ZESTAW 19

1. Rodzaje miękkiego przenoszenia - Soft, softer...

W przeciwieństwie do przenoszenia twardego, które powoduje zerwanie łączności w kanale wykorzystywanym przed ustanowieniem nowego połączenia, to w przypadku przeniesienia miękkiego istnieje faza, w której stacja ruchoma utrzymuje łączność z co najmniej dwiema komórkami. Klasyfikacja przeniesień miękkich:

• Soft handover (SHO) - jeśli komórki należą do różnych stacji bazowych (Node Bs), wówczas sygnał z terminala odbierany jest przez obie stacje i przetwarzany jest w RNC. Wg Laiho SHO można jeszcze podzielić na:

• Intra-RNC SHO gdy stacje podlegają pod jeden RNC

• Inter-RNC SHO gdy stacje podlegają pod różne RNC

• Softer handover - jeśli komórki (tu właściwiej jest użyć pojęcia sektory) należą do tej samej stacji bazowej (node B), wówczas sygnał jest przetwarzany w stacji i przesyłany do RNC.

2. PSTN-GSM jak wygląda - opisać na tych numerkach IMSI itd.

Rys. Wykorzystanie numerów systemu GSM podczas zestawiania połączenia PSTN-GSM.

1. Zgłoszenie z publicznej sieci telefonicznej PSTN (abonent A) z numerem MSISDN kierowane do odpowiedniej centrali tranzytowej.

2. Centrala GMSC (na styku z PSTN) przesyła zapytanie do bazy HLR.

3. Baza HLR przetwarza numer MSISDN na numer IMSI i wysyła zapytanie do MSC/ VLR centrali obszarowej, w której aktualnie przebywa wywoływany Abonent; wie to po zapisie adresu aktualnej bazy VLR, w której przechowywany jest zapis o aktywności Abonenta.

4. Baza VLR odczytuje numer chwilowy MSRN danego Abonenta z jego rekordu i wysyła odpowiedź do HLR.

5. HLR przekazuje numer MSRN do centrali Gateway MSC.

6. Gateway MSC korzystając z numeru zestawia połączenie bezpośrednio do centrali obszarowej MSC, w ktorej przebywa Abonent i komutuje do niego zewnętrzne połączenie rozmowne.

7. Centrala MSC odczytuje LAI i TMSI z bazy VLR

8. MSC zestawia połączenie z właściwym dla danego LAI sterownikiem BSC i przeprowadza proces wywołania terminala MS. Po zgłoszeniu terminala w najdogodniejszej komorce CGI, sterownik BSC przydziela kanał sterujący, MSC/VLR przeprowadza uwierzytelnienie, następuje przywołanie Abonenta, a następnie BSC przydziela kanał rozmowny i MSC komutuje połączenie z zewnątrz.

• Międzynarodowy numer abonenta - MSISDN

• Międzynarodowy numer abonenta ruchomego - IMSI

• Tymczasowy numer identyfikacyjny - TMSI (32 bity)

• Międzynarodowy numer identyfikacji terminala - IMEI

• Numer obszaru przywołań - LAI (MCC+MNC+LAC)

• Numer obszaru rutowania - RAI (LAI+RAC)

• Globalny numer komorki - CGI (LAI+CI)

• Numer identyfikacji stacji bazowej - BSIC

3. Rodzaje PMR i Trunking.

PMR (ang. Private Mobile Radio) - prywatne systemy łączności radiowej, nazywane często konwencjonalnymi systemami dyspozytorskimi. Posiadają kanały radiowe na stałe przyporządkowane określonym grupom użytkowników, bądź użytkownikom. Brak odpowiedniego zarządzania kanałami powoduje, że są one nieefektywnie wykorzystywane.

Sieci trankingowe - działają w oparciu o ideę trankingu: automatyczny i dynamiczny przydział kanałów (spośród wspólnego i ograniczone do zbioru kanałów), wyłącznie na czas transmisji, do realizacji łączności pomiędzy dużą liczbę użytkowników - komutacja kanałów radiowych. Wymaga przydziału jednego dwukierunkowego kanału sterującego (do transmisji zgłoszeń i wywołań abonentow, uwierzytelniania, przydziału kanałów transmisyjnych itp.). Zastosowanie trankingu -pozwala efektywnie wykorzystać środki przesyłania informacji (kanały).

