Zestaw tematów

na ustny egzamin maturalny

z języka polskiego

w roku 2010

IV Liceum Ogólnokształcące

im. Fryderyka Chopina

w Ostrowie Wielkopolskim

Literatura

1. Analizując wybrane utwory literackie, omów różne relacje między panem i sługą.

2. Analizując wybrane utwory, omów rodzaje i funkcje komizmu w literaturze.

3. Analizując wybrane utwory, przedstaw w nich przyczyny i sposoby nawiązania do kultury ludowej.

4. Analizując wybrane utwory, przywołaj i omów konteksty (np. historyczny, biograficzny, literacki, kulturowy).

5. Groteska jako sposób przedstawiania świata w literaturze. Omów funkcje tej kategorii estetycznej w wybranych utworach literackich.

6. Ironia jako kategoria estetyczna i jej funkcje w utworze. Przedstaw problem, dokonując analizy wybranych tekstów literackich.

7. Metamorfoza bohatera literackiego i jej sens. Przedstaw problem na podstawie analizy wybranych utworów.

8. Młodzież i jej ideały. Przedstaw różne ujęcia problemu, analizując utwory literackie.

9. Motyw domu w literaturze. Analizując wybrane utwory, uwzględnij wieloznaczność słowa „dom” oraz różne ujęcia domu.

10. Motyw domu wielorodzinnego (kamienica, blok, pensjonat) i jego funkcje w literaturze. Odwołaj się do wybranych tekstów.

11. Motyw emigranta w literaturze polskiej. Omawiając wybrane utwory, zwróć uwagę na przyczyny emigracji Polaków i sposoby ujmowania tematu.

12. Motyw pracy w literaturze. Przedstaw jego różne realizacje na podstawie analizy wybranych utworów.

13. Motyw przyjaźni w literaturze. Analizując wybrane utwory literackie, scharakteryzuj różne ujęcia przyjaźni.

14. Motyw szaleństwa w literaturze. Analizując wybrane utwory, omów różne jego ujęcia i funkcje.

15. Motyw tańca w literaturze i jego funkcje. Przedstaw na podstawie analizy wybranych utworów.

16. Motyw winy i kary. Scharakteryzuj jego funkcjonowanie, analizując różne utwory literackie.

17. Motyw zbrodniarza w literaturze. Analizując różne utwory, porównaj przyczyny zbrodni.

18. Obraz małżeństwa w literaturze. Zanalizuj wybrane przykłady.

19. Obrazy miejsc sakralnych w literaturze. Przedstaw je i określ ich funkcje w budowaniu przesłania dzieła literackiego. Odwołaj się do wybranych tekstów.

20. Obrazy świata przedstawionego w utworach literackich metodą „krzywego zwierciadła”. Omów sposoby kreowania takich obrazów, analizując wybrane teksty literatury polskiej i obcej.

21. Parabola jako sposób kreowania świata przedstawionego w utworze. Zanalizuj problem na wybranych przykładach.

22. Piosenka i jej funkcja w utworze literackim. Omów problem na podstawie wybranych utworów.

23. Pismo święte jako źródło stylizacji. Scharakteryzuj rodzaje stylizacji biblijnej zastosowane przez autorów wybranych przez Ciebie utworów literackich.

24. Poeci i pisarze XIX i XX wieku wobec romantycznej tradycji literackiej. Przedstaw sposoby korzystania z niej, interpretując wybrane utwory.

25. Porównaj różne literackie ujęcia rodziny na podstawie analizy wybranych utworów.

26. Porównaj sposoby wykorzystania mitów i legend różnych narodów w wybranych utworach literatury współczesnej (np. w fantasy).

27. Postawy człowieka wobec Boga. Interpretując różne teksty literackie, przedstaw różnice w relacji Bóg - człowiek.

28. Powinności obywatela wobec ojczyzny. Zanalizuj wybrane utwory, uwzględniając sposób przedstawiania problemu.

29. Prawda, godność, honor jako system wartości wybranych bohaterów. Przeanalizuj pod tym kątem wybrane utwory.

30. Przedstaw różne obrazy wsi polskiej i sposoby ich kreowania na podstawie analizy wybranych dzieł literackich.

31. Przedstaw typy polskiej liryki religijnej na podstawie wybranych wierszy pochodzących z różnych epok literackich.

32. Przedstaw zadania poety i rolę poezji na podstawie analizy wybranych utworów.

33. Refleksje współczesnych pisarzy i poetów nad kondycją człowieka czasów wojny. Zanalizuj pod tym kątem wybrane teksty.

