W klinice w Barcelonie zmarł w środę w wieku 89 lat Juan Antonio Samaranch, były przewodniczący Międzynardowego Komitetu Olimpijskiego (MKOl). Funkcję pełnił od 1980 do 2001 roku.
Przyczyną zgonu były kłopoty z oddychaniem, które spowodowały ustanie pracy serca.
We wtorek Samaranch został przewieziony do kliniki Quiron Hospital w Barcelonie z powodu poważnych problemów kardiologicznych. Lekarze oceniali stan pacjanta podłączonego do respiratora jako bardzo ciężki. "Stan pacjenta jest bardzo poważny, dla chorego w tym wieku rokowania nie są optymistyczne" - powiedział szef kliniki Rafael Esteban Mur.
Honorowy prezes MKOl i jeden z najbardziej wpływowych działaczy hiszpańskich w XX wieku miał od dawna poważne problemy z sercem. Po powrocie z sesji tej organizacji w Moskwie w 2001 roku, gdzie jego następcą wybrany został Belg Jacques Rogge, przez jedenaście dni był hospitalizowany w Lozannie. Sześć lat później bóle w klatce piersiowej spowodowały trzydniowy pobyt w madryckiej klinice.
W czasie Igrzysk XXVII Olimpiady w Sydney w 2000 roku zmarła jego żona Maria Teresa Salisachs Rowe. Przewodniczący MKOl udał się na jej pogrzeb, a następnie wrócił na igrzyska. Ich jedyny syn Juan Antonio junior jest członkiem MKOl.
14 maja 2009 roku honorowy przewodniczący MKOl Juan Antonio Samaranch gościł po raz ostatni w Polsce. W Warszawie, sam zamiłowany zbieracz znaczków pocztowych i posiadacz bogatej kolekcji pamiątek, otworzył 14. Światowe Targi Kolekcjonerów Olimpijskich uświetniające 90. rocznicę powstania Polskiego Komitetu Olimpijskiego.
13 października ubiegłego roku przebywając w Monako na festiwalu telewizji sportowych Samaranch miał lekki atak serca i trafił do szpitala w Monte Carlo.
***
Zmarły w środę w Barcelonie Juan Antonio Samaranch przez 21 lat kierował Międzynarodowym Komitetem Olimpijskim. 16 lipca 2001 r. w Moskwie wybrano jego następcę. Został nim przewodniczący Stowarzyszenia Europejskich Komitetów Olimpijskich Belg Jacques Rogge.
Samaranch został wybrany na stanowisko siódmego w historii szefa MKOl 16 lipca 1980 roku przed igrzyskami XXII olimpiady w Moskwie. Zastąpił Irlandczyka Michaela Morrisa lorda Killanina. Zgodnie z Kartą MKOl Hiszpan objął stanowisko po igrzyskach, które zakończyły się 3 sierpnia.
Juan Antonio Samaranch Torello urodził się 17 lipca 1920 roku w Barcelonie. Z wykształcenia był ekonomistą (studiował w Hiszpanii, Anglii i USA). W bogatej karierze politycznej był m.in. radnym miejskim w parlamencie lokalnym Barcelony odpowiedzialnym za sport, członkiem i przewodniczącym Rady Prowincjonalnej Barcelony (1955-1967).
W latach 1967-1977 zasiadał w Zgromadzeniu Narodowym. Był członkiem Unii Międzyparlamentarnej. Od sierpnia 1977 do sierpnia 1980 roku sprawował funkcję ambasadora nadzwyczajnego i pełnomocnego w ZSRR, jednocześnie akredytowanym w Mongolii.
Działał w hiszpańskim i międzynarodowym ruchu sportowym. W 1954 roku został członkiem Hiszpańskiego Komitetu Olimpijskiego (SOC), któremu przewodniczył w latach 1967-1970.
W 1966 roku wybrano go na członka MKOl, trzy lata później wszedł w skład Komitetu Wykonawczego, a w 1974 roku został pierwszym wiceprzewodniczącym. Piastował to stanowisko do 1978 roku. W latach 1979-1980 był szefem protokołu oraz komisji prasy, informacji i kultury. W 1980 roku powierzono mu funkcję przewodniczącego MKOl.
Samaranch objął ster MKOl w bardzo trudnym okresie - po igrzyskach w stolicy ZSRR, kiedy rozgrywkom sportowym towarzyszyły spory na tle politycznym. Bojkot olimpiady w Moskwie, a także tej w Los Angeles cztery lata później stanowił zagrożenie dla idei ruchu olimpijskiego. Samaranchowi udało się jednak zjednoczyć sportowy świat, znacznie zwiększyć popularność igrzysk i liczbę dyscyplin, w których mogli rywalizować sportowcy. Przypisuje się mu zasługę przystosowania największej imprezy sportowej do współczesnych warunków. W Seulu ponownie spotkali się niemal wszyscy najlepsi (oprócz zawodników Kuby i KRL-D).
Król Hiszpanii Juan Carlos, składając Samaranchowi gratulacje "za wyjątkowe poświęcenie dla dobra świata sportu oraz za zasługi w dziele lepszego porozumienia między ludźmi z całego świata", przyznał mu w 1991 roku tytuł markiza.
Pod koniec urzędowania musiał stawić czoła aferze korupcyjnej w MKOl związanej m.in. z wyborem gospodarzy igrzysk. W 1999 roku dziesięciu członków MKOl zostało zmuszonych do rezygnacji z powodu skandali dotyczących organizacji zimowych igrzysk w Salt Lake City w 2002 roku.
Największym osiągnięciem Samarancha było zwiększenie dyscyplin znajdujących się w programie olimpijskim z 21 w Moskwie do 28 w Sydney oraz zawarcie wielu umów sponsorskich, które zagwarantowały finansową przyszłość tej organizacji. Za prawa do transmisji z igrzysk w Pekinie w 2008 roku MKOl otrzymał ponad 1,7 mld dolarów.
Juan Antonio Samaranch miał dwójkę dzieci, syna i córkę. Jego żona Maria Teresa Salisachs Rowe zmarła w trakcie igrzysk w Sydney. Pojechał wtedy na pogrzeb, po którym wrócił do Australii. Władał hiszpańskim, francuskim, angielskim, porozumiewał się bez trudu po rosyjsku i niemiecku.
Jego hobby była sztuka i filatelistyka, szczególnie o tematyce sportowej. W młodości czynnie uprawiał hokej na trawie, boks, piłkę nożną, żeglarstwo, golf i jeździectwo. Jego marzeniem było, aby w rodzinnej Barcelonie odbyły się igrzyska olimpijskie. Idea ta nabrała rzeczywistości w 1992 roku.
Wielokrotnie z sympatią wyrażał się o Polsce, jej sportowcach i działaczach. Nie było igrzysk, na których Samaranch nie zawitałby do Domu Polskiego. Powstałe w Warszawie Centrum Olimpijskie imienia Jana Pawła II uważał za jedną z najładniejszych siedzib narodowego komitetu olimpijskiego.
"Wiele krajów posiada wspaniałe centra, ale z tych, w których gościłem, warszawskie jest najwspanialsze" - chwalił 11 grudnia 2004 roku nowoczesną budowlę. Na spotkaniu z dziennikarzami z zadowoleniem przyjął ofiarowane mu polskie znaczki i kartki pocztowe opatrzone okolicznościowymi stemplami imprez sportowych. W czasie ostatniej wizyty w Warszawie, w maju 2009 roku, otrzymał pamiątkowy medal wybity z okazji 50-lecia Klubu Dziennikarzy Sportowych.