Klasyfikacja systemów trankingowych:

• Ze względu na przeznaczenie:

• prywatne;

• publiczne;

• Ze względu na sposób opracowania systemu:

• Systemy zdefiniowane w standardach opracowanych przez instytucje krajowe lub międzynarodowe

• standardy serii MPT (MPT 1317, MPT 1318, MPT 1327, MPT 1343, MPT 1352 );

• Standard ETSI -TETRA (ang. TErrestrial Trunked Radio, początkowo TransEuropean Trunked Radio) ;

• Systemy opracowane przez producentów, np.:

• Motorola - StarSite, SmartNet II, Smart Zone;

• Alcatel - DIGICOM7

• Ericsson - EDACS (ang. Enhanced Digital Acces Communications System) ;

• Ze względu na sposob przydziału kanału:

• tranking rozmowy (ang. message trunking) ;

• tranking nadawania (ang. transmission trunking) ;

• tranking quasinadawczy (zastosowano czas zawieszenia 1 - 2 s) ;

Systemy trankingowe omawiane na wykładzie:

• standardy MPT 1327 - analogowy standard sygnalizacyjny określający protokół wymiany informacji pomiędzy stacją bazową a stacjami ruchomymi. Stworzony w latach 80 przez brytyjskie Ministerstwo Poczty i Telekomunikacji. Określa sposób losowego dostępu do systemu na zasadzie dynamicznie zmienianej długości ramki (Dynamic Framelength Slotted ALOHA). Przykładem sieci opartej na tym standardzie jest ACTIONET firmy Nokia.

• EDACS - zaawansowany system łączności z dostępem cyfrowym przeznaczony głownie dla służb bezpieczeństwa i opracowany przez firmę Ericsson, która posiada prawo wyłączności na budowę infrastruktury i urządzeń abonenckich. Zakresy roboczych pasm częstotliwości

• 136 - 174 MHz

• 403 - 515 MHz dla wersji szerokokanałowych

• 806 - 870 MHz

• 896 - 941 MHz dla wersji wąskokanałowej

• TETRA - pierwszy w pełnie cyfrowy standard systemu trankingowego opracowany przez ETSI przy współudziale producentów. Przeznaczony był jako wspólny system komunikacji radiowej dla służb publicznych oraz instytucji komercyjnych na terenie Europy. W Europie stosowane są następujące zakresy:

• 380 - 390 MHz (uplink) i 390 - 400 MHz (downlink) - zakresy przeznaczone dla systemow bezpieczeństwa publicznego,

• 410 - 420 MHz (uplink) i 420 - 430 MHz (downlink) - zakresy częstotliwości przeznaczone dla systemow publicznych,

• 450 - 460 MHz (uplink) i 460 - 470 MHz (downlink)

• 870 - 888 MHz (uplink) i 915 - 933 MHz (downlink) - planowane zakresy do wykorzystania w przyszłości.

4. Które kanały logiczne tworzą główny kanał rozsiewczy?

Główny kanał rozsiewczy BCH (ang. Broadcast CHannel) tworzą:

• Kanał korekcji częstotliwości FCCH (ang. Frequency Correction CHannel); pozwala na zsynchronizowanie się z częstotliwością stacji bazowej,

• Kanał synchronizacyjny SCH (ang. Synchronization CHannel); stosowany do synchronizacji ramkowej odbiornika, zawiera informacje o numerze transmitowanej ramki (FN), numer kolorowy BTS (BSIC - Base Station Identity Code)

• Kanał sygnalizacyjny rozsiewczy (ang. Broadcast Control CHannel); stosowany do przekazu do odbiornika informacji o BTS, organizacji kanałów sterujących, sekwencji skakania FH, numer stacji bazowej CGI, maksymalnej mocy nadawania terminala

5. Co to jest OMS

OMS (ang. Operation and Maintenance Subsystem) - zespół eksploatacji i utrzymania. Jedna z części systemu GSM z punktu widzenia podziału funkcjonalnego. Umożliwia operatorowi wgląd w pracę systemu oraz administrowanie nim:

• wprowadzanie i uaktualnianie danych o abonentach,

• lokalizację i usuwanie uszkodzeń,

• pomiary ruchu telekomunikacyjnego i prowadzenie statystyk,

• naliczanie opłat itp.

Z jednej strony zespół eksploatacji i utrzymania podłączony jest, najczęściej za pomocą transmisji wykorzystującej protokół X.25, z częścią komutacyjno -sieciową systemu, a za jej pośrednictwem ze stacjami bazowymi i ruchomymi. Z drugiej strony, zespół OMS poprzez interfejs typu człowiek-maszyna styka się z osobami uczestniczącymi w obsłudze systemu. Zespół eksploatacji i utrzymania składa się najczęściej z pewnej liczby połączonych ze sobą tzw. centrów eksploatacji i utrzymania OMC (ang. Operation and Maintenance Centre), które wspólnie, w strukturze rozproszonej, realizuje jego funkcje. W zakresie czynności konserwacyjnych można poprzez OMC zdalnie mierzyć parametry urządzeń sieciowych, a nawet w ramach zdalnej obsługi wprowadzać zdalnie nowe oprogramowanie (poprawione lub udoskonalone).

Radio Network Planning and Optimisation for UMTS - Jaana Laiho

---