34. Relacje pomiędzy człowiekiem a społeczeństwem. Przedstaw je, odwołując się do wybranych utworów autorów literatury współczesnej (np. P. Huelle, A. Stasiuk, W. Kuczok).

35. Rola tytułu, motta i końcowej sceny w utworze literackim. Zinterpretuj wybrane przykłady.

36. Różne sposoby personifikowania zła w XIX i XX wieku. Przedstaw je, odwołując się do wybranych utworów literackich.

37. Rycerze i żołnierze w literaturze. Przedstaw różne kreacje takich bohaterów w utworach z różnych epok.

38. Scharakteryzuj i porównaj osobowości wybranych bohaterów literackich, będących autorami pamiętników (dzienników, listów).

39. Scharakteryzuj trzy odmiany gatunkowe powieści na podstawie wybranych utworów.

40. Sposoby ujęcia świata i człowieka w literaturze faktu XX wieku. Omów odpowiednie przykłady literackie.

41. Stroje bohaterów literackich, ich znaczenie i symbolika. Omów na wybranych przykładach z utworów literackich.

42. Topos arkadii. Analizując wybrane przykłady literackie, omów przyczyny jego zastosowania.

43. Topos wędrówki odzwierciedlony w literaturze polskiej i obcej. Omów różne jego wersje, analizując i interpretując wybrane utwory.

44. Twórca jako bohater utworu literackiego. Omów zagadnienie poprzez analizę wybranych tekstów.

45. Wygląd zewnętrzny bohatera literackiego jako element jego kreacji. Omów zagadnienie w oparciu o wybrane utwory literackie.

46. Wystrój domu bohatera literackiego jako jego wizytówka. Przedstaw problem, odwołując się do wybranych tekstów.

47. Zanalizuj wybrane dramaty od starożytności do współczesności, uwzględniając cechy gatunkowe charakterystyczne dla różnych epok literackich.

48. Zwierzę jako bohater utworu literackiego. Analizując wybrane teksty literackie, omów celowość wprowadzania bohatera zwierzęcego do utworów różnych epok.

Związki literatury z innymi dziedzinami sztuki

1. Historia jako temat w polskiej literaturze i sztuce. Przedstaw różne sposoby jej wykorzystania i oceniania przez twórców wybranych tekstów kultury.

2. Inspiracje biblijne w kulturze. Zinterpretuj pod tym kątem wybrane utwory literackie i dzieła sztuki.

3. Jak się buduje nastrój grozy? Porównaj zabiegi artystyczne wykorzystywane przez literaturę i film.

4. Kobieta jako bohaterka literatury i sztuki. Omów, analizując wybrane utwory literackie i dzieła sztuki.

5. Kwiaty w literaturze i innych tekstach kultury. Omów wybrane przykłady, uwzględnij funkcje tego motywu w budowie świata przedstawionego.

6. Metody budowania nastroju w literaturze i przedstawieniu teatralnym. Zanalizuj wybrane dzieło literackie i jego realizację sceniczną.

7. Mitologia jako źródło inspiracji dla różnych twórców kultury. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane utwory literackie, dzieła malarskie lub filmowe.

8. Motyw anioła w literaturze i sztuce. Omów, analizując wybrane dzieła.

9. Motyw apokalipsy w różnych formach wypowiedzi artystycznej. Przedstaw funkcjonowanie motywu, analizując wybrane przykłady z literatury i sztuki (malarstwo, film, muzyka).

10. Motyw dworku szlacheckiego w różnych tekstach kultury (literatura, film). Omów go, analizując wybrane przykłady.

11. Motyw maryjny w literaturze i innych sztukach. Scharakteryzuj na wybranych przykładach.

12. Motyw matki w literaturze i sztuce. Omów różne ujęcia kobiet - matek, odwołując się do wybranych przykładów.

13. Motyw ogrodu w literaturze i sztuce. Scharakteryzuj sposoby jego prezentowania, analizując wybrane utwory literackie i teksty kultury.

