Fruges vinearum sunt uvae, quae mense Septembri maturae sunt.
Owocem winnic są grona, które są dojrzałe w miesiącu wrześniu.
fructis, is - owoc
fruges - owoce?
vinea, ae 1f - winnica
vinearum - G.pl. - winnic
sum, esse, fui - jestem, być
sunt - Ind. Praesentis Activi 3 per. Sg. - są
uva, ae 1f - grono
uvae - N.pl. - grona
quae - które
mensie, is 3m - miesiąc
mense - Abl. sg. - miesiącem
september, is 3m - wrzesień
semptembri - Abl. Sg. - sierpniem
maturus, a, um - dojrzały
maturae - N pl., dojrzałe
sum, esse, fui - jestem, być
sunt - Ind. Praesentis Activi 3 per. Sg. - są
Ex uvis maturis vinum efficitur.
Wino jest przygotowywane z dojrzałych gron.
ex - z
uva, ae 1f - grono
uvis - Abl. pl. - gronami
maturis - Abl. pl. - dojrzałymi
maturus, a, um - dojrzały
vinea, ae 1f - winnica
vinum, i 2n - wino
vinum - N. sg - wino
efficio,ere,effeci,effectum 3 - wydobyć, przygotować, stworzyć
efficitur - Ind. Praesentis Passivi 3 per. sg - jest przygotowywane
Iulius, qui nuper ex urbe in praedium suum Albanum venit, huc et illuc in agris et in vineis suis ambulat.
Juliusz, który niedawno przybył z miasta na swoją albańską posiadłość, przechadza się odtąd dotąd po polach i w winnicach swoich.
Iulius, i 2m - Juliusz
qui - który, jaki
nuper - adv. świeżo, niedawno, kiedyś
ex - z
urbs, is 3f - miasto, stolica
urbe - Abl. sg - miastem
in - w
praedium, i 2n - posiadłość ziemska, grunt
suum - swój
Albanus,a,um - albański
Albanum - albański
venio, ire, veni, ventum 4 - przyjść, przybyć
venit - Ind. Praes. Activi 3 per. sg. - przybywa
huc - adv. - dotąd, do tego miejsca
et - i
illuc - adv. tam, do tego miejsca, na tamten świat
in - w,na
ager, agri 2m - pole, rola
agris - Abl. pl - rolą
et - i
in - w, na
vinea, ae 1f - winnica
vineis - Abl. pl - winnicami
suis - swój
ambulo, are, avi, atum 1 - naokoło chodzić, przechadzać się
Supra eum est mons Albanus, infra lacus Albanus, qui villis magnificis cingitur.
Ponad nim jest góra albańska, poniżej jezioro albańskie, które okala wspaniały dwór.
supra - adv. w górze, na świecie górnym, ponad, poza, przed
eum - jego
est - jest
mons, is 3m - góra
Albanus,a,um - albański
Albanus - albański
infra - adv. w dole, u dołu, niżej
lacus, us 4m - zbiornik, basen, jezioro, woda
Albanus,a,um - albański
Albanus - albański
qui - który
villa, ae 1f - dwór, dobra wiejskie
magnificus,a,um - wzniosły, wspaniały, wyniosły
cingo, ere, cinxi, cingtum - opasać, przepasać, passivum przepasać się
Nulla in parte Italiae tot et tantae villae videntur quam in Latio et maxime circum illum lacum amoenissimum.
Nikt w części Italii tyle i tak wielkie dwory widziane są, jak w Lacjum i w najbardziej w okolicy ów jeziora najbardziej uroczo położone.
W żadnej części Itallli nie ma widocznych tylu i tak wielkich posiadłości jak w Lacjum i najbardziej bliskiej okolicy jeziora najuroczej położone.
