Zajęcia terenowe- arkusz mapy topograficznej - Beskid Śląski

Skala 1: 75000

Źródło: „Mapa Gazety Wyborczej - Beskid Śląski i Żywiecki”, wyd. Produktów Kartografii Digitalnej, Poznań.

1. Wysiadasz na przystanku autobusowym w Ustroniu Polanie. Odszukaj na mapie opisane niżej obiekty
   i podaj ich nazwy.

1.	Miejscowość położona w rejonie węzła kolejowego (Bielsko-Cieszyn, Skoczów -Wisła), u podnóża Tułu, dawniej znany ośrodek przemysłu mineralnego (cementownia)
2.	Szczyt o wysokości 719 m npm, znajdujący się na NW od Pasma Czantorii
3.	Potok, będący lewostronnym dopływem Wisły ma swoje źródła nieopodal stoku Cis
4.	Rezerwat przyrodniczy - najstarszy w województwie śląskim, chroni storczyki
5.	Miasto położone w Republice Czeskiej, w której znajduje się duża huta, która wpływa niekorzystnie na drzewostany lasów Beskidu Śląskiego

2. Zapisz skalę mapy w postaci mianowanej i podziałki.

3. Oblicz różnicę wysokości jaką pokonasz idąc z Małej Czantorii do stacji kolejowej w Goleszowie. Zapisz sposób obliczeń

4. Oblicz rzeczywistą drogę Twojego marszu ( bez uwzględniania różnic wysokości) z Wielkiej Czantorii
   do Goleszowa (stacja PKP). Uwaga poruszasz się wytyczonym szlakiem turystycznym. Zapisz sposób obliczeń

5. Oblicz powierzchnię rzeczywistą pola B2. Wynik podaj w km² i ha. Zapisz sposób obliczeń

6. 
   Oblicz ile wynosi temperatura powietrza na szczycie góry Czantoria Mała, jeżeli w Lesznej Górnej (przystanek PKS najbliżej przejścia granicznego) termometry wskazują 15,5⁰C. W obliczeniach przyjmij gradient wilgotnoadiabatyczny spadku temperatury powietrza. Zapisz sposób obliczeń.

7. W Karpatach mamy do czynienia z występowaniem specyficznej cyrkulacji powietrza, jest ona związana z różnicą ciśnienia atmosferycznego pomiędzy jedną a drugą stroną grzbietu. Odpowiedz na poniższe pytania:

1. Jak nazywa się ten rodzaj wiatru w Karpatach?

2. Wymień 3 skutki przyrodnicze i społeczno - gospodarcze oddziaływania tej cyrkulacji?

8. W Beskidzie Śląskim spotykamy najczęściej następujące rodzaje skał: wapienie, margle, zlepieńce, piaskowce. Do jakiej grupy genetycznej skał wszystkie należą?

9. Podaj nazwę metody kartograficznej prezentacji zjawisk, za pomocą których na mapie przedstawiono:

a) występowanie lasów -

b) obiekty noclegowe -

c) wysokości nad poziom morza -

10. Podaj trzy cechy zagospodarowania terenu w obszarze pola B2.

11. Podaj po jednym przykładzie konsekwencji ekonomicznych, społecznych i przyrodniczych rozwoju turystyki na terenie przedstawionym na mapie.

12. Przekreśl w poniższych nawiasach określenia błędne, tak aby cechy klimatu na podanym obszarze były opisane prawidłowo. W szczytowych partiach Pasma Czantorii w porównaniu z Ustroniem Polaną

a) suma rocznych opadów jest (niższa / wyższa).

b) roczna amplituda temperatury powietrza jest (niższa / wyższa).

c) ciśnienie atmosferyczne jest (niższe / wyższe).

d) średnia temperatura roczna jest (niższa / wyższa).

13. Na załączone mapie znajdują się 3 rezerwaty przyrody. Dopasuj do poniższych opisów nazwy tych rezerwatów:

1. Chroni stanowisko 41 cisów, których najstarsze gatunki osiągają 200 lat, znajduje się w gminie Goleszów,

2. Rezerwat utworzony w 1948 roku, zajmuje powierzchnię prawie 16 ha, chroni liczne stanowiska storczyków oraz gatunki kserotermiczne.

3. Rezerwat leśny utworzony w 1996 roku, chroni zbiorowiska położone w reglu dolnym
   - buczynę górską porastającą północne stoki tego wzniesienia.

opr. mgr Katarzyna Szweda

nauczyciel geografii w Zespole Szkół Urszulańskich Rybniku

ODPOWIEDZI DO ZADAŃ

Praca z arkuszem mapy topograficznej- Beskid Śląski

Nr zadania	Przewidywana odpowiedź
1	1- Goleszów, 2- Gronik, 3 - Bładnica, 4 - Tuł, 5 - Trinec
2	Np.: skala mianowana: 1cm - 75000cm, 1cm - 750m, 1cm - 0,75 km Podziałka: 0 0,75 1,5 2,25 3,0 3,75 4,5 5,25 km
3	Mała Czantoria - 866m npm, stacja kolejowa - Goleszów - 340m npm Wysokość względna= 866m npm - 340m npm = 526m
4	15,8 cm - odległość na mapie 1cm - 0,75km 15,8cm - x x= 11,9 km
5	5,7cm*6,2 cm=35,34 cm^2 1cm^2 - 0,5625 km^2 35,34 cm^2 - x X=19,9km^2 X= 1990ha
6	866m npm - 400m npm = 466m 0,6^0C - 100m X - 466m X=466m * 0,6^0C/100m X=2,8^0C 15,5^0C - 2,8^0C = 12,7^0C
7	a) halny b) np.: wzrost prędkości wiatru - zniszczenie drzewostanów, linii energetycznych, dachów wzrost temperatury powietrza - szybsze topnienie pokrywy śnieżnej , możliwość powstawania lawin, spadek ciśnienia atmosferycznego - złe samopoczucie
8	Skał osadowych
9	powierzchniowa sygnaturowa izolinii - izarytmiczna (poziomicowa)
10	np.: - w zakresie infrastruktury turystycznej (baza noclegowa-camping), - stosunkowo dużo terenów zabudowanych zwłaszcza w części północno-wschodniej, - obecność drogi głównej w północno - wschodniej części pola, - dostępność komunikacyjna (liczne przystanki autobusowe, linia i stacja kolejowa)
11	konsekwencje ekonomiczne np.: - możliwy napływ kapitału, - rozwój bazy noclegowej i gastronomicznej, - rozwój komunikacji. konsekwencje społeczne np.: - spadek bezrobocia, - poprawa warunków bytu - wzrost stopy życiowej mieszkańców, - stopniowe wprowadzenie obcych wzorców kulturowych. konsekwencje przyrodnicze np.: - pogorszenie stanu środowiska przyrodniczego - większa ilość odprowadzanych ścieków, śmieci, zanieczyszczenie powietrza spalinami - nadmierny napływ turystów - erozja turystyczna, hałas.
12	Pozostają nieskreślone: wyższa niższa niższe niższa
13	Rezerwat Zadni Gaj Rezerwat Tuł Rezerwat Czantoria

A

B

C

1

Czantoria Mała

866 m npm

Leszna Górna

400 m npm

W

E

---