Notatka
Henryk Sienkiewicz urodził się 5 maja 1846 roku w Woli Okrzejskiej na Podlasiu, w zubożałej rodzinie szlacheckiej. W 1866 roku ukończył gimnazjum w Warszawie, a potem studiował prawo, medycynę i filologię w Szkole Głównej i na uniwersytecie rosyjskim. Studia przerwał. Debiutował w „Przeglądzie Tygodniowym” jako recenzent teatralny i felietonista. Był zamiłowanym podróżnikiem. Przebywał w Ameryce Płn., Afryce, a także zwiedził Europę (Rumunia, Bułgaria, Grecja, Turcja, Hiszpania). W 1887 roku był już najgłośniejszym pisarzem polskim. W 1900 roku otrzymał w darze od narodu dworek w Oblęgorku pod Kielcami, a 1905 roku literacką nagrodę Nobla za powieść „Quo Vadis”. Związany początkowo z pozytywistami, zbliżył się do konserwatystów, a pod koniec życia do Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego. Zmarł 15 listopada 1916 roku w Vevey w Szwajcarii. W 1924 roku jego ciało zostało przewiezione do Polski i złożone w katedrze św. Jana w Warszawie.
Pierwszą swą powieść „Na Marne” wydał w 1872 roku. Współpracował a wieloma czasopismami „Przeglądem Tygodniowym”, Tygodnikiem Ilustrowanym”, „Niwą”, „Gazetą Polską”. Do roku 1883 w jego twórczości dominowały nowele. Najlepsze z nich to: „Szkice węglem”, „Janko Muzykant”, „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”, „Sachem”. W nowelach żywo reagował na sprawy publiczne, odejmował program pozytywistyczny, doskonale potrafił odtworzyć psychikę ludzką.
Jednak sławę przyniosły mu powieści historyczne: „Ogniem i mieczem” (1884), „Potop” (1886), „Pan Wołodyjowski” (1888), „Quo Vadis” (1896), „Krzyżacy” (1900). Pisał również powieści współczesne: „Bez dogmatu” (1891), „Rodzina Połanieckich” (1895).
Marta Lecko - Henryk Sienkiewicz © 1998