nullus,a,um - żaden, nikt
nulla - żadna, nikt
in - w, na
pars, tis 3f - część, kawał
parte - Abl. sg. - częścią
Italia, ae - Italia
Italiae - G sg. - Italii
tot - tyle
et - i
villa, ae 1f - dwór, dobra wiejskie
villae - N. pl - dworu
tantum,a,um - tak wielki, znaczny
tantae - N pl. - tak wielkie
video, ere, vidi, visum - widzieć
videntur - Ind. Praes. Passivi 3 per. pl - są widziane
quam - jak bardzo, jak, niż
in - w
Latium, i 2n - Lacjum
Latio - Abl. sg - Lacjum
et - i
maxime - najbardziej, bardzo wiele
circum - adv. około, naokoło w okolicy, blisko
illum - ów, tamten
lacus, us 4m - zbiornik, basen, jezioro, woda
amoenus,a,um - uroczo położony, miły
amoenissimum - najbardziej uroczono położony
Ne in Campania quidem, in regione illa fertilissima circum Capua urbem sita, plures villae inveniuntur, quamquam multi Romani ibi villas possident;
Nawet nie w Kampanii, w regionie tamtym urodzajnym w okolicy Capui położonym, nie więcej dworów się ukazuje, chociaż posiadają liczni Rzymianie tam wiele posiadłości.
Ne … quidem - ani nawet, nawet nie
Campania
in - w
region, is 3f - położenie, region, obszar, kraina
illa - tamta, owa
fertilissimus,a,um - urodzajny
fertilissima - urodzajna
circum - adv. około, naokoło w okolicy, blisko
Capua, ae 1f - Kapua
situs,a,um - położony
sita - położona
urbs, is 3f - miasto, stolica
urbem - Acc. sg - miasto
plus, plurimus - wiele
plures - N. pl - wiele
villa, ae 1f - dwór, dobra wiejskie
villae - N. pl - dworu
invenio, ire, inveni, inventum 4 - wejść, napotkać, passivum - znaleźć się ukazać
inveniuntur - Ind. Praes. Pass. 3 per. pl. - znajdują się
quamquam - chociaż, jednak, przecież
multum,a,um - liczny, wiele
multi - N.pl - liczne
Romanus, i 2m- Rzymianin
Romani - N. pl. Rzymianie
ibi - tam, tamże
villa, ae 1f - dwór, dobra wiejskie
villas - Acc. pl - dwory
possideo, ere, seid sessum - posiadać, dzierżyć
possident - Ind. Praes. Activi 3 per. pl - posiadają
nam plurimi Romani in villis suburbanis prope ipsam Romam habitare volunt.
bowiem wielu Rzymian w posiadłościach w pobliżu samego Rzymu chce zamieszkiwać.
nam - bo, bowiem
plus, plurimus - wiele
plurimi - N. pl - wiele
in - w
villa, ae 1f - dwór, dobra wiejskie
villis - Abl. pl - dworami
suburbanua,a,um - blisko miasta
surburbanis - Abl. pl. - blisko miast
prope - blisko
ipsum,a,um - sam, we własnej osobie
ipsam - Acc. sg. - samego
Roma, ae - Rzym
Romam - Acc. sg - Rzym
habito
volo, are, volui, velle 1 - chcieć
volunt - Ind. Praes. Act. 3 per. pl - chcą
habito, are, avi, atum 1 - zamieszkiwać
habitare - zamieszkiwać
Itaque in his locis plurimae villae sunt.
Tak więc w tych miejscach dużo dworów jest.
itaque - tak więc
in - w
his
locus, i 2m - miejsce, przestrzeń
locis - Abl. pl. - miejsca
plurimae - liczne
villae - dwory
sunt - są
Iulius aspicit agricolas, qui in agris et in vineis opus faciunt, gaudens quod ipsi, ut domino divisi, non necesse est in agris laborare.
Juliusz widzi rolnika, który w polu i w winnicy czyni dzieło, który radosny jak bogaty pan, nie musi na polu pracować.
Iulius - Juliusz
aspicio, ere, spexi, aspectum - patrzeć, widzieć, oglądać
agricoala, ae 1m - rolnik
agricolas - Acc. sg. - rolnika
qui - który
in - w, na
ager, agri 2n - pole, rola
agris - Abl. pl. - rolą
in - w
vineis - Abl. pl. - winnicami
opus, eris 3n - dzieło, praca
facio, ere, feci, fectum 3 - czynić, robić
gaudens - ucieszony
quod - który, jaki
ipse,a,um - sam, we własnej osobie
ut - jak, jako
dominus, i 2m - pan, władca
domino - Acc. pl - panów
divus, itis - bogaty
non - nie
necesse est - jest konieczne, potrzebne
in - w, na
ager, agri 2n - pole, rola
agris - Abl. pl. - rolą
lanoro, are, avi, atus 1 - pracować
laborare - pracować