zagrożeń:

przem wydobywczy,

przem chemiczny

transport

Działalność człowieka.

Wpływ prod rop-pochna na środowisko:

odcięcie światła

zła wymiana gazowa

skażenie wód

zabija życie biol

Ploso-miejsce o największej głebokości.

Odsypisko-miejsce osadzenia piasku nanoszonego przez rzekę.

Przykosa-urwista krawędż piaszczystej wyspy lub mielizny powstała na skutek wypłukiwania piasku przez nurt.

Ławica-piaszczysta wyspa lub półwysep łagodnie zaokrąglony i wydł w kierunku rzeki.

Główka-(ostroga) wał kamienny zbudowany w poprzek rzeki w celu utrzymania nurtu na jej środku i ochrony brzegów przed jej podmywaniem.

Warkocz-jest to pas pluszczącej fali odcinający się od wody o gładkiej powierzchni i oznaczający głębszą część cieku wodnego.

Zachowanie rozlewów olejowych zależy od:

-rodzaju i ilości substancji

-rodzaju wody

-warunkó hydrologicznych

-warunkó atmosferycznych

Rozprzestrzenianie-zwiększenie pow zajmowanej przez rozlewisko i spadek grubości plamy, powodują to:

-siły grawitacji, nurt cieku, wiatr.

Szybkość przepływu plamy:

-rzeki wąskie-80% prędkości nurtu

-szerokie ok. 60% pred

-na jeziorach 3% prędkości nurtu.

Parowanie-zjawisko zmiany stanu skupienia lekkich frakcji węglowodorowych wchodzących w skład rozlewu na pow wody oleju z ciekłej na gazową

Odparowaniu podlega 20-40% rozlanego oleju. Z parowaniem związana jest zmiana lepkości oraz zagrożenie pożarowe i działanie toksyczne.

Emulsyfikacja- tworzenie mieszaniny wodno olejowej pod wpływem burzliwości przepływu.

Sposoby likwidacji rozlewisk olejowych:

-zatapianie

-dyspergowanie

-biodegradacja

-spalanie

-zbieranie.

Dyspergowanie- poddawanie działaniu związków powierzchniowo czynnych zwiększa napięcie powierzchniowe w produkcie ropo-poch

Wady: zagrożenie toksyczne, konieczność zemulsyfikowania substancji.

Fazy likwidacji:

-zatrzymanie, skierowanie do brzegu i pogrubienie

-wydobycie

-gromadzenie lub/i separacja

-zagospodarowanie odzyskanego oleju oraz wydobytych zanieczyszczeń

-działanie doczyszczające trasę spływu rozlewu olejowego.

Pole operacyjne-miejsce ustawienia urządzeńzatrzymujących, zbierających olej, systemu separacyjnego, spalającego.

Odcinek operacyjny-oznacza cały skażony lub zagrożony skażeniem odcinek rzeki objęty działaniami ratowniczymi.

Obszar operacyjny-cały skażony lub zagrożony skażeniem obszar jeziora wraz z brzegami.

Wybór miejsca pod pole operacyjne:

-czas niezbędny- wyprzedzenie rozlewiska

-warunki hydrologiczne cieku: wiatr, burzliwość, ukierunkowanie nurtu na brzeg, głębokość cieku, kształt linii brzegowej,

-drogi dojazdowe

-wielkość pow pod zaplecze

-bliskość zaplecza sorbentów

-punkt kotwiczenia zapór

-ujęcie wody, tereny rekreacyjne czynne,

-budowle hydrotechniczne.

ZAPORY PRZECIWOLEJOWE

-improwizowane

-profesjonalne: sztywne pomostowe (S1) max. prędkość nurtu 1,5 m/s.

-elastyczne, sorpcyjne, kurtyny powietrzne, zastawki.

ZAPORA POMOSTOWA

Pełni rolę: zapory głównej w systemie zapór, kierunkowej, zabezpieczającej.

ZALETY: działa przy szybkim nurcie, nie wymaga sprzętu pływającego do sprawiania, możliwość przemieszczania się po niej na drugi brzeg, stanowi podwójną barierę.

ZAPORY LEKKIE 30-40cm wys płaszcza,

ZPORY CIĘŻKIE 90-100 cm.

Zapora elastyczna: ZL-3 budowa -płaszcz, komora wypornościowa, styropian, obciążenie, lina prowadząca .

Pełni ona rolę: głównej lub wspomagającej, zabezpieczającej np. ujęć wody, ściągającej rozlew olejowy z pow jezior.

Zapora sorpcyjna ZS-1:

Segment: -komory wypornościowe, siatka zabezpieczająca, rękaw, szekle. Służy do doczyszczania pow wody z filmu olejowego.

Sorbenty- są to ciała porowate zdolne do wchłaniania pewnej ograniczonej ilości substancji zanieczyszczającej środowisko.

Sorpcja- pochłanianie gazów, cieczy, par, ciał rozpuszczalnych lub znajdujących się w wodzie przez porowate ciała stałe. Obejmuje proces absorpcji i absorpcji.

Absorpcja-polega na przenikaniu pochłanianej substancji w głąb sorbentu.

Adsorpcja-polega na utworzeniu przez sorbowaną substancję cienkirj cząsteczkowej warstwy na pow.

Chłonność sorbentu- jest to stosunek masy wchłoniętego produktu do masy lużnego sorbentu który go wchłoną.

Czynniki do poprawnej pracy zapór- dobór typu zapory do prędkości nurtu, kąt ustawienia zapory, głębokość zanurzenia zapory, trwałe kotwiczenie, paraboliczny kształt zapór elastycznej i sorpcyjnej, odcinki zapory elastycznej łączymy na rybią łuskę, częsta wymiana sorbentu w zaporze sorpcyjnej wg. Potrzeb, stosowane systemu zapór.

Urządzenia zbierające:

Przelewowo pompowe, sorpcyjne, adhezyjne, konstrukcje specjalne

zatrzymujących, zbierających olej, systemu separacyjnego, spalającego.

---