Koniec XIX wieku w archiekturze i urbanistyce

Francja

Eklektyzm

Z greckiego eklektikos - „wybierający” - w architekturze XIX w oznacza łączenie w jednej budowli w sposób swobodny elementów wybranych ze stylów historycznych. Początkowo było to niemal bezkarne łączenie różnych elementów wywodzacych się z różnych stylów, wchodzacych w sklad tzw. stylków historyzujących, czyli neorenesansu, neogotyku, neobaroku, czy neoklasycyzmu.

Chronologia

Eklektyzm trwał od 2 ćwierci wieku XIX do początku wieku XX; w okresie trwania zbiegł się z secesją i z budownictwem w stylach „neo”.

Historyzm

Nurt w XIX wiecznej architekturze światowej polegający na naśladownictwie stylistyki minionych epok. Historyzm początkowo opierał się na przeciwstawieniu się klasycyzmowi i zainteresowaniu przeszłością badaną w sposób naukowy. Zbiegł się z romantyzmem w sztuce i literaturze. Powstał z romantycznej tęsknoty za tym, co dalekie, za historią i nieskrępowaną naturą. Był przeciwny racjonalizmowi, chłodowi, wyniosłości charakterystycznej dla klasycyzmu.

Secesja

Nazwa stylu - okres secesji w architekturze jest bardoz róznie okreslany w poszczególnych krajach, jednak nazwano go prawie równocześnie z powstaniem stylu, czyli około roku 1900. Popularna w Polsce nazwa secesja, yzywana także m.in. w Austri (Sezession) wywodzi się z nazw grup artystycznych secesji wiedeńskiej i monachijskiej.

Źródła stylu secesyjnego

-potrzeba znalezienia nowego stylu - wyjście ze stylistycznego impasu

-dziewiętnastowieczne akcentowanie „nowych” materiałów, takich jak żelazo i szkło; architektura wielkich paryskich domów towarowych: Au Printemps i Le Bon Marche

-przekonanie o konieczności odrodzenia rzemiosła: ruch Arts and Crafts Johna Ruskina

-inspiracja sztuką dalekiego wschodu (szczególnie japońską kaligrafią)

-stosowanie form abstrakcyjnych jednoczesnie o bogatej ornamentyce: są to stylizowane formy rośline, postacie i maski długowłosych kobiet, formy przypominające niekiedy draperie lub skórę

-nawiązywanie do watków neoromańskich i neogotyckich

-respekt wobec natury w ornamentyce i strukturze budynku

-zamiłowanie do miękkich i krzywych linii oraz wyobleń

Miasto XX i XXI wieku

Le Corbusier - miasto modernistyczne

-Le Corbusier już w roku 1915 sformułował słynne 5 zasad, które pozwoliły zerwać z kanonem ciasnej, substandardowej zabudowy miejskiej i stału się wyznacznikiem nowoczesnej architektury

1)dom na słupach - całkowite uwolnienie parteru (sławna teza wielkiego architekta o niezmienszaniu, a nawet powiększaniu wolnej powierzchni miejskiej na skutek zastosowania tego rodzaju rozwiązań)

2)wolny plan - możliwosć zpełnie dowolnego kształtowania planów poszczególnych pieter dizęki zastosowaniu konstrukcji szkieletowej

3)wolna elewacja - wprowadzenie niezależnych systemów konstrukcyjnytch dających pełną swobodę kształtowania elewacji

4)dach-taras-ogród - nowa konstrukcja płyty dachowej; pozwala na urządzenie na dachu tarasu - ogrodu

5)podłużne okna - umozliwienie, dizęki konstrukcji szkieletowej, zajęcia przez okna całej szerokości sciany zewnętrznej.

Cechy architektury i urbanistyki modernistycznej

-strefowanie miasta - tworzenie zespołów mieszkaniowych

-otwarta kompozycja urbanistyczna

-typizacja konstrukcji

-uwolnienie fasady z funkcji konstrukcyjneh

-typzacja układów funkcjonalnych budynków

-zwarta bryła, płaskie dachy budynków

-ascetyczna forma, horyzontalny układ i duże przeszklenia elewacji

-dbałośc o równorzędne warunki oświetlenia i przewietrzania mieszkań

Miasto postmodernistyczne

Postmodernizm - zasady

-wkomponowanie miasta w krajobraz

-harmonia pomiedzy budynkami a naturą

-zdefiniowanie granic miasta

-zachowanie hierarchii pomiędzy różnymi typami budynków

-dbanie o detal urbanistyczny

-stosowanie zasad rozwoju zrównoważonego

Wszystkie powyższe zasady stanowią opozycję w stosunku do założeń projektowych miast modernistycznych

---