14. Motyw śmierci w literaturze i sztuce. Omów, analizując wybrane dzieła. Porównaj wykorzystane przez twórców środki wyrazu.

15. Motyw uroczystości ślubnej i weselnej w literaturze oraz innych tekstach kultury. Omów na wybranych przykładach.

16. Obraz dziecka w literaturze i sztuce (np. malarstwo, film). Scharakteryzuj sposoby prezentowania postaci, analizując wybrane teksty kultury.

17. Obrazy miasta jako przestrzeni życiowej. Dokonaj analizy porównawczej wybranych dzieł literackich i innych (np. malarstwo, film).

18. Omów funkcjonowanie alegorii i symbolu w utworach literackich i w malarstwie, analizując wybrane przykłady.

19. Omów różne sposoby kreowania obrazu natury w poezji i w malarstwie, analizując wybrane dzieła literatury i sztuki.

20. Powstania narodowe w literaturze i ich malarskie ilustracje. Dokonaj analizy porównawczej wybranych tekstów kultury.

21. Rewolucja jako temat w literaturze i innych sztukach (malarstwo, film). Przeprowadź analizę porównawczą dzieł.

22. Turpizm w literaturze i innych dziedzinach sztuki oraz jego funkcje. Scharakteryzuj je na konkretnych przykładach.

23. Wady narodowe Polaków ukazane w literaturze i filmie. Omów, analizując wybrane dzieła.

Język

1. Analizując wybrane utwory literackie, omów w nich funkcjonowanie regionalizmów.

2. Funkcjonowanie archaizmów i neologizmów w utworach literackich. Zanalizuj konkretne przykłady wskazując ich znaczenie w tekście.

3. Język więźniów obozów pracy (lagrów i łagrów) jako rodzaj języka środowiskowego. Omów problem na podstawie analizy wypowiedzi bohaterów i narratorów wybranych utworów literackich.

4. Język żydowskich bohaterów literackich. Omów problem stylizacji językowej z uwzględnieniem jej funkcji na wybranych przykładach z literatury.

5. Językowe sposoby wyrażania uczuć w listach Twojego pokolenia i pokolenia romantyków. Analiza przykładów (np. listów Mickiewicza, Słowackiego, Krasińskiego, Norwida, Chopina).

6. Manipulacja językowa we współczesnych polskich tekstach propagandowych. Zanalizuj wybrane przykłady.

7. Oceń poprawność językową wybranych tekstów czasopism ostrowskich. Sklasyfikuj błędy językowe.

8. Omów zjawisko stylizacji gwarowej, analizując przykłady z wybranych utworów literackich.

9. Porównaj w analizowanych tekstach literackich humor językowy i omów jego funkcje.

10. Scharakteryzuj język wybranych bohaterów literackich. Uwzględnij cechy ujawniające ich przynależność środowiskową i charakterologiczną.

11. Sztuka przemawiania bohaterów literackich. Omów, analizując przykładowe teksty.

12. Wieloznaczność wyrazów i jej konsekwencje dla procesu komunikacji. Omów zagadnienie na wybranych przykładach tekstów kabaretowych.

13. Zapożyczenia językowe, ich źródła i funkcjonowanie. Omów zjawisko na przykładzie nazw (np. sklepów, firm, lokali, zespołów muzycznych) w naszym mieście.

14. Związki frazeologiczne we współczesnej polszczyźnie. Zanalizuj konkretne przykłady pod kątem pochodzenia, funkcjonowania, struktury.

Opracował zespół polonistyczny w składzie:

mgr Ewa Natoniewska ……………………………………..…..

mgr Ludmiła Kotecka …………………………………………..

mgr Bogna Skrzypczak-Walkowiak …………………………….

mgr Małgorzata Borowska ………………………………………

mgr Agnieszka Dukowicz - Kujawa ……………………………..

mgr Magdalena Pomykała ………………………………………..

Ostrów Wielkopolski, 9 kwietnia 2009 r.

9

---